Nâu đoo nắc bh'rợ chr'năp coh t'nooi bh'rợ "Giao lưu Văn hóa Hội An - Nhật Bản g'luh 20 c'moo 2024", t'hước tước hơnh deh 25 c'moo Đô thị cổ Hội An bơơn UNESCO xay moon nắc C'kir văn hóa bha lang k'tiếc (4/12/1999 - 4/12/2024).

T’ngay 28/12/2022, Chùa Cầu bơơn ta bhrợ pa mâng, pazêng đợ zên 20,2 tỷ đồng, coh đêêc 50% zên âng tỉnh Quảng Nam lâng 50% zên thành phố Hội An. Trung tâm k’đhơợng lêy c’kir Văn hóa Hội An bơơn pa đơp k’đhơợng bhrợ cr’noọ bh’rợ nâu.

Tơợ 19 c’xêê bhrợ têng, Cr’noọ bh’rợ pa liêm pa mâng Chùa Cầu bơơn apêê chuyên gia Việt Nam lâng Nhật Bản xay moon zăng liêm choom, pa bhlầng nắc c’nặt ra văng bha ar bha tơ, tư liệu, bọop t’mooh apêê chuyên gia, đong pa chăp cha mêệt lêy, bhrợ bhiệc cha mêệt pa ghit bha ar bha tơ… Năc tơợ tr’nơợp, apêê chuyên gia Nhật Bản ơy xay moon, cha mêệt lêy đhr’năng, kỹ thuật, c’leh cr’noọ bh’rợ, bha ar pa liêm pa mâng c’kir Chùa Cầu. Cr’noọ bh’rợ nắc ơy z’lâh đhr’năng đoọng bhrợ âng bấc cơ quan k’đhơợng lêy chuyên môn đoọng za zưm c’lâng xa nay, c’lâng bh’rợ paliêm, pamâng

Ting cơnh Trung tâm K’đhơợng Zư lêy c’kir Văn hóa Hội An, Dự án paliêm pamâng c’kir Chùa Cầu ơy bhrợ xang lâng tệêm ngăn bh’nơơn. Rau muy, pr’đhang âng cr’noọ bh’rợ Chùa Cầu, tơợ k’rong pazêng tước pa ghit bơơn zư lêy đui cơnh ty đanh. Rau bơr, Chùa Cầu tơợ ơy pa liêm nắc ơy zư lêy ghit bhlầng chr’năp ty đanh. Rau pêê, c’kir Chùa Cầu ơy pa liêm đợ rau căh ơy liêm, pa mâng, tệêm ngăn rau đanh mâng. Rau puôn, đh’rưah lâng zư lêy, pa dưr chr’năp c’kir, Cr’noọ bh’rợ nắc cung ơy bhrợ têng liêm đh’rưah bhiệc k’rong bhrợ têng, pamâng hạ tầng zr’lụ coh toor.

Cr’chăl đăn đâu, bấc bọop p’rá xay moon lalay cơnh ooy Chùa Cầu tơợ ơy paliêm, pamâng. Ngai năc moon liêm, crêê cơnh ha dợ cung vêy ngai moon, pr’họom âng Chùa Cầu tơợ xang pa liêm căh dzợ cơnh ty đanh.

T’cooh Nguyễn Sự, lalăm a hay năc Bí thư Thành ủy Hội An, tỉnh Quảng Nam moon, đhr’năng đhanuôr hơnh deh, xay moon căh crêê cơnh ty nắc rau đhr’năng choom hâng hơnh: “Yêm loom cơnh rau k’rang âng đhanuôr lâng xa nay âng xã hội cơnh lâng c’kir Chùa Cầu. Ha dang ahêê bhrợ ha dợ căh ngai k’rang nắc rau ahêê k’rang lâh mơ. Ting cơnh c’la cu xay moon, tơợ ơy pa liêm ha dang kiêng xay moon bh’nơơn c’kir Chùa Cầu nắc đương lêy muy cr’chăl dzợ, năc lêy Chùa Cầu doọ rau tr’xăl. Chr’năp ty đanh lâng rau lalua nắc bơơn tệêm ngăn. Ting cơnh acu, nâu đoo nắc rau liêm choom âng g’luh paliêm pamâng Chùa Cầu g’luh nâu”.

Pa prá đhị bhiệc bhan pa luih, t’cooh Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND thành phố Hội An đoọng năl, Chùa Cầu nắc muy c’kir đơơng chr’năp c’leh âng C’kir văn hóa Hội An nắc c’leh pa căh đoọng ha rau dưr vaih, đhr’năng giao lưu văn hóa âng Nhật Bản đhị Hội An.

“Tổng Cục Văn hóa Nhật Bản ơy k’đươi chuyên gia tước zooi thành phố Hội An tơợ cr’chăl tơợp bhrợ têng Cr’noọ bh’rợ paliêm pamâng c’kir Chùa Cầu. Tơợ c’nặt pa chăp cha mêệt lêy, bhrợ têng bha ar bha tơ tước bhiệc cha mêệt lêy đhr’năng pa liêm, tu cơnh đêêc bhiệc paliêm pamâng nắc liêm choom tơợ tr’nơợp”, t’cooh Nguyễn Văn Sơn đoọng năl.

