Amoó Rơ Lan Thuen, đhanuôr Jarai coh cr’noon Dọch Krót, Chủ tịch Hội Nông dân chr’val Ia Krăi, chr’hoong Ia Grai, tỉnh Gia Lai năc manuyh liêm choom coh bh’rợ z’lâh zr’năh k’đhap. Pr’loọng đong zr’năh k’đhap, diic điêl amoó tơớp bhrợ cha đươi tơợ bơr pêê sào ha rêê. C’moo 2005, diic điêl amoó vặ 30 ức đồng tơợ Agribank - Chi nhánh tỉnh Gia Lai năc choh tơơm cà phê. Đươi zay pa bhrợ, zư liêm tơơm chr’noh, mơ 4 c’moo t’tun, bhươn cà phê pr’loọng đong amoó bơơn pay pa chô k’nặ 5 tấn nhân. Bơơn k’rong zên, pr’loọng đong amoó bhrợ t’bhưah bhươn pa bhrợ, choh tơơm cao su, cà phê, sầu riêng. Zr’lụ bhươn 7 héc ta tơơm chr’noh, tước nâu cơy vêy 5 héc ta ơy chô đơơng rau bơơn pay pa chô nhâm mâng. Diic điêl amoó Rơ Lan Thuen ơy bhrợ đhr’nong đong t’mêê. Amoó Thuen xay truih, đươi vêy zên vặ âng ngân hàng, diic điêl amoó năc bơơn k’rong bhrợ ooy bh’rợ pa bhrợ, t’bil lơi ha ul đharựt: “C’moo 2020, pr’loọng đong k’rong zên câl p’xoọng 2 héc ta ha rêê cà phê, tu lêy cà phê t’mêê câl năc zêng tơơm cà phê griing, rau bơơn pay pa chô căh lâh năc azi n’jộ lơi lâng choh tơơm cà phê t’mêê. Đoọng vêy p’xoọng rau bơơn pay pa chô coh muy đhăm k’tiêc pa bhrợ, azi choh đh’rưah lâng bấc rau tơơm chr’noh cơnh sầu riêng. Cơnh đêêc, rau liêm choom ooy kinh tế bấc lâh mơ ng’choh muy bơr tơơm chr’noh n’lơơng.”

T’cooh Rơ Lan Huăn, manuyh Jarai coh cr’noon Cúc, chr’val k’noong k’tiếc Ia O (chr’hoong Ia Grai, tỉnh Gia Lai) năc manuyh liêm choom coh bh’rợ z’lâh đharựt tơợ bơr tr’pang têy k’gooh. L’lăm ahay, pr’loọng đong đoo ăt mamông đương g’nưm ooy ha roo ha rêê, ta bơơn achim ađhăh lâng ta bơơn pr’đươi coh crâng, ta luôn ha ul, đương đớp ch’neh zooi đoọng tươc cr’chăl bhrợ ha rêê đhuốch. Pr’ăt tr’mông âng pr’loọng đong đoo vêy bâc rau tr’xăl tơợ bêl ađoo tơớp choh điều, n’jưah ta đoọng m’ma, n’jưah bil bấc g’lêêh c’rơ zư lêy. Lâng mơ 3 héc ta tơơm điều, zập c’moo pr’loọng đong đoo bơơn pay pa chô 150 ức đồng. Vêy zên vặ tơợ Ngân hàng Agribank, t’cooh Rơ Lan Huăn năc choh p’xoọng tơơm cao su, cà phê, sầu riêng, ting t’ngay pa dưr rau bơơn pay pa chô. Pr’loọng đong đoo năc dzợ vêy 9 p’nong c’roóc. T’cooh Huăn prá p’xoọng, pazêng tơơm chr’noh coh bhươn lâng c’roóc bêl đâu zêng đươi tơợ zên vặ âng ngân hàng: “L’lăm ahay, pr’loọng đong vặ tơợ ngân hàng 200 ức đồng đoọng câl m’ma tơơm cà phê, sầu riêng. Xang muy cr’chăl zư lêy, pr’loọng đong công vêy rau bơơn pay pa chô nhâm mâng. Tơợ pazêng tơơm chr’noh n’nâu, bêl ơy vêy zên, acu bơơn bhrợ đong ăt. Acu chăp hơnh Đảng, Nhà nước ơy bhrợ t’vaih rau liêm buôn đoọng ha azi pa dưr kinh tế, nhâm mâng pr’ăt tr’mông.”

