Hơnh deh 92 c’moo T’ngay bhrợ t’vaih Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam, T’ngay truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (18/11/1930-18/11/2022), bâc t’ngay n’nâu, prang zr’lụ vel bhươl coh vel đong tỉnh Quảng Nam âi lâng xooc bhrợ T’ngay bhiêc bhan đại đoàn kết pa zêng đha nuôr. Nâu đoo căh muy năc t’ngay bhiêc bhan, t’ngay mr’hal âng vel bhươl năc dzợ bêl đoọng đha nuôr apêê acoon coh pa căh râu đoàn kết, p’têêt pa zum âng đha nuôr vel bhươl. Đha nuôr lâng pr’zơc ting dzung phóng viên Alăng Lợi đâc ooy chr’val Zuôih, chr’hoong da ding ca coong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam dh’rưah bhui har t’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết lâng đha nuôr Cơ Tu coh đâu.

Đha nuôr lâng pr’zơc da dêr! Alăng Lợi vêy măt đhị tang Gươl vel văn hóa Công Dồn, chr’val Zuôih, chr’hoong da ding ca coong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam. Nâu đoo năc đhị bơơn tỉnh Quảng Nam chơơih bhrợ điểm t’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết pa zêng đha nuôr. T’ngay đâu, vel Công Dồn r’rộ r’răm, bhưưng ang cơ pô dôông truih c’lâng moot tươc vel; liêm dr’dêêc apêê tân tung da dă đh’rưah lâng xa nul chiing cha gâr chr’va prang da ding ca coong hơnh deh T’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết pa zêng đha nuôr. Liêm cra coh xa nâp acoon coh, đha nuoro zâp ngai zêng yêm loom hr’mal mr’dzăng. Vel Công Dồn, chr’val Zuôih vêy lâh 140 pr’loọng cơnh lâng 560 cha năc, bâc năc đha nuôr Cơ Tu pac bhrợ 6 tổ đoàn kết. Đha nuôr âi đơơh vêy măt đhị tang Gươl vel lâng  tơt ra pă ting tổ. Đhị cu xooc đâu ănc t’cooh Doãn Bing, Chủ tịch UBND chr’val Zuôih, chr’hoong Nam Giang. Deh hơnh t’cooh, T’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết pa zêng đha nuôr vêy chr’năp ng’cơnh ooy cơnh lâng đha nuôr Cơ Tu Công Dồn moon la lay lâng chr’val Zuôih moon pa zum?

Xang 3 c’moo crêê đơơng âng pr’luh Covid-19, bh’rợ bhrợ têng T’ngay Đại đoàn kêt crêê ta pa đhêy, c’moo đâu xang bêl pr’luh bơơn ch’mêêt lêy, đhị râu k’đhơợng xay âng câp piing, đha nuôr Cơ Tu coh vel đong năc cớ bơơn bhui har đh’rưah coh t’ngay bhiêc bhan lâng pa bhlâng chr’năp. Nâu đoo căh muy t’ngay mr’hal, năc dzợ bêl đoọng đha nuôr apêê acoon coh pa căh râu đoàn kết, ăt pa zum coh vel ma nang. Tu, truyền thống văn hóa Cơ Tu bơơn pa căh ghit coh bh’rợ ăt pa zum vel bhươl, đoàn kết, tr’zooi tr’đoọng đh’rưah.

Bh’rợ đoàn kết n’năc bơơn pa căh coh vel đong chr’val Zuôih ng’cơnh coh bâc c’moo ha nua ha noo?

Coh bâc c’moo ha nua, bh’rợ đoàn kết âng đha nuôr coh chr’val pa dưr liêm. Râu đêêc năc pa căh coh apêê bhiêc bhan, đhr’niêng a bhuy, pa bhrợ ta têng. Đươi cơnh đêêc đhr’năng yêm têêm chính trị bơơn zư nhâm, pr’ăt tr’mông âng đha nuôr ting t’ngay ting bơơn bhrợ bhr’lâ, đợ pr’loọng đha rưt xiêr dzợ lâh 64% ting cr’noọ xa nay bâc n’đăh, xiêr 28 pr’loọng t’piing lâng c’moo 2021.

