Vel Nà Mít coh a ral da ding Hòn Bà vel 3, chr’val Trà Giác, chr’hoong Bắc Trà My ặt coh m’pâng da ding pậ bhưah. Đhanuôr Ca Dong coh đâu zêng nắc pr’loọng đha rựt, đăn đha rựt ặt ma mông g’nưm tơợ crâng. Đăn đâu, đhr’năng k’xịa pay k’tiếc crâng bhrợ ha rêê vaih đhr’năng rooh crâng dzợ dưr vaih. Tu cơnh đêêc, bh’rợ k’đhơợng zư lêy crâng đhị zr’lụ nâu lưm bấc k’đhap k’ra.

T’cooh Châu Minh Ninh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Ban k’đhơợng zư lêy crâng a bhuy Bắc Trà My đoọng năl, m’pâng c’xêê 3 c’moo hay, đhị apêê g’luh họp vel xay moon pháp luật, đơn vị nắc ơy xay bhrợ bh’rợ “t’pâh đhanuôr bhrợ têng ha roo, oọ k’xịa pay k’tiếc crâng đoọng choh ha roo” lâng đoọng đhanuôr ký gr’hoọt bhrợ têng. Rau ting moọt bhrợ âng đảng viên ta nih liêm cơnh Bí thư Chi bộ vel Nguyễn Hồng Sơn, Trưởng vel Phạm Xuân Bình; t’cooh bhươl, đảng viên Nguyễn Thanh Thưởng… ơy t’pâh 11 pr’loọng đha nuôr coh vel bhrợ têng. Tơợ pr’đơợ t’pâh 20 ức đồng, Ban k’đhơợng lêy crâng Bắc Trà My ơy vặ ze múc, k’rong c’rơ đhanuôr đhị đơn vị đh’rưah lâng đhanuôr bhrợ têng ruộng bhưah lâh 1ha đhị toor k’ruung Xung; pa tih k’tiếc, bhậ zr’roh đác k’ruung Xung, pêch lâh 100m c’lâng zr’roh đác pa hooi tưới đhăm clung t’mêê. T’cooh Châu M   inh Ninh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Ban k’đhơợng lêy crâng Bắc Trà My đoọng năl, đơn vị dzợ pa zưm lâng ngành Nông nghiệp chr’hoong zooi đhanuôr m’ma ha roo cao sản đoọng choh bêệt. “Pazêng cán bộ vey kinh nghiệm, kỹ thuật chuyên môn đăh choh bhrợ ha roo bơơn ra pặ trực tiếp chô ooy Nà Mít choh, bhrợ k’tiếc, pa liên phèn, sạ ha roo, pa choom cơnh bhrợ têng tng bh’rợ “jưah bhrợ đoọng lêy, jưah k’đhơợng têy bhrợ têng” đoọng ha đhanuôr. Bơơn lêy ha roo dưr chắt liêm, vaih pô. Năc coh hân noo tr’nơợp, cha noọng c’lọt 2023, bh’nơơn pa chô mơ 47 tạ/ha. Đhanuôr tước pâh lêy lâng bhui har pa bhlầng”.

T’cooh Nguyễn Xuân Thành, Trưởng k’bhuh 11 pr’loọng đhanuôr ting pâh bhrợ, choh ha roo đhị vel Nà Mít, vel 3, chr’val Trà Giác, chr’hoong Bắc Trà My đoọng năl: “A cu k’noọ coh loom nắc bhrợ ha roo ruộng k’đhap bhlầng dợ bêl xơợng lâng ting bhrợ cơnh pa hcoom âng cán bộ kỹ thuật âng Ban k’đhơợng lêy crâng chr’hoong nắc nâu kêi ơy choom bhrợ têng. Choh bhrợ ha roo ruộng doọ rau k’đhap. Bh’nơơn ha roo cung dal lâh. Pr’loọng đong zi bhrợ têng, choh ha roo ruộng lâh muy sào ha dợ pa chô tươc k’zệt bao ha roo, bấc 4 tước 5 chu bhrợ ha roo ha rêê. Choh ha roo ruộng nắc pa chô bấc lâh, doọ k’rang ta bhuch ha roo cha. Bhrợ ha rêê buôn a đhăh pa hư, pleng cha noọng nắc căh vêy pa chô bh’nơơn”.

