Chr’hoong k’coong ch’ngai Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hoà vêy 29 cha nặc ta hơnh deh manưih bâc ngai chăp, ooy đâu 24 cha nặc nắc đảng viên. Đợ apêê nâu nắc đợ apêê liêm ta níh, k’đơơng a’cọ, đươi bhrợ zâp c’lâng xa nay âng Đảng, chính sách pháp luật âng Nhà nước, zâp quy định âng vel bhươl. Manưih bâc ngai chăp coh chr’hoong da ding k’coong Khánh Sơn ta luôn lêy bhrợ lăm, xay moon đhanuôr đươi bhrợ đh’rưah đăh bhrợ pa dưr hạ tầng chr’năp ting t’ngay ting liêm xang ting cr’noọ bh’rợ pa dưr vel bhươl t’mêê, pa xiêr đha rưt lâng đhanuôr acoon coh.

Tơợp c’xêê 12/2024, c’lâng tơợ trung tâm chr’val Sơn Bình chô ooy vel Cô Lắc vêy ta bhrợ t’bhứah. Đợ đhị taluy dương la lấh dal xoọc ta bhrợ pa đệ đoọng pa xiêr đhr’năng hr’cấh ha vooh. Truih c’lâng nâu, đhanuôr lêy prih dooh pa liêm đhị đông đay đoọng zư liêm áih c’lâng. T’cooh Mấu Hồng Niệm, 64 c’moo, đhanuôr Raglai, manưih bâc ngai chăp coh vel Cô Lắc, chr’val Sơn Bình, chr’hoong k’coong ch’ngai Khánh Sơn moon, chính quyền zâp cấp k’rong bhrợ pa dưr c’lâng bê tông ga măc đoọng đhanuôr lươt vôch pa câl sầu riêng liêm buôn. T’cooh lêy xay moon, k’đươi zâp ngai đh’rưah pa zưm têy bhrợ đoọng c’lâng c’tốch liêm áih:

“Truih c’năt c’lâng vêy bơr pêê đông bhrợ căh liêm choom xang, n’toh đợc đhêl chuah zâp đhị bhrợ căh têêm ngăn c’lâng p’rang. Bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê năc k’đươi moon đhanuôr lêy zư đoọng liêm aih đhị đông đay. Lấh mơ, đông đăn c’lâng đhanuôr lêy zư pa liêm vệ sinh aih liêm”.

K’dâng 10 c’moo lăm ahay, t’cooh Cao Lê Dân, 81 c’moo, acoon coh Raglai coh vel Tà Gụ, chr’val Sơn Hiệp, chr’hoong k’coong ch’ngai Khánh Sơn bhrợ đông xang nhâm mâng. T’cooh Cao Lê Dân môn, đhr’nông đông âng đay bhrợ pa dưr nhâm mâng tr’nơợp bhlâng coh zr’lụ nâu lâng zên 120 ực đồng, đhanuôr coh vel lâng tô bhuh ngai vaih zên chrooi đoọng bhrợ pa dưr. Căh mơ đenh, zêng 7 đhr’nông đông coh tô bhuh lâng vel bhươl âng t’cooh Cao Lê Dân bhrợ pa dưr nhâm mâng, chrooi pa xoọng bhrợ liêm xang cr’noọ bh’rợ đăh đông ặt bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê:

“Coh đhanuôr zi chrooi đoọng bhrợ pa dưr mưy đông lăm, c’moo t’tưn bhrợ zâp c’moo mưy đhr’nông. 7 pr’loọng chrooi đoọng bhrợ pa dưr đông cu lăm, đợ pr’loọng t’tưn năc t’bhlâng chrooi đoọng cớ. Pr’loọng n’đoo chrooi đoọng 50 ực năc a’đay cung t’bhlâng bơơn 50 ực ting chrooi đoọng cớ. Tô bhuh coh vel zooi đoọng đh’rưah. Acu bhrợ xang năc vêy bhrợ clan bhứah coh chr’val, chr’hoong lêy ting bhrợ, acu k’đơơng a’cọ đăh bhiệc k’đươi moon đhanuôr bhrợ đông ặt, doọ dzợ Nhà nước bhrợ”.

