Manuyh n’nâu năc manuyh thứ 3 đhị tỉnh coh c’moo đâu crêê cr’ăy n’nâu lâng năc manuyh tr’nơơp chêệt bil.

Ađoo pân juyh crêê cr’ăy năc n’niên c’moo 1965, vêy hộ khẩu coh cr’noon Ea Uôl, chr’val Cư Pui, năc tơợ xang Tết Nguyên đán 2025 tước bêl n’leh vaih cr’ăy, ađoo ăt mamông lâng bhrợ bhiệc coh Tiểu khu 280, chr’val Ea Súp (chr’val Cư M’Lan ty). C’xêê 7, ađoo n’leh vaih k’hiir, k’ooh, k’bao achăc azân, bấc cho pa dưah cr’ăy xooh năc căh choom dưah. Tr’nơơp c’xêê 8, cr’ăy dưr ngân, vêy ta moon năc crêê áp xe a bục, pa dưah coh Bệnh viện Chợ Rẫy năc căh vêy u zăng lâng chêệt bil coh t’ngay 31/8. Rau bơơn lêy n’năl tơợ bh’rợ xét nghiệm xay moon ghít ađoo n’nâu năc crêê vi khuẩn bhrợ t’vaih whitmore.

Tiểu khu 280 vêy k’dâng 100 pr’loọng đong lâng k’nặ 400 cha năc manuyh, ch’ngai tơợ Trung tâm y tế chr’val Ea Súp k’dâng 20km. Đhị đâu năc đhị ăt mamông âng bấc pr’loọng đong diing tơơi ăt, pr’ăt tr’mông căh lâh liêm ch’ngaách lâng đhr’năng pa dưah đh’reh cr’ăy công căh lâh. Tơợ tr’nơơp c’moo tươc nâu cơy, đhị vel đong Ea Súp căh ơy bơơn lêy manuyh hân đoo crêê Whitmore. Hân đhơ cơnh đêêc, coh pazêng c’moo 2022, vel đong vêy 01 cha năc crêê cr’ăy Whitmore; c’moo 2023 vêy bơr cha năc, coh đêêc vêy 1 cha năc lâh chêệt; c’moo 2024 năc vêy cớ 1 cha năc crêê. Rau đâu đoọng lêy cr’ăy n’nâu dzợ u vaih coh k’tiêc, đác coh zr’lụ n’nâu.

Whitmore năc cr’ăy trơơi boọ ngân bhlâng, doọ choom trơơi tơợ manuyh n’nâu tươc ooy manuyh n’tôh năc buôn u trơơi coh băng bhrêy đhị a chac azân, c’lâng pr’hơơm căh cậ bêl lướt pr’noong. Ngành Y tế Đắk Lắk p’too moon đhanuôr, pa bhlâng năc manuyh bhrợ ha rêê đhuốch coh zr’lụ Ea Súp, năc đươi x’rọp têy, đơợ ủng bêl lướt pa bhrợ - k’đhơợng đác nha nhự; pa dưah băng bhrêy crêê cơnh; cha chêện, ộm đác ơy zêệ k’jóc. Bêl n’leh vaih k’hiir đanh đươnh, bhih pa, k’ooh, k’bao achăc azân căh ghít hau tu, năc đơơh ng’tước ooy cơ sở y tế pa dưah./.

Đắk Lắk ghi nhận ca tử vong do Whitmore tại Ea Súp

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đắk Lắk cho biết, địa phương vừa ghi nhận một trường hợp tử vong do bệnh Whitmore (hay còn gọi là vi khuẩn ăn thịt người) tại Tiểu khu 280, xã Ea Súp. Đây là ca mắc thứ ba ở tỉnh trong năm nay và là ca tử vong đầu tiên.

Nam bệnh nhân sinh năm 1965, có hộ khẩu tại thôn Ea Uôl, xã Cư Pui, nhưng từ sau Tết Nguyên đán 2025 đến khi phát bệnh, ông sống và làm việc tại Tiểu khu 280, xã Ea Súp (xã Cư M’Lan cũ). Tháng 7, ông xuất hiện triệu chứng sốt, ho, mệt, nhiều lần điều trị viêm phổi nhưng không khỏi. Đầu tháng 8, bệnh trở nặng, được chẩn đoán áp xe não, điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy nhưng không cải thiện và tử vong ngày 31/8. Kết quả xét nghiệm sau đó khẳng định bệnh nhân dương tính với vi khuẩn gây bệnh whitmore.

Tiểu khu 280 có khoảng 100 hộ với gần 400 nhân khẩu, cách Trung tâm y tế xã Ea Súp khoảng 20 km. Đây là khu vực cư trú của nhiều hộ dân di cư tự do, điều kiện vệ sinh và tiếp cận y tế còn hạn chế. Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn xã Ea Súp chưa ghi nhận ca Whitmore nào. Tuy nhiên, vào các năm 2022, địa phương ghi nhận 01 ca bệnh Whitmore; năm 2023 ghi nhận 02 ca, trong đó có 1 ca tử vong; năm 2024 tiếp tục ghi nhận 01 ca. Điều này cho thấy mầm bệnh vẫn tồn tại trong môi trường đất, nước của khu vực.

Whitmore là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, không lây từ người sang người nhưng dễ xâm nhập qua vết thương hở, đường hô hấp hoặc tiêu hóa. Ngành Y tế Đắk Lắk khuyến cáo người dân, đặc biệt là người làm nông tại vùng sâu Ea Súp, cần mang găng tay, ủng khi tiếp xúc đất – nước bẩn; xử lý vết thương đúng cách; ăn chín, uống sôi. Khi có biểu hiện sốt kéo dài, loét da, ho, mệt mỏi không rõ nguyên nhân, phải đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán kịp thời./.