Ớ, chăp hơnh t’cooh Doãn Bing.

Dha nuôr lâng pr’zơc da dêr! Zr’lụ vel Công Dồn, chr’val Zuôih ăt đhị m’pâng ta huung zâp n’đăh ga ving crâng ca coong t’viêng liêm. Tơợ a hay, bh’rợ đoàn kết, tr’zooi cr’er ta luôn bơơn đha nuôr coh vel zư đơc lâng pa dưr. Coh t’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết, lâh apêê tiết mục văn nghệ liêm pr’hay, năc đơ ch’na đh’năh công bơơn đha nuôr uh bhrợ đha hum yêm đoọng ha t’mooi lâng pa zêng đha nuôr coh vel đh’rưah cha đăh.

Nâu câi, ahêê đh’rưah tr’lum lâng muy cha năc pân đil k’đhơợng bhrợ n’đăh ch’na đh’năh coh t’ngay bhiêc bhan đoàn kết ớ!

Deh hơnh amoó! Anoo choom xay moon ooy inhi căh?

Ớ, deh hơnh, acu năc Alăng Thị Lý, ăt coh tổ đoàn kết số 1, vel Công Dồn.

Đoọng bhrợ t’ngay bhiêc bhan n’nâu, anoo lâng đha nuôr năc âi ra văng đợ ch’na dh’năh n’hâu?

Bâc râu.  Nâu cuôt, avị hor, lêệ a tưch, aoc… Moon pa zum ngai vêy n’hâu năc ra văng râu đêêc đoọng đh’rưah chroi lâng vel. Ngai vêy n’hâu chroi đoọng n’năc đh’rưah cha za zum.

Cơnh đêêc, t’ngay đâu, đong anoo chroi đoọng n’hâu nêêh?

Đong cu công cơnh bâc pr’loọng đong n’lơơng c’moo a hay căh bơơn bhrợ ha rêê bhưah, ha dợ boo p’răng căh liêm tu cơnh đêêc căh râu châc đơơng chroi râu bâc. Acu vêy tăh muy zêt oop cuôt, 2 n’coo avị hor lâng z’rá.

Ớ, bh’rợ đoàn kết bơơn pa căh ghit coh apêê t’ngay bhiêc bhan cơnh đâu. Cơnh đêêc apêê t’ngay c’xu, đha nuôr pa dưr bh’rợ đoàn kết n’nâu ng’cơnh ooy ha noo?

Bh’rợ đoàn kết năc đoo tơợ a hay âng đha nuôr Cơ Tu moon la lay. Râu đêêc căh muy pa căh coh apêê bhiêc bhan cơnh đâu, năc n’đhơ cơnh pr’ăt tr’mông. Pa bhlâng năc coh pa bhrợ ta têng. Pa đhang cơnh cr’chăl đâu năc apêê xoot pay ha roo, năc bêl đha nuôr ma tr’zooi dh’rưah đoọng ngai công đơơh pay pa chô ha roo ooy đong doó loọn boo râm, đoọm ha rụ, amó a chịm cha…

Ớ, chăp hơnh a moó Alăng Thị Lý!

Đha nuôr lâng pr’zơc da dêr! Choom lêy, T’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết âi lươt moot ooy loom đha nuôr Việt Nam. Zâp bêl tươc m’pâng c’xêê 11 zâp c’moo, đha nuôr năc đh’rưah bhui har ting pâh  T’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết, t’ngay truyền thống âng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Ngai lươt ch’ngai, pa bhrợ đhị đâu đhị tôh công kiêng rach chô ooy vel đong đay đoọng dh’rưah lâng đha nuôr vel, c’bhuh xoọng lâng pr’loọng đong bhui har. Nâu câi, acu nhăn pa prá lâng t’cooh vel, Nghệ nhân ưu tú Bhling Hạnh ăt coh tổ đoàn kết số 3, vel Công Dồn. Chăp hơnh a bhươp, bh’rợ đoàn kết âng đha nuôr Cơ Tu âi vêy tơợ a hay, lâng xooc đâu, bh’rợ n’năc bơơn pa dưr ng’cơnh?