Bh’nơơn tơợ hân noo choh bhrợ cha noong c’lọt c’moo 2023 liêm choom nắc zooi k’bhuh pr’loọng t’cooh Nguyễn Xuân Thành cha Tết Giáp Thìn 2024 k’bhộ ngăn. Tơợ đâu, c’năl đăh bhrợ cha âng đhanuôr vel bhươl tơợ a hay tỵ ơy loih lâng bhrợ ha rêê nắc ơy ting pa dưr dal. C’moo 2023, pazêng đhăm crâng prang vel Nà Mít bhưah mơ 1.000ha doọ dưr vaih đhr’năng rooh cat, đhr’năng k’xịa k’tiếc crâng bhrợ ha rêê ơy xiêr bấc; bấc đhăm crâng, pa bhlầng nắc crâng a bhuy bơơn zư lêy lâng pa dưr. Đac tu k’ruung Xung ơy hooi chô pa dưr tr’mông tr’meh vel bhươl. Tơợp c’moo đâu, đhanuôr t’bhưah lâh 6.000m2 đhăm ruộng đhị clung Xung lâng vêy pa xoọng 10 pr’loọng vel Nà Mít ting pâh.

Đh’rưah lâng Nà Mít, Ban k’đhơợng lêy crâng Bắc Trà My nắc xay bhrợ cớ cr’noọ bh’rợ choh ha roo ruộng đhị vel Hạnh Phúc, chr’vl Trà Giác. Xoọc tơợp vêy 13 pr’loọng đhanuôr zước bhrợ lâng t’vaih tổ hợp tác. Tơợp c’xêê 5 t’mêê đâu, k’nặ 1ha k’tiếc crêê ta lơi âng vel Hạnh Phúc bơơn tal pa liêm đoọng bhrợ têng. Ting cơnh t’cooh Đinh Văn Linh, Chủ tịch UBND chr’val Trà Giác, chr’hoong Bắc Trà My, vel đong vêy k’nặ 6.000ha đhăm crâng a bhuy, coh đêêc vêy bấc zr’lụ đhanuôr ặt ma mông coh crâng, pr’ặt tr’mông dzợ lưm bấc k’đhap k’ra. Rau zooi âng Ban k’đhơợng zư lêy crâng chr’hoong Bắc Trà My ơy zooi đhanuôr 2 vel Nà Mít, Hạnh Phúc pa dưr dal c’năl, kỹ thuật choh ha roo ruộng pa dưr pr’ặt tr’mông. Tơợ đêêc, chroi k’rong pa xiêr đhr’năng pa hư crâng… “Bh’rợ xay moon âng cán bộ, đảng viên Ban k’đhơợng zư crâng chr’hoong Bắc Tra My chr’năp pa bhlầng, t’vaih pr’đơợ ha dưr k’rơ coh c’năl âng đhanuôr tơợ bhrợ ha rêê đoọng choh ha roo ruộng pa chô bh’nơơn dal. Xoọc đâu, đhăm ha roo ruộng bơơn t’bhưah zooi pr’ặt tr’mông âng đhanuôr vel bhươl r’dợ bơơn tệêm ngăn lâh. Chính quyền vel đong nắc đh’rưah lâng đoàn thể, đhanuôr nắc lêy bhrợ, pa liêm đhăm k’tiếc bhrợ têng đoọng t’bhưah cr’noọ bh’rợ nâu đhị apêê vel đoọng têệm ngăn đhanuôr zập ha roo cha”.