Lưch c’xêê 11/2024, UBND tỉnh Khánh Hoà pa gluh zâp quyết định moon 2 chr’val Sơn Bình, Sơn Hiệp, chr’hoong k’coong ch’ngai Khánh Sơn ơy bơơn vel bhươl t’mêê c’moo 2024. Nâu đoo nắc 2 chr’val tr’nơợp âng chr’hoong k’coong ch’ngai Khánh Sơn bơơn ta moon vel bhươl t’mêê. Đọong vêy bơơn bh’nơơn nâu, pa zêng hệ thống chính trị lâng đhanuôr 2 chr’val Sơn Bình, Sơn Hiệp, chr’hoong Khánh Sơn căh ha mơ pa đhêy t’bhlâng bhrợ liêm xang 19/19 cr’noọ bh’rợ đăh bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê. T’cooh Đinh Văn Dũng, Chủ tịch UBND chr’hoong Khánh Sơn moon, đhị zâp chr’val t’mêê bơơn vel bhươl t’mêê, pr’ăt tr’mung đhanuôr bơơn pa dưr; bâc bh’rợ bhrợ cha liêm choom, nhâm mâng; cơ sở hạ tầng bơơn k’rong bhrợ pa dưr liêm choom đoọng ha pr’ăt tr’mung, bh’rợ tr’nêng âng đhanuôr; zâp đăh bh’rợ văn hoá, giáo dục, y tế bơơn k’rang lêy; an ninh, têêm ngăn bơơn zư nhâm mâng:

“T’mêê đâu chr’hoong vêy 2 chr’val bơơn vel bhươl t’mêê. Ooy Nghị quyết Đại hội Đảng bộ chr’hoong năc tươc c’moo 2025 vêy bhrợ pa dưr mưy chr’val vel bhươl t’mêê. Hân đhơ cơnh đêêc, tươc đâu, azi bhrợ bhrơợng k’rơ đăh bhiệc k’đươi moon năc bhrợ pa dưr 2 chr’val luôn, cơnh đêếc zi lâh 100%. Lêy đoọng bâc đăh c’rơ bh’rợ, pa zêng lâng bh’rợ k’đhơợng lêy bhrợ bhrơợng k’rơ, pa zưm lâng zâp sở ngành, k’đươi moon đhi noo đợ bh’rợ n’đoo k’đhạp năc lêy k’đươi chr’val, phường zooi đoọng”.

Dap lêy tươc c’xêê 11/2024, prang tỉnh Khánh Hoà vêy 67/92 chr’val ta moon bơơn vel bhươl t’mêê, ooy đâu 20 chr’val bơơn vel bhươl t’mêê pa dưr dal. C’moo đâu, bhiệc chr’hoong da ding k’coong Khánh Sơn vêy 2 chr’val bơơn vel bhươl t’mêê ơy zooi đoọng tỉnh Khánh Hoà doọ dzợ vêy chr’hoong n’đoo căh vaih vel bhươl t’mêê. Bhiệc bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê coh chr’hoong k’coong ch’ngai Khánh Sơn t’bhlâng pa zưm pa dưr pa xớc kinh tế bhươn, zư lêy lâng t’bhưah zâp bhươn cha p’lêê đơơng chô bh’nơơn liêm dal. Chr’hoong Khánh Sơn ting bhr’dzang zooi đhanuôr pa dưr c’rơ vel đông, zi lâh zr’năh k’đhạp đoọng bhrợ cha k’van. Lâh mơ, xa nay bh’rợ vel bhươl t’mêê coh vel đông chr’hoong Khánh Sơn dzợ pa zưm pa dưr dal chất lượng zâp cr’noọ bh’rợ đăh văn hoá, xã hội, môi trường; zư lêy, pa dưr dal chất lượng p’too pa choom zâp prang.

