Cắh chấc k’noọ tước râu p’răng pứih hân noo nâu cóh Tây Nguyên, t’coóh A Don, Tổ trưởng Tổ hợp tác chóh a’tao Y Du dzợ lướt truíh đhăm k’tiếc chóh a’tao Tea Qua đhị toor k’ruung Đăk Tờ Kan lưm lêy đợ đhanuôr xoọc bhrợ bhơi nang a’tao. Xang đợ râu prá ta moóh liêm ta níh, t’coóh A Don n’jứah bhrợ n’jứah prá pa choom đhanuôr bhiệc bhrợ pa liêm bhơi, bón phân, lêy bung k’tiếc ha cơnh liêm crêê, xang nặc p’too moon đhanuôr oó đợc bhơi k’tang chặt váih dal bấc lấh mơ tơơm a’tao. T’coóh A Don đoọng năl, cr’noọ bh’rợ lêy bhrợ pa dưr đhăm k’tiếc chóh a’tao ga mắc nâu tơợp váih tơợ cr’noọ lêy cóh pr’loọng đông đay lâng hay k’noọ đợ t’ngay, hi dưm lướt k’đươi moon đhanuôr chóh a’tao:“Pr’loọng đông zi bêl ahay vêy chóh a’tao, chóh a’rong. K’tiếc nâu cắh vêy bh’nơơn pa chô nắc pr’loọng đông lêy chóh pa dưr a’tao. Xang bêl chóh a’tao nắc acu lêy liêm choom lấh mơ chóh a’rong, ha roo. Acu nắc manứih k’đơơng a’cọ lêy moon pa choom đhanuôr. Đhị chr’val zi đhanuôr bấc ngai cắh năl cơnh chóh bhrợ. Lêy k’đươi moon bấc chu nắc apêê vêy xơợng, vêy bêl tước mưy c’moo lướt moon vêy xơợng. Apêê lêy bh’nơơn liêm choom nắc vêy ting bhrợ.”

Bơơn lêy râu liêm choom tơợ bhiệc tr’xăl k’tiếc chóh a’rong, ha roo mưy hân noo cắh liêm choom, ha dợ chóh a’tao liêm choom, cr’chăl đâu 2 c’moo, t’coóh A Don dưr dzoọng lêy bhrợ pa dưr Tổ hợp tác chóh a’tao Y Du. Đoọng lêy moon đhanuôr cóh vel đông đươi xơợng, tr’xăl tơơm chr’nóh lêy chóh t’bhứah tơơm a’tao, t’coóh A Don lêy k’đươi zâp đảng viên Chi bộ vel Đăk Rô Gia k’đơơng a’cọ, bhrợ lăm xang nặc t’bhlâng xay moon, k’đươi đhanuôr ting chóh bhrợ.

Đoọng đhanuôr ting tin đươi lấh mơ ooy tơơm a’tao, t’coóh A Don trực tiếp bhrợ bhiệc lâng bh’cộ Công ty Cổ phần a’tao đường Kon Tum ký gr’hoót câl pay bh’nơơn pr’đươi, lâng xay bhrợ liêm ghít zâp chính sách âng Công ty zooi đoọng đhanuôr chóh a’tao, cơnh: Zooi đoọng zên bhrợ k’tiếc tơợ 3,3 tước 4,5 ực đồng đhị mưy héc ta; zooi đoọng 2 ực đồng đhị mưy héc ta zên tr’xăl tơơm chr’nóh đoọng lêy chóh a’tao; k’rong bhrợ vêy pay pa chô m’ma a’tao, pr’đươi pr’dua, phân bón, zanươu zư lêy tơơm chr’nóh, bơơn bảo hiểm zên câl pay 850 r’bhâu đồng đhị mưy tấn a’tao sạch 10 trữ đường đhị ruộng lâng đhanuôr doọ bil zên âng đơơng a’tao tước đông máy. Anoo A Ngực, Bí thư Chi bộ vel Đăk Rô Gia, chr’val Đăk Trăm đoọng năl, hân noo bơơn bhrợ a’tao c’moo n’nắc ahay lâng bh’nơơn pa chô tơợ 70 tước 90 tấn đhị mưy hécta, lơi jợ đợ mơ zên pa glúh đươi lăm nắc zâp héc ta đhanuôr vêy pa chô lãi mơ 60-70 ực đồng:“Tơợ dzợ pr’loọng đông đha rứt, bêl moót bhrợ chóh a’tao nắc apêê dưr zi lấh đha rứt. Bêl ahay apêê bhrợ đông cắh liêm nhâm, xoọc đâu nắc chóh a’tao apêê ơy chóh bhrợ đông t’mêê liêm. XoỌc đâu k’đươi moon cớ đợ pr’loọng đông vêy k’tiếc lêy chóh t’bhứah a’tao, chr’nắp liêm bhlâng.”

