“A’boc Quỳnh Nhai” dzợ ta moon năc “Biển hồ Sơn La”, ha dợ lalua cậ năc a’boc Thuỷ điện Sơn La - đhị vêy bơơn Tỉnh uỷ Sơn La lêy pay đoọng bhrợ pa dưr mưy đhị a’boc thuỷ điện ga măc bhlâng coh prang k’tiêc k’ruung. A’boc thuỷ điện nâu ăt đhị zâp vel đông âng 3 chr’hoong Quỳnh Nhai, Mường La, Thuận Châu âng tỉnh Sơn La. Ooy đâu, “biển hồ” coh vel đông chr’hoong Quỳnh Nhai vêy pa zêng bhưah âng mặt a’boc nâu lâh 10.500ha, ch’ngai mơ 50km. Đhị đâu năc đhị bha nụ đảo, boọng gợp lâng crâng k’coong ặt lơơp coh zâp đhị bha đưn da ding.

Chô ooy Quỳnh Nhai, đhị lươt lêy chi ơh tr’nơợp âng ta mooi năc poong Pá uôn p’têêt 2 toor k’ruung Đà - poong nâu vêy t’noọl dal bhlâng Việt Nam. Poong ặt đhị c’lâng bhlâng 279, dal năc a’tôh mơ 1.400m, dal năc a’têh mơ 103,8m, pa zêng 11 t’noọl lâng vêy bơr n’juông xe lươt vôch bhưah liêm. Zâp c’moo, đhị đâu buôn bhrợ bhiệc bhan đuối bhuông ty chr’năp âng đhanuôr zr’lụ cruung đác Quỳnh Nhai.

Tơợ poong Pá Uôn, xang 40 phút lươt lâng bhuông du lịch, ta mooi choom moot lêy coh đảo Trái tim, zr’lụ vel Hát Lếch, chr’val Chiềng Ơn; lưm lêy vịnh Uy Phong - zr’lụ du lịch dơng coh a’boc đac âng HTX Quỳnh Nhai travel. Đhị đâu năc đhị zr’lụ têêm ngăn, liêm pr’hay vêy bơơn pluum ga lọp âng crâng da ding lâng zâp nhà hàng, tang bóng chuyền hơi coh đác, zr’lụ băn a’xiu coh rôh...

Anoo Là Văn Phong, Giám đốc HTX Quỳnh Nhai Travel moon, đhị zr’lụ vịnh nâu vêy bơơn HTX bhrợ pa dưr c’xêê 7/2017. Cr’chăl tr’nơợp bhrợ bh’rợ âng đơơng ta mooi pâh lêy chi ơh coh cr’loọng a’boc lâng bhuông. Đợ t’tưn, bơơn chr’hoong zooi đoọng, HTX ơy k’rong bhrợ t’bhưah bhrợ bhrợ têng, lâng pa zêng 3 bhuông du lịch 2 tầng âng đơơng mơ 40 cha nặc lâng 60 cha nặc, bhrợ pa dưr zâl tour pâh lêy chi ơh cơnh: Mường La - Quỳnh Nhai; Quỳnh Nhai - Mường Lay (Điện Biên); bhrợ ch’na đh’năh ha ta mooi lâng zâp râu ch’na âng đhanuôr acoon coh coh đâu.

Lâh mơ lươt lêy chi ơh đhị Vịnh Uy Phong, c’moo 2023, HTX dzợ lêy bhrợ đhị đảo pha khinh lâng zâp pr’đươi bh’rợ cơnh: Chụp cha nụp, ặt đhêy, bhrợ trại, zêệ cha cha... “Azi lêy moon pa gluh đợ cr’noọ bh’rợ, âng đơơng ta mooi đợ bh’nơơn pr’đươi liêm choom bhlâng, têêm ngăn bhlâng. Zâp bh’nơơn pr’đươi du lịch âng công ty pa zưm ooy đăh c’rơ bh’rợ âng Quỳnh Nhai cơnh du lịch coh cr’loọng a’boc; đh’rưah lâng nâu năc lêy pa dưr đợ râu liêm pr’hay văn hoá âng đhanuôr acoon coh đhị zâp vel đông”.

