Ƀòn niam chài Nùng An tàm tiah Tây Nguyên

VOV4.K’Ho- Rlau 35 nam lik bơh ƀòn tờm Cao Bằng tus tàm ù tiah Tây Nguyên lơh broă sa, kòn cau Nùng ơm tàm ƀòn Quảng Hòa, xã Ea Tam, kơnhoàl Krông Năng, càr Dăk Lăk neh geh rài kis bè ờs, sơlơ tơl ngui tơl sa đau. Tàm ƀòn ơm pa, làng bol kung prap gàr geh uă bơhiàn niam chài bơh yau bal mờ ală hìu rơng yau dê.

 

Tàm gùl ală suơn kơphê tơlir gơs ngan, hìu rơng ồng Nông Văn Minh dê, ơm tàm ƀòn Quảng Hòa, thôn Tam Điền, xã Ea Tam, kơnhoàl Krông Năng niam ngan tài dà sơng pơr hê bơh rơkàng hìu pa dê. Ồng chờ hờp yal: hìu do pa geh lơh niam wơl jơh ƀàr pe rơhiang tơlak đong. Tơl bơta bơ̆t mòn mờ bơka niam tàm hìu ndrờm lơh jat bơhiàn yau bơh kòn cau Nùng dê lơm. Hìu bơnhă ồng bơh Cao Bằng mŭt ơm tàm Dăk Lăk ơm kis bơh nam 1987. Tàm ƀòn ơm pa, trồ tiah, ù tiah gơ dờp mờ uă bơta phan tam, pơnđơl pràn lơh ngan lơh broă sa den lơh sa hìu bơnhă ồng dê sơlơ ngai sơlơ bơtàu tơnguh. Ồng Nông Văn Minh đơs: Mŭt tàm do lơh broă sa kung bơtàu tơnguh rlau mờ ơm tàm ƀòn tờm, he tam gơtùi ală tờm chi jŏ nam. Gơ lơh hìu bơnhă mờ jơh gùt ƀòn tàm do kung bơtàu tơnguh uă rlau sơl. Să tờm añ kung prap gàr wơl bơhiàn yau bơh kòn cau Nùng An dê, ai oh kòn kòn sau là pal ndau sơgơn, halà soh phan soh kòn cau bơh yau dê. Ơm tàm hìu rơng do den niam ngan, bơhiàn yau bơh he dê là ờ gơtùi lời tĕ ờ. Kung kơ̆p kờñ ală rơnàng oh kòn kòn sau tơnơ̆ do kung prap gàr sơl ală bơhiàn hơ̆.

 Ngài pơgap mờ hìu ồng Minh dê bàr pe bă mìr kơphê là hìu 2 cờn dờng niam ngan bè hìu kuơ̆ bơh bi Hoàng Đình Tân, Ƀí thư Ci ƀộ thôn Tam Điền dê. Bi pà gĭt, hìu bơnhă bi geh dùl nơm hìu rơng bơh yau pa lơh niam wơl nàng ai mè bèp in ơm, ai bi den bơ̆t tai dùl nơm hìu pa mờr 2 tơlak đong nàng ơm is.

Jat bi Tân yal, ƀòn Quảng Hòa tŭ do geh mờr 60 hìu bơnhă den geh rlau 50 nơm hìu rơng bơh yau. Hìu bơnhă lơi kung geh bàr pe lồ ù, tam kơphê mờ uă phan tam ndai lơh geh priă jền uă bè sầu riêng, mắc ca, ƀơ. Lơh sa bơtàu tơnguh, rài kis wil tơl, làng bol lơh ngan tă pơgồp tàm broă bơt bơtàu ƀòn lơgar pa. Ngan là bulah ơm ngài ƀòn lơgar tờm neh jŏ ngan mơya làng bol kung gam prap gàr wơl sơl bơhiàn niam chài niam ngan bơh yau bơh kòn cau Nùng dê.

Bi Hoàng Đình Tân đơs: Kung gam prap gàr geh sơl bơta niam chài, bơhiàn niam chài jơi bơtiàn dê tàm broă lùp bau, ñô bau, broă tàm dơ̆ tơ̆p ƀồc. Tìp mat lơh kuèng niam chài đơs crih tam ya den kung gam gàr geh sơl bơhiàn niam chài, bè lày cỏ, klơm mbar lơm pòng, piang lă. Tŭ do ală rơnàng kơnòm să den ală oh kòn kòn sau đơs bal là cau lơi kung gĭt đơs jơnau đơs kòn cau he dê lơm. Tàm ƀòn den kung prap gàr wơl niam ngan hìu rơng, jơh thôn tŭ do mìng geh 2 nơm hìu bơt mờ sơ măng lơm, ai gam wơl den ndrờm là hìu rơng lơm.

 Mò La Bế Thủy Trang, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Ea Tam, pà gĭt, gùt xã tŭ do geh 19 jơi bơtiàn kòn cau ơm kis bal, tàm hơ̆ làng bol kòn cau Tày- Nùng geh tus mờr 90%. Tơngai pa do, xã sùm sền gròi bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn lòt bal mờ broă prap gàr, ngui niam bơhiàn niam bơnĕ bơh ală jơi bơtiàn kòn cau dê. Ngan là, ƀòn Quảng Hòa kung gam prap lời wơl ală hìu rơng yau, broă tàñ biài trum kuh bơh kòn cau Nùng dê mờ gam lơh niam wơl bơta niam chài bơh yau đơs crih hèo phườn, gam sơnđan là đơs crih lượn, đơs tàm tơrbŏ bal ùr klau. Do là ù tiah niam chài bơh yau niam ngan, lơh geh tiah tờm nàng tiah do in wèt tus bơtàu tơnguh nhơl chờ mpồl bơtiàn.

Mò La Bế Thủy Trang đơs: Bơdìh mờ broă prap gàr mờ ngui niam bơhiàn niam chài jơi bơtiàn kòn cau he dê den làng bol ơm tàm ƀòn Quảng Hòa den kung bal mờ gơ̆p pơnđơl pràn lơh ngan bơtàu tơnguh lơh sa, tơn jơh jơgloh tơrmù rƀah. Sền bal gơ lơh bè tàm ƀòn Quảng Hòa den làng bol geh hìu đam dờng ơnàng, hìu ơm kơ̆ kơljap, geh uă hìu bơnhă kung geh ală bơta lơh sa bơtàu tơnguh niam ngan, hìu bơnhă rƀah den geh khà dùl ết ngan.

 Ală hìu rơng ơm ndơ̆p mpồn tàm gùl suơn kơphê tơlir gơs ngan tàm ƀòn Quảng Hòa, xã Ea Tam, kơnhoàl Krông Năng, càr Dăk Lăk dê. Tơnơ̆ rlau 35 nam tam gơl, ală hìu rơng hơ̆ kung gam bè ờs sơl gàr niam bơhiàn niam bơnĕ, geh làng bol kòn cau Nùng sền bè “phan kwơ ngan” pơn jat tai prap gàr mờ bơtàu tơnguh lơh sa tàm ƀòn ơm pa.

Viết bình luận