Đhêêng cơnh coh chr’val da ding ca coong Hùng Sơn (chr’val k’noong k’tiêc âng chr’hoong Tây Giang ty) crêê k’đoong zêng tu hr’lang c’lâng. T’ngay Nhà giáo Việt Nam c’moo đâu, apêê thầy cô, học trò coh đâu căh âi choom tươc trường lớp tu hr’lang da ding

Crêê bêl hơnh deh T’ngay Nhà giáo Việt Nam c’moo đâu n’đhang cô trò coh da ding ca coong chr’val Avương, thành phố Đà Nẵng (chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ty) công dzợ xooc đhêy học tu boo tuh, hr’lang hr’câh c’lâng p’rang. Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Bha Lêê, chr’val da ding ca coong A Vương, thành phố Đà Nẵng ngoop ngap căh pr’dưr pr’dzoọng học sinh.

Cô Alăng Thị Non, giáo viên trường đoọng năl, tu hr’lang hr’câh la lâh bâc tu cơnh đêêc năc lươt dzung vêy choom tươc trường. Cô vêy k’diic năc Công an chr’val Hùng Sơn (zr’lụ k’noong k’tiêc A xan ty), đhị xooc crêê k’đoong, lâng hr’lang ngân. Prang tuần ha nua, k’diic cô công căh choom chô ooy đong tu ăt coh chr’val Hùng Sơn ting pâh chơơc lêy 3 cha năc bil tic tu hr’lang da ding, zooi đha nuôr tơơi đhâc đhị zr’lụ hr’lang. Xooc đâu, zr’lụ đong âng cô coh chr’val Tây Giang công xooc p’rơơt moon vêy đhr’năng hr’lang, đhị trường ch’ngai dâng 7 km.

Bâc t’ngay ha nua, boo ngân, hr’lang, đêêng c’lâng, học sinh đheye học. k’noọ tươc t’ngay Nhà giáo Việt Nam, cô Alăng Thị Non năc muy kiêng ng’cơnh choom apêê a đhi học sinh lâng pr’loọng đong têêm ngăn.

“Cơnh lâng cu, xooc đâu râu yêm têêm lâng học sinh năc đoo chr’năp bhlâng. Apêê a đhi ch đâu bâc năc ma nưih Cơ Tu, pa bhlâng zr’năh k’đhap ooy tr’mông tr’meh tu cơnh đêêc công doó châc rơơm vêy vaih pr’hêl tơợ apêê a đhi, k’er apeê ca conh ca căn zr’năh k’đhap căh ma zên, pră. Căh muy a cu n’đhơ năc apêê thầy cô giáo n’lơơng công cơnh đâu, p’too moon apêê ađhi oó châc p’zay câl pr’hêl, vêy boop hơnh deh, vêy 1 t’crô pô t’căt pay truih c’lâng năc choom ă. Bâc apêê a đhi công đoọng pô crâng, liêm bhlâng”.

P’loon bêl plêêng păt boo, muy bơr thầy cô giáo coh Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Bha Lêê tươc prih dooh trường lớp, pa pan tr’nơt đoọng ra văng rach hoc cớ. lêy thầy, cô giáo chô ooy trường, ađhi Hồ Thủy Tiên đơơh ha luông tươc đoọng ha cô giáo apêê t’crô pô âng đoo t’mêê đêêh pay coh crâng:

“Acu moon amế ama ơi, đơơng acu lươt t’bơơn pô đoọng ha thầy cô. Acu buôn moot ooy trường cha ơh lâng apêê thầy cô tu acu ca er thầy cô, ăt têh coh, boo đhí năc thầy cô da dô học sinh xiêr tươc đâu dạy đoọng ha zi học hành”.

Bâc t’ngay ha nua, boo tuh, hr’lang hr’câh bhrợ k’đoong tơợ chr’val Avương đâc ooy apêê chr’val da ding ca coong Đà Nẵng tu cơnh đêêc pa zêng học sinh trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Bha Lêê đhêy học. thầy Trần Hữu Nhất, Hiệu trưởng trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Bha Lêê, chr’val da ding ca coong A vương, thành phố Đà Nẵng đoọng năl, nhà trường xooc vêy k’noọ 400 học sinh, coh đêêc k’noọ 120 học sinh ăt bán trú. Đong thầy Nhất ăt chooh coh Hội An, đâc ooy đâu giảng dạy ch’ngai đong k’zêt c’moo âi. Plêêng doó boo pit năc ha bu thứ 6, thầy chô ooy đong, ha bu chủ nhật năc đâc câ ooy đâu. Bâc c’xêê n’nâu, boo tuh, hr’lang hr’câh ta luôn, c’lâng p’rang đêêng k’đoong tu cơnhd đêêc thầy ăt coh trường đoọng x’mir lêy học sinh. Thầy Trần Hữu Nhất k’rang bêl boo tuh ta luôn dưr vaih hr’lang, pa bhlâng cr’pân:

