Tàm ală dơ̆ ñô sa tìp măt bồ Nam pa mờ tơrgùm tàm kàl lơh chờ… mờng pal geh ơlăk bièr bal mờ ală săp drao chờ ñô soăt. Di gơlan ờ geh uă cau sền gròi bè broă ală khàr ơlăk bơh să tờm ñô là khàr ơlăk ngan ha là ờ, geh lơh bơh anih loh làng ha là ờ. Mìng tŭ neh ñô, pal mŭt piam tàm hìu sơnơm sơm mhar, xét nghiệm geh angkôl tàm mhàm den hơ̆ sồng git să tờm neh ñô di ơlăk ờ ngan, klài bơh angkôl Methanol. Do là jơnau đơs bơh dùl nă cau gơtìp khih tài ơlăk: Tàm dơ̆ ñô chờ, añ mờ ală oh mi nggui ñô. Ờ geh cau lơi kơlôi rơcang tus mờ anih lơh gơs ơlăk. Tŭ neh ñô, gŏ tàm să glar, jê bồ uă ngan, plai nùs tàp mhar, măt sền ờ loh. Cau tàm hìu cèng mŭt tàm hìu sơnơm, tơnơ̆ mờ hơ̆, hơ̆ sồng git geh khà angkôl Methanol tàm mhàm là 58mg tàm 1 lit mhàm”.

Kung gơrềng tus mờ khih angkôl Methanol sơl, pa do ngan, 2 nă cau lơgar bơdìh gơtìp chơ̆t tàm ƀòn dờng Hội An, càr Quảng Nam tài bơh di ñô ơlăk klài bơh angkôl lơh sơnơm ờ ngan. Ha là tàm Hà Nội mang ngai 12 nhai 1, cau gơtìp là Nguyễn Văn Cảnh 40 sơnam pal mŭt tàm hìu sơnơm Bạch Mai nàng sơm mhar mờ khà angkôl Methanol là 153 mg tàm 1 lit mhàm, uă rơlao mờr jơ̆t dơ̆ mờ khà tơl lơh gơtìp khih. Tàm ală nam pa do, ală y, ƀak sìh lơh broă tàm Anih tam dră khih, Hìu sơnơm Bạch Mai sền gŏ git nđờ rơhiang nă cau gơtìp chơ̆t tài khih ơlăk ờ ngan geh angkôl Methanol, bŭ lah neh geh lơh ngan sơm mhar, jồr mhàm.

Kơlôi rơcang tềng đăp mờ ală bơta chơ̆t tài khih Methanol, Tiến sìh, ƀak sìh ồng Nguyễn Trung Nguyên, Lam bồ Anih tam dră khih mờ ală cau lơh broă tàm jơdŭ xét nghiệm tàm anih lơh broă do neh prăp git nđờ rơhiang dà geh Methanol nàng pah tŭ geh dơ̆ yal mờ Ƀộ Lơh sơnơm bal mờ Ƀộ Kwang nàng bè bơta mùl màl bơh ơlăk ờ ngan geh Methanol neh mờ gam là bơta tờm lơh gơtìp ală bơta chơ̆t ni sơna tus mờ uă cau. “Do là ală ală khàr angkôl mờ cau tàm hìu cau gơtìp khih neh ai bol añ in tŭ cèng mŭt tàm hìu sơnơm sơm mhar. Bơh broă xét nghiệm bol añ dê den khà angkôl Methanol mìng geh tus 60%, jơh ală cau gơtìp khih do ndrờm neh chơ̆t. Do mìng là khà ờ uă, gam geh uă cau là cau gơtìp khih mờ ờ geh prăp wơl khàr angkôl”.