Mưy đhị lươt lêy chi ơh pr’hay coh Quỳnh Nhai đoọng ha ta mooi căh choom lươt zi lâh năc vịnh Bình Yên bhưah mơ 1,5ha lâng 8 zr’lụ đông dơng ta bhrợ la liêm tơợ tơơm trúc tươc cha tôp chr’pợ. Chô ooy đâu, lâh mơ lêy đợ đhị cruung k’tiêc liêm pr’hay, ta mooi choom lêy bh’luah chi ơh coh k’ruung, đuối bhuông, cha đăh đợ ch’na đh’năh lâng lêy chụp đợ cha nụp la liêm truih crâng da ding ga măc liêm tr’clá t’viêng coh đac... amoó Nguyễn Thục Anh, ta mooi tươc đăh tỉnh Thanh Hoá moon: “G’luh tr’nơợp acu chô ooy Quỳnh Nhai, lêy coh đâu đha hư cha ngaách, liêm pr’hay, đhanuôr cung liêm ta nih, chăp nhêr ta mooi, năc mưy vel đông liêm chr’năp đoọng lêy chô chi ơh bêl g’luh lưch tuần”.

Đh’rưah lâng lêy bhrợ đhị a’boc đac đoọng băn choh, bơơn bhrợ a’chông a’xiu, chr’hoong Quỳnh Nhai dzợ p’căh, k’đươi moon zâp doanh nghiệp k’rong bhrợ đợ cơ sở hạ tầng bhrợ đoọng ha du lịch. Xọoc đâu, ơy vêy bơr pêê đơn vị, cơnh Công ty TNHH bhrợ pa dưr pa xơc Trung Kiên Tây Bắc, Công ty TNHH Mưy thành viên Minh Châu, HTX Du lịch sinh thái Quỳnh Nhai, HTX Quỳnh Nhai Travel... ơy lâng xoọc k’rong bhrợ pa dưr zr’lụ du lịch coh cr’loọng a’boc đhị zâp chr’val Mường Giàng, Chiềng Ơn, Pá Ma Pha Khinh..

T’cooh Lò Thanh Thuỷ, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong Quỳnh Nhai moon, đoọng pa dưr du lịch zr’lụ a’boc Quỳnh Nhai pa dưr pa xơc liêm choom lâng râu đhr’năng bh’rợ, tỉnh Sơn La lâng chr’hoong Quỳnh Nhai ơy pa gluh bâc Chỉ thị, Nghị quyết, đề án, ooy đâu vêy đề án lêy cha mêêt pa dưr pa xớc du lịch zr’lụ cr’loọng a’boc thuỷ điện Sơn La vaih zr’lụ du lịch k’tiêc k’ruung; Đề án pa dưr pa xơc du lịch chr’hoong Quỳnh Nhai vaih zr’lụ du lịch câp tỉnh... Đợ mơ ta mooi chô pâh lêy chi ơh đhị biển hồ ting bâc lâh mơ ooy zâp c’moo. Ha dợ c’moo đâu, đợ mơ ta mooi chô ooy Quỳnh Nhai k’noọ đợc vêy lâh 190.000 g’luh, pa chô k’noọ 80 tỷ đồng: “C’lâng bh’rợ liêm ghit âng chr’hoong Quỳnh Nhai năc pa zưm k’rơ ooy đăh lêy bhrợ pa zưm đoọng ha du lịch sinh thái zr’lụ cr’loọng a’boc thuỷ điện Sơn La, pa zưm lâng nâu năc vêy zr’lụ du lịch ma bhưy chr’năp âng chr’hoong Quỳnh Nhai. Lâh mơ, chr’hoong cung pa zưm k’rơ zâp đhị du lịch vel bhươl, du lịch văn hoá; ooy đâu du lịch vel bhươl năc pa zưm k’rơ coh chr’val Mường Chiên vaih toọm đac khoáng, đoọng pa dưr pa xơc du lịch trị liệu vật lý lâng zâp bh’rợ du lịch lêy chi ơh cóh vel đông”.

T’cooh Lò Thanh Thuỷ cung moon, cr’chăl liêm pr’hay bhlâng đoọng chô chi ơh coh a’boc Quỳnh Nhai năc tơợ c’xêê 9 tươc c’xêê 4 c’moo t’tưn, tu bêl đâu năc bêl hân noo đac dơng. Chô chi ơh coh a’boc bêl đâu, ta mooi choom lêy cha mêêt cr’loọng a’boc bhưah liêm, cha ngaách t’viêng, bhrợ zr’lụ đâu liêm pr’hay lâh mơ.

Đhị đâu cung nặc đhị bhrợ bâc bh’rợ văn hoá đhị vel đông cơnh: Bhiệc bhan pra a’cọ âng manứih Thái bhoọc; bhiệc bhan thi đuối bhuông ty chr’năp; bhiệc bhan Then Kin Phang... pa zưm đh’rưah lâng văn hoá liêm chr’năp âng đhanuôr acoon coh coh đâu; châc lêy năl đợ đhị liêm pr’hay âng a’boc thuỷ điện ga măc bhlâng coh prang k’tiêc k’ruung, năc zâp ngai vêy cơnh cr’noọ căh ha mơ choom ha vil lâng dzợ kiêng rạch chô chi ơh cớ bâc chu.../.

BIỂN HỒ QUỲNH NHAI – ĐIỂM DU LỊCH THƠ MỘNG GIỮA ĐẠI NGÀN TÂY BẮC

Với vẻ đẹp hùng vĩ, nên thơ cùng sắc màu văn hóa dân tộc độc đáo, vùng lòng hồ Quỳnh Nhai, thuộc Thủy điện Sơn La đã trở thành điểm đến hấp dẫn trên cung đường khám phá Sơn La – Tây Bắc. Nơi đây cũng đang hướng tới trở thành một phần của Khu du lịch quốc gia với thương hiệu “Biển xanh trong lòng núi”.

“Hồ Quỳnh Nhai” hay còn được gọi “Biển hồ Sơn La” thực chất là lòng hồ Thủy điện Sơn La - nơi được Tỉnh ủy Sơn La lựa chọn để xác định thương hiệu tương ứng với tiềm năng vượt trội cũng như thế mạnh của hồ thủy điện lớn nhất cả nước. Hồ thủy điện này nằm trên các địa bàn 3 huyện Quỳnh Nhai, Mường La, Thuận Châu của tỉnh Sơn La. Trong đó, "biển hồ" thuộc địa phận huyện Quỳnh Nhai có tổng diện tích mặt hồ hơn 10.500 ha, chiều dài khoảng 70 km. Đây là quần thể các hòn đảo, hang động và rừng nguyên sinh ẩn sâu trong các ngọn núi.

 Đến Quỳnh Nhai, điểm tham quan đầu tiên của du khách là cầu Pá Uôn nối 2 bờ sông Đà - cây cầu này có trụ cao nhất Việt Nam. Cầu nằm trên quốc lộ 279, dài hơn 1.400 m, cao 103,8 m, rộng 9m, gồm 11 trụ với hai làn xe chạy thông thoáng. Hằng năm, tại đây diễn ra Lễ hội đua thuyền truyền thống của người dân vùng sông nước Quỳnh Nhai.

Từ cầu Pá Uôn, sau 40 phút di chuyển bằng tàu du lịch, du khách có thể ghé thăm đảo Trái tim, thuộc khu vực bản Hát Lếch, xã Chiềng Ơn; thăm vịnh Uy Phong - khu du lịch nổi trên mặt hồ thuộc HTX Quỳnh Nhai travel. Đây là một vịnh yên tĩnh, thơ mộng được bao bọc bởi trùng điệp núi non với các hạng mục: Nhà hàng, sân bóng chuyền hơi dưới nước, khu nuôi cá lồng….

Anh Là Văn Phong, Giám đốc HTX Quỳnh Nhai Travel cho biết, vịnh được HTX thành lập tháng 2/2017. Thời gian đầu thực hiện dịch vụ đưa du khách đi tham quan lòng hồ bằng thuyền. Về sau, được huyện hỗ trợ, HTX đã đầu tư, mở rộng quy mô hoạt động, với 3 tàu du lịch 2 tầng có sức chứa 40 và 60 người, hình thành các tour tham quan như: Mường La - Quỳnh Nhai; Quỳnh Nhai - Mường Lay (Điện Biên); phục vụ ẩm thực với các món ăn dân tộc.

