Sâm Ngọc Linh xooc bơơn đha nuôr coh coh vel đong 7 chr’val âng chr’hoong; dhêêng cơnh 3 chr’val Trà Linh, Trà Nam, Trà Cang vêy pr’đơợ pa dưr sâm liêm bhlâng. Z’hai choh sâm đhị n’dup dzung da ding Ngọc Linh k’zêt c’moo ha nua âng apêê acoon coh đhị Nam Trà My choom lêy năc râu bh’riêl chr’năp, n’jưah đơơng chr’năp văn hóa, n’jưah vêy chr’năp ooy pa dưr tr’mông tr’meh tơợ sâm. N’đhơ cơnh đêêc bơr c’moo đăn đâu, đhr’năng plêêng k’tiêc tr’xăl k’đhap k’dâng, bâc đhr’năng plêêng k’tiêc ngân cơnh sương muối boo p’riêl… đh’rưah lâng đhr’năng t’tông sâm, amó căp cha ting t’ngay ting bâc âi bhrợ bil bal căh hăt ha ma nưih choh. Tu cơnh đêêc, bh’rợ chơơc lêy năl, zư đơc c’năl, z’hai choh sâm Ngọc Linh năc râu chr’năp. Tu cơnh đêêc, chr’hoong Nam Trà My pa bhlâng mr’cơnh xa nay, pa zum bhrợ đoọng đơơh bhrợ xang bha ar k’đươi đơơng t’moot “Bh’riêl g’lăng lang a hay ooy bơơn bhrợ, choh lâng bhrợ đươi sâm Ngọc Linh” ooy c’bhuh C’kir văn hóa phi vật thể k’tiêc k’ruung. Nâu đoo năc bh’rợ chr’nắp liêm, n’jứah zư lêy z’hai chóh sâm âng đhanuôr zâp acoon cóh truíh da ding Ngọc Linh, n’jứah zooi đhanuôr chóh sâm cung cơnh đợ apêê k’rang tước sâm Ngọc Linh cóh prang k’tiếc k’ruung vêy cơnh lêy t’mêê đắh tơơm sâm chr’nắp.

Đhị bêl bhrợ bhiệc, 2 đắh ký bha ar pa tơ gr’hoót moon bhrợ bh’rợ zư lêy lâng pa dưr chr’nắp k’cir văn hoá phi vật thể; ooy đâu gr’hoót moon pa zưm bhrợ lâng bhrợ pr’đơợ liêm buôn đoọng tổ chức, cha nặc manứih crêê tước choom pa dưr râu chr’nắp liêm k’cir văn hoá phi vật thể nâu ting cơnh quy định âng pháp luật./.

Lập hồ sơ di sản “Tri thức về khai thác, trồng và chế biến sâm Ngọc Linh”

UBND huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam vừa có buổi làm việc với Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An về việc lập hồ sơ đề nghị đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với “Tri thức về khai thác, trồng và chế biến sâm Ngọc Linh”.

Sâm Ngọc Linh hiện được người dân trồng trên địa bàn 7 xã của huyện; riêng 3 xã Trà Linh, Trà Nam, Trà Cang có điều kiện phát triển sâm tốt nhất. Kinh nghiệm trồng sâm dưới chân núi Ngọc Linh hàng chục năm qua của các dân tộc thiểu số ở Nam Trà My có thể xem là kho tàng, vừa mang giá trị văn hóa, vừa có ý nghĩa to lớn về phát triển kinh tế từ sâm. Tuy nhiên vài năm lại đây, khí hậu biến đổi khó lường, nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan như sương muối, mưa đá… cùng với tình trạng trộm cắp sâm, chuột cắn phá ngày một nhiều đã gây thiệt hại không nhỏ cho người trồng sâm. Vì thế, việc tìm hiểu, giữ gìn kiến thức, kinh nghiệm trồng sâm Ngọc Linh là hết sức cần thiết. Do vậy, huyện Nam Trà My rất đồng tình, sẵn sàng phối hợp để sớm hoàn thiện hồ sơ đề nghị đưa “Tri thức dân gian về khai thác, trồng và chế biến sâm Ngọc Linh” vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là việc làm rất ý nghĩa, vừa có thể bảo tồn kinh nghiệm trồng sâm của đồng bào các dân tộc thiểu số sống trên dãy Ngọc Linh, vừa giúp người dân trồng sâm cũng như người quan tâm đến sâm Ngọc Linh trên cả nước có cái nhìn mới về cây sâm quý.

Tại buổi làm việc, hai bên đã ký văn bản cam kết thực hiện nhiệm vụ bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể; trong đó cam kết hợp tác và tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức, cá nhân liên quan có thể phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể này theo quy định của pháp luật./.