Pr’loọng đong anoo Hà Duy Thành đhị vel Nong Ảng, chr’val Chiềng Ngần, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La vêy ha rêê bhưah 2.000 mét vuông choh mận hậu lâng chrun. Crêê cr’chăl chrun, mận hậu chơh pô, boong p’lêê crêê bêl đhr’năng pleng p’răng pưih đanh đươnh, bhrợ pô lưch xrặ, căh choom boong. Anoo Hà Duy Thành k’rang:“Tơợ Tết tước nâu kêi năc boo đhiệp 1, 2 chu, boo cung căh vêy ngân tu cơnh đêêc chr’noh ta bhuch đác; lâh mơ dzợ năc p’răng xơơt coh đanh đươnh bhrợ ha tơơm chr’noh căh choom boong p’lêê, xrăh, chêệt lưch.”

Đhị chr’hoong Phù Yên, vel đong vêy clung ha roo ga mắc bhlầng tỉnh Sơn La, đhơ vel đong ơy pa zay xay bhrợ apêê bh’rợ cha groong xơơt gooh ha dợ pleng p’răng pưih đanh đươnh bhrợ k’nặ 7 héc ta ruộng crêê cha noọng xơớt ặt zâng lâng đhr’năng bil zêng. Ha dang pazêng t’ngay ha y dzợ căh vêy boo, lêy tước 70 héc ta đhăm ha roo crêê cha noọng.

T’cooh Cầm Văn Chiêng, Chủ tịch UBND chr’val Tường Tiến, chr’hoong Phù Yên đoọng năl: Đoọng “trôông dấc” pazêng đhăm ruộng xoọc crêê cha noọng xơớt, đhanuôr  apêê vel đong truih a bóc thủy điện Hòa Bình năc dziếu đác tơợ a bóc pazêng đhăm ruộng đăn k’ruung lâng rơơm trôông dấc ha roo. Đhơ cơnh đêêc, nâu đoo năc bh’rợ căh đanh mâng:“Moon đơc đhr’năng pleng k’tiếc cha noong xơơt 2 c’xêê, ha dợ đhr’năng lalua tước cr’chăl nâu năc c’xêê g’luh 3 ơy, tu cơnh đêêc k’đhap  k’ra blhlầng. Pazêng đhị ooy căh choom choh tơơm a’rong, tơơm a’bhoo năc pa đhêy đoọng đương boo năc bhrợ têng.”

Pleng p’răng pưih bhrơợng, nhiệt độ ting pưih lâh mơ, vêy đhị tước 41-42 độ C ơy bhrợ căh liêm ngân bhlầng tước bhrợ têng âng đhanuôr tỉnh Sơn La.

Ting cơnh lêy cha mêệt, đác k’rong đơc đhị 83 a bóc đơc đác coh vel đong zêng căh tước 50%; bấc a bóc đơc đác ga măc căh tệêm ngăn đoọng ha bhiệc pa hooi đác đươi ha bh’rợ bhrợ têng chr’noh chr’bêệt. T’cooh Trần Dũng Tiến, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp lâng Pa dưr pa xơc vel bhươl tỉnh Sơn La đoọng năl:“Sở ơy pa choom đhanuôr, g’đech bhiệc choh moọt cr’chăl căh liêm choom, bhrợ ta uôh lâng g’lêêh coh đhr’năng bhrợ têng, năc đương cr’chăl liêm choom, lơi pazêng đhăm choom pa ghit choh bhrợ toor bh’nậ đác. Đăn đanh đươnh,  năc lêy pa chăp cớ bhiệc chơih pay chr’noh đoọng choh bhrợ, băn bh’năn liêm choom, pa bhlầng năc bh’năn chr’noh mặ zâng lâng cha noong xơớt.”

Ting cơnh moon đơc, g’luh p’răng pưih dzợ dưr vaih đanh đươnh tước m’pâng c’xêê 5. Xọoc đâu, apêê ngành chức năng tỉnh Sơn La xoọc pa zay pa choom đhanuôr xay bhrợ apêê bh’ợ k’rang tơơm chr’noh, bh’năn băn coh pr’đơợ dưr vaih cha noọng xơớt. Đh’rưah lêy cha mêệt, pa liêm đhăm choh zập rau lâng xăl m’ma, hân choh bhrợ, pa xiêr ếp bhlầng tu p’răng pưih đanh./.