Xang lấh 2 c’moo bhrợ pa dưr, Tổ hợp tác chóh a’tao Y Du ơy t’pấh lấh 150 pr’loọng đhanuôr pấh bhrợ lâng váih nắc zr’lụ chóh a’tao pr’đươi bhứah liêm lấh 35 héc ta. Liêm choom kinh tế âng tơơm a’tao đơơng chô đoọng ha đhanuôr chr’nắp liêm bhlâng. P’căn Nông Thị Thiệp, Bí thư Đảng uỷ chr’val Đăk Trăm, chr’hoong Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đoọng năl, 12 đảng viên âng Chi bộ vel Đăk Rô Gia zêng nắc apêê chr’nắp liêm đắh pa bhrợ ta têng, lấh mơ nắc tr’xăl tơơm chr’nóh, bh’năn băn. Lâng bh’rợ Tổ hợp tác chóh a’tao Y Du âng đảng viên A Don đh’rứah lâng zâp đảng viên Chi bộ vel Đăk Rô Gia bhrợ pa dưr xoọc t’bhlâng bơơn Đảng uỷ chr’val bhrợ t’bhứah ooy 3 Chi bộ vel, pa zêng: Đăk Ring, Đăk Rò lâng Đăk Mục:“Ooy hân noo chóh bhrợ c’moo 2021 lâng 2022 t’mêê đâu, Đảng uỷ ơy k’đhơợng bhrợ, k’đươi moon Bí thư Chi bộ lêy nắc manứih k’đơơng a’cọ lướt bhrợ lăm lâng trưởng zâp ban ngành âng vel. Đảng uỷ t’bhlâng k’đươi moon zâp pr’loọng đhanuôr, lấh mơ nắc đhi noo bhúh xoọng cóh pr’loọng đông đảng viên n’nắc lêy bhrợ lăm, xang nặc t’bhứah tước đhị zâp pr’loọng đông lơơng cóh vel đông.”

Đh’rứah lâng râu chr’nắp đắh kinh tế, Tổ hợp tác chóh a’tao Y Du âng đảng viên A Don bhrợ tổ trưởng dzợ chrooi pa xoọng zooi đhanuôr cóh chr’val Đăk Trăm bhrợ tr’xăl cr’noọ bh’rợ, bhiệc bhrợ đắh bhrợ ha rêê đhuốch. Tơợ râu liêm choom bhrợ pa dưr đhăm k’tiếc chóh a’tao ga mắc âng Chi bộ vel Đăk Rô Gia, Đảng uỷ lâng UBND chr’val Đăk Trăm, chr’hoong Đăk Tô, tỉnh Kon Tum xoọc xay bhrợ pa dưr đhăm k’tiếc chóh chứa lâng 2, 3 tơơm chr’nóh lơơng đoọng oó dzợ bhrợ đhr’năng chóh bhrợ ma muúch, k’tứi la lêếh, pa chô zên m’bứi lâng cắh têêm ngăn cóh zr’lụ đhanuôr acoon cóh./.

Người đảng viên tiên phong xây dựng cánh đồng mía lớn ở Đăk Trăm

Xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum có trên 95% dân số là người Xơ đăng. Mặc dù thu nhập chính của người dân từ nông nghiệp song quy mô sản xuất manh mún, nhỏ lẻ dẫn tới nguồn thu thấp và bấp bênh. Với quyết tâm giúp bà con thay đổi tư duy lao động sản xuất, ông A Don, Phó Chủ tịch HĐND xã Đăk Trăm, sinh hoạt tại Chi bộ thôn Đăk Rô Gia đã đi đầu thành lập Tổ hợp tác trồng mía Y Du và vận động người dân tham gia. Kết quả cho thấy, cùng với hình thành được cánh đồng mía lớn, thu nhập được nâng cao, bà con Xơ đăng ở đây đã dần thay đổi được nếp nghĩ, cách làm trong sản xuất nông nghiệp.

