Tơợ ơy pa zưm, zr’lụ pậ bhưah lâh, Quảng Ngãi t’bhlầng pa dưr zập pr’đươi OCOP chr’năp bhlầng cơnh sâm Ngọc Linh, cà phê đhăm k’tiếc cha mêệt, mắc ca… r’dợ pa dưr dal bh’nơơn, pa têệt t’nooi chr’năp lâng pa dưr thị trường

Zr’lụ đăh tây tỉnh Quảng Ngãi xoọc vêy  280 pr’đươi OCOP, coh đêêc vêy 20 bh’nơơn pr’đươi 4 sao, mơ dzợ nắc pr’đươi 3 sao. Bấc bh’nơơn pr’đươi OCOP năc đoo tơơm za nươu, zr’ma chr’năp yêm ting t’pâh bấc đhanuôr câl đươi.

Pr’căn Lê Thanh Thúy đhị phường Kon Tum đoọng năl, bh’nơơn pr’đươi OCOP bơơn bhrợ tơợ sâm Ngọc Linh đhị vel đong vêy chr’năp dal, tu cơnh đêêc, đhanuôr kiêng đươi dua:

“Acu k’rang tước zập pr’đươi bhrợ tơợ sâm Ngọc Linh. Bêl acu chơih câl pazêng pr’đươi sâm Ngọc Linh nắc a cu chơih pay pazêng đhị pa câl uy tín lâng năc pr’đươi OCOP đoọng đươi, câl tơợ đêêc vêy tệêm loom lâng liêm ha c’rơ tr’mông âng đay”.

Pr’căn Lương Thị Mỹ Huệ, Giám đốc Công ty TNHH Dược liệu Tây Nguyên, đhị chr’val Đăk Tô, tỉnh Quảng Ngãi đoọng năl, doanh nghiệp xoọc vêy 9 pr’đươi OCOP, coh đêêc vêy 5 pr’đươi liêm 4 sao. Lâng c’lâng xa nay t’vaih pazêng pr’đươi tơợ za nươu chr’năp âng vel đong, chroi k’rong bhrợ liêm cơnh đhr’năng đươi dua âng đhanuôr, doanh nghiệp ơy pa ghit k’rong cha mêệt lêy, đươi dua khoa học kỹ thuật đhị bhrợ têng. Pr’căn Lương Thị Mỹ Huệ moon:

“Tr’nơợp a zi năc bhrợ pa dưr lâng t’bhưah zr’lụ choh liêm pr’đơợ pr’đươi đơơng chr’năp bha lang k’tiếc, t’hước tước bhrợ liêm cơnh k’đươi đăh đơơng pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng. Pa xang bh’rợ zư đơc đoọng liêm tơợ ơy pêêh pay bh’nơơn đoọng zư liêm bh’nơơn dal, tệêm ngăn lâng pa dưr dal chr’năp pr’đươi. Rau pêê năc a zi pa ghit k’rng pa mâng máy móc, pr’đươi liêm t’mêê lâng t’bhlầng cha mêệt lêy ghit đoọng t’vaih pr’đươi buôn đươi dua liêm choom bhlầng cơnh đhanuôr kiêng”.

Prang tỉnh Quảng Ngãi xoọc vêy 642 pr’đươi OCOP dzợ cr’chăl, coh đêêc 2 pr’đươi OCOP 5 sao, 46 pr’đươi 4 sao lâng 592 pr’đươi 3 sao. Lâh mơ pazêng pr’đươi chr’năp ơy vêy tơợ a hay cơnh tỏi Lý Sơn, quế Trà Bồng, bêl pa zưm tỉnh Quảng Ngãi lâng Kon Tum nắc cha noh chr’bêệt Quảng Ngãi vêy pr’đơợ k’rơ  bhlầng đoọng pa dưr kinh tế ha rêê đhuôch.

Đăh choh crâng, tỉnh Quảng Ngãi vêy lâh 800.000ha crâng, coh đêêc 500.000ha crâng a bhuy lâng bấc zr’lụ crâng đác đoọng pa dưr ha rêê đhuôc công nghệ dal pa têệt lâng zập pr’đươi hữu cơ cơnh sâm Ngọc Linh, cà phê đhăm k’tiếc cha kêệt, mắc ca… Nâu năc pr’đơợ liêm choom bhlầng âng tỉnh Quảng Ngãi coh bhiệc k’rong pa dưr ha rêê đhuôch công nghệ dal pa têệt lâng bhrợ têng ghit liêm lâng pa dưr dal chr’năp pr’đươi OCOP âng vel đong. T’cooh Hồ Trọng Phương, Giám đốc Sở Nông nghiệp lâng Môi trường tỉnh Quảng Ngãi đoọng năl:

