Tàm kơnhoàl Tu Mơ Rông, càr Kon Tum, tài bơh ù tiah tam cah, bă tiah lơh kòi sre dềt rah rài ờ gơtùi lơh bơtơ̆t rbòng dà dờng, mờ nùs nhơm ờ gŏ kơ̆p kơnờm wơl, ờ kơdìng wơl tàm bơta bơcri priă bơh Dà lơgar dê, làng bol kòn cau dùl ết nă cau là cau Sơdàng tàm kơnhoàl neh rcang lài, lơh is gĭt nđờ jơ̆t nơm rbòng dà dềt lam dà rê tàm ƀlàng sre nàng drơng broă lơh sa gàr geh tơl kòi phe mờ geh rài kis ngai sơlơ hờm ram.

Tàm trồ tơngai duh trơ ồl ngan, hiòng dà bơh broă lơh bơtơ̆t rbòng dà jòng rlau 1 kơi sồ bơh làng bol thôn Long Láy 2 mờ Ba Tu 2, xã Ngọc Yêu, kơnhoàl Tu Mơ Rông tàm jà bal mờ rơ̆p lơh is kung gam hòr dà sùm lơh sùh ƀlàng sre Đăk Kring dê ơnàng 8 lồ. Broă lơh rbòng dà dềt ai dà bơh dà croh tàm brê geh is, gùng rbòng dà lam dà geh tờ jat ală jơng bơnơm. Tàm ală tiah thòng halà tiah kờñ hiòng dà hòr jat jơnau kờñ he dê, làng bol ngui tờm đùng đìñ den hơ̆ sồng blah bàr đah, kòr jơh sò tàm dơlam lơh gơs bòng tàm tơrbŏ bal nàng ai dà in hòr gan tiah kal ke. Bi A Thoát, Kwang atbồ thôn Long Láy 2 pơn yờ să ngan tŭ đơs bè broă lơh rbòng dà dềt niam ngan mờ geh cồng nha uă ngan bơh làng bol 2 thôn dê.

Bi A Thoát, đơs: “Bàr thôn tơrgùm wơl cribơyai, tơrgùm dùl poh. Broă lơh den đơs bal làng bol tam klăc jơh bal lơm. Làng bol bal mờ gơ̆p hòi jà is, lơh is rbòng dà nàng geh dà ngui tuh  ai ƀlàng sre in. Geh rbòng dà, bơtơ̆t rbòng dà den đơs bal là làng bol chờ hờp ngan”.

Xã Ngọc Yêu, kơnhoàl Tu Mơ Rông geh 7 thôn mờ khà kờp làng bol kờp jơh mờr 1 rơbô 700 nă mờ 98% là làng bol kòn cau dùl ết nă cau là cau Sơdàng dê. Do là ù tiah kơh bơnơm tam cah is uă ngan, den tàng bè hơ̆ bulah geh tus 104 lồ ù lơh kòi sre mơya uă ngan bă ù dềt rah rài, ờ hoàn geh den gơnoar atbồ ờ gơtùi bơcri priă lơh ală bơtơ̆t rbòng dà dờng nàng drơng broă lơh sa. Tềng đap bơta geh ngan do làng bol tàm xã rcang lài jà bal mờ gơ̆p lơh is 19 broă lơh rbòng dà dềt nàng rcang lài geh dà ngui tuh ai 70 lồ kòi sre in. Ồng Lê Văn Hoàng, Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Ngọc Yêu pà gĭt, ngan là kơnờm tàm ală rbòng dà dềt mờ làng bol lơh is, ală nam pa do bă ù lơh kòi sre bơh xã dê sùm geh cồng nha tơnhào uă. Kung neh uă nam do làng bol ờ gam pal dan mờ gơnoar atbồ pà  kòi phe dong kờl jơgloh tàm tơngai puh pah tai. Bal mờ hơ̆, làng bol kung jà is bal mờ gơ̆p sền gàr brê nàng gàr niam dà tuh ai ƀlàng sre in.