T’cooh Nghiêm Xuân Thành, Bí thư Tỉnh uỷ Khánh Hoà xay moon liêm dal bhiệc chr’hoong da ding k’coong Khánh Sơn doọ dzợ vaih chr’hoong căh vêy vel bhươl t’mêê:

“Râu tr’ang liêm âng hêê năc đoo pa xiêr đha rưt, pa dưr z’zăng k’van. Chr’hoong zi lấh đha rưt năc đoo bhiệc chr’năp, mưy chr’hoong ha dợ tơợp nhiệm kỳ k’noọ 30% pr’loọng đha rưt, pr’loọng đăn đha rưt ha dợ tươc đâu ahêê mâng loom k’đươi moon, lưch c’moo 2024 tơợp c’moo 2025 năc ahêê dưr zi lâh chr’hoong đha rưt. Tơợ chr’hoong căh vaih chr’val vel bhươl t’mêê năc ơy vaih 2 chr’val, zi lâh zâp cr’noọ bh’rợ lâng k’noọ đợc c’moo 2025 năc vêy cớ 2 chr’val dzợ, pa zêng vaih 4 chr’val vel bhươl t’mêê. Bh’rợ âng zâp đồng chí t’mêê xay bhrợ bh’rợ, xang nặc xay moon k’đươi đhanuôr lâng zâp đồng chí cung lươt bhrợ lăm. Ooy đâu vêy râu k’đơơng bhrợ lâng râu moót bhrợ âng zâp đồng chí, lêy cha mêêt ghit cơ cấu kinh tế đoọng têêm ngăn c’lâng tr’xăl liêm crêê c’lâng lướt”./.

NGƯỜI UY TÍN GÓP PHẦN XÓA HUYỆN “TRẮNG” NÔNG THÔN MỚI Ở KHÁNH HÒA

Thời gian qua, người có uy tín ở huyện miền núi Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa tích cực vận động người dân trong thôn, khu phố xây dựng nông thôn mới. Cuối tháng 11/2024, cả 2 xã Sơn Bình, Sơn Hiệp, huyện miền núi Khánh Sơn đều đạt chuẩn nông thôn mới đã xóa huyện “trắng” nông thôn mới ở tỉnh Khánh Hòa.

Huyện miền núi Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa có 29 người được tôn vinh có uy tín, trong đó 24 người là đảng viên. Đây là những nhân tố tích cực, gương mẫu, chấp hành các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các quy định của địa phương. Người uy tín ở huyện miền núi Khánh Sơn luôn nêu gương tuyên truyền nhân dân đồng thuận trong xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu ngày càng hoàn thiện theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới; giảm nghèo đối với đồng bào dân tộc thiểu số. 

Đầu tháng 12/2024, đường từ trung tâm xã Sơn Bình vào thôn Cô Lắc được mở rộng. Những vị trí taluy dương quá cao đang được hạ bớt để giảm nguy cơ sạt lở. Dọc tuyến này, người dân chủ động dọn quét trước nhà mình để giữ cho đường làng luôn sạch. Ông Mấu Hồng Niệm, 64 tuổi, đồng bào Raglai, người uy tín thôn Cô Lắc, xã Sơn Bình, huyện miền núi Khánh Sơn cho biết, chính quyền các cấp đầu tư xây dựng đường bê tông lớn để bà con đi lại buôn bán sầu riêng thuận tiện. Ông phải tuyên truyền, vận động mọi người cùng chung tay làm cho đường sá sạch sẽ:

“Trên tuyến có một số nhà làm chưa hoàn thành đổ cát, đổ đá lung tung gây mất an toàn giao thông. Xây dựng nông mới thì vận động bà con là phải giữ cho sạch xung quanh nhà mình. Đặc biệt nhà gần đường giao thông bà con phải giữ vệ sinh môi trường, vệ sinh sạch sẽ”.

Khoảng 10 năm trước, ông Cao Lê Dân, 81 tuổi, người đồng bào Raglai ở thôn Tà Gụ, xã Sơn Hiệp, huyện miền núi Khánh Sơn xây dựng nhà ở kiên cố. Ông Cao Lê Dân cho biết, ngôi nhà của ông được xây dựng kiên cố đầu tiên ở khu vực này với tổng chi phí 120 triệu đồng, bà con trong xóm và dòng tộc ai có tiền thì góp vào để xây dựng. Chỉ trong vài năm, cả 7 căn nhà trong dòng tộc và hàng xóm của ông Cao Lê Dân được xây dựng vững chắc, góp phần hoàn thành tiêu chí về nhà dân cư trong xây dựng nông thôn mới: 