Xoọc đâu, lâh 4.270 pr’loọng đong đhanuôr coh chr’hoong Ia Grai, tỉnh Gia Lai vặ zên tơợ Agribank lâng đợ zên vêy ta vặ lâh 1 r’bhâu tỷ đồng, coh đêêc lâh 1.200 pr’loọng đong năc đhanuôr acoon coh. Đợ zên n’nâu vặ bấc bhlâng năc choh tơơm chr’noh công nghiệp lâng b’băn. P’căn Nguyễn Thị Lành, Phó Bí thư Thường trực Huyện uỷ, Chủ tịch HĐND chr’hoong Ia Grai prá xay, bơơn đươi tơợ pazêng chính sách t’đui đoọng âng Nhà nước, pa bhlâng năc zên vặ tín dụng, bấc pr’loọng đong ơy bơơn t’bil lơi đharựt lâng nhâm mâng pr’ăt tr’mông: “Ngân hàng Agribank Chi nhánh chr’hoong Ia Grai ơy zooi đhanuôr coh vel đong pa dưr bh’rợ pa bhrợ, tr’câl tr’bhlêy, xăl tơơm chr’hoh, bh’năn băn, tơợ đêêc ting xăl bh’rợ kinh tế coh bh’rợ ch’choh b’băn lâng pa dưr pr’ăt tr’mông âng chr’hoong. Chr’năp bhlâng, zên vặ n’nâu ơy ting chroi đoọng ooy rau chr’năp âng bh’rợ t’bil ha ul, pa xiêr đharựt lâng pa dưr bhươl cr’noon t’mêê.”

Đhị tỉnh Gia Lai, đợ zên vặ ơy pa dưr liêm choom coh bh’rợ bhr’lậ ch’noh, bh’năn. Dịch vụ ngân hàng ơy tước ooy đhanuôr bấc lâh mơ đươi tơợ bh’rợ giao dịch lưu động, xay bhrợ tước ooy pazêng chr’val ch’ngai trung tâm, zooi đhanuôr vặ zên liêm buôn lâh mơ, k’miah zên prặ lâng t’ngay c’xêê. Bha ar bha tơ coh bh’rợ vặ zên năc vêy ta t’buôn, buôn ng’bhrợ, crêê cơnh lâng c’năl âng đhanuôr acoon coh. Pazêng rau tr’xăl n’nâu căh muy zooi đhanuôr liêm buôn lâh mơ coh bh’rợ nhăn vặ zên ting n’năc năc dzợ zooi đhanuôr buôn bơơn vặ zên, crêê cơnh lâng đhr’năng la lua coh vel đong.

T’cooh Đào Thanh Tịnh, Phó Giám đốc Agribank Gia Lai prá xay, bấc pr’loọng đong đhanuôr acoon coh dzợ k’pân vặ zên tu căh ơy looih lâng bha ar bha tơ âng ngân hàng. Tơợ rau la lua n’năc, Agribank bhrợ bh’rợ “muy p’loọng” đhị pazêng zr’lụ giao dịch coh chr’val, xay truih ghít đợ zên lâng zooi đhanuôr xay bhrợ liêm xang bha ar bha tơ tơợ tr’nơơp tươc bêl pay đoọng zên. Ngân hàng công đh’rưah lâng chính quyền, pazêng hội đoàn thể coh vel đong cơnh Hội Nông dân, Hội Phụ nữ lâng pazêng tổ trưởng vêy uy tín đoọng xay truih ooy chính sách, pa têệt bhlưa ngân hàng lâng đhanuôr. T’cooh Đào Thanh Tịnh prá xay p’xoọng: “Azi t’đui đoọng liêm choom pazêng xa nay bh’rợ tín dụng chính sách âng Chính phủ, pr’đươi tín dụng t’đui đoọng cơnh đoọng vặ t’đui ooy Nghị định 55/2015, Nghị định 116/2018, đoọng vặ choh cớ tơơm cà phê, đoọng vặ bhrợ pa dưr bhươl cr’noon t’mêê… đoọng zooi đhanuôr bhrợ t’bhưah bh’rợ tr’câl tr’bhlêy, nhâm mâng pr’ăt tr’mông. Azi t’bhlâng bhrợ k’rơ bh’rợ đoọng vặ đươi ooy Tổ vặ zên. Nâu đoo năc bh’rợ đơơng âng zên vặ liêm choom bhlâng, năc zr’lụ đoọng đhanuôr tr’zooi đh’rưah, ting tr’pác kinh nghiệm, bh’rợ, tr’nêng liêm choom coh bh’rợ pa bhrợ.”