“Azi vêy bấc zr’lụ crâng đác cơnh Măng Đen, pleng k’tiếc liêm choom bhlầng đoọng pa dưr chr’noh chr’bêệt công nghệ dal. Azi vêy pazêng zr’lụ choh cà phê đhăm k’tiếc cha kêệt, măc ca, lâh mơ dzợ vêy bấc pr’đơợ đoọng pa dưr zập pr’đươi OCOP. Đoọng pa dưr ha rêê đhuôch đanh mâng nắc a zi xoọc cha mêệt lêy đhr’năng lalua zập pr’đơợ bhrợ têng đoọng xay moon lâng UBND tỉnh pa căh cơ chế, chính sách pa dưr ha rêê đhuôch đanh mâng, coh đêêc, pa dưr pr’đươi OCOP năc xa nay a zi xay moon đoọng tỉnh Quảng Ngãi k’rong bhrợ cơnh ooy đoọng c’la k’rong bhrợ lâng đhanuôr bơơn đớp pa chô tơợ pazêng pr’đươi âng đay”.

Tỉnh Quảng Ngãi xoọc vêy 853 rau tơơm za nươu chr’năp pr’hăt, coh đêêc 30 rau đươi dua bấc coh thị trường lâng mơ 25 rau ơy bơơn choh, đươi dua bấc đhị lâng chr’năp kinh tế dal. Pa ghit lêy năc đẳng sâm, đương quy, ngũ vị tử, chr’năp  bhlầng nắc sâm Ngọc Linh – rau chr’năp bhlầng lâng zập rau sâm lơơng.

Nhiệm kỳ 2025 – 2030, tỉnh Quảng Ngãi năl ghit t’đui đoọng pa dưr ha rêê đhuôch hữu cơ pa têệt lâng pa dưr pr’đươi chr’năp âng zr’lụ, pay za nươu bhrợ bha lầng. Coh đêêc bha lầng nắc sâm Ngọc Linh lâng zập rau za nươu chr’năp đoọng pa dưr dal chr’năp kinh tế, moon ghit chr’năp tr’haanh âng vel đong.

Bh’rợ năc pa dưr Quảng Ngãi vaih muy coh pazêng zr’lụ bha lầng đăh za nươu âng prang k’tiếc k’ruung, chroi k’rong pa câl pr’đươi đoọng ha ngành za nươu coh k’tiếc k’ruung hêê lâng đơơng pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng. Nâu căh muy c’lâng lướt liêm choom lâng pr’đơợ tự nhiên năc dzợ t’vaih c’lâng ha dưr kinh tế đanh âng đoọng ha zr’lụ Tây Quảng Ngãi, đhị bấc bhlầng nắc đhanuôr acoon coh ặt ma mông. Bhiệc pa dưr pr’đươi OCOP pa têệt lâng za nươu vêy pa căh c’lâng ha dưr đanh mâng đoọng ha pr’ặt tr’mông đhanuôr vel đong./.

QUẢNG NGÃI ĐỊNH HƯỚNG TRỞ THÀNH MỘT TRONG NHỮNG VÙNG TRỌNG ĐIỂM DƯỢC LIỆU CỦA CẢ NƯỚC

Tỉnh Quảng Ngãi hiện đã xây dựng được nhiều sản phẩm OCOP có thương hiệu như tỏi Lý Sơn, quế Trà Bồng... Sau hợp nhất, không gian rộng mở, Quảng Ngãi đẩy mạnh phát triển các sản phẩm OCOP đặc hữu như sâm Ngọc Linh, cà phê xứ lạnh, mắc ca…từng bước nâng cao chất lượng, liên kết chuỗi giá trị và phát triển thị trường

Khu vực phía tây tỉnh Quảng Ngãi hiện có 280 sản phẩm OCOP, trong đó có 20 sản phẩm 4 sao, còn lại là sản phẩm 3 sao. Nhiều sản phẩm OCOP gắn với cây dược liệu, gia vị đặc trưng ngày càng thu hút người dân. 

Bà Lê Thanh Thuý ở phường Kon Tum cho biết, chất lượng sản phẩm OCOP được chế biến từ sâm Ngọc Linh tại địa phương có giá trị rất cao, vì vậy, người tiêu dùng rất ưa chuộng:

“Tôi quan tâm đến các sản phẩm làm từ sâm Ngọc Linh. Khi tôi chọn mua những sản phẩm sâm Ngọc Linh thì tôi sẽ lựa chọn những nơi bán uy tín, và đặc biệt là những sản phẩm OCOP thì chắc chắn là khi mình mua, mình sử dụng thì sẽ yên tâm và cũng sẽ đảm bảo bảo được sức khoẻ của mình hơn”.

