Ting Ủy ban dự thảo bhr’lâ, p’xoọng muy bơr điều âng Hiến pháp, đhị ch’mêêt lêy bh’rợ xơợng bhrợ apêê quy định âng Hiến pháp c’moo 2013 ooy tổ chức, bh’rợ âng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lâng apêê tổ chức chính trị - xã hội đoọng lêy, c’bhuh apêê coh Mặt trận dzợ gơl, bâc clang căh la lua pr’đươi, bh’rợ năc dzợ vêy cơnh chr’cơnh; vêy bêl vêy đhị căh âi xơợng bhrợ liêm ghit, bơơn năl đhr’năng đha nuôr căh đơơh; công dzợ dưr vaih đhr’năng muy bh’rợ bâc tổ chức đh’rưah bhrợ, muy cha năc ting pâh bâc tổ chức. Lâh đhị đêêc, cr’đhơợng xa nay hiệp thương dân chủ - muy coh bâc cr’đhơợng xa nay pa bhrợ chr’năp, pr’đơợ pa căh xa nay la lua liên hiệp tự nguyện âng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam công căh âi bơơn quy định liêm ghit coh Hiến pháp… Tơợ đhr’năng n’nâu, đại biểu Đặng Bích Ngọc, c’bhuh Hòa Bình moon, bhrợ bhr’lâ, p’xoọng quy định ooy Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lâng apêê tổ chức chính trị - xã hội (coh Điều 9 âng Hiến pháp c’moo 2013) năc pa bhlâng chr’năp:

"Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năc muy c’bhuh chính trị lâng coh đâu đhị cr’chăl n’nâu năc ahêê xơợng bhrợ bh’rợ tr’xăl pr’đhang bh’rợ n’năc, năc đoo apêê tổ chức chính trị xã hội pa zêng vêy Công đoàn, Đoàn đha đhâm c’mọor, Hội Nông dân, Hội pân đil lâng Hội cựu chiến binh năc âng Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lâng dưr vaih tơợ pr’đơợ la lua năc bh’rợ bhrợ bhr’lâ Hiên pháp, luật n’nâu năc ooy lịch sử pa bhlâng chr’năp lâng năc pr’đơợ đoọng Hiến định coh bh’rợ âng hêê xơợng bhrợ tổ chức bộ máy, ooy Mặt trận Tổ quốc lâng apêê tổ chức chính trị xã hội lâng nâu đoo công năc xa nay âng đha nuôr pa bhlâng k’rang tươc, pa bhlâng năc apêê đại biểu Quốc hội công pa bhlâng k’rang”.

Bâc đại biểu công mr’cơnh dal cơnh lâng bh’rợ bhr’lâ, p’xoọng quy định ooy Công đoàn Việt Nam (coh Điều 10 âng Hiến pháp c’moo 2013) lâng bhr’lâ, p’xoọng quy định ooy quyền pa căh dự án luật, dự án pháp lệnh âng apêê tổ chức chính trị - xã hội (coh Điều 84 âng Hiến pháp c’moo 2013). Đại biểu Nguyễn Tạo, c’bhuh Lâm Đồng mr’cơnh xa nay lâng bhrợ bhrợ chính quyền vêêl đong 2 câp lâng pr’lưch bh’rợ âng đơn vị cấp chr’hoong tơợ t’ngay 1/7 tươc, đh’rưah lâng xay moon choom căh quy định la lâh u ghit ooy c’bhuh apêê đơn vị hành chính cơnh lâng đh’nơc âng zâp đơn vị coh ting cấp cơnh xooc đâu, đoọng vêy choom bhrợ bhr’lâ u liêm glăp lâng đhr’năng la lua coh ha-y:

“Ahêê tr’xăl pr’đhang bộ máy ma mach, tơợ pr’đhang chính quyền 3 câp dưr vaih chính quyền 2 cấp. Kiêng choom bhrợ râu đâu năc choom bhrợ bhr’lâ Hiến pháp. Tơợ bêl ahêê xay bhrợ Nghị quyết BCH Trung ương Đảng, tơợ Nghị quyết âng Đảng hêê vêy xa nay bh’rợ ghít liêm âng Quốc hội prá xay xang dự thảo bhr’lậ, p’xoọng muy bơr điều âng Hiến pháp c’moo 2013 lâng c’lâng bh’rợ ra văng ghít bhlâng, nhâm mâng"./.

