Tiah làng bol jơi bơtiàn dùl ết nă cau tàm xã Lộc Nam brồ guh bơh jơgloh rƀah

VOV4.K’Ho- Là tiah geh uă làng bol ơm kis là làng bol kòn cau K’Ho, lơh sa kal ke, khà hìu bơnhă rƀah uă, mơya kơnờm gờñ tam gơl bơta gĭt wă, khin cha tus bal mờ ngui bơta gơguh jak măy mok tàm broă lơh sa mờ rài kis, tryang tryồng lơh sa, bal mờ bơta sền gròi dong kờl, bơcri priă bơh Đảng mờ Dà lơgar dê, xã Lộc Nam, kơnhoàl Bảo Lâm neh mhar ngan lik klàs rƀah, gơ gơs ù tiah geh uă bơta ƀuơn, bơta pràn mờ bơtàu tơnguh.

Rlau 10 nam rê wơl hờ ndo, kờp jơh priă bơcri lơh bơh ală broă lơh, rơndăp broă lơh, broă lơh dong kờl bơh Đảng mờ Dà lơgar dê lời ai xã Lộc Nam, kơnhoàl Bảo Lâm, càr Lâm Đồng in gơguh tus gĭt nđờ rơhiang tơmàn đong. Kơnờm bơta sền gròi bơcri priă lơh do, ală gùng che ồs đèng, gùng lòt, hìu bơsram, hìu sơnơm, phan bơna bơt bơtàu lơh sa mờ muh măt ƀòn lơgar neh geh bơta tam gơl loh làng. Ală hìu tìm mờ ja, kơlik căng mờ đơr ngai lơi tŭ do neh geh tam gơl mờ ală hìu lơh mờ sơmang kơ̆ kơl jăp, rài kis phan bơna mờ nùs nhơm bơh làng bol dê sùm geh tam gơl mờ bơtàu tơnguh uă.

Là dùl nă kòn cau K’Ho, neh ià phàu tus bal sền gàr cồng nha kăc màng tàm ù tiah do tơn, ồng K’Dĩnh, 80 sơnam, ơm tàm thôn 4, xã Lộc Nam chờ hờp pà gĭt, bơta jơgloh rƀah gơ jăt sùm jŏ jòng gĭt nđờ rài do neh geh rơ hời tơn jơh lik bơh tơl nơm hìu, tơl bơnhă ồs. Rài kis bơh làng bol tàm ƀòn lơgar dê neh tơl ngui tơl sa đau uă ngan. Hìu lơi kung geh phan sa phan prăp.

Ồng K’Dĩnh, đơs: “Lài do gùng lòt lơm bè lòt rê kal ke ngan, tŭ do gùng lòt dờng niam lòt rê ƀuơn ƀoài ngan. Rài kis lơh sa den neh bè ờs wơl, priă lơh geh kung uă đau sơl. Hìu lơi kung geh rơndeh lòt rê, geh bàr pe hìu bơnhă gam blơi rơndeh ôtô tai. Lơh sa rài kis den lài do kal ke, tŭ do kơnờm gĭt kờp sền kơlôi sơnơng lơh sa den ờ gam geh bơta jơgloh rƀah tai. Hìu đam kung ndrờm neh lơh dờng niam rau. Tŭ do ờ gam kơlôi bơta lơi tai, mìng tryang tryồng lơh sa nàng lơh pas lơm gơ dê. Tŭ do uă ngan làng bol geh priă lơh geh pah nam bơh bàr pe rơhiang tơlak đong lơm”.

Bơh bàr pe rơhiang hìu bơnhă làng bol kòn cau K’Ho ơm kis, tus tŭ do xã Lộc Nam neh geh uă làng bol ơm kis rlau 3 rơbô 400 hìu bơnhă, 13 rơbô nă cau, tàm hơ̆ làng bol kòn cau dùl ết nă cau geh rlau 30%. Kơnờm trồ tiah dong kờl, ù tiah điềm gơs gơ dờp tam uă mờ ală bơta phan tam jŏ nam geh priă lơh sa uă, bè: cè, kơphê, sầu riêng, măng cụt, mắc ca mờ tam bàr pe bơta tờm chi sa plai ndai, xã Lộc Nam neh lơh gơs ală tiah lơh sa kơ̆ kơl jăp mờ kờp jơh bă ù lơh sa suơn sre gơguh tus rlau 5 rơbô lồ. Tàm hơ̆, uă broă lơh lơh sa geh cồng nha lơh geh priă jền bơh 500 tơlak đong tus 1 tơmàn đong dùl nam, mìng is geh broă lơh tam sầu riêng lơh geh 2 tơmàn đong dùl nam. Bal mờ tam phan, ròng phan kung là bơta pràn gam geh xã Lộc Nam sền gròi ròng uă mờ mpồl phan poan jơng dờng tàm hơ̆ geh kơnrồ, be, sur gơguh tus mờr 3 rơbô 400 nơm mờ 34 rơbô nơm iar, ada, phan tàm dà ală bơta.

 Pal sền gròi ngan là, xã Lộc Nam kung neh lơh gơs tiah geh ală broă lơh bal lơh sa jăt mpồl mờ dờp tăc bro phan bơna, kơ̆ kơl jăp lơh sa mờ tơnguh uă priă lơh geh ai làng bol in, mờ khà priă lơh geh kờp bal tŭ do neh lơh geh rlau 45 tơlak đong dùl nă cau dùl nam. Kơnờm bơh hơ̆, broă lơh tơrmù rƀah kơ̆ kơl jăp neh lơh geh cồng nha niam ngan, bơh 30% khà hìu bơnhă rƀah tàm nam 2015 tus lồi nam 2022 mìng gam 6%.

