Ra diu 4/11, tuh đhị zâp k’ruung coh miền Trung xoọc xiêr rêệ, ha dợ đhị zâp k’ruung coh 2 thành phố Huế lâng Đà Nẵng zêng xiêr dứp mơ pa rơơt 2. Boo tuh ngân đhị zâp tỉnh tơợ Quảng Trị tươc Đà Nẵng đợ t’ngay hanua bhrợ 36 cha nặc chêêt, 6 cha nặc bil tic. Đợ mơ bil hư đăh bh’rợ tr’mung lâng c’lâng c’tôch hi lêệng bhlâng. Xọoc dzợ vêy 46 đhị zâp c’lâng bhlâng k’đoong, ooy đâu vêy 38 đhị c’lâng bhlâng âng Bộ Xây dựng k’đhơợng zư, pa zêng 21 đhị c’lâng Hồ Chí Minh pa lêêh đăh Tây; 14 đhị coh truih c’lâng Trường Sơn Đông, 3 đhị c’lâng lươt đơơh La Sơn - Hoà Liên; 8 đhị âng vêêl đông k’đhơợng zư, pa zêng: c’lâng bhlâng 9C, 15, 49C, 49B, 14E, 14H.

N’đăh viễn thông, xooc dzợ 9 chr’val/phường đhị Quảng Ngãi crêê bil mạng tu păt điện. Xa nay liên lạc tơợ Hà Tĩnh tươc Quảng Ngãi âi bơơn bhrợ bhr’lâ xang.

+ Đhị tỉnh Quảng Trị công dzợ lâh 5.000 pr’loọng đha nuôr cơnh lâng lâh 15.000 cha năc crêê nong tuh, k’rong bâc coh apêê chr’val clung âp n’đăh Bắc tỉnh. Coh ra diu t’ngay 4/11, đac năc tơơp rêệ r’dợ n’đhang đhị apêê chr’val Lệ Thủy, Lệ Ninh, Ninh Châu, bâc đhị công dzợ nong đhộ. Đhị chr’val Lệ Ninh, bâc zr’lụ đha nuôr crêê k’đoong, bâc bhlâng năc 200 pr’loọng đha nuôr coh vêêl Vinh Quang. Chính quyền chr’val Lệ Ninh âi k’rong c’bhuh đương goon, đơơng âng ch’na đh’năh, z’nươu tr’hâu, đac ộm tươc đha nuôr zr’lụ crêê k’đoong. Chr’val công pa tơơi bâc pr’loọng đha nuôr zr’lụ nong đhộ tươc tơơi ăt k’rong coh đong g’đach tuh za zum vêêl Vinh Quang.

+ Coh lâh 1 tuần, đha nuôr Huế năc ăt zâng 3 g’luh tuh muy chu chu. Apêê c’bhuh vũ trang bơơn k’rong đợ lưch, đơơng âng pr’đươi pr’dua chô ting vêêl đong zooi đoọng đha nuôr đương zêl, pa tơơi lâng trôông dâc hân đơơh. Cơnh xang bêl đac rêệ, chính quyền vêêl đong âi k’rong k’rơ bhâu cán bộ, chiến sĩ, công nhân môi trường tươc k’rong k’tom x’xriing, lụ k’tiêc ting c’lâng xa nay “đac rêệ tươc ooy, prih dooh tươc đêêc”, tr’xin bhrợ pa liêm pr’ăt tr’mông âng đha nuôr xang tuh. Apêê trường xooc hân đơơh bhrợ pa liêm, khử khuẩn đoọng đơơh học sinh rach học cớ.

