Ting cơnh PGS, TS Nguyễn Trọng Phúc, bêl ahay bhrợ Viện trưởng Viện lịch sử Đảng, Đảng lâng Nhà nước xoọc bhrợ bh’rợ pa xiêr biên chế đoọng bộ máy Nhà nước pa bhrợ liêm choom lâh mơ. Nâu đoo năc c’lâng bh’rợ crêê liêm, bơơn râu mr’cơnh cr’noọ xa nay lâng xay moon dal âng zập ngai lâng âng đhanuôr.

PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc công xay moon râu mr’cơnh cr’noọ xa nay bh’rợ vel đong ơy đơơh loon xay moon pay đươi zên đoọng ng’zooi p’xoọng ha pazêng apêê căh dzợ bơơn pa bhrợ tu pa xiêr biên chế. Ba bi cơnh TP.HCM xay moon đớc năc pay đươi 175 tỷ đồng tơợ ngân sách zooi p’xoọng lâng đợ manuyh crêê ta pa xiêr biên chế, tu dưr xưa bêl ra pặ đơn vị hành chính.

Mr’cơnh cr’noọ xa nay, chuyên gia kinh tế, PGS.TS. Ngô Trí Long xay moon, bh’rợ nhâm mâng quyền lợi đoọng ha manuyh pa bhrợ dưr xưa xang bêl pa xiêr, pazum năc muy xa nay chr’năp đoọng zooi manuyh pa bhrợ lâng k’đhơợng lêy râu nhâm mâng âng xã hội. Ting cơnh t’cooh Long, vêy bấc bh’rợ choom ng’zooi cán bộ, manuyh pa bhrợ xang bêl đhêy pa bhrợ. Ba bi cơnh bhrợ pazêng khoá pa choom bh’rợ tr’nêng căh cậ pa dưr râu liêm choom ooy bh’rợ tr’nêng đoọng manuyh pa bhrợ buôn xăl ooy bh’rợ tr’nêng t’mêê. Căh cậ ng’zooi chêêc bh’rợ tr’nêng, bhrợ t’vaih trung tâm xay truih bh’rợ tr’nêng, k’rong bhrợ đh’rưah lâng pazêng c’bhuh, doanh nghiệp đoọng bhrợ t’vaih râu liêm choom n’lơơng đoọng ha manuyh pa bhrợ.

Công ting cơnh t’cooh Ngô Trí Long, đh’rưah lâng bh’rợ ng’zooi manuyh pa bhrợ năc Chính phủ công vêy đợ chính sách t’đui đoọng ooy thuế đoọng ha pazêng doanh nghiệp tuyển đươi manuyh pa bhrợ u xưa xang bêl pazum. T’cooh Long prá xay ghít: “Pazêng chính sách n’nâu zooi zư lêy quyền lợi đoọng ha manuyh pa bhrợ, tơợ đêêc bhrợ ha apêê đoo mâng loom ooy xa nay k’đhơợng xay âng Đảng lâng Nhà nước. t’bhlâng ting pa dưr xã hội nhâm mâng”.

Ting cơnh TS Nguyễn Bích Lâm, bêl ahay bhrợ Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, ng’prá xay ghít râu chrooi đoọng âng manuyh pa bhrợ đoọng vêy đợ râu zooi đoọng zên prặ crêê cơnh, zooi apêê đoo crêê lâng râu chrooi đoọng coh l’lăm ahay. TS Nguyễn Bích Lâm prá xay: "Nâu đoo năc xa nay k’đhap ooy zên prặ âng k’tiếc k’ruung, âng Chính phủ hân đhơ cơnh đêêc năc vêy đợ chính sách ng’đoọng ooy zên prặ, chính sách zên lương crêê cơnh đoọng cán bộ, manuyh pa bhrợ năc dzợ bơơn lêy ađay năc vêy ta zooi lâng nhâm mâng ooy pr’ăt tr’mông xang bêl đhêy pa bhrợ”.