Bà Lương Thị Mỹ Huệ, Giám đốc Công ty TNHH Dược liệu Tây Nguyên, ở xã Đăk Tô, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, doanh nghiệp đang sở hữu 9 sản phẩm OCOP, trong đó có 5 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 4 sao. Với định hướng tạo ra những sản phẩm từ dược liệu quý của địa phương, góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng, doanh nghiệp đã chú trọng đầu tư nghiên cứu, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Bà Lương Thị Mỹ Huệ nói:

“Thứ nhất là chúng tôi xây dựng và mở rộng vùng nguyên liệu đạt chuẩn quốc tế, hướng tới đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Hoàn thiện hệ thống bảo quản và chế biến sau thu hoạch nhằm giữ vừng chất lượng, đảm bảo an toàn và gia tăng giá trị cho sản phẩm. Thứ 3 là chúng tôi chú trọng đầu tư nâng cấp máy móc, thiết bị hiện đại và đẩy mạnh nghiên cứu chuyên sâu để tạo ra các dòng sản phẩm có chất lượng vượt trội, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng”.

Toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 642 sản phẩm OCOP còn thời hạn, trong đó 2 sản phẩm OCOP 5 sao, 46 sản phẩm 4 sao và 592 sản phẩm 3 sao. Ngoài những sản phẩm truyền thống từ tỏi Lý Sơn, quế Trà Bồng, khi hợp nhất tỉnh Quảng Ngãi với Kon Tum thì nông nghiệp Quảng Ngãi có lợi thế rất lớn để phát triển kinh tế nông nghiệp.

Về lâm nghiệp, tỉnh Quảng Ngãi có hơn 800.000 ha rừng, trong đó, 500.000 ha rừng tự nhiên với nhiều vùng sinh thái để phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với các sản phẩm đặc hữu như sâm Ngọc Linh, cà phê xứ lạnh, mắc ca… Đây chính là tiềm năng, lợi thế rất lớn của tỉnh Quảng Ngãi trong việc tập phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với chế biến sâu và nâng cao giá trị gia tăng đối sản phẩm OCOP của địa phương. Ông Hồ Trọng Phương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi cho biết:

“Chúng tôi có nhiều vùng sinh thái như Măng Đen, khí hậu thời tiết rất phù hợp cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Chúng tôi có những vùng trồng Cà phê xứ lạnh, Mắc ca, ngoài ra có nhiều lợi thế tiềm năng để phát triển các sản phẩm OCOP. Để phát triển nông nghiệp bền vững thì chúng tôi đang rà soát, kiểm tra thực tế các điều kiện sản xuất để tham mưu cho UBND tỉnh ban hành cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp bền vững, trong đó, phát triển sản phẩm OCOP là nội dung chúng tôi tham mưu để tỉnh Quảng Ngãi tập trung đầu tư làm sao chủ thể và người dân hưởng lợi từ chính những sản phẩm của mình”.

Tỉnh Quảng Ngãi hiện có 853 loài cây dược liệu quý hiếm, trong đó 30 loài có nhu cầu lớn trên thị trường và khoảng 25 loài đã được trồng, sử dụng rộng rãi với giá trị kinh tế cao. Đáng chú ý là đẳng sâm, đương quy, ngũ vị tử, đặc biệt là sâm Ngọc Linh - loài đặc hữu có giá trị vượt trội so với các loại sâm khác.

Nhiệm kỳ 2025 - 2030, tỉnh Quảng Ngãi xác định ưu tiên phát triển nông nghiệp hữu cơ gắn với xây dựng thương hiệu đặc sản vùng miền, lấy dược liệu làm mũi nhọn. Trong đó trọng tâm là sâm Ngọc Linh và các loài dược liệu đặc hữu nhằm nâng cao giá trị kinh tế, khẳng định thương hiệu địa phương.

Mục tiêu là xây dựng Quảng Ngãi thành một trong những vùng trọng điểm dược liệu của cả nước, góp phần cung cấp nguyên liệu cho ngành dược phẩm trong nước và xuất khẩu. Đây không chỉ là hướng đi phù hợp với điều kiện tự nhiên mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững cho vùng Tây Quảng Ngãi, nơi phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Việc phát triển sản phẩm OCOP gắn với dược liệu sẽ mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững cho người dân địa phương./.