Adat ù tiah (tam gơl) cih mùl màl ală tŭ dà lơgar ai wơl ù nàng bơtàu tơnguh lơh sa – mpồl bơtiàn tài bơta kuơ dà lơgar, mpồl bơtiàn mờ uă bơta pa, gàr niam bơta làng bol lơh tờm, song dơpă, ring bal, loh làng, di tŭ mờ di jơnau cih bơh adat boh lam dê. Bal mờ hơ̆ là ală broă lam lơh tơm wơl, dong kờl, rơndap wơl ƀòn ơm kis pa, ai wơl ù nàng gàr niam jơnau pal jat geh bơta tus bal bơh làng bol dê tàm ală tŭ tơngai, gàr niam jơnau pal jat cau geh ù gơtìp ai wơl geh tơm wơl, rơndap wơl tiah ơm kis pa lài mờ tŭ ai wơl ù. Gơ wèt mờ ai wơl ù nàng lam lơh rơndap broă lơh hìu ơm tac bro, Adat cih dà lơgar gơtùi ai wơl ù nàng lơh rơndap broă lơh hìu ơm tac bro, rơndap broă lơh bal hìu ơm mờ kă bro, broă drơng ala, mơya mìng tàm bơta là “rơndap broă lơh bơcri priă lơh tiah drà”. Tŭ lam lơh ai wơl ù rơp pal geh ală bơta pal jat bè jơnau cih. Jơnau cih do là bơta tam gơl kuơmàng ngan, nàng kờñ gàr niam gơnoar kuơ bơh làng bol dê mờ pleh bơta sơmờm ai wơl ù. Cau tĕ khà Trần Nhung ơm tàm Long Biên, ƀòn dờng Hà Nội đơs là: “Bol hi jờng rơ ngan Quôk hội neh di tŭ tam gơl, bơ tơl Adat ù tiah neh ai tơlik mờ geh uă ngan bơta tam gơl pa, tài bơta kuơ làng bol dê. Jơh nùs kơp kờñ Adat ù tiah pa geh lơh jat. Dilah dà lơgar lam lơh ală broă lơh drơng bơta kuơ mpồl bơtiàn, sền gàr lơngăp lơngai dà lơgar den bol hi kờñ ngan. Dilah bă ù gơtìp ai wơl nàng lơh hìu ơm tac bro den bol hi kung kờñ sơl, mơya lơh nàng tac den pal bơsong jat giă tàm drà kă bro”.

Adat ù tiah (tam gơl) geh uă ngan bơta, sèng cih geh tam gơl jat gùng dà sền gàr bơta kuơ uă ngan rlau jơh ai làng bol in. Jat hơ̆, ală cau geh ù gơtìp bă ù pal ai wơl rơp geh tơm wơl mờ giă tơm di mờ giă tàm drà kă bro. Kwang ala mat Hoàng Văn Cường, gơ wèt Mpồl kwang bàng ƀòn dờng Hà Nội mblàng lơh loh: “Adat ù tiah (tam gơl) wèt tus bơta pal sền gàr gơtùi gơnoar kuơ ai làng bol in niam rlau. Pơn rơ là tŭ ai wơl ù den giă ù nàng tơm wơl geh git nền là ndrờm, halà kung pal ndrờm mờ giă tàm drà kă bro mờ pal ndrờm mờ giă dà lơgar cih. Giă là ƀàng cih giă neh geh yal pah nam, geh tam gơl pah nam mờ kung pal di mờ giă tàm drà kă bro. Bè hơ̆ den rơp ờ gam bơta là giă tơm wơl lơyah ir pơndrờm mờ giă tac bro tàm drà kă bro bè tŭ do”.

Jat adat boh lam pa, broă tac bro ù tiah rơp geh tam gơl jat gùng dà loh làng, song dơpă, tŭ niam là ndrờm bal mờ ring bal ai jơh ală cau in. Bơh ală broă lơh tàm pơrlòng giă, tàm pơrlòng giă jai rơp lời wi ală mpồl lơh sa kă bro geh mờng chài, pràn jak mờ tŭ tơngai ngui ù, geh cồng nha. Gùng dà broă lơh pa rơp tơrmù lơyah ngan rlau jơh ală bơta gơ rềng dan mờ pà. Ồng Lê Hoàng Châu, Củ tịc Mpồl ù tiah hìu đam ƀòn dờng Hồ Chí Minh đơs: “Bol hi jờng rơ ngan gùng dà broă lơh do. Dilah geh lam lơh jat dồ bă wil tơl, nền nòn den rơp lơh gơlik bơta ring bal tàm mpồl bơtiàn mờ gơtùi sền gàr gơnoar mờ bơta kuơ dipal. Lài ngan là cau geh ù gơtìp ai wơl. Dơ̆ 2 là gơtùi sền gàr gơnoar mờ bơta kuơ dipal bơh cau bơcri priă dê. Dơ̆ 3 là dà lơgar ai wơl bă ù gơ lin mờ drơng bơta kuơ mpồl bơtiàn dê in”.

Adat ù tiah (tam gơl) geh ring bal rơp gàr niam gùngd à, broă lơh lơh nền giă ù di mờ giă tàm drà kă bro; gàr niam gơnoar geh ngui ù tiah dồ bă ring bal, ndrờm bal, kung bè ală gơnoar jơtài bè ù tiah bơh làng bol, mpồl lơh sa kă bro dê geh sền gàr. Bơh hơ̆ tơnguh bơta kuơ phan geh is ù tiah ai bơtàu tơnguh dà lơgar in.