Ng’dap tước t’ngay 30/4, tỉnh Gia Lai ơy bhrợ t’vaih 461 c’bhuh vặ zên lâng mơ 18.800 cha năc, đợ zên bơơn 713 tỷ đồng. Pazêng c’bhuh vặ n’nâu năc chr’năp bhlâng coh bh’rợ đơơng âng zên vặ tước ooy đhanuôr. Đươi tơợ rau bhr’lậ pa liêm k’rơ pa bhlâng coh bh’rợ văn zên, đhanuôr Gia Lai xoọc đâu đươi zên vặ buôn lâh mơ lâng đơơh bhlâng. Nâu đoo năc c’rơ chr’năp zooi đhanuôr z’lâh zr’năh k’đhap, t’bil đharựt nhâm mâng lâng pa dưr kinh tế pr’loọng đong. Ting n’năc, bh’rợ nhăn vặ zên công ting zooi ooy bh’rợ bhr’lậ ch’choh, b’băn đhị vel đong, t’hươc ooy xa nay bh’rợ ch’choh b’băn liêm choom lâng nhâm mâng lâh mơ, bhrợ t’vaih rau liêm buôn coh bh’rợ bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ ha đhanuôr coh zr’lụ da ding k’coong./.

HIỆU QUẢ NGUỒN VỐN TÍN DỤNG TRONG TÁI CƠ CẤU NÔNG NGHIỆP Ở GIA LAI

Tín dụng ngân hàng đang tiếp cận nông thôn tỉnh Gia Lai, góp phần thúc đẩy tái cơ cấu nông nghiệp. Những điểm giao dịch lưu động đến tận vùng xa cùng thủ tục vay vốn ngày càng được đơn giản hóa đang mở ra cơ hội tiếp cận vốn dễ dàng hơn cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.

Chị Rơ Lan Thuen, dân tộc Jarai ở làng Dọch Krót, Chủ tịch Hội Nông dân xã Ia Krăi, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai là tấm gương vượt khó thoát nghèo. Xuất thân từ gia đình nghèo, vợ chồng chị khởi nghiệp cùng vài sào rẫy. Năm 2005, vợ chồng chị vay 30 triệu đồng từ Agribank - Chi nhánh tỉnh Gia Lai để trồng cà phê. Nhờ chăm chỉ học hỏi và lao động cần cù, 4 năm sau, vườn cà phê nhà chị thu gần 5 tấn nhân. Tích lũy được vốn, gia đình chị mở rộng sản xuất, trồng cao su, cà phê, sầu riêng. Khu vườn 7 hecta cây trồng, đến nay đã có 5 hecta mang lại nguồn thu nhập ổn định. Vợ chồng chị Rơ Lan Thuen đã xây được nhà mới. Chị Thuen bày tỏ, nhờ có nguồn vốn vay ngân hàng, vợ chồng chị mới có thể đầu tư sản xuất, thoát khỏi nghèo đói: “Năm 2020, gia đình gom tiền mua thêm 2 hecta rẫy cà phê vì thấy cà phê mới mua toàn những cây già cỗi, thu hoạch không có năng suất nên chúng tôi đã nhổ đi và đầu tư trồng mới. Để có thêm thu nhập trên một diện tích đất canh tác, chúng tôi tiến hành trồng xen vào cây sầu riêng nữa. Như vậy, hiệu quả kinh tế sẽ cao hơn trồng một loại cây.”

Ông Rơ Lan Huăn, người dân tộc Jarai ở làng Cúc, xã biên giới Ia O (huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai) là điển hình vượt khó vươn lên từ hai bàn tay trắng. Trước đây, gia đình ông sống dựa vào làm lúa rẫy, săn bắt và khai thác lâm sản, thường xuyên thiếu đói, phải nhận gạo cứu trợ vào mùa giáp hạt. Cuộc sống gia đình ông có nhiều thay đổi từ khi ông đầu tư vào trồng điều, vừa được hỗ trợ giống, vừa ít tốn công chăm sóc. Với 3 hecta cây điều, mỗi năm gia đình ông thu về hơn 150 triệu đồng. Có được nguồn vốn vay từ Ngân hàng Agribank, ông Rơ Lan Huăn tiếp tục đầu tư trồng thêm các loại cây cao su, cà phê, sầu riêng, từng bước nâng cao thu nhập. Hiện gia đình ông còn có đàn bò 9 con. Ông Huăn cho biết thêm, tất cả vườn cây và đàn bò hôm nay đều nhờ nguồn vốn vay ngân hàng: “Trước đây, gia đình vay bên ngân hàng 200 triệu đồng để mua giống cây cà phê, sầu riêng. Sau một thời gian chăm sóc, gia đình cũng có nguồn thu ổn định. Từ những loại cây trồng này, khi có tiền rồi, tôi cũng làm được ngôi nhà. Tôi cảm ơn Đảng, Nhà nước đã tạo điều kiện cho người dân chúng tôi phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.”

