C’năl bh’riêl âng ađhi amoó Chăm căh mr’cơnh, năc cớ crêê ăt zâng lâng bâc đhr’niêng bh’rợ, tu cơnh đêêc bh’rợ moon đoọng apêê xơợng lâng ting bhrợ năc đoo bh’rợ căh u buôn. Cơnh lâng bh’rợ năc Chủ tịch Hội pân đil chr’val, amoó Đặng Thị Duyên coh chr’val Phan Thanh lâng Kim Nữ Trầm Ngân coh chr’val Phan Hòa, chr’hoong Bắc Bình âi choom bhrợ râu đêêc đươi vêy lưch loom, trách nhiệm lâng năc tơợ t’ruih bh’rợ âng c’la đay.

K’đhơợng bhrợ Chủ tịch Hội Pân đil chr’val Phan Hòa (năc chr’val muy ma nưih Cham), chr’hoong Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận tơợ c’moo 2014 tươc đâu, amoó Kim Nữ Trầm Ngâm buôn bơơn ađhi amoó vêêl đong lâng đha nuôr chăp hơnh, lêy cơnh manưih đong đay.

Amoó Ngâm trui, dâng 5 c’moo a hay, bh;rợ t’đang moon ađhi amoó ting pâh apêê bh’rợ cơnh “acoon c’lâng pô”, “C’năt c’lâng doó vêy n’noh x’xriing, dóo nha như nha nhiêt”… pa bhlâng k’đhap n’đhang p’too moon ađhi amoó ting pâh pa choom văn nghệ năc zâp ngai đơơh pâh. Bơơn năl cr’noọ n’nâu, coh bh’rợ xay bhrợ zâp c’moo, amoó Ngâm buôn p’têêt apêê bh’rợ âng hội lâng apêê g’luh thi văn nghệ đoọng t’đang t’pâh apêê ting pâh. Tươc đâu amoó âi bhrợ t’bhưah pr’đhang bh’rợ “c’bhuh múa pân đil Chăm” cơnh lâng 18 cha năc ting pâh. Đhị đêêc, amoó pa zum p’têêt lâng apêê cr’liêng bh’rợ âng hội đoọng p’too moon cơnh g’luh p’too moon bhrợ pa dưr “5 căh 3 liêm”, pr’đhang c’bhuh pân đil zư lêy môi trường…. “Pân đil coh đâu năc cơnh đêêc. Apêê đoo hăt k’rang tươc đhr’năng âng vel đong. Râu k’rơ âng hội năc bhrợ g’luh thi. Ba bi cơnh, zâp c’moo, pa zum lâng apêê chr’val Phan Hiệp, Phan Thanh bhrợ apêê hội thi xay truih ooy zư lêy môi trường, xay truih pháp luật, tơợ đêêc, t’đang t’pâh bâc apêê ađhi amoó tươc bh’rợ hội. Moon pa zum bhrợ bêl 20/10, 8/3 ađhi amoó pâh bâc bhlâng, ha dợ moon sinh hoat chuyên đề năc căh vêy mơ”.

Công cơnh amoó Kim Nữ Trầm Ngâm, amoó Đặng Thị Duyên, Chủ tịch Hội pân đil chr’val Phan Thanh (chr’val muy ma nưih Chăm), chr’hoong Bắc Bình, tỉnh Bỉnh Thuận năc ta luôn căh yêm ăt tơt, ng’cơnh choom xay truih đoọng bâc c’năl, z’hai đoọng zooi ađhi amoó năl chr’năp bh’rợ âng đay coh pr’loọng đong lâng vêêl ma nang.

Amoó Duyên xay truih, ha dang cơnh c’moo 2023, Hội Pân đil chr’val Phan Thanh vêy 7 chi hội pân đil cơnh lâng 1.560 cha năc ting pâh năc x’ría c’moo 2024 âi dưr p’xoọng 80 cha năc ađhi amoó ting pâh. Đợ apêê a đhi amoó ting pâh xooc đâu năc lâh 60% pa zêng pân đil coh vêêl đong. Amoó Duyên xay moon, đoọng vêy bh’nơơn n’nâu, amoó năc p’zay pa zum bhrợ liêm bh’rợ xay truih ooy pa xiêr đha năng pa câl số đề; p’too moon zooi đoọng adhi amoó tr’mông zr’năh k’đhap, jeh ca ay, zooi acoon ađhi amoó z’lâh k’đhap….