“Bh’rợ 20-11 năc thầy cô zâp bêl tươc t’ngay n’năc công bhui har bhlâng tu học trò coh đâu bâc a đhi châc đêêh pô crâng tươc đoọng. Vêy bâc a đhi đơơng âng a xiu rô phi, bâc a đhi đơơng đoọng a tao, a rong, pr’hêl pa bhlâng chr’năp bhrợ ha c’la cu p’zay lâh mơ. Cơnh lâng zr’lụ da ding ca coong, ma nưih acoon coh pa bhlâng zr’năh k’đhap cơnh đâu năc râu ăt k’rang  căh yêm ăt tơt bhlâng năc đoo zâp bêl boo ngân đanh năc k’rang hr’lang hr’câh lâng tuh ga măc hor. Thầy cô lươt ra vach pa bhlâng cr’pân, pa bhlâng năc k’pân học sinh đong ch’ngai, chô ooy đâu học bán trú”.

T’ngay Nhà giáo c’moo đâu coh da ding ca coong thành phố Đà Nẵng công dzợ ăt k’rang k’pân hr’lang da ding. Apêê thầy cô giáo coh đâu năc muy rơơm apêê ađhi học sinh đh’rưah lâng pr’loọng đong, zâp ngai zêng têêm ngăn. T’cooh Arất Hoàng, Phó chủ tịch UBND chr’val Avương, thành phố Đà Nẵng đoọng năl:

“Cr’chăl ha nua boo tuh đanh bhrợ c’lâng p’rang hr’lang hư bâc, apêê thầy cô năc ăt coh trường lâng học sinh công ăt nội trú. Azi k’đươi c’bhuh lươt lum t’mooh, p’too moon, vêy c’lâng bh’rợ ra pă đoọng ha giáo viên, học sinh ăt coh trường yêm têêm, liêm choom bhlâng. Azi đơơng đoọng ch’na đh’năh, pr’đươi chr’năp k’đhơợng nhâm ha giáo viên, học sinh ăt coh trường yêm têêm đhị cr’chăl c’lâng chô ooy đong dzợ crêê đêêng căh âi choom lươt ra vach”./.

HOA RỪNG TẶNG THẦY, CÔ GIÁO VÙNG NÚI CAO ĐÀ NẴNG

Những ngày này, đường lên các xã vùng cao biên giới thành phố Đà Nẵng như Hùng Sơn, A Vương, Sông Kôn, Sông Vàng... xuất hiện hàng trăm điểm sạt lở núi lớn nhỏ. Riêng xã vùng cao Hùng Sơn (xã biên giới của huyện Tây Giang cũ) bị chia cắt hoàn toàn do sạt lở đường. Ngày Nhà giáo Việt Nam năm nay, các thầy cô, học trò nơi đây chưa đến được trường lớp do ảnh hưởng sạt lở núi

Đúng dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam năm nay nhưng cô trò nơi vùng cao xã A Vương, thành phố Đà Nẵng (huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam cũ) vẫn đang nghỉ học do mưa lũ, sạt lở chia cắt giao thông. Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Bha Lêê, xã vùng cao A Vương, thành phố Đà Nẵng vắng bóng học sinh.

Cô A Lăng Thị Non, giáo viên nhà trường cho biết, do sạt lở nhiều quá nên phải đi bộ mới đến được trường. Cô có chồng là Công an xã Hùng Sơn (khu vực biên giới A Xan cũ), nơi đang bị cô lập, chia cắt giao thông và sạt lở nghiêm trọng. Cả tuần qua, chồng cô cũng không về nhà vì phải ở lại xã Hùng Sơn tham gia tìm kiếm 3 người bị mất tích do sạt lở núi, hỗ trợ bà con di dời ra khỏi vùng sạt lở. Hiện nay, khu vực nhà của Cô ở xã Tây Giang cũng đang cảnh báo nguy cơ sạt lở, phải sơ tán đi ở nơi khác nên 3 mẹ con chuyển về ở tạm nhà bà ngoại tại xã A Vương, cách trường khoảng 7 km.