 Ồng K’Châu, kòn cau K’Ho, ơm tàm thôn 3 xã Lộc Nam đơs là, lơh geh cồng nha bè do là kơnờm bơta sền gròi bơcri priă bơh Đảng mờ Dà lơgar dê, tàm hơ̆ pal yal tus ală broă lơh jơnau kờñ dà lơgar bè bơtàu tơnguh lơh sa, tơrmù rƀah kơ̆ kơl jăp mờ bơt bơtàu ƀòn lơgar pa neh lơh geh bơta bơtàu tơnguh kwơ màng dong làng bol tam gơl bơta gĭt wă, khin cha ngui bơta gơguh jak măi mok bơta chài pa tàm broă tam phan, sơng ka sền gàr phan tam, rcang lơh broă sa mờ bơt bơtàu rài kis pa.

Ồng K’ Châu yal: “Rài kis làng bol dê tŭ do neh tam gơl uă ngan rao. Lài do rơndeh coh kung ờ geh nàng đì sơl, tŭ do hìu lơi kung neh  geh rơndeh măi lơm, geh hìu gam blơi rơndeh ôtô gĭt nđờ rơhiang tơlak đong. Den hìu ndàp, hìu ơm ing neh geh ala mờ hìu lơh mờ sơmang kơ̆ kơl jăp, hìu ơm kấp 3. Bơta tam gơl do mìng tàm bàr pe nam rê wơl hờ do lơm gơ dê. Kung kơnờm làng bol gĭt broă sơng ka sền gàr phan tam, phan ròng, ngan là tam gơl tus tam tai ală bơta phan tam geh kwơ, tăc geh giă. Rài kis làng bol tàm tiah do dê neh bơtàu tơnguh đau, kơ̆ kơl jăp mờ bơtàu tơnguh uă ngan”.

Ờ mìng rài kis lơh sa bơtàu tơnguh, mờ bơta lơngăp lơngai cíñ trị mờ rơndăp tăp sèng lơngăp lơngai mpồl bơtiàn bơh xã Lộc Nam dê sùm geh gàr kơ̆. Ngan là, làng bol neh lơh jăt niam bơhiàn tam klăc bal mờ tiah tềl kah yau bơh tiah pôs đồng kăc màng, bơta gĭt gơ̆p mpồl bơtiàn đah cau yoan mờ kòn cau K’Ho neh sơlơ tam klăc đềt mềl rlau, bơta kờñ gơboh ƀòn lơgar ngai sơlơ geh lơh jăt niam.

Jăt ồng Võ Thiên Bình, Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Lộc Nam, tơnơ̆ tŭ geh dờp là xã lơh sir jơnau kờñ broă lơh ƀòn lơgar pa tàm nam 2020, xã Lộc Nam sền gĭt kơnòl broă tờm là pal pơn jăt tai gàr geh broă bơtàu tơnguh bơta niam bơh ală broă jàu dê. Kờñ lơh geh bơta hơ̆, kwang bàng đảng viên, Mặt trận dà lơgar mờ ală mpồl cau pal sùm rcang bơceh lơh tàm broă ngui gùng dà broă lơh bơh Dà lơgar dê, pơgồp bal mờ hòi jà uă tơl priă jền ai gơ in di pal mờ ală bơta geh ngan mờ bơta tă pơgồp bal dà kơl hề, dùl nùs bal bơh làng bol dê. Tàm hơ̆, tơngume tờm ngan là tơnguh uă bơta gĭt wă, tam gơl nùs nhơm bồ tơngoh tàm broă kơlôi sơnơng, broă lơh bơh làng bol dê, ngan là gơwèt mờ làng bol là làng bol kòn cau dùl ết nă cau. Ồng Võ Thiên Bình, pà gĭt: “Tàm tŭ lơh bal, tơlik mat ală mpồl lơh broă bal tăc bro phan lơh geh bơh suơn sre neh dong làng iang nùs bè ờs wơl rài kis. Mờ dong ai lơh sa- mpồl bơtiàn bơh xã dê đơs bal, làng bol kòn cau dùl ết nă cau đơs is geh uă bơta tam gơl uă ngan. Lài do, bơhiàn ờs mờng bơh làng bol dê là lời tờm chi tam in hòn gơs is, tŭ do làng bol neh gĭt sơng ka sền gàr, phơng sih den cồng nha tơnhào, bơta bơkah niam geh bơtàu tơnguh uă rlau ngan, cồng nha lơh sa cèng wơl là uă ngan. Bơta hơ̆ pà gŏ broă tam gơl bơta gĭt wă bơh làng bol dê là kwơ màng ngan”.

 Bal mờ pơn jăt tai lơh sir ală phan bơna bơt bơtàu ƀòn lơgar, xã Lộc Nam gam hòi jà tă pơgồp tơl priă jền sơlơ bơtàu tơnguh lơh sa jăt broă lơh phan bơna, kung bè lơh pràn ngui măi mok pa tàm broă lơh sa suơn sre nàng tơnguh uă priă lơh geh tàm dùl bă tiah tam phan, lơh uă tai ală broă lơh lơh bal lơh sa jăt mpồl mờ tăc bro phan bơna. Mờ bơta tam gơl pràn kơl dang ngan tàm nùs nhơm kơlôi sơnơng tam phan bơh làng bol dê, bal mờ bơta mut lơh bal geh kơnòl broă bơh jơh bal ală anih lơh broă cíñ trị, pin dờn là, xã Lộc Nam rơ̆p lơh geh xã ƀòn lơgar pa tơnguh uă tàm nam 2024 bè jơnau kờñ neh geh ai.

Viết bình luận