 Không để ý đến cái nắng gay gắt mùa này ở Tây Nguyên, ông A Don, Tổ trưởng Tổ hợp tác trồng mía Y Du vẫn đi dọc cánh đồng mía Tea Qua bên bãi sông Đăk Tờ Kan gặp những người dân đang làm cỏ mía. Sau những lời chào hỏi thân tình, ông A Don miệng nói, tay làm hướng dẫn bà con cách làm cỏ, bón phân, vun đất đúng cách, rồi nhắc nhở mọi người không để cỏ dại lấn át cây mía. Ông A Don cho biết, ý tưởng xây dựng cánh đồng mía lớn xuất phát từ chính thực tế sản xuất của gia đình và nhớ lại những ngày đầu sớm, tối đi vận động người dân trồng mía:“Gia đình tôi trước đây có trồng lúa, trồng mì. Đất này không có năng suất nên gia đình mới mạnh dạn đầu tư trồng mía. Sau khi trồng mía tôi thấy có hiệu quả hơn so với trồng mì, trồng lúa. Mình là người đi đầu thì phải hướng dẫn bà con. Tại xã chúng tôi dân trí không đồng đều, có người thì hiểu có người không hiểu. Mình phải đi vận động rất nhiều lần có khi cả tháng họ mới nghe, có khi cả năm. Họ thấy kết quả rồi họ mới đi theo”.

Nhận thấy lợi ích từ việc chuyển đổi diện tích đất trồng sắn, lúa một vụ bấp bênh sang trồng cây mía, cách đây hơn 2 năm ông A Don đứng ra thành lập Tổ hợp tác trồng mía Y Du. Để thuyết phục người dân trong làng chuyển đổi cây trồng xây dựng được cánh đồng mía lớn, ông A Don thuyết phục các đảng viên Chi bộ thôn Đăk Rô Gia đi đầu, làm trước rồi kiên trì tuyên truyền, vận động bà con cùng tham gia.

Để người dân thêm niềm tin vào cây mía, ông A Don trực tiếp làm việc với lãnh đạo Công ty Cổ phần mía đường Kon Tum ký kết bao tiêu sản phẩm, đồng thời triển khai cụ thể, minh bạch các chính sách của Công ty với người trồng mía, như: hỗ trợ tiền làm đất từ 3,3- 4,5 triệu đồng/héc ta; hỗ trợ 2 triệu đồng/héc ta tiền chuyển đổi từ các cây trồng khác sang trồng mía; đầu tư có thu hồi giống mía, vật tư, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; được bảo hiểm giá thu mua 850.000 đồng/tấn mía sạch 10 trữ đường tại ruộng và người dân không mất tiền vận chuyển mía đến nhà máy. Anh A Ngực, Bí thư Chi bộ thôn Đăk Rô Gia, xã  Đăk Trăm cho biết, vụ thu hoạch mía vừa qua với năng suất trung bình từ 70 đến 90 tấn/héc ta, trừ chi phí mỗi héc ta người dân còn thu lãi từ 60 đến 70 triệu đồng:“Từ mấy hộ nghèo mà tham gia trồng mía bữa nay họ đã thoát nghèo rồi. Trước kia họ làm nhà tạm bợ, nhà tranh bây giờ là thu mía thì bà con xây nhà. Bây giờ vận động tiếp những hộ có đất bà con sẽ tiếp tục trồng rất có lợi cho bà con”.

Sau hơn 2 năm thành lập, Tổ hợp tác trồng mía Y Du đã thu hút trên 150 hộ dân tham gia và hình thành được vùng trồng mía nguyên liệu rộng hơn 35 héc ta. Hiệu quả kinh tế mà cây mía mang lại cho người trồng có sức thuyết phục rất lớn với người dân. Bà Nông Thị Thiệp, Bí thư Đảng ủy xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô cho biết, 12 đảng viên của Chi bộ thôn Đăk Rô Gia đều là gương sáng trong lao động sản xuất, nhất là việc chuyển đổi cây trồng vật nuôi. Đối với mô hình Tổ hợp tác trồng mía Y Du do đảng viên A Don cùng các đảng viên Chi bộ thôn Đăk Rô Gia xây dựng đang tiếp tục được Đảng ủy xã nhân rộng sang 3 Chi bộ thôn, gồm: Đăk Ring, Đăk Rò và Đăk Mục:“Trong niên vụ 2021 và 2022 vừa rồi Đảng úy đã lãnh đạo Bí thư Chi bộ phải là người gương mẫu đi đầu làm trước và trưởng các ban ngành của thôn. Đảng ủy tiếp tục chỉ đạo vận động các hộ dân đặc biệt là người thân trong gia đình đảng viên đó làm theo sau đó nhân rộng tại các hộ khác ở trong thôn”.

Cùng với lợi ích kinh tế, Tổ hợp tác trồng mía Y Du do đảng viên A Don làm tổ trưởng còn góp phần giúp người dân ở xã Đăk Trăm dần thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong sản xuất nông nghiệp. Từ hiệu quả xây dựng cánh đồng mía lớn của Chi bộ thôn Đăk Rô Gia, Đảng ủy và UBND xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đang triển khai xây dựng cánh đồng dứa và một số cây trồng khác nhằm khắc phục tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, thu nhập thấp và bấp bênh ở vùng dân tộc thiểu số./.