Ồng Lê Văn Hoàng, đơs: “Gĭt wă bơh làng bol dê tŭ do gơwèt mờ broă sền gàr brê bồ tô dà nàng gàr geh dà ai bơtàu tơnguh phan lơh sa suơn sre kung bè tŭ do là pơlam gùng dà bơtàu tơnguh tam phan lơh sơnơm den làng bol lơh jat niam ngan. Làng bol sùm lam lòt sền, ngan là gơwèt mờ ală bă ù mờ lài do chu tơdau lơh mìr den tŭ do làng bol neh tơrgùm tam wơl brê”.

Gùt kơnhoàl Tu Mơ Rông, càr Kon Tum tŭ do geh 1 rơbô 270 lồ kòi sre lơh jat kàl, mờr 40 broă lơh bơtơ̆t rbòng dà bơh kơnhoàl dê là bơh Dà lơgar bơcri priă lơh nàng gàr geh dà tuh ai pơgap 780 lồ in. Gơwèt mờ mờr 500 lồ gam wơl den làng bol kòn cau Sơdàng ơm tàm 11 xã tàm kơnhoàl jà is bal mờ gơ̆p tă pơgồp dà kơl hề lơh ală rbòng dà dềt nàng geh dà drơng broă lơh sa. Ồng Phạm Xuân Quang, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân kơnhoàl Tu Mơ Rông pà gĭt, lòt bal mờ làng bol, pah nam gơnoar atbồ sồr ală xã ai kwang bàng in lòt sền, sền gròi broă lơh rbòng dà làng bol dê lơh is. Gơwèt mờ ală broă lơh gơtìp tơrlah halà pă gơl bòng dà lam dà den dong kờl srò lŭ mờ ding đù ai làng bol in lơh niam wơl. Kơnờm hòi jà geh mpồl lơh broă bal bơh tàm làng bol, kơnhoàl gàr niam broă lơh sa mờ gàr tơl kòi phe.

Ồng Phạm Xuân Quang, đơs: “Kơnhoàl Tu Mơ Rông kơh bơnơm tam cah is ală broă lơh bơtơ̆t rbòng dà bơnah bơcri priă lơh dờng ngan. Den tàng làng bol lơh is rbòng dà den kơnhoàl sùm pơn jờng mờ lơh geh ală bơta ai làng bol in. Srơh lơh bơtơ̆t rbòng dà den jơh ală xã tàm ù tiah kơnhoàl dê ndrờm lơh jat bal lơm. Ală xã geh ală bơta tam cah is, kal ke den làng bol sùm geh bơta gĭt wă tờ is ală rbòng dà dềt. Làng bol tŭ geh sre, geh dà sùm den hơ̆ là ƀuơn ngan nàng gàr geh sùm kòi phe mờ tơrmù ƀà broă kơl mus brê lơh mìr”.

Kơnờm nùs nhơm rcang lài, lơh is gĭt nđờ broă lơh rbòng dà dềt lam dà rê tàm ƀlàng sre, bă ù lơh kòi sre bơh kòn cau Sơdàng tàm kơnhoàl Tu Mơ Rông, càr Kon Tum ngai sơlơ geh rề ơnàng mờ tơnguh uă bè khà tơnhào. Lơh geh kòi phe ai hìu bơnhă in, ală nam pa do mờr 7 rơbô hìu bơnhă làng bol kòn cau Sơdàng bơh kơnhoàl Tu Mơ Rông dê neh khin cha bơcri priă tam uă ală phan tam geh priă jền lơh sa uă, bè: kơphê tiah mrềt, kơnuh sơnơm Ngọc linh, hồng đẳng xâm, mắc ca... Tus tŭ do bal mờ broă ờ gam geh hìu bơnhă jơgloh tai, pah nam kơnhoàl Tu Mơ Rông gơmù geh bơh 6-8% hìu bơnhă rƀah uă rlau mờ jơnau kờñ tơrmù rƀah mờ càr Kon Tum dê sồr.