Coh cr’chăl nâu câi năc bhrợ pa dưr vel bhươl, đha nuôr Công Dồn công buôn tr’zooi tr’đoọng. Ngai vêy bâc đoọng bâc, ngai vêy m’bứi đoọng m’bứi; ngai vêy ch’nêêh đoọng ch’nêêh, ngai vêy a tưch đoọng a tưch, pa bhlâng năc zooi đoọng cơnh lâng apêê jeh ca ay, zr’năh đha rưt… Cơnh t’ngay đâu năc bêl đoọng p’too pa choom lang p’niên bơơn lêy lâng bơơn năl bh’rợ zư đơc bh’rợ liêm pr’hay âng aconh a bhươp đơc đoọng, coh đêêc vêy bh’rợ đoàn kết.

Ớ, nhăn chăp hơnh abhươp Bhling Hạnh!

Bh’rợ đoàn kết âng đha nuôr apêê acoon coh đhị vel đong Công Dồn moon la lay lâng tỉnh Quảng Nam moon pa zum căh muy bơơn pa căh coh t’ngay bhiêc bhan Đại đoàn kết pa zêng đha nuôr năc dzợ bơơn đha nuôr pa căh ghit dưr vaih bh’rợ xa nay chăp kiêng k’tiêc k’ruung coh vel đong, đhị đha nuôr ăt ma mông, tươc zâp đong, cha năc ma nưih, chroi đoọng xơợng bhrợ liêm choom bh’rợ pa dưr tr’mông tr’meh coh vel đong. Tươc bhui har lâng lâng đha nuôr coh t’ngay bhiêc bhan, t’cooh Phan Việt Cường, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam lâng bh’cộ chr’hoong Nam Giang âi pa đơp pr’hêl ha đha nuôr Công Dồn. T’cooh Phan Việt Cường công hơnh deh râu t’bhlâng âng đha nuôr, rơơm kiêng đha nuôr năc t’bhlâng pa dưr loom đoàn kết, t’bhlâng bhrợ bhr’lâ zr’năh k’đhap đoọng pa zum têy bhrợ pa dưr pr’ăt tr’mông ting t’ngay ting ca bhố ngăn. “Nâu đoo năc bêl ahêê pa hay cớ bh’rợ chr’năp pr’hay âng đha nuôr hêê, công năc bêl đoọng ahêê pr’too moon đh’rưah bhrợ pa dưr tr’mông tr’meh, đh’rưah lâng p’too moon cacoon cha chau, pr’loọng đong xơợng đươi liêm pháp luật âng Nhà nước, dh’rưah pr’too  đoọng z’lâh đha rưt. Cơnh lâng apêê zr’lụ ch’ngai bha dăh, zr’năh k’đhap năc bh’nhăn pa dưr loom cr’er, tr’zooi tr’đoọng dh’rưah pa dưr tr’mông tr’meh, ng’cơnh choom đoọng zâp ngai dha nuôr vêy muy pr’ăt tr’mông ca bhố ngăn./.”

Rộn ràng Ngày hội Đại đoàn kết ở vùng miền núi Quảng Nam

Kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam, Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam (18/11/1930 -18/11/2022), những ngày này, khắp các khu dân cư trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã và đang tổ chức Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc. Đây không chỉ là ngày hội, ngày vui của bản làng mà còn là dịp để đồng bào các dân tộc thể hiện sự đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng.