TS Nguyễn Bích Lâm công prá xay ghít, ahêê năc ng’prá xay ghít đoọng g’đéch râu ta uah manuyh ta béch ha xã hội. Đợ manuyh crêê ta đoọng chô năc la lua đợ manuyh choom ng’đoọng chô, oó đớc manuyh ta béch, manuyh xay bhrợ choom năc dưr chô. Năc ng’đươi đợ manuyh ta béch, xay bhrợ choom. Ting cơnh cr’noọ cr’niêng âng t’cooh Lâm, râu liêm choom âng cán bộ xang bêl pa xiêr năc vêy ta ha dưr lâng nhâm mâng xa nay pa têệt xay bhrợ bh’rợ tr’nêng. Vêy cơnh đêêc năc bh’rợ pa xiêr biên chế năc vêy choom pa dưr râu liêm choom, bhrợ đoọng ha bộ máy pa bhrợ liêm choom lâh mơ.

TS Võ Trí Thành prá xay 5 c’bhuh năc choom lêy ghít coh bh’rợ pa xiêr biên chế.

Apêê n’năc năc cán bộ, công nhân, viên chức coh xa nay dưr xưa năc t’ha căh cậ tước bêl đhêy hưu năc căh zập pr’đơợ đoọng nhâm mâng quytền lợi cơnh chế độ đhêy hưu đơơh căh cậ pa choom bh’rợ tr’nêng đoọng apêê đoo bhrợ bh’rợ n’lơơng.

Râu bơr cậ năc manuyh pa bhrợ ăt coh xa nay hợp động căh đanh. C’bhuh n’nậu buôn năc căh vêy hợp đồng pa bhrợ đanh đươnh lâng pazêng quyền lợi bảo hiểm , tu cơnh đêêc năc đơơh vêy ng’zooi ooy zên prặ căh cậ bh’rợ tr’nêng cơnh lơơng.

Râu pêê năc đợ manuyh lum zr’năh k’đhap coh xã hội cơnh pân đil xoọc vêy a chăc k’đhap, băn k’coon k’tứi, manuyh khúch goo, manuyh pr’ăt tr’mông zr’năh k’đhap. Apêê n’nâu năc đơơh vêy ng’zooi, pa bhlâng năc ooy zên prặ, zooi pa choom p’xoọng bh’rợ tr’nêng.

Râu puôn năc đợ manuyh xoọc pa bhrợ coh zr’lụ ch’ngai bha dăh, năc đợ manuyh pa bhrợ đanh đươnh coh zr’lụ ch’ngai bha dăh cơnh k’noong k’tiếc, hải đảo năc đơơh k’rang lêy k’rơ lâh mơ, tu bh’rợ bhrợ t’vaih zr’lụ ăt mamông t’mêê căh cậ xăl ooy bh’rợ tr’nêng âng apêê n’nâu năc buôn lum bấc pa bhlâng zr’năh k’đhap.

Râu xơơng năc đợ manuyh xay bhrợ choom năc căh crêê cơnh lâng bh’rợ coh xoọc đâu. Apêê n’nâu năc đợ cha năc manuyh ta béch ooy bh’rợ tr’nêng năc căh crêê cơnh lâng đhr’năng cơ cấu tổ chức t’mêê, năc đơơh vêy ng’pa choom cớ bh’rợ tr’nêng căh cậ đoọng bhrợ bh’rợ n’lơơng crêê cơnh lâh mơ./.

CHUYÊN GIA: CẦN CÓ GÓI HỖ TRỢ ĐẶC BIỆT TỪ CHÍNH PHỦ CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG DÔI DƯ

Tinh giản biên chế là chính sách đúng đắn của Đảng nhưng vẫn cần có biện pháp phù hợp để giúp cán bộ, người lao động thuộc diện tinh giản ổn định cuộc sống.

Theo PGS.TS. Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Đảng và Nhà nước đang thực hiện tinh giản biên chế để bộ máy Nhà nước làm việc hiệu lực, hiệu quả hơn. Đây là chủ trương đúng đắn, được sự ủng hộ và đánh giá cao của dư luận, nhân dân.

PGS.TS. Nguyễn Trọng Phúc cũng bày tỏ sự ủng hộ việc địa phương đã chủ động có đề xuất chi tiền để hỗ trợ thêm cho những người nghỉ việc do tinh giản biên chế. Ví dụ TP.HCM dự kiến dành khoảng 175 tỷ đồng ngân sách hỗ trợ thêm cho trường hợp nghỉ do tinh giản biên chế, do dôi dư khi sắp xếp đơn vị hành chính. 

