Khu vực xã Măng Bút, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum là nơi cả Pháp và Mỹ xây dựng căn cứ quân sự kiểm soát các làng dân tộc thiểu số, ngăn chặn quân giải phóng và là bàn đạp đánh xuống đồng bằng tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi. Trong chiến dịch Bắc Tây Nguyên 1954 chia lửa với chiến trường Điện Biên Phủ, lực lượng vũ trang Liên khu 5 và quân dân Kon Tum đã làm nên chiến thắng Măng Buk cùng với chiến thắng Măng Đen, Kon Braih đập tan cụm phòng ngự của quân Pháp ở Bắc Tây Nguyên. 

Những ngày cuối tháng 4, người dân cả khu vực Tây Nguyên vật vã trải qua đợt nắng nóng, khô hạn khốc liệt. Tại khu vực lòng chảo xã Măng Bút, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum nhiệt độ cao hơn trung bình nhiều năm. Mặc dù thời tiết không thuận lợi song những cánh đồng lúa nước của người Xơ Đăng ở đây vẫn xanh mơn mởn. Anh A Thuỷ, thôn Măng Bút cho biết, cùng với nguồn nước từ sông Đăk Snghé và Nước Cheng tưới mát cánh đồng, chính nhờ biết thay đổi trong canh tác, cây lúa không chỉ cho năng suất cao mà còn trở thành hàng hoá mang lại thu nhập cho người dân.

Là xã đặc biệt khó khăn của huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum, cách đây khoảng 15 năm Măng Bút vẫn gần như bị cô lập với thế giới bên ngoài vì không có đường giao thông. Ngày ấy quãng đường từ thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plông đến xã khoảng 45km đi phải mất cả ngày, chủ yếu là đi bộ xuyên rừng và men theo bờ ruộng lúa. Đường đến trung tâm xã đã vậy, đến các làng, như Đăk Y Pai, Đăk Lanh…còn khó khăn hơn. Bởi vậy người dân Măng Bút không có động lực để phát triển sản xuất vì thóc lúa làm ra có dư dả cũng không thể bán.

Bước ngoặt đánh thức, giúp Măng Bút phát triển là kể từ thời điểm năm 2009 khi tỉnh lộ 676 được đầu tư kết nối xã với bên ngoài. Giao thông đến xã thuận lợi cả trong hai mùa mưa nắng đã kích thích giao thương và thúc đẩy sản xuất phát triển. Từ thế độc canh cây lúa nước, hơn 1.260 hộ dân tộc Xơ Đăng của xã giờ đã trồng được cả cây cà phê, cây dược liệu, phát triển mạnh chăn nuôi… Nhờ vậy, thu nhập bình quân đầu người của người dân Măng Bút năm 2023 đã đạt hơn 34 triệu 600 nghìn đồng. Bên cạnh đó nhiều mô hình liên kết sản xuất giữa người dân với hợp tác xã, doanh nghiệp được triển khai thực hiện đang tiếp tục tạo thêm cơ hội nâng cao thu nhập và cải thiện cuộc sống cho người dân.

Ông A Vinh, Phó Chủ tịch UBND xã Măng Bút cho biết, xã đang thực hiện nhiều giải pháp cụ thể hướng tới mục tiêu cuối năm 2024 đạt đủ 19 tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới hoàn thành Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã đề ra. Định hướng phát triển của xã Măng Bút là lấy cây lúa đỏ làm trọng điểm, trồng thêm sâm dây và làm du lịch. Ngoài ra, nông dân thôn Đăk Trun còn nuôi cá tầm thương phẩm. 

Cùng với nỗ lực phát triển kinh tế, Đảng bộ, chính quyền và các đoàn thể xã Măng Bút, huyện Kon Plông cũng dành sự quan tâm đặc biệt đến sự nghiệp giáo dục, phát huy truyền thống cách mạng của quê hương. Di tích lịch sử Cách mạng Chiến thắng Măng Bút luôn là điểm đến của người dân, nhất là thế hệ trẻ trong xã. Nối dài truyền thống hiếu học, Măng Bút có tổng dân số hơn 4.400 khẩu thì hiện có hơn 1.000 học sinh từ bậc học mầm non đến THCS và xã không có tình trạng học sinh bỏ học.

Vươn lên từ gian khó, Đảng bộ, chính quyền và người dân xã đặc biệt khó khăn Măng Bút của huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum đang vững bước đẩy lùi đói nghèo lạc hậu. Truyền thống cách mạng và truyền thống hiếu học của người dân Măng Bút là điểm tựa vững chắc, là sức mạnh cho sự phát triển của vùng đất nơi đây./.