Nâu đoo năc c’lâng lươt chr’năp truih c’lâng bhrợ pa dưr pa liêm ngành nông nghiệp ting c’lâng nhâm mâng

Dap lêy tươc tơợp c’moo 2025, k’tiêc choh prí đhị tỉnh Gia Lai tươc 7.300ha, bh’nơơn pa chô k’dâng 237.000 tấn ooy pa zêng 33.000ha đợ mơ k’tiêc choh tơơm cha p’lêê. Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ dal Hưng Sơn xoọc choh bhrợ lâh 550ha prí đhị zâp chr’hoong Đăk Đoa lâng Chư Prông, tỉnh Gia Lai. Zâp c’moo, công ty pa câl ooy k’tiêc k’ruung lơơng k’dâng 20.000 tấn prí ooy zâp thị trường cơnh Nhật Bản lâng Hàn Quốc. K’noọ đợc, đợ mơ bh’nơơn bh’rợ c’moo đâu lâng c’moo n’tôh vêy dzoọc lâh 35.000 tấn. T’cooh Nguyễn Quang Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty đoọng năl, tu vêy đươi dua hệ thống tưới tr’jật k’tứi tr’xin ting công nghệ Israel, đươi dua drone zêl cha groong pr’luh cr’ay lâng g’rưy, lâng vêy đhị đợc pa chriết zư pa liêm, năc đợ mơ prí âng công ty ơy vêy bâc đăh thị trường k’đhạp pay câl đươi:

“Zr’lụ k’tiêc bhrông bazan liêm glặp đoọng choh prí, tơơm prí đơơng chô bh’nơơn liêm choom tu cơnh đêêc lêy vêy đợ c’lâng bh’rợ liêm ghit, rơợng nhâm, lêy cha mêêt pr’luh cr’ay, râu dưr vaih âng tơơm chr’noh. Xoọc đâu azi pa câl ooy Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc lâng Trung Đông. Ha dợ 4 thị trường nâu cung căh zâp pr’đươi pr’dua đoọng đơơng pa câl”.

Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai cung t’bhlâng pâh bhrợ pa dưr đợ râu chr’năp liêm đăh tơơm cha p’lêê. Xọoc tập đoàn pa dưr pa xớc zr’lụ choh prí k’dâng 7.000ha đhị Gia Lai, Lào lâng Campuchia. T’cooh Nguyễn Ngọc Mai, Giám đốc Công ty Cổ phần b’băn Gia Lai (âng Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai) đoọng năl, lâng đợ đhị k’tiêc choh liêm choom, prí âng công ty bhrợ têng cung liêm choom bhlâng:

“Zr’lụ choh prí Nam Mỹ âng công ty zr’lụ k’tiêc bhrông bazan ặt dal mơ 880m ting lêy lâng mặt đac biển, bhrợ pr’đơợ liêm buôn đoọng ha tơơm prí Nam Mỹ. Tu đhị k’tiêc, đhị choh bhrợ lâng cr’chăl t’ngay ma mung vaih đenh năc lêy tơơm prí zr’lụ đâu liêm bâc lâh mơ đhị zr’lụ lơơng”.

Xoọc đâu, pr’đươi prí âng Gia Lai xoọc vêy vaih zâp đhị thị trường k’đhạp cơnh Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Đông... đoọng lêy đhr’năng tr’zêệng lâng chất lượng liêm crêê cơnh cr’noọ k’đươi moon coh bha lang k’tiêc. Pr’căn Đào Thị Thu Nguyệt, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai moon ghit:

“Lâng prí xoọc đâu xoọc ting bhr’dzang p’căh liêm ghit chất lượng lâng thương hiệu prí âng Tây Nguyên moon zr’nưm lâng Gia Lai moon lalay. Xọoc đâu, thị trường âng Gia Lai cung tơợp pa dưr pa xơc đăh prí, châc lêy pa xoọng zâp k’tiêc k’ruung lêy câl pay prí đoọng t’bhưah lâh, châc lêy thị trường”.