+ Đhị thành phố Đà Nẵng, ra diu t’ngay 4/11, plêêng p’răng gooh, coh zr’lụ đồng bằng, đha nuôr, apêê c’bhuh vũ trang hân đơơh prih dooh pa liêm lụ k’tiêc xang 3 g’luh ga măc. Coh zr’lụ da ding ca coong, xang boo ngân, đha nuôr ăt zâng lâng đhr’năng hr’lang k’tiêc bhrợ k’đoong, ga bung đong xang, c’lâng p’rang. Apêê c’bhuh năc guy đơơng ch’na z’lâh k’zêt đhị hr’lang đoọng tươc lâng đha nuôr crêê k’đoong tơợ Tây Giang, A Vương, Bến Giằng pa tươc Trà Leng, Trà Tân, Phước Thành.

Xooc, bh’rợ xay bhrợ pa liêm hr’lang c’lâng Hồ Chí Minh km420+500 căh âi choom đơơh, đha nuôr 2 vêêl A têêp lâng Đang, chr’val A Vương (chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ty) pa bhlâng ga lêêh ga lêêh năc lươt dzung tơợ 10 - 15 km đoọng câl ch’na đh’năh, pr’đươi pr’dua. Đhị chr’val Trà Tập, thành phố Đà Nẵng, c’bhuh cơ giới đh’rưah lâng đha nuôr công âi bhrợ pa liêm k’noọ 50 đhị hr’lang truih c’lâng ĐH3, c’năt c’lâng bha lâng p’têêt chr’val lâng apêê zr’lụ đha nuôr ăt ma mông. Bâc đhị hr’lang truih apêê c’lâng chô tươc apêê vêêl công âi bơơn bhrợ bhr’lâ, choom đoọng xe lướt vôch lâng hàng hóa chr’năp chô tươc apêê vêêl crêê k’đoong bâc t’ngay.

+ Đhị tỉnh Quảng Ngãi, đac âi rêệ, apêê vêêl đong hân đơơh prih dooh pa liêm, đh’rưah ra văng đương zêl lâng đhí amuôt t’mêê k’noọ tươc. Boo tuh ha nua âi bhrợ bâc z’rooh đac, poong, c’lâng hư zơch. Lâh 250 đhị hr’lang c’lâng p’rang, đhêl k’tiêc hooi ooy leh c’lâng, ga bung z’rooh đac truih apêê c’lâng ga măc lâng 287 c’lâng chr’val ngân bhlâng. Xooc, apêê vêêl đong  zr’lụ tuh ga măc k’rong prih dooh, đơơh yêm têêm pr’ăt tr’mông lâng đơơng apêê bh’rợ dưr vaih cơnh c’xu./.

Miền Trung: Tạnh mưa, đồng bằng lo vệ sinh môi trường, miền núi đối mặt sạt lở

Ngày 4/11, tại Đà Nẵng và các tỉnh phía Nam trời nắng ráo, thành phố Huế và các tỉnh Bắc Trung bộ mưa nhỏ. Sau lũ lớn, người dân miền Trung đối mặt với nỗi lo sạt lở núi ở vùng cao, vệ sinh môi trường ở vùng trũng thấp. Đồng thời khẩn trương đối phó với cơn bão mới.

+ (Đổi giọng nam- nữ) Sáng 4/11, lũ trên các sông ở miền Trung đang xuống, riêng các sông ở 2 thành phố Huế và Đà Nẵng đều đã xuống dưới báo động 2. Mưa lũ lớn tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Đà Nẵng những ngày qua đã làm 36 người chết, 6 người mất tích. Thiệt hại dân sinh và hạ tầng là rất nghiêm trọng. Hiện còn 46 vị trí trên các quốc lộ đang ách tắc giao thông, trong đó có 38 vị trí Quốc lộ do Bộ Xây dựng quản lý, gồm 21 vị trí đường Hồ Chí Minh nhánh Tây; 14 vị trí trên đường Trường Sơn Đông, 3 vị trên cao tốc La Sơn - Hòa Liên; 8 vị trí do địa phương quản lý, gồm: Quốc lộ 9C, 15, 49C, 49B, 14E, 14H.

Về viễn thông, hiện còn 9 xã/phường tại Quảng Ngãi bị mất kết nối mạng truyền số dữ liệu chuyên dùng cấp 2 do mất điện. Thông tin liên lạc công cộng từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi đã được khôi phục và hoạt động bình thường.

