Pazêng t’ngay tr’nơớp c’xêê 6/2024, đong thầu bhrợ dự án đhăm ắt mamông t’mêê cr’noon 2, chr’val An Toàn, chr’hoong da ding k’coong An Lão, tỉnh Bình Định bêl plêệng k’tiếc p’răng đoọng bhrợ dự án. Công trình vêy ta bhrợ xang năc glặp đhị ắt mamông ha 45 pr’loong đong đhanuôr Ba Na căh ơy vêy k’tiếc ắt co cr’noon 2, chr’val An Toàn. Nâu đoo năc râu đương rơơm tơợ đanh âng đhanuôr Ba Na moon lay lâng đhanuôr cr’noon 2, chr’val An Toàn, chr’hoong An Lão ng’moon zazum.

Anoo Đinh Văn Đăng, đhanuôr Ba Na coh cr’noon 2, chr’val An Toàn, chr’hoong An Lão năc muy coh pazêng pr’loọng đong đhanuôr ơy pazao đoọng k’tiếc đoọng bhrợ đong ắt. Anoo Đinh Văn Đăng prá xay, coh chr’val da ding k’coong An Toàn, đhr’năng pr’ắt tr’mông dzợ zr’năh k’đhap, k’tiếc công m’bứi. Bêl bơơn vêy Nhà nước pazao đoọng k’tiếc, anoo Đăng ơy vặ p’xoọng 30 ức đồng đoọng đong ắt: “Acu t’mêê gluh ắt la lay, pr’ắt tr’mông dzợ bấc râu zr’năh k’đhap. L’lăm ahay, n’loong bhrợ đong ắt năc đớc coh đong pa bhlâng đanh căh vêy k’tiếc bhrợ đong ắt năc zêng dưr a uuh. Coh muy tuần ahay, Nhà nước pazao đoọng ha cu đhăm k’tiếc 200m2 đoọng acu bhrợ đong ắt. Đợ bhưah âng đhr’nong đoing 4,5 mét, dal 12 mét ta bhrợ lâng n’loong. Đhanuôr tước zooi azi, coh ha y chroo năc ađay cớ zooi apêê. Nhà nước pazao đoọng đong k’tiếc cơnh đâu năc bhui har pa bhlâng, zooi đhanuôr nhâm mâng pr’ắt tr’mông. Xa nay n’nâu vêy ta bhrợ t’bhưah đhanuôr nắc đươi bơơn đươi dua râu liêm choom”.

Dự án công trình bhrợ têng đhăm ắt mamông t’mêê cr’noon 2, chr’val An Toàn, chr’hoong da ding k’coong An Lão vêy đhăm bhưah lâh 2 héc ta lâng đợ zên bhrợ têng lâh 10 tỷ đồng tơợ dự án k’tứi “Quy hoạch, ra pặ, đớc đoọng, nhâm mâng đhị ắt mamông ha đhanuôr cơnh lâng zr’lụ bha lâng, âng xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung pa dưr pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong”.

Dự án Công trình đớc đoọng đhị đhăm ắt mamông cr’noon 2, chr’val An Toàn, chr’hoong da ding k’coong An Lão pazêng vêy: Ra li k’tiếc bhrợ đhăm lâng đợ ga măc lâh 1 héc ta; bhrợ đợ c’lâng p’rang lâng 2 c’lâng lướt đối ngoại lâng c’lâng nội bộ, n’juôih dal pazêng 765m; đợ z’rooh đác ch’hooi đác boo; pr’đươi ch’hooi đác ch’ngaách; pr’đươi điện lâng bhrợ kè pa mâng c’lâng lướt đăn ooy toor k’ruung An Lão năc pa têệt lâng kè ơy ta bhrợ coh l’lăm ahay n’juôih dal k’dâng 370m. Chr’năp bhlâng, dự án n’nâu vêy bha nậ kè k’tiếc cấp phối, xơr pợ âng kè, coh p’bhung âng kè vêy ta n’toh bê tông, pa mâng aral kè lâng tọ đhâl zâl đhr’năng hr’lag h’cấh.

T’cooh Bùi Tiến Sỹ, Phó Giám đóc Ban Quản lý Đầu tư xây dựng lâng pa dưr Quỹ k’tiếc chr’hoong An Lão, tỉnh Bình Địn prá xay, ting cơnh cr’noọ cr’noọ xa nay công trình n’nâu vêy ta bhrợ xang co x’rịa c’moo 2024. Xoọc đâu đong thầu xoọc t’bhlâng xay bhrơ liêm xang công trình l’lăm c’xêê 7/2024 đoọng đhanuôr đơơh bơơn tước ắt: “Dự án 2 ooy zooi đong ắt ha đhanuôr, năc lâng công trình n’nâu năc vêy 6 c’nặt bh’rợ, t’đui đoọng bhlâng năc bh’rợ ra li k’tiếc lâng bh’rợ ch’hooi đác. Bh’rợ ra li k’tiếc năc tước nâu cơy ơy bơơn 60% pazêng bh’rợ tr’nêng lâng nhâm mâng đoọng ha 7 pr’loọng đong đhanuôr bhrợ đong ắt năc Ban K’đhơợng lêy - c’la k’rong bhrợ công ơy p’too moon apêê đong thầu xay bhrợ liêm xang 7 đhăm k’tiếc l’lăm, ha mơ dzợ 38 đhăm t’tun xoọc vêy ta bhrợ pa liêm lâng tước c’xêê 7/2024”.