Lâng râu liêm choom ơy vaih, đh’rưah lâng c’lâng lêy bhrợ pa dưr nông nghiệp công nghệ dal, tơơm prí xoọc ting bhr’dzang pa dưr p’căh pr’ăt pr’dzoọng năc bh’nơơn pr’đươi bhrợ têng pa câl ooy k’tiêc k’ruung lơơng chr’năp âng Gia Lai. Bhiệc k’rong bhrợ hạ tầng zư lêy, bhrợ t’bhưah đhị choh pa câl lâng pa dưr dal đhr’năng lêy moot ooy zâp thị trường k’đhạp, năc đoo pr’đơợ chr’năp zooi đoọng ngành prí pa dưr pa xớc nhâm mâng, chrooi pa xoọng liêm choom ooy đăh pa dưr pa xơc kinh tế nông nghiệp coh vel đông./.

GIA LAI MỞ RỘNG SẢN XUẤT CHUỐI THEO ĐỊNH HƯỚNG XUẤT KHẨU

Tỉnh Gia Lai đang nỗ lực phát triển cây chuối theo hướng ứng dụng công nghệ cao, nhằm nâng cao giá trị hàng hóa và xây dựng chuối thành mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng. Đây là bước đi quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng bền vững 

 Tính đến đầu năm 2025, diện tích chuối tại tỉnh Gia Lai chiếm 7.300 ha, sản lượng khoảng 237.000 tấn trong tổng số 33.000 ha diện tích cây ăn trái. Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Hưng Sơn đang canh tác hơn 550 ha chuối tại các huyện Đăk Đoa và Chư Prông, tỉnh Gia Lai. Mỗi năm, công ty xuất khẩu khoảng 20.000 tấn chuối sang các thị trường lớn như Nhật Bản và Hàn Quốc. Dự kiến, sản lượng năm nay và năm tới sẽ tăng lên 35.000 tấn. Ông Nguyễn Quang Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty, cho biết nhờ ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt công nghệ Israel, sử dụng drone quản lý sâu bệnh và hệ thống kho lạnh bảo quản, sản phẩm chuối của công ty đã chinh phục được các thị trường khó tính.

“Vùng đất đỏ bazan rất thích hợp với cây chuối, cây chuối đem lại hiệu quả rất cao vì vậy phải có những biện pháp, những quy trình cụ thể, phải nghiêm ngặt, phải kiểm soát được dịch bệnh, sự phát triển của cây. Hiện chúng tôi đang xuất đi Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và Trung Đông. Riêng 4 thị trường này vẫn không đủ hàng để xuất khẩu”.

Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai cũng tích cực tham gia phát triển chuỗi giá trị cây ăn quả. Hiện tập đoàn đang phát triển vùng trồng chuối khoảng 7.000ha tại Gia Lai, Lào và Campuchia. Ông Nguyễn Ngọc Mai, Giám đốc Công ty Cổ phần Chăn nuôi Gia Lai (thuộc Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai), cho biết, với thổ nhưỡng phù hợp, chuối của công ty sản xuất có chất lượng tốt.

“Vùng trồng chuối chà Nam Mỹ của công ty thuộc vùng đất đỏ bazan có độ cao so với mực nước biển là 800m như vậy tạo điều kiện thích nghi cho cây chuối chà Nam Mỹ. Do tính chất, độ cao và thời gian tuổi đời dài cho nên chất lượng cây chuối so với những vùng khác là cao hơn”.

Hiện nay, sản phẩm chuối của Gia Lai hiện đã có mặt tại nhiều thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Đông... cho thấy khả năng cạnh tranh và chất lượng đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Bà Đào Thị Thu Nguyệt, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai, khẳng định:

“Đối với mặt hàng chuối hiện nay đang từng bước khẳng định được chất lượng và thương hiệu chuối của Tây Nguyên nói chung và Gia Lai nói riêng. Hiện nay, thị trường của Gia Lai cũng bắt đầu phát triển ngành hàng chuối, tìm kiếm thêm các nước nhập khẩu chuối để mở rộng, tìm kiếm thị trường”.

Với lợi thế tự nhiên và định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, cây chuối đang từng bước khẳng định vị thế là sản phẩm nông sản xuất khẩu quan trọng của Gia Lai. Việc đầu tư hạ tầng bảo quản, mở rộng chuỗi liên kết và nâng cao khả năng thâm nhập vào các thị trường khó tính sẽ là yếu tố quan trọng giúp ngành chuối phát triển bền vững, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế nông nghiệp của địa phương./.