+ Tại tỉnh Quảng Trị vẫn còn hơn 5.000 hộ dân với hơn 15.000 nhân khẩu bị ngập lụt, tập trung chủ yếu ở các xã trũng thấp phía Bắc tỉnh. Trong sáng ngày 4/11, nước bắt đầu hạ dần nhưng tại các xã Lệ Thủy, Lệ Ninh, Ninh Châu, nhiều nơi vẫn còn ngập sâu. Tại xã Lệ Ninh, nhiều khu dân cư bị chia cắt, cô lập, nhiều nhất là 200 hộ dân ở thôn Vinh Quang. Chính quyền xã Lệ Ninh đã huy động lực lượng ứng trực, tiếp tế lương thực thực phẩm, thuốc men, nước uống đến người dân vùng bị chia cắt, cô lập. Xã cũng di dời nhiều hộ dân vùng ngập sâu đến sơ tán tập trung tại nhà tránh lũ cộng đồng thôn Vinh Quang.

+ Trong hơn 1 tuần, người dân Huế phải hứng chịu 3 đợt lũ liên tiếp. Các lực lượng vũ trang được huy động tối đa, đưa phương tiện về từng địa bàn hỗ trợ người dân ứng phó, di dời và cứu trợ khẩn cấp. Ngay sau khi nước rút, chính quyền địa phương đã huy động hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ, công nhân môi trường ra quân thu gom rác thải, bùn đất theo phương châm “nước rút đến đâu, dọn dẹp đến đó”, từng bước khôi phục đời sống người dân sau lũ. Các trường đang khẩn trương vệ sinh, khử khuẩn để sớm đón học sinh trở lại.

+ Tại thành phố Đà Nẵng, sáng ngày 4/11, trời nắng ráo, ở vùng đồng bằng, người dân, các lực lượng vũ trang khẩn trương dọn dẹp rác rưởi, bùn đất sau 3 trận lũ kinh hoàng. Ở khu vực miền núi, sau mưa lớn, người dân đối mặt với nạn sạt lở đất gây cô lập, vùi lấp nhà cửa đường sá. Các lực lượng phải gùi cõng lương thực qua hàng chục điểm sạt lở để đến với người dân bị cô lập từ Tây Giang, A Vương, Bến Giằng cho đến Trà Leng, Trà Tân, Phước Thành.

Hiện, việc xử lý sạt lở đường Hồ Chí Minh km 420+500 tiến độ chậm, nhân dân 2 thôn A Tếêp và Đang, xã A Vương (huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam cũ) rất vất vả phải đi bộ từ 10-15km để mua nhu yếu phẩm. Tại xã Trà Tập, thành phố Đà Nẵng, lực lượng cơ giới cùng người dân cũng đã khơi thông gần 50 điểm sạt lở trên tuyến ĐH3, tuyến giao thông huyết mạch nối trung tâm xã với các khu dân cư vùng sâu. Nhiều điểm sạt lở trên các tuyến liên thôn cũng được khắc phục, mở lối cho xe cơ giới và hàng hóa thiết yếu tiếp cận các làng bị cô lập nhiều ngày.  

+ Tại tỉnh Quảng Ngãi, nước đã rút, các địa phương khẩn trương dọn dẹp vệ sinh môi trường, đồng thời chuẩn bị đối phó với cơn bão mới sắp tới. Mưa lũ vừa qua làm nhiều công trình kênh mương, cầu cống bị hư hỏng. Hơn 250 vị trí sạt lở ta luy, đất đá tràn ra mặt đường, lấp rãnh thoát nước dọc các quốc lộ, đường tỉnh và 287 đường xã bị hư hỏng nghiêm trọng. Hiện, các địa phương vùng rốn lũ tập trung dọn dẹp vệ sinh, sớm ổn định cuộc sống và đưa các hoạt động trở lại bình thường./.