20 c’moo hay, pa căn Đặng Thị Dẩn năc muy coh pazêng ma nuyh tr’nơợp tước zr’lụ k’tiếc Nậm Sò, chr’val Bản Phiệt, chr’hoong Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai ting c’lâng xa nay tước ặt coh ca noong k’tiếc. T’ngay đêêc, coh đâu dzợ  muy zr’lụ k’tiếc ngoop ngap căh ơy vêy ma nuyh ặt ma mông, c’lâng p’rang lướt chô zr’năh k’đhap pa bhlầng, căh vêy k’tiếc đoọng bhrợ têng. J’niêng cr’bưn căh liêm đhị bhrợ cha dưr vaih đhr’năng ha ul đha rựt, t’pun hơớ pr’ặt tr’mông âng đhanuôr Mông, Dao coh đâu. Lâng c’rơ chr’năp năc trưởng vel pơ căn Dẩn doọ k’rang k’đhap zr’năh, pa zay bhrợ têng đoọng xăl cơnh pr’chăp cơnh bhrợ, zooi đhanuôr r’dợ z’lâh đha rựt. Pơ căn Đặng Thị Dẩn hay cớ: “Xọoc tơợp đhanuôr coh đâu ngai cung kiêng n’niên bấc ca coon, đhanuôr moon năc đong vêy bấc ca coon năc vêy pa chô liêm choom, ha dợ bêl bơơn xay moon lâng lêy k’tiếc k’bunh bhrợ cha căh bác năc bêl vêy nhà nước đoọng k’tiếc, ơy tệêm ngăn đhị ặt bhrợ, n’niên 1-2 p’nong ca coon năc choom ặ. Đăh xay xơ năc đhanuôr doọ dzợ zước jập nhar bấc, đoọng bơơn k’diic-pay k’điêl năc 18 c’moo năc a têh lâng ting xơợng bhrợ cơnh xa nay pháp luật âng nhà nước.”

Bêl đhanuôr r’dợ lơi j’niêng căh ta nih liêm, năc tơợp tệêm ngăn tr’mông tr’meh, pa căn Dẩn lướt zập ooy đoọng chêêc lêy pazêng cr’noọ bh’rợ pr’hay, choh tơơm chr’noh vêy pa chô chr’năp dal đhị k’tiếc vel đong. Ađoo lướt xay moon n’đhơ t’ngay căh cợ ha dưm, t’pâh moon đhanuôr choh tơơm chứa, tơơm quế, prí, xang năc băn pa xoọng bh’năn. Pơ căn Tẩn Thị Tích, đhanuôr vel Nậm Sò, chr’val Bản Phiệt, chr’hoong Bảo Thắng ơy pa căh bh’nơơn âng pr’loọng đong đay tơợ 10 c’moo ặt bhrợ coh ca noong k’tiếc đoọng pa dưr pr’ặt tr’mông lâng rau zooi âng pân đil trưởng vel Đặng Thị Dẩn: “K’đhap đha rựt năc amoó Dẩn pa choom đọọng cơnh bhrợ cha. K’dua choh quế, choh chứa pa câl, vêy bơơn tr’bứi zên, pa zay bhrợ k’rong k’miah, r’dợ năc pr’loọng cung ơy ha dưr z’zăng. Xoọc tơợp, tr’mung tr’meh k’đhap zr’năh pa bhlầng, căh rau cha đăh.”

Lâh 20 c’moo xay bhrợ, Nậm Sò xoọc ơy tr’lọ n’căr tr’xăl n’hang. Pazêng đhr’nong đông bấc tầng ơy dưr vaih coh pazêng gâm âng crâng; pazêng c’lâng bê tông liêm sạch, l’thai, muy tr’mông tr’meh t’mêê xoọc leh vaih đhị zr’lụ ca noong k’tiếc nâu, vêy c’rơ chroi k’rong âng pazêng đảng viên cơnh pơ căn Dẩn.

64 c’moo lang ma mông, 23 c’moo Đảng, pazêng c’rơ g’lêêh âng pân đil đảng viên manuyh Dao, Đặng Thị Dẩn ơy pa tệêt, pa dưr pr’đơợ c’rơ đoọng ha đhanuôr zr’lụ ca noong k’tiếc nâu. Pơ căn Đặng Thị Dẩn đoọng năl: Xơợng lâng bhrợ cơnh Đảng, Ava Hồ, zập cha năc đhanuôr Nậm Sò t’ngay đâu ơy lâng xoọc pa zay bhrợ pa dưr c’lâng ca noong k’tiếc tệêm ngăn lâng ha dưr: “Zập rau a đay lêy tơợp bhrợ, cơnh xay cơnh ng’bhrợ. Rau căh choom bhrợ năc oọ ng’xay. Xay crêê năc vêy đhanuôr xơợng. Đhanuôr ting xơợng bhrợ năc đoo pr’đơợ đoọng ha cu pa zay bhrợ. Dzoọng tơợ dal năc vêy bơơn lêy zr’lụ nâu đui cơnh phố coh t’huung k’tiếc nâu. Đhanuôr đoàn kết, năc a cu ting pa zay lâh mơ.”

