Tơnơ̆ 7 nam đềt mềr mờ broă lơh gơlik kơldung ià geh lơh bơh phan soh jean yau, bi Lý Thị Kim Bình, ơm tàm ƀòn Păn Lăm, ƀòng dờng Buôn Ma Thuột, càr Dăk Lăk neh lơh geh anih kă bro mờ 5 nă cau lơh broă. Pah nam, anih tăc tàm drà kă bro rlau 7 rơbô 500 phan bơna kơldung ià biài ală bơta, priă lơh geh rlau 1 tơmàn 500 tơlak đong. Bi Lý Thị Kim Bình yal, bơh sơnrờp là lơh ào mpha yau gơ gơs phan soh pa, den bơta kờñ bơh năc dê sồr anih lơh broă bơh bi dê pơn jat tai lơh gơlik geh uă phan bơna pa. Bi Bi Lý Thị Kim Bình đơs: “Kòn añ bơceh wăc sềr rùp, ai añ den tàñ mai. Sùm là kòn añ dê tăc online lơm, tăc yòm ngan. Mờr tus añ rơ̆p lơh gah tăc phan offline ( tăc phan tơn mờ bơto pơlam) nàng ală cau ùr bè añ geh dùl gùng lòt bal bè bơta gơrềng tus tiah ơm kis, gơrềng tus mpồl bơtiàn, tơrmù ƀà sồ siă tuh bơdìh tiah ơm kis mờ gơrềng tơn tus priă lơh geh bơh he dê”.

 Ai gơwèt mờ bi Đào Thị Vân, ơm tàm sơnah ƀòn Tự An, ƀòn dờng Buôn Ma Thuột, bồ tơngoh sơn đờm mut lơh broă mờ mơngàn, prèng lơh bơh ngkồp tờm pơnàng dê geh bơh tàm dùl dơ̆ lòt sền broă lơh lơh gơlik phan tàm càr Quảng Ngãi. Tơnơ̆ tŭ kơlôi sơnơng tiah ai phan lơh tàm Dăk Lăk, bơh nggùl nam 2023 bi lơh nền bơcri priă blơi măi mok lơh gơlik phan. Tus tŭ do, kờp bal pah nhai bi lơh geh rlau 30 rơbô nơm mơngàn, prèng, khay, jơlŭ ală bơta, giă tăc kờp bal 2 rơbô 300 đông dùl nơm. Bi Đào Thị Vân pà gĭt, phan bơna lơh bơh ngkồp tờm pơnàng dờp geh uă bơta sền gròi bơh năc dê tài bơh gơ rềp mềr mờ tiah ơm kis:“Tŭ do mpồl lơh broă gam tăc bro tàm website mờ tàm drà kă bro điện tử. Nam pa do den uă ngan mpồl lơh broă dong kờl ai ală broă lơh bơh kơnòm bơsram, cau bơsram dờng lơh sàl ngui tơrlòng lài wèt tus tiah ơm kis tơlir, ngui sa tơlir. Ngkồp tờm pơnàng den geh is lơm, broă lơh sàng goh ƀuơn ngan, mìng tram tàm dà mờ rào goh den ơn tàm măi păt lơh gơlik ală phan bơna den sòl tia UV lơh kloh khuẩn lơh geh tơl jơnau sồr bơta niam dê”.

Bơh ală che kơ̆t đù sang sơrbì tàm ală broă lơh bơt bơtàu halà ală tiah tăc biăp, tăc plai chi tàm drà, bi H’ Âu Niê, ơm tàm ƀòn Tlung, thị trấn Ea Kar, kơnhoàl Ea Kar, càr Dăk Lăk neh lơh geh ală phan ngui lơh mờ tê ƀuơn ngui ngan. Nggùl nam do, bi tơrgùm wơl ală oh mi lơh bal mờ kơnờm ală mpồl cau tàm tơrbŏ bal, rề ơnàng drà tăc bro. Ală kơldung ơn phan, ơn sồ siă, đồr iar halà kơldung ơn phan lòt drà tàñ mờ che kơ̆t đù geh giă tăc geh bơh 80 rơbô tus 200 rơbô đông. Jat bi H’ Âu, broă lơh do ƀuơn ngan den cau lơi kung gơtùi lơh is tàm hìu tŭ ru. Bi H’Âu, pà gĭt: “Tŭ do den geh bơh 7 tus 8 nă cau lơh broă bal. Lơh dùl phan bơna roh bơh 3 tus 7 jiơ jat phan bơna he tàñ, gơtùi gơ jal lơh tàm ală tŭ ru. Phan bơna lơh mờ tê, lơh gơlik wơl bơh che kơ̆t đù he khòm tơrgùm, geh rào sàng goh. Tus tŭ do den phan bơna bơh he dê neh geh tăc gùt dar thôn, ƀòn jat jơnau kờñ bơh năc dan blơi dê”.

Mò Tô Thị Tâm, Củ tịc Mpồl tam klăc cau ùr càr Dăk Lăk pà gĭt, lơh jat broă neh lơh nền sồ 939 bơh Thủ tướng Cíñ phủ dê bè “Dong kờl cau ùr sơnđờm mut lơh broă tơngai bơh nam 2017 tus nam 2025”, uă cau ùr neh geh dong kờl, lơh geh ală bơta nàng sơnđờm mut lơh broă. Tàm ală cau do, uă oh mi neh ngui ală phan geh uă ngan tàm tiah ơm kis he dê, geh tŭ geh phan neh sền bè “sồ siă” nàng lơh gơlik geh ală phan bơna. Mò Tô Thị Tâm, đơs: “Cau tàm mpồl cau ùr lơh jat niam bơta ngăc ngăr, bơta bơceh lơh mờ bơta pơnđơl pràn lơh ngan bơtàu tơnguh bơh să tờm he dê, ngui ală bơta ƀuơn, bơta pràn geh lài tàm tiah he ơm kis, ngan là bè ờs mờ geh bơh jŏ rài kis. Ngui ală bơta ƀuơn bơta pràn hơ̆ gơ gơs phan bơna, drơng jơnau kờñ ngui tàm rài kis pah ngai bơh tơl hìu bơnhă dê mơkung lơh geh tai priă jền, bơsong broă lơh mờ lơh niam wơl tiah ơm kis, tơlir, sàng goh mờ niam”.

Mờ bơta chài ngan, bơceh lơh, uă cau ùr tàm càr Dăk Lăk neh lơh ală phan bè sồ siă gơ gơs ală phan bơna. Cồng nha hơ̆ ờ mìng cèng wơl priă lơh geh uă lơm mờ gam pơgồp bơnah lơh geh rài kis tơlir, sền gàr tiah ơm kis.