Ồi tàm rài kis cau K’Ho dê
Thứ sáu, 05:00, 31/01/2025 Cau mblàng: Lơ Mu K’Yến/ Cau cih: Phùng Quốc Học Cau mblàng: Lơ Mu K’Yến/ Cau cih: Phùng Quốc Học
VOV4.K’Ho- Ơ làng bol mờ gơ̆p bơyô! Tàm rài kis pa tŭ do, ală rơnàng krơi is geh ală jơnau gŏ jơnau kơlôi uă gah bè ồi tàm rài kis cau K’Ho dê. Hơ̆ là ală jơnau yal gơlơh kờñ ngan bè jơnau gŏ jơnau kơlôi bơh rơnàng kơnòm să dê gơ wèt mờ phan soh pa geh lơh bơh pang ồi; bơta kwơ bơh niam chài ồi dê tàm rài kis cau K’Ho dê.

 “Oh chờ hờp ngan tŭ soh ồi àu kòn cau K’Ho he dê, Tài bơh ngai do geh uă ngan tŭ nàng soh phan do, bè lơh chờ lơh yàng, lòt pơrjum, ñô bau…Ồi kòn cau K’Ho dê neh geh mai pa wơl bè àu tiang cau Yoan dê, ồi jòng, ồi rà bơh cau Tây dê. Oh kờñ ngan tŭ ồi geh lơh gơs li la bè hơ̆, ƀươn ngan tàm broă ngui. Tŭ soh ală phan soh geh lơh bơh pang ồi kòn cau K’Ho dê geh mai bè do oh gơlơh kờñ ngan…

Tàm phan soh geh mai bơh pang ồi sền gơlơh bơnĕ bơnài mờ hàng ngan, ùr ơruh K’Ho hàng bơnĕ măt là Ka Bình là cau tàm Mpồl lơh broă bal Oh Mi Koho Coffee tàm sàh Đinh Trang Hoà, kơnhoàl Di Linh, càr Lâm Đồng neh yal bơta pơñiờ să ngan bè phan soh ờs mờng bơh yau bơh jơi bơtiàn he dê. Mờ ngan ngồn neh là phan soh pa den pal geh bơceh lơh pa, dipal mờ sơnam deh, mờ jơnau kờñ bal rài pa dê.

 “Oh chờ hờp ngan mờ pơñiờ să ngan tŭ soh tàm să he phan soh lơh bơh pang ồi jơi bơtiàn hê. Ồi là phan soh là dơ̆ lơh yàng lơh chờ, sền siah măt ngan, niam is ngan, mìng soh tàm ală ngai lơh yàng lơh chờ ñô sa lơm, bè là lòt pơrjum, halà tàm ală dơ̆ lơh chờ niam chài ờs mờng bơh yau, halà tŭ lòt lơh đơs crih tam ya tàm thôn tàm sàh. Ală broă lơh niam chài geh bơyai lơh den oh geh tai tŭ geh soh phan jơi bơtiàn he dê”.

Hơ̆ là jơnau đơs bơh Ka Duch dê là dồ nă ùr ơruh K’Ho ơm tàm thôn 5B, sàh Đinh Trang Hoà, kơnhoàl Di Linh, càr Lâm Đồng. Bơh hơ̆ pà gŏ, pang ồi là dồ bơnah kwơmàng tàm rài kis cau K’Ho dê. Sơrlèt rlau mờ bơta kwơ niam bơnĕ bè phan soh pa, pang ồi gam ơn prăp bơta kwơ jơm ndơ̆p tàm rài kis niam chài mờ pin dờn đah hwềng gơ jăt bal mờ rài kis bơh cau K’Ho dê. Jăt tàm bơta sền do, mò Ka Thu là kòn cau K’Ho mờr 60 sơnam ơm tàm sàh Đinh Trang Hoà, kơnhoàl Di Linh, càr Lâm Đồng yal loh làng mờ jrô ngan:

 “Añ đơs ngan yơ ồi kòn cau he dê bơh rài yau gơ là geh kwơ ngan tàm rài kis ƀòn lơgar he dê. Añ geh kis tàm dồ hìu bơnhă geh uă rơnàng, añ gŏ loh bơta kwơmàng bơh gơ dê tàm rài kis ơm kis pah ngai. Bơh broă deh oh deh kòn mă oh mă kòn, geh ồi nàng mă kòn. Tŭ bơyai lơh ñô ƀau..he soh phan kòn cau he sền gơlơh niam iá, hàng iá, siah măt mờ gơ dipal ngan mờ bơhiàn mờng kwèng bơh yau jơi bơtiàn he dê. Tài bè hơ̆ añ sùm geh ồi àu kòn cau he, bơdìh hơ̆ tai, ồi do là phan ờ gơtùi ờ geh tàm dơ̆ ñô bau bơh jơi bơtiàn he dê gơ là kwơ ngan. Mờ đơs ngan, is ồn là ngai lồi dŭt bơh rài kis kòn bơnus dê, là tŭ he rê mờ mò pàng, pal geh ồi hơ̆ sồng pò, hơ̆ sồng pồt. Dilah ờ geh ồi nàng pò den rơ̆p ƀàs sìl ngan mờ làng bol ƀòn lơgar”.

Geh bơh jơnau kờñ ngan ngồn tàm rài kis dê, phan bơna ồi bơh ală jơi bơtiàn dồ êt nă cau tàm Tây Nguyên dê đơs bal mờ cau K’Ho tàm Lâm Đồng dê đơs is gam geh rơnàng kơnòm să tàm pơdờn prăp gàr mờ bơtàu tơngguh. Tàm hơ̆, Ka Thuân là dồ nă ùr ătbồ ơruh pơnu (kòn cau K’Ho) tàm sàh Đinh Trang Hoà, kơnhoàl Di Linh, càr Lâm Đồng là dồ nă cau pơnrơ ngan tàm broă sơnđờm mŭt lơh broă bơh ồi yau kòn cau he dê. Là Ƀí thư Ci Đoàn Ơruh pơnu thôn 5B, Ka Thuân neh pờ ală ơdŭ bơto tàñ ồi yau, broă mai phan ai ală rơnàng kơnòm să in; lơh broă bal mờ cau ùr tàm tiah do pờ hìu mai, dong oh mi cau ùr tam gơl rài kis. Bi Ka Duch là dùl tàm ală ùr ơruh tàm do dồ nùs bal mờ Ka Thuân nàng bơtàu tơngguh phan soh pa bơh pang ồi kòn cau, yal:

 “Oh kơ̆p kờñ bal mờ ală oh mi cau ùr thôn 5B do bal mờ gơ̆p prăp gàr bơhiàn ờs mờng bơh yau bơh mò pàng he dê. Bol oh kơ̆p kờñ ngan geh tai priă jền nàng bol oh pơn jăt tai bơtàu tơngguh broă lơh do, nàng pơn jăt tai hòi jà oh mi cau ùr tàm thôn ală cau ờ geh broă lơh mŭt lơh bal mờ bol oh; Nàng oh mi cau ùr lơh geh tai priă jền mơkung prăp gàr geh bơhiàn ờs mờng bơh yau mò pàng he dê lời wơl. Oh ưn ngài sơl Ka Thuân neh dong kờl bol oh geh tŭ mŭt bal lơh broă lơh do”.

Ờ mìng lơh geh broă lơh broă sa lơm, gơguh tai priă jền, tam gơl rài kis ai ơruh pơnu tàm ƀòn lơgar in, ùr Ƀí thư Ci Đoàn ơruh pơnu thôn 5B Ka Thuân gam lơh gơlik bơta gơdan, jơnau kờñ, lơh gơlik bơta gơn kơnờm ai rơnàng kơnòm să in bơtàu tơngguh să tờm bơh ală broă lơh niam chài- mpồl bơtiàn. Đal gŏ geh ală bơta kwơ do, dồ nă ùr ơruh tàm mpồl ơruh pơnu thôn 5B, sàh Đinh Trang Hoà, kơnhoàl Di Linh pà gĭt:

“Tŭ geh khăt broă lơh lơi tàm sàh, den bi Ka Thuân sùm tề lam, bơto pơlam bol hi, bè tam ya đơs crih pơnyơu là bè hơ̆. Kơnờm bơh hơ̆ bol hi gĭt geh uă broă lơh tàm sàh, mờ lòt pơrlòng tàm càr den kung lơh geh khà bàr sơl. Bơh hơ̆ mờ bol oh gĭt geh uă bơta mờ tơngguh uă bồ tơnggoh gĭt wă, geh gĭt geh anih do anih ne; bol he gĭt broă boh bơr lơh lòt tàm rài kis. Bi Ka Thuân lam lòt tiah lơi, hòi lơh broă lơh lơi den bol oh ndrờm lơh jăt mờ lơh bal lơm”.

Cau mblàng: Lơ Mu K’Yến/ Cau cih: Phùng Quốc Học

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC