Xang bêl quân lâng đha nuôr hêê bơơn pa chô Buôn Ma Thuột c’xêê 3/1975, Đài P’rá Việt Nam quyết định k’đươi pa đơơh muy c’bhuh phóng viên moot ooy chiến trường miền Nam. Nhà báo Nguyễn Kim Trạch năc muy coh apêê âng c’bhuh, lâh trưởng c’bhuh Nguyễn Văn Hối, Phó đoàn Nguyễn Phương Nam, 1 lái xe lâng 3 cha năc bhrợ kỹ thuật.

T’ngay 20/3/1975, nhà báo Nguyễn Kim Trạch lâng c’bhuh phóng viên Đài P’rá Việt Nam dưr lươt moot pa bhrợ ooy miền Nam (lươt B). Năc đoo g’luh lươt năc âng nhà báo Nguyễn Kim Trạch âi đương kía prang 9 c’moo, dap tơợ bêl xang học c’moo 1966 chô đơp pa bhrợ đhị Ban Biên tập miền Nam, Đài P’rá Việt Nam.

Tơợ Hà Nội, c’bhuh ting c’lâng ga măc 1 chô ooy miền Nam. Đh’rưah mr’đoo cr’chăl, chiến trường ta luôn xay truih xa nay thắng lợi bhrợ ha loom luônh apêê coh c’bhuh bh’nhăn bhui har. C’bhuh phóng viên năc âi r’dợ moot ooy Huế, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Tuy Hòa, Nha Trang… k’rong đơc đợ xa nul la lua ta nih coh apêê đhăm k’tiêc t’mêê bơơn pa chô, xay truih bh’rợ yêm têêm pr’ăt tr’mông đha nuôr âng chính quyền cách mạng, xơợng apêê dzợ pr’đoọng ma mông xay truih cớ bh’rợ bhrươp âng chế độ Việt Nam cộng hòa.

Nhà báo Nguyễn Kim Trạch lâng apêê đồng nghiệp âi lêy đợ căn cứ quân sự tr’haanh muy cr’chăl âng arâp dưr vaih ngoop ngap, đợ acoon c’lâng li bhrươm xa nâp lâng p’nanh cha răh âng lính Việt Nam Cộng hòa m’pêế lơi bêl dưr mut. C’bhuh pa bhrợ âng Đài P’rá Việt Nam công z’lâh bâc g’luh k’noọ chêêt bil, bêl muy p’lêê lựu đàn dưr pr’toh đăn bêệ xe âng apêê.

Đhâng t’ngay 30/4/1975, nhà báo Nguyễn Kim Trạch lâng apêê đồng nghiệp xơợng Đài P’rá Việt Nam pa xul xa nay chiến thắng bêl xooc ăt coh Phan Thiết. Pa zêng apêê đoo âi lơi bh’rợ xooc bhrợ lalơ, đơơh dưr lươt tươc Sài Gòn đhị p’răng rơợng cơnh ta đía oih.

T’poọl giờ ha dum 30/4/1975, nhà báo Nguyễn Kim Trạch lâng c’bhuh phóng viên Đài P’rá Việt Nam bơơn tươc Đài Phát thanh Sài Gòn lâng năc tơơp moot ravăng ha bh’rợ xay truih Sài Gòn t’mêê bơơn pa chô. Tơợ đhị bơơn p’ma moon năc “bêệ loa pa hêl loom zêl panh” âng Mỹ ngụy, c’bhuh phóng viên âng Đài P’rá Việt Nam âi pa gơi chô ooy Hà Nội đợ tác phẩm xay truih râu bhui har Sài Gòn coh bâc t’ngay tơơp pa chô.

Vêy măt coh Sài Gòn moot cr’chăl lịch sử, nhà báo Kim Trạch lâng apêê phóng viên Đài P’rá Việt Nam âi xay  truih bh’rợ k’bhan đha nuôr tươc Dinh Độc Lập hơnh deh quân giải phóng moot ra diu 1/5/1975 lâng tường thuật bêl g’luh pa căh măt âng Ủy ban quân k’đhơợng lêy thành phố t’ngay 7/5/1975. Sài Gòn lâng apêê zr’lụ t’mêê pa chô doó vêy g’luh “hoọm aham” n’đoo cơnh arâp âi ting xay moon.

Đh’rưah lâng bêệ máy ghi âm ty, clơợng tươc 5kg, nhà báo Nguyễn Kim Trạch âi xay pa căh bâc đề tài cơnh lâng bâc phóng sự cơnh: Trí thức Sài Gòn trong bình minh giải phóng, Sức sống mới của Sài Gòn, Sài Gòn bề mặt và bề sâu, Những ngày không thể quên của công nhân hãng Exxon và Shell,… T’cooh công bơơn lêy bh’rợ bhuông Sông Hương đơơng âng ch’nêêh tơợ miền Bắc moot trôông dâc ha ul ha đha nuôr miền Nam, bh’rợ apêê chiến sĩ cách mạng tơợ đông tù Côn Đảo rach chô ooy k’tiêc bhlâng, bh’rợ âng apêê cán bộ giải phóng tr’vâng bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng ha công nhân coh đong bhrợ bhiêc công đoàn thành phố.

T’cooh đoọng năl, cr’chăl pa bhrợ coh Ban Biên tập miền Nam, Đài P’rá Việt Nam tơợ c’moo 1966 tươc 1975 âi zooi t’cooh vêy pr’đơợ đoọng pa bhrợ liêm choom coh Sài Gòn apêê t’ngay k’tiêc k’ruung t’mêê pa chô. “Coh 9 c’moo pa bhrợ coh Ban Biên tập miên Nam, acu âi bơơn năl đợ xa nay âng thành thị miền Nam, hay đh’nơc apêê ngai choom p’ghit tươc, năl đợ tổ chức choom k’rang tươc lâng bơơn năl đợ c’bhuh đề tài liêm glăp lâng bh’rợ”. - Nhà báo Nguyễn Kim Trạch xay moon.

Đợ cha nup, xa nul liêm chr’năp ooy muy Sài Gòn pa chô bơơn nhà báo Nguyễn Kim Trạch pa gơi chô ooy Hà nội bơơn apêê biên tập viên âng Đài P’rá Việt Nam k’rong đơc đoọng đơơh pa xul coh apêê t’ruih thời sự, Thành thị miền Nam đh’rưah lâng bâc bh’rợ xa nay n’lơơng. Lâng râu bhui har bhlâng âng nhà báo Nguyễn Kim Trạch coh bâc t’ngay coh Sài Gòn năc đoo pa xul đài, bơơn xơợng đợ xa nay âng đay bhrợ coh làn sóng Đài P’rá Việt Nam.

G’luh lươt pa bhrợ âng Nhà báo Kim Trạch lâng đồng nghiệp pa lưch moot c’xêê 5/1975. Tươc c’xêê 8/1975, tơợ Ban Biên tập miền Nam chô pa bhrợ Ban Biên tập Vô tuyến truyền hình (đợ n’nâu ahay năc Đài Truyền hình Việt Nam). K’noọ đhêy hưu, nhà báo Kim Trạch năc âi ting bhrợ Tổng Biên tập Tạp chí Truyền hình, Giám đốc Trung tâm t’bơơn bản quyền lâng tr’xăl t’ruih truyền hình âng Đài Truyền hình Việt Nam./.

HỒI ỨC TIẾN VỀ SÀI GÒN NGÀY 30/4/1975 CỦA NHÀ BÁO VOV

Cách đây 50 năm, nhà báo Nguyễn Kim Trạch là một trong những thành viên của đoàn công tác Đài Tiếng nói Việt Nam rời Hà Nội vào chiến trường miền Nam, bám sát bước tiến của quân giải phóng và có mặt ở Sài Gòn đúng ngày 30/4/1975.

Sau khi quân và dân ta giải phóng Buôn Ma Thuột tháng 3/1975, Đài Tiếng nói Việt Nam quyết định cử gấp một đoàn phóng viên vào chiến trường miền Nam. Nhà báo Nguyễn Kim Trạch là một thành viên trong đoàn, bên cạnh trưởng đoàn Nguyễn Văn Hối, phó đoàn Nguyễn Phương Nam, 1 lái xe và 3 nhân viên kỹ thuật.

Ngày 20/3/1975, nhà báo Nguyễn Kim Trạch và đoàn phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam lên đường “đi B” (vào miền Nam công tác). Đó là chuyến đi mà nhà báo Nguyễn Kim Trạch đã ngóng chờ suốt 9 năm, kể từ khi rời ghế nhà trường năm 1966 về nhận công tác tại Ban Biên tập miền Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam.

Rời Hà Nội, đoàn theo quốc lộ 1 hướng vào miền Nam. Cùng thời điểm, chiến trường liên tiếp báo tin thắng lợi khiến tâm trạng các thành viên trong đoàn thêm phấn chấn. Đoàn phóng viên lần lượt tiến vào Huế, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Tuy Hòa, Nha Trang… ghi lại những âm thanh trung thực ở những vùng đất vừa giải phóng, phản ánh công việc ổn định đời sống nhân dân của chính quyền cách mạng, nghe các nhân chứng kể lại sự sụp đổ của chế độ VNCH.

Nhà báo Nguyễn Kim Trạch và các đồng nghiệp đã chứng kiến những căn cứ quân sự khét tiếng một thời của địch trở nên trống trơn, những con đường ngổn ngang quần áo và vũ khí mà lính VNCH vứt lại khi tháo chạy. Đoàn công tác của Đài Tiếng nói Việt Nam cũng trải qua nguy hiểm cận kề, khi một trái lựu đạn phát nổ sát chiếc xe của đoàn.

Trưa ngày 30/4/1975, nhà báo Nguyễn Kim Trạch và các đồng nghiệp nghe Đài Tiếng nói Việt Nam phát tin chiến thắng khi đang ở Phan Thiết. Cả đoàn lập tức bỏ dở những việc đang làm, hối hả lên đường tiến về Sài Gòn giữa cái nắng như đổ lửa.

Bảy giờ tối 30/4/1975, nhà báo Nguyễn Kim Trạch và đoàn phóng Đài Tiếng nói Việt Nam tới được Đài Phát thanh Sài Gòn và bắt tay chuẩn bị cho công việc phản ánh không khí Sài Gòn mới giải phóng. Từ nơi được mệnh danh là “cái loa tâm lý chiến” của Mỹ ngụy, đoàn phóng viên của Đài Tiếng nói Việt Nam đã gửi về Hà Nội những tác phẩm phản ánh bầu không khí Sài Gòn trong những ngày đầu giải phóng.

Có mặt ở Sài Gòn vào thời điểm lịch sử, nhà báo Kim Trạch và các phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam đã phản ánh sự kiện hàng vạn đồng bào tới Dinh Độc Lập chào mừng quân giải phóng vào sáng 1/5/1975 và tường thuật buổi lễ ra mắt của Ủy ban quân quản thành phố ngày 7/5/1975. Sài Gòn và các vùng mới giải phóng không có cuộc “tắm máu” nào như địch từng rêu rao.

Cùng chiếc máy ghi âm cũ, nặng tới 5kg, nhà báo Nguyễn Kim Trạch đã thể hiện hàng loạt đề tài với những phóng sự như: Trí thức Sài Gòn trong bình minh giải phóng, Sức sống mới của Sài Gòn, Sài Gòn bề mặt và bề sâu, Những ngày không thể quên của công nhân hãng Exxon và Shell… Ông cũng chứng kiến cảnh tàu Sông Hương chở gạo từ miền Bắc vào cứu đói cho đồng bào miền Nam, cảnh những chiến sĩ cách mạng từ nhà tù Côn Đảo trở về đất liền, cảnh những cán bộ giải phóng bận rộn giải quyết công ăn việc làm cho công nhân ở trụ sở công đoàn thành phố.

Ông cho biết, thời gian công tác ở Ban Biên tập miền Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam từ năm 1966 đến 1975 đã giúp ông có nền tảng để tác nghiệp năng suất và hiệu quả ở Sài Gòn những ngày mới giải phóng. “Trong 9 năm công tác ở Ban Biên tập miền Nam, tôi đã nắm được những vấn đề của thành thị miền Nam, nhớ tên những nhân vật đáng chú ý, biết những tổ chức cần quan tâm và xác định được những mảng đề tài phù hợp với nhiệm vụ” – Nhà báo Nguyễn Kim Trạch cho biết.

Những hình ảnh, âm thanh sống động về một Sài Gòn giải phóng được nhà báo Nguyễn Kim Trạch gửi về Hà Nội được những biên tập viên của Đài Tiếng nói Việt Nam ghi lại để phát sóng kịp thời trong các chương trình Thời sự, Thành thị miền Nam cùng nhiều chương trình khác. Và niềm vui lớn nhất của nhà báo Nguyễn Kim Trạch trong những ngày ở Sài Gòn chính là mở radio lên, nghe được những bài viết mình thực hiện trên làn sóng Đài Tiếng nói Việt Nam.

Chuyến công tác của nhà báo Kim Trạch và đồng nghiệp khép lại vào cuối tháng 5/1975. Tới tháng 8/1975, ông chuyển từ Ban Biên tập miền Nam sang Ban biên tập Vô tuyến truyền hình (sau này là Đài Truyền hình Việt Nam). Trước khi nghỉ hưu, nhà báo Kim Trạch từng là Tổng Biên tập Tạp chí Truyền hình, Giám đốc Trung tâm Khai thác bản quyền và trao đổi chương trình truyền hình của Đài Truyền hình Việt Nam.