Bhrợ Tiểu Dự án 1 Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung pa dưr pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong “Bhr’lậ đhr’năng ta bhúch k’tiếc ắt, đong ắt, k’tiếc pa bhrợ, đác đươi”, chr’hoong AN Lão ơy zooi đhanuôr bhrợ 428 đhr’nong đong coh pazêng 662 đhr’nong đong ng’zooi.

Căh muy t’bhlâng k’rong bhrợ đong ắt đoọng ha pr’loọng đong đharựt, chr’hoong An Lão năc dzợ t’bhlâng bhrợ têng zr’lụ pa bhrợ nhâm mâng, đhị ắt mamông nhâm mâng đoọng ha đhanuôr acoon coh. C’moo 2023, tơợ zên chrooi đoọng k’nặ 30 tỷ đồng anag xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung pa dưr pr’ắt tr’mông zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong, chr’hoong n’nâu ơy bhrợ Zr’lụ đhăm ắt mamông t’mêê coh zr’lụ buôn vaih tuh bhlong coh cr’noon 4, cr’noon 5, chr’val An Trung. Dự án bhưah k’dâng 5 héc ta đoọng ra pặ, pa tơơi đhanuôr gluh tơợ zr’lụ buôn vaih tuh bhlong, đoọng pa xiêr râu bil hư lâng nhâm mâng pr’ắt tr’mông ha đhanuôr.

Bh’rợ bhrợ têng pazêng đhăm ắt mamông t’mêê n;nâu năc bhrợ pr’đơợ đoọng ha pazêng pr’loọng đong ắt coh zr’lụ buôn vaih tuh bhlong, hr’lang hr’câh k’tiếc âng cr’noon 4, cr’noon 5, chr’val An Trung, chr’hoong An Lão vêy đhị ắt mamông nhâm mâng, vêy zập pr’đơợ đoọng pa dưr bh’rợ tr’nêng, pa dưr pr’ắt tr’mông; ting pa dưr kinh tế, zư nhâm mâng an ninh, chính trị, râu têêm ngăn âng xã hội đhị vel đong.

Ting cơnh Ban Acoon coh tỉnh Bình Định, xoọc đâu pazêng chr’hoong Hoài Ân, An Lão xoọc t’bhlâng bhrợ k’rơ bh’rợ ra pặ k’tiếc ắt lâng zooi đhanuôr bhrợ đong xang. T’cooh Đinh Văn Lung, Trưởng Ban Acoon coh tỉnh Bình Định prá xay, lâng đhr’năng la lay âng da ding k’coong An Lão, bh’rợ bhrợ cớ đhăm ắt mamông t’mêê đoọng ha đhanuôr năc ting zooi đhanuôr nhâm mâng pr’ắt tr’mông, pa xiêr râu bil hư âng đhí boo, tuh bhlong bhrợ t’vaih: “Ooy bh’rợ ra pặ, đớc đoọng ha đhanuôr coh zr’lụ buôn hr’lang hr’câh lâng đác tuh nong, tước nâu cơy năc coh vel đong tỉnh Bình Định ơy bhrợ coh 2 zr’lụ. Vel đong năc chêêc k’tiếc căh cậ pazêng pr’loọng đong đhanuôr vêy k’tiếc bác năc ting đoọng ha pr’loọng đong n’lơơng vêy k’tiếc bhrợ đong ắt. Ha dợ lâng bhrợ đong ắt ha pr’loọng đong đharựt Nhà nước công zooi ting cơnh xa nay năc vêy k’tiếc đoọng choom bhrợ đong ắt”./.

NGƯỜI DÂN NGHÈO MIỀN NÚI TỈNH BÌNH ĐỊNH AN CƯ TỪ CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA

Thời gian qua, từ chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, huyện An Lão, tỉnh Bình Định đã đầu tư nhiều khu dân cư và hỗ trợ người dân xây dựng mới nhà cửa. Chương trình mục tiêu quốc gia này đã tạo điều kiện cho những hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất ở cũng như mở rộng quỹ đất để phát triển không gian khu dân cư mới và các công trình công cộng.

Những ngày đầu tháng 6/2024, nhà thầu thi công dự án tái định cư thôn 2, xã An Toàn, huyện miền núi An Lão, tỉnh Bình Định tranh thủ thời tiết thuận lợi để thi công dự án. Công trình hoàn thành sẽ bố trí chỗ ở cho 45 hộ  đồng bào Ba Na chưa có đất ở tại thôn 2, xã An Toàn. Đây là niềm mong ước lâu nay của đồng bào Ba Na nói riêng và nhân dân thôn 2, xã An Toàn, huyện An Lão nói chung.

