Bi Hoàng Thị Tiếng ơm tàm sàh Đình Phong lòt tus Anih tờm drơng broă sră pơ àr gơnoar atbồ dà lơgar sàh Trùng Khánh, càr Cao Bằng lơh sră tac bro ù. Pa mut tàm mpồng, bi neh geh kwang bàng pơlam jơh nùs ngan, pơlam mùl màl tơl bơnah broă bơh rơcang ală bơta sră pal geh tus broă lơh broă tàm internet. Kơnờm bơta pơlam loh làng, ƀuơn wă mờ bơta sơrmah sơrmài bơh kwang bàng dê, bi Tiếng neh lơh gơs sră nggal dồ bă sơrbac mhar mờ ờ gơtìp khat dùl bơta kal ke lơi: “Kwang bàng lơh broă gah drơng broă sră pơ àr gơnoar atbồ dà lơgar wă làng bol sơrmah sơrmài ngan mờ lơh sră pơ àr gơnoar atbồ sơrbac mhar rlau mờ lài do. Bơh tŭ pa mut neh geh kwang bàng pơlam lòt tìp cau lơi nàng bơsong sră pơ àr gơnoar atbồ, di mờ jơnau kờñ he dê nàng bơsong sră pơ àr. Mblàng lơh loh, pơlam loh làng den lơh mhar ngan”.

Kờp bal gùt lơgar, tàm 3 nhai lơh broă gơnoar atbồ ƀòn lơgar 2 kâp, mờr 7 tơlak sră nggal tàm internet neh geh dờp, khà bơsong di tơngai pơrgon geh rlau 90%. Rlau 3 rbô 100 anih tờm drơng broă sră pơ àr gơnoar atbồ dà lơgar kâp sàh geh ai lơh broă, ngui broă lơh dùl mpồng pa ngan, uă tiah gam ngui bồ tơngoh jak bơh kòn bơnus lơh gơs mờ sră cih jơnau yal tàm điện tử. Ală anih tờm do bơh sơn rờp lơh broă kơnhăp, lơh gơlik bơta ƀuơn ai làng bol in tŭ lơh sră pơ àr gơnoar atbồ. Git nđờ rbô nă kwang bàng kâp sàh geh bơto pơlam bơta chài ngui măi mok sồ, pơgồp bơnah tơnguh cồng nha atbồ. Mò Trịnh Ngọc Trâm, Phó Củ tịc Anih duh broă Làng bol sơnah ƀòn Cửa Nam, ƀòn dờng Hà Nội pà git: “Bol hi git nền bơta kuơmàng gơ wèt mờ dùl gơnoar atbồ kâp hơ đơm là rềp làng bol ngan rlau jơh. Bè hơ̆ den broă lơh sră pơ àr gơnoar atbồ bè lơi nàng làng bol in lòt tus mờ gơnoar atbồ rềp làng bol ngan hơ̆ pal ngan ngồn niam nùs. Bè hơ̆ den bol hi neh khin cha ngui robot AI drơng broă sră pơ àr gơnoar atbồ dà lơgar. Bol hi kơp kờñ là, gơnoar atbồ ƀòn lơgar rềp làng bol bè dùl anih ngan ngồn rềp mềr mờ làng bol”.

Jat jơnau yal bơh Ƀộ broă dơlam is dê, tơnơ̆ 3 nhai lam lơh, broă lơh gơnoar atbồ ƀòn lơgar 2 kâp neh rơhời mut tàm bơta rơndap tap sèng niam. Mpồl lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ geh tơrmù lơyah dipal, khà anih lơh kòn gùng mờ mpồl atbồ gơmù uă, bơh hơ̆ dong tềm pềr kes priă, tơrmù lơyah tŭ tơngai bơsong broă.