Coh đhr’năng ra văng lâng bhrợ têng Cr’noọ bh’rợ Chùa Cầu, Trung tâm k’đhơợng Zư lêy c’kir Văn hóa Hội An ơy k’rong, xrặ bhrợ lâng pa têệt pa zưm lâng đong xuất bản Đà Nẵng xuất bản ấn phẩm “Chùa Cầu” bêl c’xêê 12/2021 lâng ấn phẩm “Pamâng c’kir Chùa Cầu” bêl c’xêê 8/2024. Bơr ấn phẩm nâu zooi manuyh lêy vêy cơnh lêy ghit lâh mơ, năl lâh mơ đăh chr’năp c’kir lâng đhr’năng pa mâng c’kir Chùa Cầu.

Khánh thành Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu

Cuối giờ chiều nay (3/8), UBND thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam tổ chức Lễ khánh thành Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu. Đây là sự kiện ý nghĩa trong chuỗi hoạt động “Giao lưu Văn hóa Hội An - Nhật Bản lần thứ 20 năm 2024”, hướng đến chào mừng kỷ niệm 25 năm Đô thị cổ Hội An được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới (4/12/1999 - 4/12/2024).

Ngày 28/12/2022, Chùa Cầu được khởi công tu bổ, tổng kinh phí 20,2 tỷ đồng, trong đó 50% vốn ngân sách tỉnh Quảng Nam và 50% ngân sách thành phố Hội An. Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An được giao chủ trì thực hiện công trình này.

Sau 19 tháng thi công, Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu được các chuyên gia Việt Nam và Nhật Bản đánh giá đã thực hiện khá bài bản, đầy đủ, nhất là khâu chuẩn bị hồ sơ, tư liệu, tham vấn các chuyên gia, nhà nghiên cứu, tổ chức thẩm định hồ sơ… Ngay từ đầu, các chuyên gia Nhật Bản đã tham gia khảo sát, đánh giá hiện trạng, kỹ thuật, dấu vết nguyên trạng, hồ sơ trùng tu di tích Chùa Cầu. Dự án trải qua quá trình phê duyệt của nhiều cơ quan quản lý chuyên môn để thống nhất quan điểm, giải pháp trùng tu đảm bảo.

Theo Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An, Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu đã hoàn thành và đảm bảo một số kết quả nhất định. Thứ nhất, hình dáng của kiến trúc, cấu trúc của kết cấu Chùa Cầu, từ tổng thể đến chi tiết được bảo tồn gần như nguyên vẹn. Thứ hai, Chùa Cầu sau khi tu bổ đã bảo tồn tối đa các giá trị nguyên gốc. Thứ ba, di tích Chùa Cầu đã khắc phục các khiếm khuyết, gia cường đáng kể sự chắc chắn, đảm bảo sự ổn định, bền vững. Thứ tư, bên cạnh bảo tồn, giữ gìn giá trị di tích, Dự án cũng đã thực hiện đồng bộ việc đầu tư nâng cấp hạ tầng cảnh quan, môi trường xung quanh.

Thời gian gần đây, xuất hiện những ý kiến khác nhau về Chùa Cầu sau trùng tu. Người khen đẹp, hợp lý nhưng cũng có ý kiến cho rằng, màu sơn Chùa Cầu sau trùng tu chưa đúng nguyên bản.

Ông Nguyễn Sự, Nguyên Bí thư Thành ủy Hội An, tỉnh Quảng Nam cho rằng, chuyện người dân có ý kiến khen hay chê là bình thường và là tín hiệu rất đáng mừng: “Rất mừng trước sự quan tâm của người dân và dư luận xã hội đối với di tích Chùa Cầu. Nếu chúng ta làm mà không ai quan tâm mới là điều đáng lo ngại. Theo ý kiến cá nhân tôi đánh giá, sau khi trùng tu nếu muốn đánh giá chất lượng di tích Chùa Cầu thì phải chờ thêm thời gian, thế nhưng diện mạo Chùa Cầu thì không có gì thay đổi. Yếu tố gốc và tính chân xác được đảm bảo. Tôi cho rằng, đây là sự thành công của đợt đại trung tu Chùa Cầu lần này”.

Phát biểu tại Lễ khánh thành, ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND thành phố Hội An cho biết, Chùa Cầu là một di tích mang tính biểu tượng của Di sản văn hoá Hội An và là minh chứng sâu sắc cho sự hiện diện, quá trình giao lưu văn hóa của Nhật Bản tại Hội An.

 “Tổng cục Văn hoá Nhật Bản đã cử chuyên gia sang hỗ trợ, giúp đỡ thành phố Hội An ngay giai đoạn đầu thực hiện Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu. Từ khâu nghiên cứu, xây dựng hồ sơ trùng tu đến việc giám sát trùng tu, cho nên việc trùng tu đảm bảo tính chuẩn xác ngay từ đầu”, ông Nguyễn Văn Sơn cho biết.

Trong quá trình chuẩn bị và thi công Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu, Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An đã tập hợp, biên soạn và liên kết với Nhà xuất bản Đà Nẵng xuất bản ấn phẩm “Chùa Cầu” vào tháng 12/2021 và ấn phẩm “Tu bổ di tích Chùa Cầu” vào tháng 8/2024. Hai ấn phẩm này giúp độc giả có cái nhìn thấu đáo, hiểu rõ hơn về giá trị di tích và quá trình tu bổ di tích Chùa Cầu.