Anh Đinh Văn Đăng, người dân tộc Ba Na ở thôn 2, xã An Toàn, huyện An Lão là một trong số hộ dân đã được bàn giao đất để xây dựng nhà. Anh Đinh Văn Đăng cho biết, ở xã vùng cao An Toàn, điều kiện kinh tế còn khó khăn, đất ở cũng hạn hẹp. Khi biết Nhà nước bàn giao đất, anh Đăng đã vay thêm 30 triệu đồng để xây dựng nhà ở: “Tôi mới ra ở riêng, cuộc sống còn nhiều khó khăn. Trước đây, cây để làm vật liệu dựng nhà để trong nhà mà để lâu quá không có đất làm nhà đã mục hết. Cách đây hơn một tuần, Nhà nước đã bàn giao cho tôi mảnh đất 200m2 để tôi làm nhà ở. Bề rộng ngôi nhà 4,5m, dài 12m bằng gỗ. Bà con đến giúp mình, sau này mình trả lại công. Nhà nước giao đất như thế này cũng mừng, giúp bà con ổn định. Chương trình này được nhân rộng bà con được hưởng lợi”.

Dự án công trình bố trí tái định cư thôn 2, xã An Toàn, huyện miền núi An Lão có diện tích hơn 2 héc ta với nguồn vốn đầu tư hơn 10 tỷ đồng từ tiểu dự án "Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết, thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi".

Dự án Công trình bố trí tái định cư thôn 2, xã An Toàn, huyện miền núi An Lão gồm các hạng mục: San nền với diện tích hơn 1 héc ta; xây dựng hệ thống đường giao thông với 2 tuyến đường giao thông đối ngoại và đường giao thông nội bộ, tổng chiều dài 765m; hệ thống thoát nước mưa; hệ thống cấp nước sinh hoạt; hệ thống điện và xây dựng đoạn kè gia cố dọc tuyến đường giáp suối An Lão kết nối với kè hiện trạng có chiều dài khoảng 370m. Đặc biệt, dự án này có thân kè đắp đất cấp phối, mái kè đổ bê tông, gia cố chân kè bằng rọ đá chống sạt lở. Ông Bùi Tiến Sỹ, Phó Giám đốc Ban Quản lý Đầu tư xây dựng và phát triển Quỹ đất huyện An Lão, tỉnh Bình Định cho biết, theo kế hoạch công trình sẽ hoàn thành vào cuối năm 2024. Hiện nay nhà thầu đang cố gắng hoàn thành công trình trước tháng 7/2024 để bà con sớm di dời vào ở: “Dự án 2 về hỗ trợ đất ở cho bà con, riêng công trình này thì có 6 hạng mục, ưu tiên nhất là hạng mục sang nền và hạng mục cấp nước. Hạng mục sang nền thì đến bây giờ được 60% khối lượng và đảm bảo cho 7 hộ xây dựng nhà ở thì Ban Quản lý – chủ đầu tư cũng đã chỉ đạo cho nhà thầu thực hiện xong 7 lô đất trước, còn lại 38 lô tiếp tục đang hoàn thiện cho đến tháng 7/2024”.

Thực hiện Tiểu Dự án 1 Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi "Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt", huyện An Lão đã hỗ trợ người dân xây dựng 428 nhà trên tổng số 662 nhà cần hỗ trợ.

Không những chú trọng đầu tư xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, huyện An Lão còn quan tâm đến công tác định canh, định cư cho đồng bào dân tộc thiểu số. Năm 2023, từ nguồn vốn gần 30 tỷ đồng của chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, huyện này đã đầu tư xây dựng Khu tái định cư vùng thiên tai thôn 4, thôn 5, xã An Trung. Dự án khoảng 5 hécta nhằm bố trí, sắp xếp, di dời dân cư ra khỏi vùng thiên tai, giảm thiểu tối đa thiệt hại và ổn định cuộc sống cho người dân.

Việc đầu tư xây dựng khu tái định cư này sẽ tạo điều kiện cho các hộ dân nằm trong vùng thiên tai của thôn 4, thôn 5, xã An Trung, huyện An Lão có nơi ở ổn định, có đủ điều kiện phát triển sản xuất, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần; góp phần phát triển kinh tế, giữ vững an ninh, chính trị, an toàn xã hội tại địa phương.

Theo Ban Dân tộc tỉnh Bình Định, hiện nay các huyện Hoài Ân, An Lão đang đẩy mạnh việc bố trí đất ở và hỗ trợ người dân xây dựng nhà cửa. Ông Đinh Văn Lung, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Bình Định cho biết, với đặc thù của địa hình miền núi An Lão, việc bố trí tái định cư cho bà con sẽ góp phần giúp người dân ổn định cuộc sống, giảm rủi ro thiên tai: “Về sắp xếp, bố trí dân cư vùng bị sạt lở hoặc là bị xói mòn, ngập úng, đến giờ này thì trên địa bàn tỉnh Bình Định đã làm cụ thể 2 điểm. Địa phương phải kiếm đất hoặc các hộ gia đình có đất nhiều phải chia sẻ cho các hộ đó có đất làm nhà. Còn làm nhà đối với hộ nghèo Nhà nước cũng hỗ trợ theo quy định nhưng phải có đất để cất nhà”./.