Cr’noọ bh’rợ “T’pâh đhanuôr bhrợ têng, pa dưr, t’bhưah đhăm choh ha roo ruộng, oọ k’xịa k’tiếc crâng đoọng choh ha roo” âng cán bộ, đảng viên Ban k’đhơợng lêy crâng a bhuy chr’hoong Bắc Trà My bơơn xay moon nắc cr’noọ bh’rợ dân vận t’bech cấp chr’hoong c’moo 2023 lâng bơơn UBND chr’hoong Bắc Trà My hơnh deh, cher Giấy khen./.

GIÚP DÂN LÀM LÚA NƯỚC ĐỂ GIỮ RỪNG

Cán bộ đảng viên Ban Quản lý (BQL) rừng phòng hộ huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam cùng các đảng viên cốt cán tại làng Nà Mít, thôn 3, xã vùng cao Trà Giác vận động bà con khai hoang, phục hóa làm lúa nước, không lấn chiếm đất rừng làm rẫy, đem lại lúa thóc dồi dào cho đồng bào Ca Dong, góp phần giữ rừng hiệu quả.

Làng Nà Mít, nằm dưới chân núi Hòn Bà thuộc thôn 3, xã vùng cao Trà Giác, huyện Bắc Trà My được bao bọc bởi những cánh rừng tự nhiên rộng lớn. Người dân Ca Dong nơi đây, hầu hết là hộ nghèo, cận nghèo sống chủ yếu nhờ vào rừng. Gầy đây, tình trạng xâm chiếm đất rừng, phát nương làm rẫy gây cháy rừng … vẫn tái diễn. Bởi vậy, công tác quản lý bảo vệ rừng ở vùng này gặp nhiều khó khăn, phức tạp.

Ông Châu Minh Ninh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ Bắc Trà My cho biết, nửa đầu tháng 3 năm ngoái, tại các buổi họp thôn tuyên truyền, phổ biến pháp luật, đơn vị đã triển khai mô hình dân vận khéo “Vận động nhân dân thực hiện khai hoang, khôi phục, mở rộng diện tích canh tác lúa nước, không lấn chiếm đất rừng để sản xuất lúa rẫy” và tổ chức cho dân làng ký cam kết thực hiện. Sự vào cuộc đầy trách nhiệm của các đảng viên mẫu mực như Bí thư Chi bộ thôn Nguyễn Hồng Sơn, Trưởng thôn Phạm Xuân Bình; già làng, đảng viên Nguyễn Thanh Thưởng... đã vận động 11 hộ dân trong làng đăng ký tham gia. Từ các nguồn vận động nội lực khoảng 20 triệu đồng, Ban quản lý rừng phòng hộ Bắc Trà My đã thuê xe múc, huy động nhân, vật lực hiện có tại đơn vị cùng dân làng ra quân khai hoang, phục hoá khu ruộng mới rộng hơn 1ha ở ven suối Xung; san múc, đắp chắn khe suối Xung làm đập dâng, đào hơn 100m kênh mương dẫn nước về tưới cho cánh đồng mới. Ông Châu Minh Ninh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ Bắc Trà My cho hay, đơn vị còn phối hợp với ngành Nông nghiệp huyện hỗ trợ bà con giống lúa nước cao sản để ươm, sạ: “Những cán bộ có kinh nghiệm, kỹ thuật chuyên môn về làm lúa nước được phân công trực tiếp về Nà Mít ươm giống, xuống đồng cùng làm đất, xử lý phèn, sạ lúa, hướng dẫn kỹ thuật thâm canh theo phương châm “vừa trình diễn, vừa cầm tay chỉ việc” cho người dân. Tận mắt nhìn thấy lúa nước phát triển tốt tươi, rồi ngậm hạt, trổ trĩu bông. Ngay trong vụ sản xuất đầu tiên, Hè Thu năm 2023, năng suất thu về đạt khoảng 47 tạ/ha. Dân làng kéo đến tham quan và rất vui mừng phấn khích”.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Trưởng nhóm 11 hộ dân tham gia khai hoang, làm lúa nước tại làng Nà Mít, thôn 3, xã Trà Giác, huyện Bắc Trà My cho biết: “Mình cứ nghĩ trong bụng làm lúa nước thì khó nhưng khi nghe, rồi làm theo hướng dẫn, chỉ vẻ tận tình của cán bộ kỹ thuật của Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện nên chừ biết được rồi. Làm lúa nước cũng không có chi khó hết. Lúa hạt khi thu về đạt lắm. Gia đình mình khai hoang, làm lúa đám ruộng hơn sào đất mà thu về được cả chục bao lúa, gấp 4 đến 5 lần nếu làm lúa rẫy mà cũng làm chừng nớ đất. Làm lúa nước thì lúa thu về được nhiều, không sợ thiếu lúa, thiếu đói như làm lúa rẫy. Làm lúa rẫy hay bị thú rừng phá, nắng hạn mất mùa, làm ăn không chắc”.