Sửa đổi, bổ sung Hiến pháp: mở đường cho sắp xếp, tinh gọn bộ máy

 Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (lần thứ nhất) đang được lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân, cả bằng hình thức trực tiếp và trên ứng dụng VneID, cũng như các nền tảng số khác. Nhất trí cao với các nội dung trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, các chuyên gia và đại biểu Quốc hội cho rằng, việc làm này sẽ mở đường cho sắp xếp, tinh gọn bộ máy, phục vụ phát triển đất nước.         

Theo Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, qua rà soát việc thực hiện các quy định của Hiến pháp năm 2013 về tổ chức, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cho thấy, hệ thống các tổ chức thành viên của Mặt trận còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc trung gian, chức năng, nhiệm vụ còn có sự giao thoa, trùng lắp; có lúc, có nơi chưa thực hiện sâu sát cơ sở, nắm tình hình Nhân dân chưa kịp thời; vẫn còn tồn tại tình trạng một việc nhiều tổ chức cùng làm, một người tham gia nhiều tổ chức. Bên cạnh đó, nguyên tắc hiệp thương dân chủ - một trong những nguyên tắc hoạt động cơ bản, nền tảng thể hiện bản chất liên hiệp tự nguyện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam vẫn chưa được quy định cụ thể trong Hiến pháp... Từ thực tế này, đại biểu Đặng Bích Ngọc, đoàn Hòa Bình cho rằng: Sửa đổi, bổ sung quy định về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội (trong Điều 9 của Hiến pháp năm 2013) là cần thiết.

“Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính trị và ở đây tại thời kỳ này thì chúng ta thực hiện việc chuyển đổi mô hình đó là các tổ chức chính trị xã hội bao gồm có Công đoàn, Đoàn thanh niên, Hội nông dân, Hội phụ nữ và Hội cựu chiến binh trực thuộc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và xuất phát từ yêu cầu thực tiễn thì việc mà sửa đổi Hiến pháp, luật này có ý nghĩa lịch sử rất quan trọng và là điều kiện để Hiến định trong cái việc mà chúng ta thực hiện cái tổ chức bộ máy, về Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội và đây cũng là vấn đề để mà được cử tri và nhân dân hết sức quan tâm, đặc biệt là các đại biểu Quốc hội cũng rất là quan tâm về nội dung này.”

 Nhiều đại biểu cũng nhất trí cao với việc sửa đổi, bổ sung quy định về Công đoàn Việt Nam (trong Điều 10 của Hiến pháp năm 2013) và sửa đổi, bổ sung quy định về quyền trình dự án luật, dự án pháp lệnh của các tổ chức chính trị - xã hội (trong Điều 84 của Hiến pháp năm 2013). Đại biểu Nguyễn Tạo, đoàn Lâm Đồng thống nhất cao với việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ ngày 01/7 tới, đồng thời nhất trí không quy định quá chi tiết về hệ thống các đơn vị hành chính với tên của từng loại đơn vị ở từng cấp như hiện nay, để có thể điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế sau này.

“Chúng ta chuyển đổi mô hình bộ máy tinh gọn, từ mô hình chính quyền 3 cấp thành mô hình chính quyền 2 cấp. Muốn làm được điều đó thì phải sửa đổi Hiến pháp. Từ khi chúng ta triển khai Nghị quyết BCH Trung ương Đảng, từ Nghị quyết của Đảng chúng ta có chương trình cụ thể của Quốc hội thông qua dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 với lộ trình chuẩn bị kỹ càng, chặt chẽ.”