Nông dân Sơn La “gồng mình” chống chọi với hạn hán do nắng nóng kéo dài

3 tháng qua, tỉnh Sơn La hầu như không có mưa; nắng nóng kéo dài, hanh khô khiến hạn hán xảy ra ở nhiều nơi, ảnh hưởng lớn đến đời sống và sản xuất của người dân. 

Gia đình anh Hà Duy Thành ở bản Nong Ảng, xã Chiềng Ngần, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La có mảnh nương hơn 2.000 mét vuông trồng mận hậu và xoài. Đúng thời điểm xoài, mận ra hoa, đậu quả gặp thời tiết hanh khô, nắng nóng gay gắt kéo dài, khiến cây rụng hoa, khó đậu quả và héo úa. Anh Hà Duy Thành lo lắng: “Từ Tết đến giờ chỉ mưa được 1 đến 2 đợt, lượng mưa cũng không lớn nên cây không được nước; hơn nữa nắng nóng gay gắt kéo dài, trời hanh khô dẫn đến cây không đậu được quả và bị khô, héo, chết những cành non và hoa của cây”.

Tại huyện Phù Yên, địa phương có cánh đồng lúa lớn nhất tỉnh Sơn La, mặc dù địa phương đã tích cực triển khai các phương án phòng chống hạn nhưng nắng nóng kéo dài đã làm gần 7 héc ta ruộng lúa bị hạn, có khả năng mất trắng. Nếu những ngày tới vẫn không có mưa, diện tích lúa bị hạn có thể lên tới khoảng 70 héc ta.

Ông Cầm Văn Chiêng, Chủ tịch UBND xã Tường Tiến, huyện Phù Yên cho biết: Để "cứu" những mảnh ruộng đang bị khô hạn, người dân các bản sống dọc vùng hồ thuỷ điện Hoà Bình phải bơm nước từ lòng hồ tưới những khoảnh ruộng gần sông với hy vọng cứu được lúa. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tạm thời:“Dự báo thời tiết hạn hán 2 tháng thôi, nhưng thực tế đến thời điểm này đã hạn hán đến tháng thứ 3 rồi nên rất khó khăn. Những chỗ nào không thể trồng được như cây sắn, cây ngô thì phải dừng lại để chờ mưa xuống mới làm được".

Nắng nóng gay gắt, nhiệt độ tăng cao, có nơi tới 41 - 42 độ C đã ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất nông lâm nghiệp của nông dân tỉnh Sơn La.Theo rà soát, hiện dung tích trữ nước trung bình tại cả 83 hồ chứa nước trên địa bàn đều chưa đạt tới 50%; nhiều hồ chứa nước lớn không đảm bảo cho việc cung ứng tưới tiêu phục vụ hoạt động sản xuất nông nghiệp. Ông Trần Dũng Tiến, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Sơn La cho biết: “Sở đã hướng dẫn bà con, tránh việc xuống giống vào thời điểm không phù hợp, gây lãng phí và tốn kém trong quá trình tổ chức sản xuất, phải chờ thời điểm phù hợp, trừ những diện tích mà có thể chủ động gieo trồng được qua hệ thống kênh mương, tưới tiêu nội đồng. Về dài hạn, sẽ phải tiếp tục nghiên cứu để lựa chọn những loại cây trồng, vật nuôi phù hợp, đặc biệt là những giống chịu hạn để đưa vào sản xuất”.

Theo dự báo, đợt nắng nóng này còn tiếp tục kéo dài đến giữa tháng 5. Hiện các ngành chức năng tỉnh Sơn La đang tích cực hướng dẫn người dân triển khai các biện pháp chăm sóc cây trồng, vật nuôi trong điều kiện xảy ra hạn hán. Đồng thời rà soát, khắc phục diện tích các loại cây trồng bị thiệt hại và chuyển đổi giống, mùa vụ, hạn chế thấp nhất thiệt hại do nắng nóng kéo dài./.