Thành quả từ vụ sản xuất lúa vụ Hè Thu năm 2023 thắng lợi giúp nhóm hộ ông Nguyễn Xuân Thành đón Tết Giáp Thìn 2024 no đủ. Từ đây, nhận thức về sinh kế của dân làng vốn phụ thuộc vào nương rẫy ngày càng được nâng cao. Năm 2023, những khu rừng quanh làng Nà Mít rộng khoảng 1.000 ha không xảy ra cháy, tình trạng xâm lấn rừng để lấy đất làm rẫy giảm đáng kể; nhiều diện tích rừng, nhất là rừng đầu nguồn được bảo vệ và dần phục hồi. Nguồn nước suối Xung dần hồi sinh cho dân làng tưới tiêu đồng ruộng và dẫn nước về làng sinh hoạt. Đầu năm nay, bà con mở rộng hơn 6.000m2 diện tích lúa nước ở cánh đông Xung và có thêm 10 hộ dân làng Nà Mít tham gia.

Cùng với Nà Mít, Ban quản lý rừng phòng hộ Bắc Trà My tiếp tục triển khai mô hình trồng lúa nước tại làng Hạnh Phúc, xã Trà Giác. Bước đầu có 13 hộ dân đăng ký tham gia và thành lập tổ hợp tác. Đầu tháng 5 vừa qua, gần 1 héc ta đất bỏ hoang của làng Hạnh Phúc được phát dọn thực bì để chuẩn bị khai hoang. Theo ông Đinh Văn Linh, Chủ tịch UBND xã Trà Giác, huyện Bắc Trà My, địa phương có gần 6.000 héc ta diện tích rừng tự nhiên, trong đó có nhiều khu dân cư sống trong rừng, đời sống còn nhiều  khó khăn. Sự hỗ trợ của Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Bắc Trà My đã giúp người dân 2 làng Nà Mít, Hạnh Phúc nâng cao nhận thức, kỹ thuật trồng lúa nước, cải thiện đời sống. Qua đó ,góp phần giảm thiểu tình trạng xâm hại, giữ rừng đầu nguồn...  "Công tác dân vận của cán bộ, đảng viên Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Bắc Trà My rất có ý nghĩa, tạo được bước đột biến lớn trong nhận thức của bà con từ phát nương, làm rẫy chuyển sang trồng lúa nước cho năng suất cao. Hiện, diện tích lúa nước được mở rộng đáng kể giúp đời sống dân làng dần được ổn định hơn. Chính quyền địa phương sẽ cùng đoàn thể, nhân dân tiếp tục khai hoang, phục hoá diện tích đất sản xuất để nhân rộng mô hình hay này tại các thôn còn lại để đảm bảo an ninh lương thực tại chỗ cho bà con”.

Mô hình “Vận động nhân dân thực hiện khai hoang, khôi phục, mở rộng diện tích canh tác lúa nước, không lấn chiếm đất rừng để sản xuất lúa rẫy” của cán bộ, đảng viên Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Bắc Trà My được công nhận là mô hình dân vận khéo tiêu biểu cấp huyện năm 2023 và được UBND huyện Bắc Trà My tuyên dương, tặng Giấy khen./.