Nhiều ngày qua, mưa lớn, sạt lở, chia cắt giao thông, học sinh nghỉ học. Gần đến ngày Nhà giáo Việt Nam, Cô A Lăng Thị Non chỉ ước mong sao, các em học sinh và gia đình bình an:

“Đối với em, hiện tại điều an toàn với học sinh là điều quan trọng nhất. Các em trên này đa số là dân tộc thiểu số người Cơ Tu, rất khó khăn về kinh tế nên cũng không mong muốn được nhận quà, sợ bố các mẹ tốn kém. Không riêng gì tôi mà các thầy cô các cũng thế, dặn các thầy cô không được mua quà, có lời chúc, có 1 bông hoa dại ven đường thôi là được. Đa số các em cũng tặng bông hoa rừng dễ thương lắm”.

Tranh thủ trời ngớt mưa, một số thầy, cô giáo ở Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Bha Lêê đến dọn dẹp trường lớp, bàn ghế sẵn sàng đón học sinh trở lại trường. Thấy thầy, cô trở lại trường, em Hồ Thủy Tiên chạy đến vội vàng tặng cô giáo mấy bông hoa em vừa hái được bên bìa rừng:

“Con nói ba mẹ ơi, dẫn con đi hái hoa tặng thầy cô. Con hay vào trường chơi với thầy cô vì con rất thương thầy cô, ở tận trên kia, mưa bão mà thầy cô thương học sinh xuống tận đây dạy chúng con học hành”

Nhiều ngày qua, mưa lũ, sạt lở gây chia cắt từ xã A Vương lên các xã vùng cao Đà Nẵng nên toàn bộ học sinh Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Bha Lêê nghỉ học. Thầy Trần Hữu Nhất, Hiệu trưởng trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Bha Lêê, xã vùng cao A Vương, thành phố Đà Nẵng cho biết, nhà trường hiện có gần 400 học sinh, trong đó gần 120 học sinh ở bán trú. Nhà thầy Nhất ở dưới Hội An, lên đây giảng dạy xa gia đình mấy chục năm nay. Thời tiết bình thường thì chiều thứ 6, Thầy về với gia đình, chiều chủ nhật lại lên núi. Mấy tháng nay, mưa lũ, sạt lở liên tục, giao thông chia cắt nên Thầy ở lại trường để chăm lo cho học sinh. Thầy Trần Hữu Nhất lo lắng khi mưa lũ liên tiếp gây sạt lở, rất nguy hiểm:

“Chuyện 20-11 thì thầy cô bao giờ đến ngày đó cũng rất vui vì học trò trên này nhiều em hái hoa rừng tới tặng. Có nhiều em mang cá rô phi, nhiều em mang mía, sắn, món quà vô cùng quý giá thôi thúc bản thân mình cố gắng. Đối với vùng miền núi, dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn như thế này thì nỗi trăn trở nhất, khó khân nhất là mỗi khi mưa lớn kéo dài thì lo lắng nhất là sạt lở núi và lũ quét. Thầy cô đi lại rất nguy hiểm vì nguy cơ luôn rình rập, luôn hiện hữu; nhất là sợ học sinh các em nhà ở xa về đây học bán trú”

Ngày Nhà giáo năm nay ở vùng cao thành phố Đà Nẵng còn đau đáu nỗi lo sạt lở núi. Các thầy, cô giáo nơi đây chỉ mong các em học sinh cùng đồng nghiệp và gia đình, người thân được bình an. Ông A Rất Hoàng, Phó Chủ tịch UBND xã A Vương, thành phố Đà Nẵng cho biết:

“Thời gian vừa qua bão lũ, mưa kéo dài giao thông bị chia cắt, các thầy cô phải ở lại trường và học sinh cũng ở lại nội trú. Chúng tôi phân công lực lượng đi thăm hỏi, động viên, có phương án bố trí cho giáo viên, học sinh ở lại an toàn, tốt nhất. Chúng tôi cung cấp nhu yếu phẩm, đảm bảo cho giáo viên, học sinh ở lại trong quá trình giao thông bị chia cắt không thể về nhà”./.