Ngoài điểm du lịch Vịnh Uy Phong, năm 2023, HTX còn đưa vào khai thác đảo pha khinh với các dịch vụ như: Chụp ảnh, lưu trú, cắm trại, phục vụ ẩm thực… “Chúng tôi đặt ra những tiêu chuẩn, đưa đến du khách sản phẩm, dịch vụ tốt, chu đáo, an toàn nhất. Các sản phẩm du lịch của công ty tập trung vào thế mạnh của Quỳnh Nhai như du lịch sinh thái lòng hồ; cùng với đó là phát huy nét đẹp văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc, các bản làng...”

 Một điểm du lịch mới ở Quỳnh Nhai rất hấp dẫn du khách không thể bỏ qua đó là vịnh Bình Yên rộng khoảng 1,5ha với 8 khu nhà nổi được thiết kế độc đáo từ cây trúc đến lợp mái. Đến đây, ngoài chiêm ngưỡng cảnh đẹp, du khách có thể trải nghiệm bơi trên sông, chèo thuyền, thưởng thức ẩm thực và check in những dãy núi cao hùng vĩ soi bóng dưới làn nước trong xanh…Chị Nguyễn Thục Anh – du khách đến từ tỉnh Thanh Hoá cảm nhận: “Lần đầu tiên đến Quỳnh Nhai, tôi cảm thấy ở đây không khí rất trong lành, phong cảnh rất đẹp, người dân rất thân thiện, mến khách, là một địa điểm xứng đáng để trải nghiệm vào dịp cuối tuần”.

 Cùng với khai thác diện tích mặt hồ để nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, huyện Quỳnh Nhai còn quảng bá, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch. Hiện nay, đã có một số đơn vị, như Công ty TNHH xây dựng và phát triển Trung Kiên Tây Bắc, Công ty TNHH Một thành viên Minh Châu, HTX Du lịch sinh thái Quỳnh Nhai, HTX Quỳnh Nhai Travel... đã và đang đầu tư xây dựng khu du lịch lòng hồ tại các xã Mường Giàng, Chiềng Ơn, Pá Ma Pha Khinh...

Ông Lò Thanh Thuỷ, Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai cho biết, nhằm thúc đẩy du lịch vùng lòng hồ Quỳnh Nhai phát triển xứng với tiềm năng, tỉnh Sơn La và huyện Quỳnh Nhai đã ban hành nhiều Chỉ thị, Nghị quyết, đề án, trong đó có Đề án định hướng phát triển du lịch vùng lòng hồ thuỷ điện Sơn La trở thành Khu du lịch quốc gia; Đề án phát triển du lịch huyện Quỳnh Nhai trở thành Khu du lịch cấp tỉnh... Lượng khách đến thăm quan, trải nghiệm biển hồ tăng cao qua các năm. Riêng năm  nay,  lượng khách đến biển hồ Quỳnh Nhai ước đạt hơn 190.000 lượt, cho doanh thu gần 80 tỷ đồng. “Định hướng cụ thể của huyện Quỳnh Nhai sẽ tập trung cao cho việc quy hoạch, trong đó tập trung cho du lịch sinh thái vùng lòng hồ thủy điện Sơn La, gắn với đó có khu du lịch tâm linh của huyện Quỳnh Nhai. Ngoài ra huyện cũng tập trung cao cho các điểm du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa; trong đó du lịch cộng đồng sẽ tập trung cao cho xã Mường Chiên có suối khoáng, để phát triển du lịch trị liệu vật lý và các hoạt động du lịch trải nghiệm trên địa bàn”.

Ông Lò Thanh Thuỷ cũng cho biết, thời điểm lý tưởng nhất để khám phá lòng hồ Quỳnh Nhai là từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau, bởi đây là thời điểm mùa nước nổi. Tham quan biển hồ vào dịp này, du khách có thể chiêm ngưỡng mặt sông mênh mông, trong xanh soi bóng mây trời, mang đến khung cảnh thơ mộng, tuyệt đẹp.

Đây cũng là thời điểm diễn ra nhiều hoạt động văn hóa tại địa phương như: Lễ hội gội đầu của người Thái trắng; lễ hội đua thuyền truyền thống; lễ hội Then Kin Phang… Hoà mình vào không gian văn hoá dân tộc độc đáo; khám phá vẻ đẹp nguyên sơ ngọt ngào của hồ thủy điện lớn nhất cả nước, chắc chắn, mỗi người sẽ có những trải nghiệm khó quên và sẽ còn muốn trở lại nhiều lần nữa…/.