“Đoọng bhrợ liêm lâh bh’rợ thi đua, pr’đhang bh’rợ âng hội, Hội pân đil chr’val Phan Thanh xay moon, l’lăm năc choom ha dưr dal c’năl z’hai ha đhi amoó. Ha dợ đoọng vêy vaih c’năl z’hai năc Hội Pân đil chr’val choom bhrợ liêm bh’rợ xay truih, bhrợ bâc bh’rợ xay truih bâc cơnh năc ting ooy đhr’năng la lua zâp vêêl. Choom xay truih đhị mạng, sinh hoạt coh c’bhuh zalo, facebook cơnh lâng apêê hội viên lươt bhrợ công ty, hăt vêy cr’chăl ting pâh sinh hoạt k’rong đh’rưah lâng hội. tơợ đêêc t’đang t’pâh bâc ađhi amoó tươc lâng hội”.

P’căn Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Liên hiệp Pân đil tỉnh Bình Thuận đoọng năl, cơnh lâng bh’rợ tr’xăl t’mêê cr’liêng xa nay, c’lâng bh’rợ âng zâp câp hội, pa bhlâng năc zr’lụ đha nuôr acoon coh âi t’đang t’pâh ting t’ngay ting bâc hội viên. Dap tươc ha luh c’xêê 10/2024, prang tỉnh vêy lâh 690 chi hội, k’noọ 3.660 tổ pân đil, cơnh lâng k’noọ 278.000 hội viên, bơơn 66%:

“Đoọng mă bơơn đợ mơ đâu, hội năc âi p’zay tr’xăl t’mêê cr’liêng xa nay, c’lâng bh’rợ bhrợ têng xay pa căh tươc pân đil liêm glăp lâng ting c’bhuh; cr’noọ xa nay xooc đâu âng apêê đoo năc n’hâu, apêê đoo kiêng năl n’hâu, kiêng z’hai n’hâu lâng apêê đoo kiêng pr’đơợ đoọng pa dưr tr’mông pr’loọng đong n’hâu. Ha dang bơơn bhrợ cr’noọ cr’niêng âng ting c’bhuh năc vêy k’rong pa zum, t’đang t’pâh bâc lâh mơ ađhi amoó moot ooy hội. coh ooy vêy pân đil coh đêêc vêy bh’rợ hội”.

Bâc cán bộ hội pân đil bhriêl g’lăng, zay t’bach cơnh amoó Ngâm, amoó Duyên coh 2 chr’val muy ma nưih Chăm ma mông cơnh Phan Thanh lâng Phan Hòa, chr’hoong Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận âi chroi đoọng tr’xin tr’xăl c’lâng pr’chăp, cơnh bhrợ, ha dưr dal c’năl z’hai âng pân đil Chăm coh bhrợ pa dưr tr’mông pr’loọng đong, moon ghit bh’rợ chr’năp coh pr’loọng đong lâng bhrợ pa dưr vêêl ma nang./.

NHỮNG NGƯỜI LAN TỎA PHONG TRÀO PHỤ NỮ VÙNG ĐỒNG BÀO CHĂM

Đồng bào Chăm ở tỉnh Bình Thuận hiện có hơn 9.040 hộ với gần 40.000 nhân khẩu, sống tập trung ở 4 xã thuần và 9 thôn xen ghép; trong đó, cư trú đông nhất ở huyện Bắc Bình. Trình độ học vấn của chị em Chăm không đồng đều, lại bị ràng buộc bởi nhiều phong tục tập quán, nên việc nói để họ nghe và làm theo là việc không dễ. Với vai trò là Chủ tịch Hội Phụ nữ xã, chị Đặng Thị Duyên ở xã Phan Thanh và Kim Nữ Trầm Ngâm ở xã Phan Hoà, huyện Bắc Bình đã làm được điều đó nhờ sự tận tâm, trách nhiệm và bằng chính câu chuyện của mình.

Đảm nhận Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Phan Hoà (xã thuần Chăm), huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận từ năm 2014 đến nay, chị Kim Nữ Trầm Ngâm luôn được chị em địa phương và người dân quý mến, coi như người thân trong gia đình. 

