Tŭ do, tàm sàh Khánh Sơn, càr Khánh Hoà, tiah geh rơndăp ù tiah bơtàu tơngguh broă lơh sa sươn sre bal mờ tờm sầu riêng là tờm chi tam tờm, ală sươn chi gam mbòr ngan plai gam dum ƀô bơkah lơngồt ngan. Bè hơ̆ mơya, làng bol tiah do kung gam ờ hềt gơtùi dờp wil tơl cồng nha lơh broă bơh he dê tài broă tăc phan gam ờ kơnhăp.
Ờ mìng is sầu riêng lơm, ală bơta phan lơh geh bơh sươn sre mùl gŏ is bè ƀăng, prìt, pơnăt, bung bơh làng bol tiah bơnơm dê kung sùm gơtìp gơ ơm tàm bơta drà tăc ờ kơnhăp. Broă jun pơndiang tìp uă kal ke, ờ tơl lơh gơlik phan niam uă mờ ờ tơl ală mpồl lơh sa kă bro lơh cau tờm blơi. Mò Lê Thị Bé, cau lơh broă sa tam sầu riêng kung là cau tờm tơrgùm blơi tàm thôn Du Oa, sàh Tây Khánh Sơn pà gĭt, pah kàl sầu riêng, pơnăt halà măng kụt geh uă plai, làng bol mprơm nùs tai ơm kơ̆p cau kă phan, giă blơi tam gơl pa ngai lơh uă hìu làng bol lơh broă sa ờ khin bơcri priă jŏ jòng: “Gùng lòt tàm do gam dềt mờ hăt ngan, dùl nơm rơndeh kông tai nơ guh tus anih kung neh bòl glar ngan rao. Lòt gan nđờ nơm kwèl kwĕt rơkwe, cau măy rơndeh pal gàr tê măy kơnhăp hơ̆ sồng lòt tus anih. Dilah lơh geh gơl gùng dờng rlau, ring rlau, den rơndeh kông tai nơ hơ̆ sồng guh tus anih, hơ̆ sồng hoài geh phan. Tŭ do den bòl ngan gơ ih, jun pơndiang kal ke, priă tă jơnhoa, lồi dŭt giă phan lơh geh bơh sươn sre gơtìp bơcăp lơyah. Giă lơyah là tài bơh gùng ờ gŏ ƀươn ƀoài, priă tă jun pơndiang mờ ntrờn uă ir”.
Kơnhoàl Khánh Sơn yau, tŭ do là pe sàh Đông Khánh Sơn, Khánh Sơn mờ Tây Khánh Sơn càr Khánh Hoà dê, geh pơgăp 3 rbô lồ sầu riêng. Mờr nggùl tàm khà hơ̆ neh gơ in plai. Ai tàm Khánh Vĩnh, gĭt nđờ rbô lồ plai bung kơmhò tơlir kung gam mŭt tàm kàl dum sơl. Plai bơkah, plai lơh geh uă, bơta pràn tăc mờ lơgar ndai uă. Bulah bè hơ̆, tài ờ tơl hìu măy lơh gơlik phan, ờ tơl anih ơn prăp phan mrềt mờ phan bơna dong kờl, uă ngan phan lơh geh bơh sươn sre mìng tăc ris jăt broă lơh tăc dùl êt mờ lơgar ndai. Ồng Nguyễn Trọng Minh, ala măt dùl mpồl lơh sa kă bro mờng tơrgùm blơi plai chi pà gĭt, drà tŭ do gơ sồr ală jơnau sồr ngai sơlơ uă ngan, cau lơh broă sa kờñ ngan bơta lòt bal bơh mpồl lơh sa kă bro mờ gơnoar ătbồ ƀòn lơgar dê: “Bè broă bè jơngkah khà sơnơm sền gàr phan tam, phan kis dềt, sơnơm bè cadimi geh tàm plai sầu riêng mờ ală bơta phan lơh geh bơh sươn sre ndai den jơh ală ndrờm pal ơm tàm bơnah ai gơnoar, ờ gŏ geh sơrlèt uă rlau ală jơnau sồr. Drà lơgar Lo tŭ do sok sền kràñ ngan ală bơta do. He lơh gơlik den pal geh drà tăc, pal geh hìu măy, geh mpồl tơrgùm blơi. Dilah bè ntoăt jăt bơta kwơ nă să is mờ lơh ƀơi, sơrlèt rlau bơta ai gơnoar niam sàng goh den bè jŏ jòng rơ̆p gơrềng uă ngan tus bơngă pin dờn mờ rùp hin phan lơh geh bơh sươn sre Việt Nam dê tàm drà ală lơgar”.