Thưa bà con và các bạn! Alăng Lợi có mặt tại sân Gươl thôn văn hóa Công Dồn, xã Zuôih, huyện miền núi Nam Giang, tỉnh Quảng Nam. Đây là nơi được tỉnh Quảng Nam chọn  làm điểm tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân. Hôm nay, thôn Công Dồn không khí rộn ràng, cờ hoa rực rỡ treo dọc đường vào đến thôn; dập dìu điệu tân tung da dă hòa cùng tiếng trống chiêng rộn rã vang vọng khắp núi rừng chào mừng Ngày hội Đại đoàn toàn dân tộc. Trong trang phục truyền thống, bà con ai nấy đều hồ hởi phấn khởi. Thôn Công Dồn, xã Zuôih có hơn 140 hộ với 560 người, đa phần là đồng bào Cơ Tu chia thành 6 tổ đoàn kết. Bà con đã có mặt tại sân Gươl của thôn từ rất sớm và ngồi ngay ngắn theo từng tổ. Bên cạnh tôi lúc này là ông Doãn Bing, Chủ tịch UBND xã Zuôih, huyện Nam Giang. Vâng thưa ông, Ngày hội Đoàn kết toàn dân tộc có ý nghĩa như thế nào với bà con Cơ Tu Công Dồn nói riêng và xã Zuôih nói chung ạ?

Sau 3 năm bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết bị tạm dừng, năm nay sau khi dịch được kiểm soát, dưới sự chỉ đạo của cấp trên, bà con Cơ Tu trên địa bàn lại được nô nức chung vui trong ngày hội và vô cùng ý nghĩa. Đây không chỉ là ngày hội, ngày vui mà còn là dịp để đồng bào các dân tộc thể hiện sự đoàn kết, thống nhất, gắn bó trong cộng đồng. Bởi, truyền thống văn hóa Cơ Tu được thể hiện rõ nét ở tính cộng đồng, tình đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau.

Tình đoàn kết đó được thể hiện trên địa bàn xã Zuôih như thế nào trong nhiều năm qua, thưa ông?

Trong nhiều năm qua, tinh thần đoàn kết của bà con nhân dân trong xã phát huy rất tốt. Điều đó thể hiện ở các dịp lễ hội, ma chay, lao động sản xuất. Nhờ đó mà tình hình an ninh chính trị được giữ vững, cuộc sống bà con ngày càng được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn hơn 64% theo tiêu chí đa chiều, giảm 28 hộ so với năm 2021.

Vâng xin cảm ơn ông Doãn Bing.

Thưa bà con và các bạn! Khu dân cư thôn Công Dồn, xã Zuôih nằm gọn giữa thung lũng được bao quanh bởi những ngọn núi cao, xanh ngát. Bao đời nay, truyền thống đoàn kết, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau luôn được người dân trong thôn giữ gìn và phát huy.Trong ngày hội Đại đoàn kết, ngoài những tiết mục văn nghệ đặc sắc được chuẩn bị kỹ lưỡng, thì những món ăn truyền thống cũng được bà con chế biến vô cùng hấp dẫn để thiết đãi khách mời cùng toàn thể bà con trong thôn.

Bây giờ, chúng ta cùng gặp một phụ nữ phụ trách ẩm thực trong ngày hội đoàn kết nhé!

Vâng chào chị! Chị có thể giới thiệu về mình được không ạ?

Vâng xin chào! Mình là Alăng Thị Lý, ở Tổ đoàn kết số 1, thôn Công Dồn.

Để tổ chức Ngày hội này, chị và bà con phải chuẩn bị những món ăn gì ạ?

Nhiều lắm. Nào là bánh cuốt, nào là cơm lam, nào là thịt thà… Nói chung ai có gì chuẩn bị nấy để cùng góp với thôn. Mỗi nhà góp một ít. Ai có gì góp nấy rồi cùng ăn chung với nhau.

Thế, ngày hội hôm nay, gia đình chị góp những gì ạ?