Chị Ngâm kể, khoảng 5 năm trước, việc kêu gọi chị em tham gia các phong trào như “Con đường hoa”, “Tuyến đường không có rác, không nước thải sinh hoạt” ..rất khó khăn nhưng vận động chị em tham gia luyện tập văn nghệ thì mọi người hưởng ứng ngay. Nắm được tâm lý này, trong kế hoạch sinh hoạt hằng năm, chị Ngâm thường gắn các phong trào hội với các cuộc thi văn nghệ để thu hút hội viên tham gia. Đến nay chị đã mở rộng mô hình “Nhóm múa phụ nữ Chăm” với 18 thành viên. Qua đó, chị lồng ghép các nội dung hoạt động của hội để tuyên truyền như cuộc vận động xây dựng “5 không 3 sạch”, mô hình tổ phụ nữ bảo vệ môi trường. ..

“Phụ nữ ở đây là vậy. Họ ít quan tâm đến tình hình của địa phương. Điểm mạnh của hội là tổ chức cuộc thi. Ví dụ, hằng năm, phối hợp với các xã Phan Hiệp, Phan Thanh tổ chức các hội thi truyên truyền về bảo vệ môi trường, tuyên truyền pháp luật, từ đó thu hút nhiều hội viên đến với phong trào hội. Nói chung tổ chức dịp 20/10, 8/3 chị em tới đông lắm, còn mà sinh hoạt chuyên đề thì ít lắm”.

Cũng như chị Kim Nữ Trầm Ngâm, chị Đặng Thị Duyên, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Phan Thanh (xã thuần Chăm), huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận luôn trăn trở, làm sao có thể chia sẻ thật nhiều kiến thức, kinh nghiệm để giúp chị em khẳng định vị trí, vai trò của mình trong gia đình và ngoài xã hội. 

Chị Duyên chia sẻ, nếu như năm 2023, Hội Phụ nữ xã Phan Thanh có 7 chi hội phụ nữ với 1.560 hội viên thì cuối năm 2024 đã phát triển thêm 80 hội viên. Tỷ lệ hội viên hiện đạt trên 60%  số phụ nữ ở địa phương. Chị Duyên tâm sự, để có kết quả này, chị luôn tích cực, chủ động phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền về giảm thiểu tình trạng trạng mua bán số đề; vận động giúp đỡ hội viên hoàn cảnh khó khăn, bệnh hiểm nghèo, hỗ trợ con em hội viên vượt khó…

“Để làm tốt hơn phong trào thi đua, mô hình của hội, Hội phụ nữ xã Phan Thanh xác định, trước hết là phải nâng cao kiến thức cho các hội viên phụ nữ. Mà để cho có kiến thức thì Hội phụ nữ xã phải làm tốt công tác tuyên truyền, tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền bằng nhiều hình thức tuỳ thuộc vào tình hình thực tế từng thôn. Có thể tuyên truyền trên không gian mạng, sinh hoạt nhóm trên Zalo, Facebook đối với các hội viên đi làm công ty, ít có thời gian sinh hoạt tập tung với hội. Từ đó thu hút nhiều hội viên đến với hội”.

Bà Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Phó Chủ tịch Thường trực Hội LHPN tỉnh Bình Thuận cho biết, với việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của các cấp hội cở sở, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã thu hút ngày càng nhiều hội viên. Tính đến đầu tháng 10 năm 2024, toàn tỉnh có hơn 690 chi hội, gần 3.660 tổ phụ nữ, với gần 278.000 hội viên, chiếm tỷ lệ 66%:

“Để đạt được tỷ lệ này, hội phải đổi mới nội dung phương thức hoạt động; nội dung chuyển tải đến phụ nữ có phù hợp với từng nhóm đối tượng hay không; nhu cầu hiện nay của họ là gì, họ muốn kiến thức, muốn kỹ năng hay họ muốn vốn để phát triển kinh tế gia đình. Nếu đáp ứng được nhu cầu của từng nhóm đối tượng thì sẽ tập hợp, thu hút nhiều hơn chị em vào tổ chức hội. Ở đâu có phụ nữ thì ở đó có hoạt động hội”.

Những cán bộ hội phụ nữ năng động, tích cực như chị Ngâm, chị Duyên ở 2 xã thuần Chăm Phan Thanh và Phan Hoà, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận đã góp phần từng bước thay đổi nếp nghĩ, cách làm, nâng cao nhận thức của phụ nữ Chăm trong xây dựng kinh tế gia đình, khẳng định vai trò trong gia đình và xây dựng, phát triển cộng đồng ./.