Bulah bè hơ̆, jat Ƀộ trưởng Ƀộ broă dơlam is mò Phạm Thị Thanh Trà, bulah geh uă tềl tơnggŏ chờ hờp, mơya bơta kal ke kung gam uă ngan sơl: “Bè mpồl kwang bàng, cau lơh broă sa priă nhai dà lơgar kâp sàh uă tiah ờ hềt lơh jat jơnau sồr bè kơnòl broă pa, ờ hềt thàn bơsong bơta jơngkah, ờ tơl, ngan là rơndap tap sèng cau lơh broă sa priă nhai dà lơgar bơh bàr pe broă măi mok yal jơnau tơnggit, priă jền, lơh sa, lơh sơnơm, bơto bơsram, ù tiah. Bè sră pơ àr gơnoar atbồ, mpồl yal jơnau tơnggit bơsong sră pơ àr gơnoar atbồ mờ ală phần mềm ờs mờng gah broă lơh bơh ală tiah dê lơh broă ờ kơnhăp, sùm gơlik geh tìs măi mok, broă tàm tơrbŏ bal đah anih yal jơnau tơnggit dà lơgar bè làng bol ơm kis, mpồng broă drơng ala dà lơgar rê hờ măi mok ală tiah ờ hềt ndrờm bal lơh gơbàn kal ke tus ƀòn lơgar in kung bè làng bol mờ mpồl lơh sa kă bro in”.

Tàm dar pơrjum Cíñ phủ bồ nhai 10, Thủ tướng Cíñ phủ ồng Phạm Minh Chính đơs nền, gơnoar atbồ ƀòn lơgar 2 kâp ờ mìng là tam gơl pa broă lơh rơndap broă mờ gam pal lơh gơlik bơta tam gơl ngan ngồn tàm broă drơng wơl làng bol in. Tŭ lơi làng bol gam đơs den tus tŭ hơ̆ broă bơh Cíñ phủ dê gam kal ke, sồr pal geh broă lơh geh cồng nha. Thủ tướng ồng Phạm Minh Chính sồr: “Pràn jak kwang bàng tŭ do ờ hềt ndrờm bal broă lơh. Broă lơh lài ngan là să tờm ală oh mi pal pơnđơl pràn brồ guh nàng lơh jat jơnau sồr; broă lơh dơ̆ 2 là bol he pal bơto pơlam, bơto bơtê, pơlam khi in den hơ̆ sồng gơtùi dong khi lơh. Mờ nùs nhơm tam pà kâp, jàu tai gơnoar den bol he pal kờp sền wơl, cau lơi lơh niam ngan rlau jơh den geh jàu. Jàu ai ƀòn lơgar in bơsong, ƀòn lơgar lơh, ƀòn lơgar kong kơnòl, ờ gŏ di lơh ala, mờ pal sơlơ jat sền, sền swì. Ală ƀộ, gah broă lơh dà lơgar, ală càr, ƀòn dờng pal tơrgùm priă jền mờ pal kong kơnòl. Ƀòn lơgar lơi gam kwi kuơ den bol he pal pơlam”.

Ală cồng nha niam tàm lơh broă gơnoar atbồ ƀòn lơgar 2 kâp ai gŏ do là broă lơh di ngan tàm broă tam gơl wơl mpồl lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ, wèt tus tơrmù dipal, geh cồng nha. Cồng nha lơh geh tàm 3 nhai do mìng rơp pa tàm tơngai bơh chờm, tềng hờ đap ngan là kung gam uă kal ke, bơta lòng pal sơrlèt gan. Nàng ngan ngồn là gơnoar atbồ drơng broă, kờñ ngan bơta kràñ cê bơh dà lơgar tus kâp hơ đơm, tam pà kâp, jàu tai gơnoar gơ lòt bal mờ kơnòl mờ jat sền nền nòn. Mờ rlau mờ tŭ lơi, pal sùm ơn bơta niam nùs bơh làng bol dê lài ngan, sền hơ̆ là bơta đo was dờng ngan rlau jơh ai cồng nha lơh broă bơh mpồl lơh broă sră pơ àr gơnoar atbồ dê.