“Trong bà con mình góp vốn lại xây dựng một cái nhà trước, năm sau xây mỗi năm một cái. 7 hộ góp xây dựng nhà tôi trước, mấy hộ sau phấn đấu lên rồi góp lại. Hộ nào đóng góp 50 triệu thì sau đó nhà mình phấn đấu 50 triệu góp lại. Họ hàng trong thôn góp với nhau. Tôi làm xong mới lan tỏa cho xã, huyện phát huy, tôi là người dẫn đầu trong cuộc vận động bà con làm nhà ở, không cần Nhà nước làm”.

Cuối tháng 11/2024, UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành các quyết định công nhận 2 xã Sơn Bình, Sơn Hiệp, huyện miền núi Khánh Sơn đạt chuẩn nông thôn mới năm 2024. Đây là 2 xã đầu tiên của huyện miền núi Khánh Sơn được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Để đạt kết quả này, cả hệ thống chính trị và người dân 2 xã Sơn Bình, Sơn Hiệp, huyện Khánh Sơn đã không ngừng nỗ lực hoàn thành 19/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Ông Đinh Văn Dũng, Chủ tịch UBND huyện Khánh Sơn khẳng định, tại các xã vừa đạt chuẩn nông thôn mới, đời sống của nhân dân được nâng lên; nhiều mô hình kinh tế hiệu quả, bền vững; cơ sở hạ tầng được đầu tư phục vụ tốt cho đời sống, sản xuất và sinh hoạt của người dân; các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế được chăm lo; an ninh, trật tự được giữ vững: 

“Vừa qua huyện có 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới. Trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện thì đến năm 2025 chỉ xây dựng một xã nông thôn mới. Nhưng đến giờ này chúng tôi quyết liệt trong vấn đề chỉ đạo cho nên xây dựng luôn 2 xã, như vậy vượt 100%. Phân bổ nguồn lực kể cả công tác lãnh, chỉ đạo phải quyết liệt, kể cả phối hợp với các sở, ngành, yêu cầu anh em những tiêu chí nào khó khăn thì phải nhờ xã, phường trợ giúp”.

Tính đến tháng 11/2024, toàn tỉnh Khánh Hòa có 67/92 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 20 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Năm nay, việc huyện miền núi Khánh Sơn có 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới đã giúp tỉnh Khánh Hòa “xóa” được huyện trắng nông thôn mới. Việc xây dựng nông thôn mới ở huyện miền núi Khánh Sơn tiếp tục tập trung phát triển kinh tế vườn, duy trì và nhân rộng các vườn cây ăn quả mang lại hiệu quả kinh tế cao. Huyện Khánh Sơn từng bước giúp người dân phát huy nội lực, vượt qua khó khăn để làm giàu. Ngoài ra, chương trình nông thôn mới trên địa bàn huyện Khánh Sơn còn tập trung nâng cao chất lượng các tiêu chí về văn hóa, xã hội, môi trường; duy trì, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Ông Nghiêm Xuân Thành, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa đánh giá cao việc huyện miền núi Khánh Sơn đã xóa điểm “trắng” nông thôn mới. 

“Điểm sáng của chúng ta là giảm nghèo, tăng khá, tăng giàu. Huyện thoát nghèo thì đây là kỳ tích, một cái huyện mà đầu nhiệm kỳ gần 30% hộ nghèo, hộ cận nghèo mà đến giờ chúng ta tự tin đề xuất rồi, cơ bản cuối năm 2024 đầu năm 2025 là chúng ta là huyện thoát nghèo. Từ huyện “trắng” về xã nông thôn mới thì đã có 2 xã, vượt cả chỉ tiêu và dự kiến năm 2025 sẽ tiếp 2 xã nữa là 4 xã nông thôn mới. Vai trò là các đồng chí vừa đã triển khai đề án rồi tuyên truyền vận động người dân và các đồng chí cũng đi trước. Ở đây có sự dẫn dắt và sự vào cuộc của các đồng chí, bám sát cơ cầu kinh tế để định hướng chuyển dịch theo đúng định hướng”./.