Rau dưr vaih năc đhị  liêm ang coh pa dưr pr’ặt tr’mông âng đhanuôr Nậm Sò t’ngay đâu, năc đoo bh’nơơn âng pazêng c’rơ pa zay âng chính quyền lâng đhanuôr coh đâu, coh đêêc vêy c’rơ chr’năp bhlầng âng pân đil đảng viên ma nuyh Dao Đặng Thị Dẩn./.

Nữ Đảng viên người Dao- 20 năm dẫn lối khai hoang 

Từ một dải vùng biên hoang vu, lau sậy um tùm, vùng đất này giờ đã trở thành một mảnh đất trù phú giữa lòng thung lũng. Từ một thôn với 100% hộ nghèo, nay trở thành “điểm sáng” với gần 80% hộ khá giàu. Sự đổi thay  ở thôn biên giới Nậm Sò, xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai có dấu ấn đậm nét của nữ đảng viên Đặng Thị Dẩn - người tiên phong khai hoang, mở lối thoát nghèo cho vùng đất này. Bà Dẩn luôn tâm niệm: học và làm theo Bác gắn với nhiệm vụ phát triển kinh tế ở địa phương, giúp dân xóa nghèo là việc làm thiết thực nhất.

Tròn 20 năm trước, bà Đặng Thị Dẩn là một trong những hộ đầu tiên xung phong ra vùng đất Nậm Sò theo chủ trương di dân ra biên giới. Ngày đó, nơi đây vẫn là một dải đất hoang, giao thông cách trở, thiếu đất canh tác. Hủ tục, tập quán canh tác lạc hậu khiến cái đói, cái nghèo bám riết lấy từng hộ người Mông, người Dao. Không ngại khó, ngại khổ, với vai trò là trưởng thôn bà Dẩn quyết tâm thực hiện cuộc cách mạng nhằm thay đổi suy nghĩ từng người dân. Bà Dẩn nhớ lại: “Ban đầu bà con ở đây ai cũng muốn đẻ nhiều con, bà con bảo là nhà đông con mới tốt, nhưng khi được tuyên truyền và thấy đất đai hạn chế nên khi được nhà nước cấp đất rồi, ổn định rồi bà con cũng chỉ đẻ 1-2 con thôi. Về cưới xin thì bà con không thách cao nữa, gả vợ, gả chồng cho con phải đủ 18 tuổi mới gả và thực hiện tốt pháp luật của nhà nước.”

Khi người dân dần xoá bỏ hủ tục, bắt đầu “an cư”, bà Dẩn đã đi khắp nơi đem những mô hình hay, cây trồng có giá trị về với Nậm Sò. Nữ đảng viên này đã vận động người dân đưa cây dứa, cây quế, chuối vào trồng, sau đó mở rộng chăn nuôi gia súc, nuôi thủy sản. Chia sẻ về thành quả sau 10 năm kiên trì bám biên giới phát triển kinh tế  với sự giúp đỡ tận tâm của nữ trưởng thôn Đặng Thị Dẩn, bà Tẩn Thị Tích người dân thôn Nậm Sò, xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai nói: “Khó khăn thì chị Dẩn dạy cho mình làm ăn. Bảo trồng cây, trồng quế, trồng dứa bán được tý tiền dần dần gia đình khá giả lên 1 tý. Ngày xưa bắt đầu về khổ lắm không có gì cả.”

Sau 20 năm khai hoang, Nậm Sò giờ đang thay da, đổi thịt từng ngày. Những ngôi nhà cao tầng ẩn hiện sau những tán rừng tươi tốt;  những con đường bê tông sạch sẽ, một nếp sống mới đang hiện hữu ở thôn vùng biên này có đóng góp không nhỏ của những đảng viên tiên phong như bà Dẩn.

64 tuổi đời, 23 năm tuổi đảng, những cống hiến của nữ đảng viên người Dao Đặng Thị Dẩn đã tiếp  thêm nghị lực, niềm tin cho bà con dân bản thôn vùng biên. Tin và nghe theo Đảng, Bác Hồ, mỗi người dân Nậm Sò đã và đang nỗ lực xây dựng đường biên hòa bình, ổn định và phát triển. Đảng viên Đặng Thị Dẩn nói: “Cái gì mình đi đầu tầu, mình nói là làm. Không làm được thì không nói. Nói đúng thì mới nghe. Dân chấp hành tốt là động lực cho mình làm việc không biết mệt mỏi. Đứng trên kia nhìn xuống mới như phố nhỏ ở thung lũng này. Nhân dân đoàn kết, tôi cố gắng hơn.”

Sự vươn mình trở thành “điểm sáng” trong phát triển kinh tế của Nậm Sò hôm nay là kết quả của những nỗ lực không ngừng nghỉ, không mệt mỏi ,tất cả vì dân của của nữ đảng viên người Dao Đặng Thị Dẩn./.