Coh đhr’năng tuh bhlong dzợ ga ving, c’bhuh pa bhrợ âng Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam lâng Quân khu 5 ơy tước tr’pác lâng cher pr’hêl đoọng ha đhanuôr tổ 13 (zr’lụ 2), phường Quy Nhơn Bắc; lưm apêê a châu học sinh đhị  vel SOS Quy Nhơn lâng Trường Trung học cơ sở Nhơn Bình. Đớp pr’hêl coh têy, pr’căn Phạm Thị Hợi, ặt đhị tổ 41, zr’ụ 6, phường Quy Nhơn Đông xay moon:“T’ngay đâu tuh ơy rệê, bơơn vel đong t’đang tước đớp pr’hêl, năc tu a dêch trơ vel pa liêm đong xang căh choom tước đhị đớp pr’hêl. Năc apêê tướng lĩnh ơy chô tước đong cu cher pr’hêl, a dêch chăp pa bhlầng. Pr’hêl âng Bộ Quốc phòng cher vêy ch’na cha, đác âm lâng zên đoọng adêch câl m’ma a tưch a đha chô băn. Chăp pa bhlầng!”.

Pazêng g’luh xe ơy tước pr’hân, k’zệt bệê bhuông ơy ta luôn gluh moọt z’lâh đác t’căr hooi hor đơơng t’nôm ch’na, đác âm. Zập g’luh tước trôông dấc, pa zưm lâng cha mêệt lêy đhr’năng lalua đhị vel đong, c’bhuh vũ trang Quân khu 5 ơy năl ghit đợ rau bil bal, pa bhlầng nắc pr’loọng đhanuôr bil lưch cr’van cr’bhộ, bh’năn băn đoọng xay lâng chính quyền vel đong. Bêl đhanuôr lêy đâh bơơn đơp rau zooi pa gluh ooy nguôi, apêê chiến sỹ đâh pa dzooc apêê ooy bhuông căh cợ ô tô chở đơơng tước đhị tệêm ngăn. Pazêng bh’rợ năc đoo ơy pa căh rau k’rang ta nih liêm lâng trách nhiệm âng manưih lính Khu 5 cơnh lâng đhanuôr.

Tơợ phường Quy Nhơn đạp xe xiêr tước tổ 13, zr’lụ phố 2, phương Quy hơn Đông, lêy apêê Bộ đội, t’cooh Hồ Văn Lộc đâh dưr mứt tước k’đươi trôông dấc 2 cha năc ch’châu xoọc k’đoong tuh. Ting c’lâng ch’ol âng t’cooh Lộc moọt ooy zr’lụ phố k’tứi, đác đhậu tước đha đhẹng, choom lướt lâng bhuông. Tổ pa bhrợ căh ngai k’dua ngai, đâh glụ bhuông moọt trôông ma nưih coh đong tước đhị tệêm ngăn. Lêy coon p’niên bếch yêm coh têy ca căn, zập ngai zêng xơợng n’hil loom, bhui har căh dzợ cơnh. Pr’căn Trần Thị Như Hoa, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Quy Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai chăp bhlầng c’rơ bh’rợ tu đhanuôr âng pazêng ma nưih lính:“Năc tơợ ha dưm t’ngay 18, apêê anoo ơy k’rong tước zooi. Coh cr’chăl nâu lâng tước đâu dzợ, a zi năc cung đươi vêy lực lượng tước zooi, đoọng đhanuôr đâh tệêm ngăn pr’ặt tr’mông cơnh c’xu”.

Pazêng t’ngay tơợ lâh tuh bhlong, đợ hàng hóa, ch’na đh’năh tơợ apêê liêm loom, apêê tổ chức thiện nguyện chô ooy zr’lụ tuh bhlong ting bấc. Ma nưih, xe cộ k’rong bấc muy zr’lụm bhrợ k’đhap c’bhuh chức năng bhrợ têng. Lêy đhr’năng ra pặ pr’đươi trôông dấc pác căh liêm ma mơ, căh crêê ma nưih zr’lụ crêê ga ving k’đoong, Phòng Chính trị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai ơy k’đươi bhrợ Trạm đớp pay, ra pặ ch’na đh’năh, zập pr’đươi trôông dấc. Tơợ bêl bhrợ t’vaih trạm nâu, c’bhuh chức năng ơy đơp k’tấn ch’na đh’năh, đác âm, pr’đươi buôn đươi dua, za nươr tr’hau… Xang đêêc, apêê pác đơơng pr’đươi trôông dấc nâu tước đhanuôr đhị zập zr’lụ crêê k’đoong, tr’pác.

Lâh 1.300 t’nôm ch’na đh’năh lâng k’tấn hàng hóa ơy bơơn c’bhuh quân sự, công an, dân quân pa zưm lâng ban ngành đoàn thể vel đong đơơng tước têy âng đhanuôr zr’lụ tuh bhlong. Đơơng hun pr’hêl năc lêy z’lâh c’lâng đác nong đhậu, đơơng tước têy đhanuổ lâh mơ đợ pr’đươi buôn đươi, apêê anoo dzợ pa gơi loom ta nih đoọng đhanuôr oọ lâh k’rang k’pân, apêê đh’rưah tr’pác lâng đhanuôr z’lâh đhr’năng k’đhap zr’năh nâu. Bộ đội dzợ lưch loom pa choom đhanuôr cha groong pr’luh cr’ay, pa sạch môi trường, đoọng ha đhanuôr đâh têệm ngăn c’rơ tr’mông.

Ting xơnh xay moon âng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai, đhị vel đong tỉnh boo doọ lâh, đác tuh coh zập k’ruung xoọc rêệ r’dợ. Đhị Bệnh viện Lao phổ Quy Nhơn lâng Bệnh viện Tâm thần Quy Nhơn (bơr cơ sở zâng ngân pabhlầng tu nong đhậu), zập clang lụ laach bịng tầng 2, căh choom zư pa dưah cr’ay cr’naanh. 100 cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 739 ơy k’đươi tước đâu zooi bhrợ. T’cooh Võ Kiên Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện Lao phổi Quy Nhơn hooi đác măt bêl lêy apêê bộ đội trâm boo toong t’ngay đoọng trôông dấc đhanuôr: “bhiệc pa liêm pa sạch zập pr’đươi pr’dua y tế tơợ lâh tuh bhlong lưm k’đhap zr’năh pa bhlầng, tu tang âng bệnh viện zăng bhưah lâng bác zr’lụ lụ cơợng. Zập khoa, phòng lêy đươi mơ 10 đồng chí tước zooi. Xoọc đâu, Bệnh viện vêy pêê khoa ga măc năc lêy k’rong c’bhuh bộ đội pa zưm bhrợ đoọng đâh tệêm ngăn”.

Năc coh cr’chăh căh mơ đanh, tước m’pâng zr’lụ đong pa  bhrợ, phòng bệnh lâng pazêng zr’lụ tang crêê lụ laach boọ bhưah tước k’ha riêng mét vuông ơy bơơn ven pa liêm pa sạch. Coh đhr’năng boo pịt, đhí gr’hụt cha cêệt, apêê chiến sĩ pa zay lưch c’rơ âng đay đoọng bhrợ xang bh’rợ ơy bơơn pa đơp coh cr’chăl đâh bhlầng. Adooh lưch dzêệp, lụ laach boọ zêng, đhơ cơnh đêêc nắc ma nưih linh cung doọ ha vil c’la đay nắc bhrợ “tu đhanuôr”. Đại tá Lê Kim Giàu, Phó Tham mưu trưởng Quân khu 5 prá:“Năc tơợ tr’nơợp Quân khu 5 ơy pa ghit bh’rợ pa liêm tơợ lâh boo tuh dưr vaih. Bêl đác rêệ, k’đươi zập đơn vị năc k’đươi cán bộ, chiến sĩ pa zưm lâng zập đơn vị âng Bộ lâng c’bhuh vel đong zooi pa liêm pa sạch môi trường, k’rong n’noh coh prang zr’lụ. A zi nắc lêy tơợp pa sạch đhị trường học, công sở, bệnh viện lalăm đoọng zập cơ sở nâu đâh pa bhrợ cơnh c’xu”.

Crêê tước âng g’luh boo tuh bhrợ bấc trường học đhị vel đong năc pa đhêy. Đhị trường Trung học cơ sở Trần Bá, k’zẹt cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 573 đh’rưah lâng apêê thầy, cô giáo pay pazêng bha ar xrặ dzêệp dzong ar pa gooh, ven pa liêm k’rơ  bhầu khối lụ k’tiếc, ra văng t’pâh học sinh văl học cớ. Cô Phạm Thị Hợi, ặt Tổ 41, zr’lụ 6, phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai k’rang:“Nâu kêi, vêy m’bứi pr’hêl năc hâng hơnh bhlầng, ha dợ cr’van âng nhà trường căh rau rị dzợ. Đác nong bhluuch pr’loọng căh dzợ rau rị”.

Coh tang apêê trường dzợ nong đác, x’nưl xẻng juốc k’tiếc, prih dooh lâng vòi đác pa sạch âng apêê cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 368 bhrợ têng. Bấc ơl n’noh ơy k’rong p’tom đơơng k’rong muy đhị, pa pan, phòng học bơơn dzut sạch liêm. Bộ đội dzợ zooi apêê thầy cô giáo ar bha ar crêê dzêệp tu tuh bhlong. Trung tá Nguyễn Thanh Điều – Phó Lữ đoàn trưởng kiêm Tham mưu trưởng Lữ đoàn PV 368 xay:“T’ngay nua ơy zooi pa liêm bơr trường, muy trường mẫu giáo, muy trường tiểu học. T’ngay đâu nắc pa liêm trường Trung học Nhơn Bình nâu”.

Đhị ooy đhanuôr đươi, đhị đêêc vêy bộ đội. Cán bộ, chiến sĩ quân đội ơy băt ang loom tin đươi tơợ zr’lụ tuh, pa ngăn loom đhanuôr coh pazêng t’ngay ha ul, cha cêệt…/.

BỘ ĐỘI KHU 5 VÀ “CHIẾN DỊCH ĐẶC BIỆT" VÌ NHÂN DÂN QUÊN MÌNH

Tính đến ngày 23/11, trận mưa lũ lịch sử tại các tỉnh Nam Trung bộ làm 102 người chết và mất tích. Bộ đội Quân Khu 5 cùng các lực lượng của Bộ Quốc phòng, công an, dân địa phương đã kịp thời có mặt giúp người dân gượng dậy sau lũ.

Trong lúc nước lũ còn bủa vây, đoàn công tác của Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam và Quân khu 5 đã đến chia sẻ, động viên và tặng quà người dân tổ 13 (Khu vực 2), phường Quy Nhơn Bắc; thăm các cháu học sinh ở Làng SOS Quy Nhơn và Trường Trung học cơ sở Nhơn Bình. Nhận phần quà tình nghĩa, bà Phạm Thị Hợi, ở tổ 41, Khu vực 6, phường Quy Nhơn Đông nghẹn ngào:"Hôm nay lũ rút, được địa phương mời lên nhận quà, nhưng do dọn dẹp không lên được. Các tướng lĩnh đến tận nhà trao quà, bà cảm động quá. Quà Bộ Quốc phòng tặng có đồ ăn, nước uống và có tiền để tui mua lại mấy con gà nuôi. Của ít lòng nhiều, quý lắm!”.

Những chiếc xe tải khẩn trương lăn bánh, hàng chục chiếc ghe, xuồng băng vào dòng nước đục ngầu liên tục vào ra, mang theo từng túi đồ ăn, thức uống. Mỗi chuyến cứu trợ, kết hợp khảo sát thực tế địa bàn, lực lượng vũ trang Quân khu 5 nắm tình hình thiệt hại, nhất là các gia đình mất toàn bộ tài sản, vật nuôi để báo với chính quyền địa phương. Khi người dân cần hỗ trợ đưa ra ngoài, các chiến sỹ liền đón họ lên ghe hoặc ô tô đưa về nơi an toàn. Những việc làm bình thường ấy thể hiện được sự quan tâm đầy trách nhiệm của người lính Khu 5 đối với dân.

Từ phường Quy Nhơn đạp xe xuống tổ 13, khu phố 2, phường Quy Nhơn Đông, nhìn thấy các anh bộ đội, ông Hồ Văn Lộc hớt hải chạy tới nhờ cứu 2 đứa cháu nhỏ đang kẹt trong lũ. Theo hướng tay ông Lộc chỉ vào khu phố nhỏ, nước vẫn còn ngập trên thắt lưng, có thể di chuyển bằng xuồng. Tổ công tác không ai bảo ai, nhanh chóng kéo xuồng vào đưa cả gia đình nhỏ ra vùng an toàn. Nhìn cháu bé ngủ yên trong vòng tay mẹ, ai nấy đều nhẹ nhõm, vui mừng. Bà Trần Thị Như Hoa, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Quy Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai khâm phục tinh thần vì dân của những người lính:“Ngay từ tối ngày mười tám, các anh đã tập trung hỗ trợ. Trong thời gian này và tới nữa, chúng tôi cũng cần các lực lượng giúp đỡ, hỗ trợ bà con sớm ổn định cuộc sống bình thường". 

Những ngày sau lũ, lượng hàng hóa, nhu yếu phẩm từ nhà hảo tâm, các tổ chức thiện nguyện hướng về vùng lũ ngày càng nhiều. Người, xe cộ tập trung đông tại một điểm, gây cản trở lực lượng chức năng làm nhiệm vụ. Chứng kiến cảnh hàng cứu trợ phân phối không đều, không đến đúng đối tượng vùng cô lập, Phòng Chính trị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai đề xuất thành lập Trạm tiếp nhận, phân phối lương thực, thực phẩm, hàng cứu trợ. Ngay từ lúc thành lập, lực lượng chức năng tiếp nhận hàng tấn lương thực, thực phẩm, nước uống, đồ dùng sinh hoạt, thuốc men... Sau đó, anh em chia nhau, tỏa đi phân phối hàng cứu trợ người dân tại các vùng bị cô lập, chia cắt.

Hơn 1.300 túi lương thực, thực phẩm thiết yếu với hàng tấn hàng hoá được các lực lượng quân sự, công an, dân quân phối hợp với ban ngành đoàn thể địa phương chuyển đến tận tay từng hộ dân vùng lũ. Mang phần quà băng qua các tuyến đường ngập sâu, trao tận tay người dân ngoài những đồ dùng thiết yếu, các anh còn gửi gắm cả niềm tin vững chắc, sự đồng hành sẻ chia sâu sắc với đồng bào trong cơn hoạn nạn. Bộ đội còn tận tình hướng dẫn bà con cách phòng chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, cùng bà con vượt qua khó khăn trước mắt, sớm ổn định cuộc sống.

Theo báo cáo của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai, trên địa bàn tỉnh mưa đã giảm, nước lũ trên các sông đang rút dần. Tại Bệnh viện Lao phổi Quy Nhơn và Bệnh viện Tâm thần Quy Nhơn (hai cơ sở chịu thiệt hại nặng nề do ngập sâu), các lớp bùn đất đặc quánh phủ kín cả tầng 2, làm tê liệt hoạt động khám chữa bệnh. 100 cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 739 đã được điều động tới đây, hỗ trợ khắc phục hậu quả. Ông Võ Kiên Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện Lao phổi Quy Nhơn, không giấu được xúc động khi thấy các anh bộ đội cả ngày dầm mình trong mưa lũ đi cứu dân:"Việc tổng vệ sinh, kê dọn trang thiết bị y tế sau lũ gặp muôn vàn khó khăn vì khuôn viên bệnh viện rộng lớn và nhiều khu vực bùn ngập sâu. Mỗi khoa, phòng cần khoảng 10 đồng chí hỗ trợ. Hiện tại, Bệnh viện có ba khoa lớn nên rất cần lực lượng bộ đội phối hợp để sớm ổn định”.

Chỉ trong thời gian ngắn, phân nửa khu nhà làm việc, phòng bệnh và toàn bộ khuôn viên ngập bùn hàng trăm mét vuông được dọn rửa sạch sẽ. Giữa cơn mưa lất phất, gió lạnh từng cơn, các chiến sĩ nỗ lực hết mình để hoàn thành nhiệm vụ trong thời gian sớm nhất. Lưng áo ướt đẫm, ống quần nhòe nhoẹt bùn đất, những người lính đã quên mình với tinh thần “Vì Nhân dân phục vụ”. Đại tá Lê Kim Giàu, Phó Tham mưu trưởng Quân khu 5 quả quyết:“Ngay từ đầu Quân khu 5 đã chủ động xây dựng kế hoạch khắc phục hậu quả sau mưa lũ. Khi nước rút, chỉ đạo các đơn vị điều động cán bộ, chiến sĩ phối hợp với các đơn vị của Bộ và lực lượng địa phương hỗ trợ dọn vệ sinh môi trường, thu dọn rác thải trong toàn bộ khu vực. Chúng tôi ưu tiên các trường học, công sở, bệnh viện để các cơ sở nhanh chóng hoạt động trở lại”.

Ảnh hưởng của đợt mưa lũ khiến hoạt động của nhiều trường học trên địa bàn phải gián đoạn. Tại trường Trung học cơ sở Trần Bá, hàng chục cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 573 cùng với các thầy, cô giáo ôm đống sách vở ướt nhão phơi nắng, dọn hàng nghìn khối bùn đất, chuẩn bị đón học sinh trở lại trường. Cô Phạm Thị Hợi, ở Tổ 41, Khu vực 6, phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai lo lắng:“Bây giờ chỉ cần có một chút quà cũng là mừng lắm rồi, chứ tài sản trong nhà chẳng còn gì cả. Nước ngập hết cửa ra vào thì không còn gì hết”. 

Trên các sân trường vẫn còn bì bõm nước, tiếng xẻng cào, tiếng chổi dừa và vòi nước của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 368 vang lên liên hồi. Từng đống rác được thu gom đưa về khu tập kết, bàn ghế, phòng học được lau chùi sạch sẽ. Bộ đội còn giúp các thầy, cô giáo hong phơi sách vở bị ướt do lũ. Trung tá Nguyễn Thanh Điều - Phó Lữ đoàn trưởng kiêm Tham mưu trưởng Lữ đoàn PB 368 chia sẻ:“Ngày hôm qua đã giúp địa phương khắc phục hai trường, một trường mẫu giáo, một trường tiểu học. Hôm nay tiếp tục làm ở trường Trung học Nhơn Bình này”.

Nơi nào dân cần, nơi đó có bộ đội. Cán bộ, chiến sĩ quân đội đã thắp lên ngọn lửa niềm tin từ vùng lũ dữ, sưởi ấm lòng dân trong những ngày đói lạnh.../.