Dùl tàm ală bơta gơ kơryan uă ngan lơh mpồl lơh sa kă bro rơngòt ờ khin bơcri tàm tiah bơnơm Khánh Sơn hơ̆ ngan là phan bơna ờ hềt ndrờm bal. Gùng lòt rê kal ke, đèng mờ dà ờ hềt geh tơl ai lơh sa geh lơh dờng in. Ồng Bùi Hoài Nam, Ƀí thư sàh Khánh Sơn pà gĭt, ờ tơl đèng lơh broă pờ ală hìu ơn prăp phan mrềt, măy pơr, hìu lơh phan bơh sơnrờp tìp kal ke. Ờ tơl dà den ờ gơtùi rề ơnàng tiah mờng tam phan halà jăt ngui măy mok pa. Tàm tŭ hơ̆, ù tiah grồi bơnơm lơh broă lơh gùng, dŏ che đèng, lơh tơnau dơng sơlơ kal ke rlau. Ngan bơta do gam lơh lơyài ală broă gơhòi gơ jà mpồl lơh sa kă bro mờ bơtàu tơngguh lơh sa tàm tiah bơnơm. Ồng Bùi Hoài Nam, pà gĭt: “Bol hi neh dan đơng lam càr mờ gah đèng gờñ bơcri priă lơh măy đèng 110Kv nàng kờñ geh tơl đèng ai lơh sa mờ ơm kis in. Bal mờ hơ̆, kung dan bơcri priă tai tơnau dơng dà, ngan là dà ngui sa mờ ngui broă lơh sa sươn sre in. Tài bơh dilah tơnơ̆ do kờñ gơhòi gơ jà bơcri priă tàm lơh gơlik phan uă den pal geh đèng dà wil tơl”.
Jăt ồng Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Kwang Lam bồ Sờh Jơi bơtiàn mờ Pin dờn jăt yàng càr Khánh Hoà, bơta tờm nàng tă bơsong anih gơkòl bơtà tơngguh phan lơh geh bơh sươn sre tiah bơnơm hơ̆ ngan là broă dong kờl dipal mờ tơl pràn gơhòi gơ jà. Mìng tŭ lơi geh mpồl lơh sa kă bro lơh sa niam den phan kă bro, phan bơna làng bol dê hơ̆ sồng geh tŭ niam tơngguh uă bơta kwơ. Tŭ do, broă dong kờl gam bal bal lơm, ờ hềt sac rwah loh tơl bơta mpồl lơh sa kă bro, tơl tiah lơh sa krơi is. Tơl ƀòn lơgar kờñ pal gĭt nền loh bơta chi lơi là pràn, tiah lơi gơdờp bơtàu tơngguh gah lơi. Jăt tàm bơta hơ̆, Dà lơgar pal geh bơta dong kờl ai lài is bè ù tiah, dia, priă càn nàng mpồl lơh sa kă bro in khin cha bơcri priă. Bơh dùl nơm plai sầu riêng, dulah geh bơcri priă lơh gơlik phan wil tơl, digơlan lơh gơlik geh gĭt nđờ jơ̆t phan bơna priă jền uă bè sầu riêng ơn mrềt, ƀañ, dà păt, phan gơ lơm…Dilah pơn jăt tai lời làng bol lơh sa is dềt rah rài, gơrềng tàm cau kă phan den phan lơh geh bơh sươn sre tiah bơnơm kung gam rơ̆p kal ke lòt ngài. Kờñ pal geh mpồl lơh sa kă bro, geh lơh gơlik phan uă, geh broă dong kờl ai tiah kal ke in hơ̆ sồng kơ̆p kơnờm pờ gùng mŭt gơrờm bal mờ ală lơgar, lơh tơngguh priă lơh geh mờ broă lơh broă sa jŏ jòng ai làng bol in.
Ồng Nguyễn Ngọc Sơn, geh jơnau đơs: “Nùs nhơm añ dê là bơh chờm Dà lơgar pal gĭt nền loh: tiah lơi den bơtàu tơngguh bơta chi lơi, gah lơi. Tơnơ̆ hơ̆ den hơ̆ sồng hòi jà mpồl lơh sa kă bro mŭt lơh jăt di rơndăp ù tiah hơ̆. Mờ neh gĭt nền rao den pal geh broă dong kờl tơl pràn, dong kờl ai pà loh làng, dipal mờ tơl bơta mpồl lơh sa kă bro loh làng. Ồng do ồng lòt tơrgùm blơi ƀăng kung krơi mờ ồng ne bơcri priă lơh hìu măy lơh gơlik phan sầu riêng. Pal săc rwah tơl cau mpồl lơh sa kă bro dipal mờ pơlam gùng bơtàu tơngguh bơh tiah dê”.
Viết bình luận