Bàn Văn Đức- làn miền puz tziênz bua phính miền nhây vuồn hóa

                     Phính miền Bàn nhây họ sanhz zói- ziệt phính ìu miền ziêm ziêm Vân Hồ, Sơn La, tuz quá quang kếu tzùn gziáo, ziêm hít xê phái ông hả khzuất nhniêuz hộ tộ khẹ giảng. Khzuất sấy nhnảng 1968, nhây bez tháo ỳ tzản ông Đức hả mài 30 puânz lồ hnoi sâu, khzàm puânz mài ghez nayz hòng pez nhnáng kếu ông hả hiuz đỏ 25 puân lồ sâu. Ông Đức pun hiuz: Mài khzàm nhủng sâu, Tài ziết bộ bez sâu giáo khoa, lổng liều gziáo sâu mài 15 puânz, plaiz pến 3 puẩn; tài ziết puẩn mài 6 puânz (conzg duấn ìu miền nhây còn cút);  Tài nhể puẩn bez ìu miền hểu tzấu tồm sâu dung. Nayz bộ mài 2 uânz. Tài ziết puânz liều pun phính miền Bàn; tài nhể puânz liều pun phính miền Lý, Đặng, Triệu, anhz mài coz coz tìu dung ca. Cờ hên nải anhz mài khzàm puânz sâu khờ ;ểnh conzg dduans lồ hnoi câuz, sâu mảng hnoi coz tìu dung ziêm hít tzấu miênz, tzấu khzình cha.

          Dào duấn tìu sỉ múa tỏi phính ìu miền hiuz khzẹ giảng mayz khzăm, lái nải quyaz đảng 20 nhnáng nayz, hayz nhnáng ông Đức tồng khoi 2-3 lớp, ziệt lớp 30-80 làn miền tháo hộ giảng, miền lún hải bez 10 nhnáng, miền cố hải bez 75 nhnáng tuz ông Đức tzùn gziáo mayz lổng nhàn. Lái tuz hộ khẹ giảng ziêm hít xê phái, ông Đức lẩu tháo tzún ló hiuz duấn phính ìu miền nhây vuồn hóa quyaz coz puânz lồ sâu. Coz nghìn nhiểu ziêm coz puânz lồ sâu ấy laz xì đô, khzáo khzăm, lái nải ông tzấu pến coz puẩn tzộ liều hẩy hiuz, hẩy tộ, hẩy cháng. Kếu ông nhây chaoz biên sọan, miền hài tộ khẹ giảng bez hiuz tuz kếu tzấu can. Vuổi  hnăng nải, ziêm tzèng hổ 3-5 há, ông Đức hả gziáo khzàm làn miền hài tộ, hài phiaz khẹ giảng.

          Hiuz páo 63 nhủng dung ca, ông Bàn Văn Đức tồng hả liều tzèng hổ liều gziáo coz tìu dung ca mayz lổng nhàn pun khzàm làn miền lác cuối vuồn hóa ziêm xía, kếu ziêm khzàm guyển khờ lểnh. Khzàm làn miền tuz ông Đức tzùn gizáo ỳ hít hả hài páo dung.

          Ziêm coz pến piêuz nayz, ông Bàn Văn Đức anhz  lổng khzá pịa tzùn gziáo khẹ giảng pun tồm tzuống múa tỏi phính ìu miền ziêm tấy paz sanhz mài múa tỏi phính ìu miền tzèng

          Nhnáng 2012, Trung tâm vì sự phát triển bền vững miền núi thuộc Liên hiệp Hội khoa học kỹ Thuật Việt Nam tuz liệp tzèng, kếu thành viên bez múa tỏi ìu miền ziêm 7 sanhz Nghệ An, Sơn La, Hòa Bình, Yên Bái, Bắc Giang, Thanh Hóa, Quảng Ninh, Trung tâm mài sỉ tào tò con, pong thính pun tìu sỉ khoi coz lớp gziáo khẹ giảng kếu cấp chứng chỉ. Ông Đức tuz bầu tzấu ủy viên Trung tâm kếu bez làn miền pịa biên dịch kếu soạn thảo bộ sâu giáo khoa 15 puânz liều gziáo pun coz lớp nayz.

          Ông Lường Văn Hùng, Bí thư Đảng ủy xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La pun hiuz thim: Múa tỏi phính ìu miền ziêm tẩy tào tào xía ỳ tzản đuông tzấu lống tìu công xiêuz vuônz phính miền nhây vuồn hóa, ziết bez giảng phiaz. Kếu coz pến piêuz nải tzụ congz tháo làn nghệ nhiền ló hiuz phính ìu miền nhây vuồn hóa Bàn Văn Đức