Nhà tôi cũng như nhiều hộ dân khác năm ngoái bị mất mùa nên không có gì nhiều. Tôi có góp vài chục cặp bánh cuốt, 2 ống cơm lam và món z’rá.

Vâng, tình đoàn kết được thể hiện rõ ở các ngày hội như thế này. Thế trong những ngày bình thường, bà con phát huy tình đoàn kết này như thế nào thưa chị Lý?

Tình đoàn kết là truyền thống của dân tộc Cơ Tu nói riêng. Điều đó không chỉ thể hiện ở những dịp lễ hội như thế này đâu, mà trong cuộc sống bình thường, bà con luôn phát huy tốt. Đặc biệt là trong lao động sản xuất, tình đoàn kết thể hiện rất rõ. Ví dụ như vào mùa thu hoạch lúa như thế này là dịp bà con cùng chung sức, chung tay giúp nhau làm sao lúa của ai cũng kịp thu về, không bị chim, chuột ăn, không bị ngã do mưa gió hay vì chín quá hạt lúa mọc mầm…

Vâng, cảm ơn chị Alăng Thị Lý!

Thưa bà con và các bạn! Có thể thấy rằng, Ngày hội Đại đoàn kết đã đi vào lòng mỗi người dân Việt Nam. Cứ đến giữa tháng 11 hàng năm, người dân lại cùng nhau tham dự Ngày hội Đại đoàn kết, ngày truyền thống của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Ai đi xa, làm ăn đây đó cũng muốn quay về quê hương mình để đoàn tụ cùng dân làng, họ hàng và gia đình. Bây giờ, tôi xin được trò chuyện cùng già làng, nghệ nhân ưu tú Bhling Hạnh ở tổ đoàn kết 3, thôn Công Dồn. Thưa già, truyền thống đoàn kết của đồng bào Cơ Tu có từ bao đời và hiện nay, tinh thần ấy được phát huy như thế nào?

 Trong làm ăn kinh tế đến săn bắt hái lượm, bà con thôn Công Dồn luôn giúp đỡ, chia sẻ lẫn nhau. Người có to chia to, có nhỏ chia nhỏ; người no cơm chia cơm, người no đồ ăn chia đồ ăn, nhất là với những người ốm đau, nghèo khó… Đặc biệt, như ngày hôm nay là dịp để tuyên truyền, giáo dục lớp trẻ nhìn thấy và nhận thức được việc giữ gìn truyền thống tốt đẹp của cha ông để lại, trong đó có tình đoàn kết.

Vâng, xin cảm ơn già Bhling Hạnh!

Tinh thần đại đoàn kết của nhân dân các dân tộc trên địa bàn thôn Công Dồn nói riêng và tỉnh Quảng Nam nói chung không chỉ được thể hiện tại Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc mà còn được bà con cụ thể hóa thành những phong trào, cuộc vận động thi đua yêu nước tại các cơ sở, khu dân cư, đến mỗi gia đình, cá nhân, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương. Chung vui với bà con trong ngày hội, ông Phan Việt Cường, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam và lãnh đạo huyện Nam Giang đã trao quà tặng bà con thôn Công Dồn. Ông Phan Việt Cường biểu dương những cố gắng của nhân dân, mong muốn bà con tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, nỗ lực khắc phục khó khăn để chung tay xây dựng đời sống ngày càng ấm no, hạnh phúc. “Đây là dịp chúng ta ôn lại truyền thống quý báu của dân tộc, cũng là dịp để động viên nhau khôi phục kinh tế, đồng thời giáo dục con cháu, gia đình chấp hành tốt pháp luật Nhà nước, cùng động viên nhau để thoát nghèo. Đối với những vùng sâu, vùng xa càng phải phát huy tinh thần tương thân tương trợ, giúp đỡ nhau cùng phát triển kinh tế, làm sao để mọi người dân có một cuộc sống ấm no, hạnh phúc./.”