Angkôl Methanol là dà, geh ngui tàm gah lơh broă bè dà sơng, xăng, jờu diesel… mờ geh git tus bè dùl bơta dà khih lơh gơrềng uă ngan tus mờ bơta pràn kơl dang să jan. Ƀak sìh Hoàng Tiến Nam, lơh broă tàm Hìu sơnơm Nhân dân Gia Định, ƀòn dờng Hồ Chí Minh neh geh tŭ sơm ală cau gơtìp khih ơlăk ờ ngan geh angkôl Methanol yal: “Tŭ angkôl Methanol mŭt tàm să, gơmŭt mhar ngan, tam gơl gơs phoc-man-đê-hit, tơnơ̆ mờ hơ̆ tam gơl tai gơs axit phoc-mic, lơh gơkòl tàm tơngot, lơh să jan ờ kah tai, geh tŭ chơ̆t. Geh ală cau gam gơlik tus tàm klồng măt, lơh aniai tàm gùng tơngoh măt, lơh gơtìp jơngo măt”.

Ală cau gơtìp khih angkôl Methanol bơh gùng hùc là cau gơtìp ñô di bơta dà khih do ha là ală cau ngir ơlăk kờñ ñô ơlăk ờ ngan klài bơh angkôl Methanol nàng tơnguh bơta “bơkah”. Pơlai ngan là ală cau di ñô ơlak ờ ngan geh Methanol uă rơlao mờ khà cau kờñ ñô. Kung là dà sàng, bơkah bơh ơlăk ngan mờ ơlăk ờ ngan geh angkôl Methanol ndrờm bal. Mờ măt bè ờs bal mờ bơkah ờ git đal ơlăk lơi là ơlăk ngan, ơlăk lơi là ơlăk ờ ngan geh angkôl Methanol.

Mùl màl tơngŏ moăt là tŭ do, ankôl lơh sơnơm kung gơtìp lơh ờ ngan sơl, mờ broă klài bal bơh angkôl Methanol, hơ̆ sồng cih mờ măt sơnđan “Angkôl lơh kloh vi trùng” lơh geh uă cau jàng lah do là angkôl lơh sơnơm geh Methanol ngan. Kung bơh bơta do, ală cau kờñ mhar geh ơlăk àng tăc, priă geh uă den neh klài, lơh gơs ală khàr ơlăk ờ ngan geh angkôl Methanol, lơh hoàc huơr tus mờ màng kis bal mờ bơta pràn kơl dang să jan ală cau di ñô dà khih do. Tiến sìh, ƀák sìh ồng Nguyễn Trung Nguyên, Kwang Lam bồ Anih Tam dră khih, Hìu sơnơm Bạch Mai geh jơnau dan: “Pal atnồ nền nòn angkôl Methanol. Geh ală lơgar tàm dunia pal sồr ai geh dà lơh gơs dà ndai tàm angkôl Methanol nàng gơtùi đal, bè lơh dà tơlir methilen nàng gơs dà tơlir, di lah ờ tŭ do, dà angkôl Methanol sàng ƀuơn ngan gơtìp huĭ mờ ơlăk sàng. Bơdìh hơ̆ tai pal sền gròi nền nòn broă lơh angkôl lơh sơnơm nàng ờ gơtìp lơh ờ ngan”.

Ală khàr angkôl lơh sơnơm ờ ngan lơh gơtìp ală dơ̆ khih angkôl Methanol mờ Anih tờm kơryan khih Hìu sơnơm Bạch Mai prăp wơl nàng yal lài mờ mpồl bơtiàn kung gam ngai sơlơ uă rơlao. Mơya tŭ do, anih lơh broă geh gơnoar kung gam ờ hềt geh gùng dà broă lơh geh cồng nha nàng dong kờl làng bol in git đal dà geh angkôl Methanol, kung bè broă lơh glài nền nòn, kơrian geh cồng nha broă lơh angkôl ờ ngan. Bè đah làng bol, nàng pleh mờ broă di ñô dà geh angkôl Methanol, mìng ñô ală bơta ơlăk git loh anih lơh gơs, bañ ñô uă ir ơlăk bièr nàng sền gàr bơta pràn kơl dang să jan să tờm dê.