Hiện nay, hơn 4.270 hộ dân tại huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai vay vốn từ Agribank với tổng dư nợ vượt 1.000 tỷ đồng, trong đó hơn 1.200 hộ là đồng bào dân tộc thiểu số. Nguồn vốn vay này chủ yếu đầu tư vào trồng cây công nghiệp và chăn nuôi. Bà Nguyễn Thị Lành, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Ia Grai cho biết, nhờ hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi của Nhà nước, đặc biệt là nguồn vốn tín dụng, nhiều hộ dân đã từng bước thoát nghèo và ổn định cuộc sống. “Ngân hàng Agribank Chi nhánh huyện Ia Grai đã hỗ trợ người dân trên địa bàn phát triển sản xuất kinh doanh, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, từ đó góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nông nghiệp và phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Đặc biệt, nguồn vốn tín dụng này đã góp phần quan trọng vào công tác xóa đói giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.”

Tại tỉnh Gia Lai, nguồn vốn tín dụng phát huy hiệu quả trong tái cơ cấu nông nghiệp. Dịch vụ ngân hàng đã đến gần người dân hơn nhờ việc mở điểm giao dịch lưu động, phục vụ tận các xã xa trung tâm, giúp bà con giao dịch thuận tiện, tiết kiệm chi phí và thời gian. Thủ tục vay vốn cũng được rà soát và đơn giản hóa, dễ thực hiện, phù hợp với trình độ người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Những thay đổi này không chỉ giúp bà con thuận tiện hơn trong giao dịch mà còn tạo điều kiện giúp mọi người dễ tiếp cận vốn vay, phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương.

Ông Đào Thanh Tịnh, Phó Giám đốc Agribank Gia Lai cho biết, nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn e ngại khi tiếp cận vốn vay do chưa quen với thủ tục ngân hàng. Từ thực tế đó, Agribank Gia Lai triển khai mô hình “một cửa” tại các điểm giao dịch cơ sở, công khai minh bạch phí và hỗ trợ người dân hoàn tất thủ tục từ đầu đến khi giải ngân. Ngân hàng cũng phối hợp với chính quyền, các hội đoàn thể ở địa phương như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ và các tổ trưởng có uy tín để tuyên truyền chính sách, làm cầu nối giữa ngân hàng với người dân. Ông Đào Thanh Tịnh cho biết thêm: “Chúng tôi ưu tiên hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách của Chính phủ, sản phẩm tín dụng ưu đãi đặc thù như cho vay theo Nghị định 55/2015, Nghị định 116/2018, cho vay tái canh cà phê, cho vay xây dựng nông thôn mới… để hỗ trợ bà con mở rộng sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống. Chúng tôi đẩy mạnh mô hình cho vay qua Tổ vay vốn. Đây là kênh dẫn vốn hiệu quả, là nơi bà con hỗ trợ lẫn nhau, chia sẻ kinh nghiệm, mô hình, cách làm hay trong sản xuất.”

Tính đến ngày 30/4, tỉnh Gia Lai đã thành lập 461 tổ vay vốn với 18.800 thành viên, dư nợ cho vay đạt 713 tỷ đồng. Những tổ vay vốn này đóng vai trò quan trọng trong việc đưa nguồn vốn tín dụng đến tay người dân. Nhờ những cải cách mạnh mẽ trong quy trình vay vốn, người dân Gia Lai giờ đây có thể tiếp cận nguồn tín dụng dễ dàng và nhanh chóng hơn. Đây chính là động lực quan trọng giúp họ vượt qua khó khăn, thoát nghèo bền vững và phát triển kinh tế gia đình. Đồng thời, việc tiếp cận vốn cũng đang góp phần vào quá trình tái cơ cấu nông nghiệp tại địa phương, hướng tới một nền nông nghiệp hiệu quả và bền vững hơn, mở ra cơ hội làm giàu cho người dân vùng cao./.