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế, PGS.TS. Ngô Trí Long cho rằng, việc đảm bảo quyền lợi cho người lao động dôi dư sau khi tinh giản, sáp nhập là một vấn đề quan trọng nhằm bảo vệ người lao động và duy trì sự ổn định xã hội. Theo ông Long, có nhiều biện pháp có thể hỗ trợ cán bộ, người lao động sau khi bị nghỉ việc giữa chừng. Ví dụ như tổ chức các khóa đào tạo nghề hoặc nâng cao kỹ năng để người lao động dễ dàng chuyển đổi sang công việc mới. Hoặc hỗ trợ tìm việc, thiết lập các trung tâm giới thiệu việc làm, hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp để mở ra cơ hội khác cho người lao động.   

Cũng theo ông Ngô Trí Long, đồng thời với việc hỗ trợ người lao động thì Chính phủ cũng nên có chính sách ưu đãi về thuế cho các doanh nghiệp chấp nhận tuyển dụng người lao động dôi dư sau sáp nhập. ông Long phân tích:“Những chính sách này giúp bảo vệ quyền lợi cho người lao động, từ đó khiến họ duy trì niềm tin vào hệ thống quản lý của Đảng và Nhà nước, tích cực góp phần phát triển xã hội bền vững".

Theo TS Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, phải đánh giá đúng cống hiến của người lao động để có sự hỗ trợ bằng tài chính cho phù hợp, giúp họ cảm thấy xứng đáng với những cống hiến trước đây. TS Nguyễn Bích Lâm nói: “Đây là một câu chuyện khó về mặt tài chính của quốc gia, của Chính phủ nhưng vẫn cần phải có chính sách hỗ trợ tài chính, chính sách tiền lương thỏa đáng để cán bộ, người lao động cảm thấy vẫn được bảo vệ và đảm bảo cuộc sống sau khi phải nghỉ việc”.

TS Nguyễn Bích Lâm cũng đặc biệt nhấn mạnh, chúng ta cũng phải đánh giá đúng để tránh lãng phí chất xám cho xã hội. Những người tinh giản phải xứng đáng tinh giản, đừng để những người giỏi, người làm được việc phải tinh giản. Phải trọng dụng người có khả năng, trình độ, kiến thức. Theo kỳ vọng của ông Lâm, chất lượng cán bộ sau tinh giản phải được nâng lên và đảm bảo tính kế thừa. Có như thế thì công cuộc tinh giản biên chế mới phát huy tác dụng, làm cho bộ máy hoạt động hiệu quả hơn.

TS. Võ Trí Thành nêu 5 nhóm đối tượng cần được lưu tâm trong công cuộc tinh giản biên chế. 

Đó là cán bộ, công nhân, viên chức thuộc diện dôi dư mà lớn tuổi hoặc gần đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện cần được đảm bảo quyền lợi như chế độ hưu sớm hoặc đào tạo kỹ năng để họ làm việc trong lĩnh vực khác. 

Thứ hai là người lao động thuộc diện hợp đồng ngắn hạn. Nhóm người này thường không có hợp đồng dài hạn và các quyền lợi bảo hiểm rõ ràng nên cần hỗ trợ về mặt tài chính hoặc cơ hội làm việc trong các vị trí việc làm khác.

Nhóm thứ ba là những người yếu thế trong xã hội như phụ nữ đang mang thai, nuôi con nhỏ, người khuyết tật, người thuộc diện khó khăn về kinh tế. Nhóm người này cần được ưu tiên hỗ trợ đặc biệt về mặt tài chính, hỗ trợ đào tạo về mặt kỹ năng.

Nhóm thứ tư là những người đang làm việc ở vùng sâu vùng xa, là những người đã cống hiến lâu năm tại vùng xa như biên giới, hải đảo cần được quan tâm vì việc tái định cư hoặc chuyển đổi công việc của nhóm đối tượng này thường gặp rất nhiều khó khăn và thách thức lớn.

Nhóm thứ năm là những người có năng lực nhưng không phù hợp với vị trí hiện tại. Đây là những cá nhân có năng lực chuyên môn cao nhưng không phù hợp với cơ cấu tổ chức mới, cần được hỗ trợ đào tạo lại hoặc giới thiệu vào các lĩnh vực khác phù hợp hơn./.