          Băng: Ziêm tẩy tào mài ông Bàn Văn Đức bez làn miền laz xì hiuz, kếu xiêuz vuônz phính ìu miền nhây vuồn hóa. Lái lác cuối phính miền nhây vuồn hóa, ziết bez mayz tuz chaoz nhàn công ziêm coz dủn  gziáo giảng nhây bez ông vuổn khzuất nhniêuz gziáo cáo dòi. Chuổng kếu múa tỏi phính ìu miền, zia bua ói coz phính miền khờ lểnh sẽ tzíp xiêuz vuônz  bua phính miền nhây vả congz, giảng phiaz. Phát héng ziềm lảm liều  múa tỏi miền màn nhây sấy tzẳng phát héng lống nhnàng khzun kếu puz tziênz phính miền nhây vuồn hóa”

        Lỉu nhniêuz puz tziênz phính ìu miền nhây giảng phiaz, ông Bàn Văn Đức hả guyền hnâyz tuz Chủ tịch kuaz píu mềnh tào nghệ nhân zói. Puẩn thán hang cuối nayz bez nom khzáng tzấu pun ông anhz tzíp puz tziênz phính miền nhây vuồn hóa./.

  Phính ìu miền ziêm Sìn Hồ guyển Lai Châu sanhz nhây lẩy pái tòng ziêm hít tzấu shình cha

  Phính ìu miền ziêm Sìn Hồ guyển tzấu lẩy pái tòng ziêm 7 nom tzèng hổ lùng mản tháo 12 nom tzèng hổ đamz muẩn ziêm hnoi tzấu shình cha tzính. Liều bển đảng tzấu lẩy pái tòng chà tình sèng làng vuaz pung bển đảng ziệt tzung phấy coz tìa, 3 pung, ziệt pung an ziệt tzung táng. Ziêm cờ ngải phấy coz tìa an ziệt dỏm mhâyz, cờ ngải khzíp 2 toz nhàn pièng; 1 viênz tùng oz, y nom tồm piền hô; 8-10 sung tzẩu, 8-10 nom tzanz  hốp tiuz; 100 nom cờ mẹ. Cờ nhía ménh pung tzung tìa, múa tỏi tỉm blièo gaoz, cờ nải tỉm 2 khoiz tzị, 2 plan xuống díp phái tóng pun sèng nham kếu sèng làng tzấu lẩy.

          Đảng hít pái tòng, bez tzụ tzấu não hùng tòng. Chà tình kênz 12 tào cù ngòa ton cờ điaz 12 nhnáng tzuổi ziêm cờ hên tzung tìa. Hểu miền plômz phàn tị, boz lò dố Plôm não hùng tòng, tấy cù ngòa ton tzấu nảo nhụt,  tzấu ấy, hốp tiuz, nhản oz nảo nhụt. Hít plôm tzéng phàn tị, tấy cù ngòa ton dán, nayz hít làn mùi miền tzong duổi pun tói sèng miền.

          Ziêm hít tzong duổi pun tói sèng miền, phàn tị sai anhz plôm phàn tị khzinh, liều pêz, kếu búa pun tzuống múa tỏi miền màn láng tzông hiuz bez ói làm tzấu lẩy pái tòng.

          Hít tzong tzéng tói sèng miền, tói sèng miền blỉẻo ménh pung  pủa nanz ziệt khoiz diềm plá, tói sèng miền sâuz bài tzânz húng pháo vuaz tzía tzẳng uẩy, y pung mài 2 làn xịa pùng, ziệt khái húng pháo vuaz tzía tzẳng uẩy. Y làn xịa pùng bez sâuz nải tzangz sèng nham sâuz  cuổi can sèng làng.

          Ziêm phính ìu miền nhây lẩy pái tòng làn tìu phâyz bez laz xì khziếm vuổi làn tìu phây bez làn hiuz hiuz duấn lẩy pái tòng. Làn tìu phây tzụ tzuổi ziêm cờ hên tzung tìa, mài sỉ tào búa tói sèng miền pái tòng: Hểu múa tỏi miền màn  tzuổi ziêm cờ hên  tzung tìa lénh pái, búa quàn  phàn tị sai plôm phàn tị, tồng ziết coz dủn pái pun tói sèng miền, hểu quàn phàn tị sai tình tzấu sỉ.

          Lẩy pái tòng tuz pái, tài ziết dủn pái bez bái ồng thái. Nayz hít làn tìu phâyz y tziaz pẩu pầu nom piều cờ nhủa mài 6 tzanz tzà, pầu pháo đảng ménh pung làn sèng làng, nayz hít làn sèng làng thoz pủa pịa  pìên tzà liều bển đảng pái tòng. Làn tìu phây hểu hengz xưz ơ, nải hít quàn miền anhz plômz phàn tị boz lò dố. Tói sèng miền tzụ pái 7 dủn.  Gang hít pái cáo coz dủn hả cuồi tỉnh bezlàn tìu phây anhz cong hô: Tuaz lâuz, quàn miền plôm phàn tị anhz mản tình.

          Tài nhể tìa pái bez pái tía mả y pung, làn mùi miền kếu khzình suiz ông. Gang hít hả cáo tấy miền, làn tìu phâyz anhz muẩn tói sèng khzuất pái, búa quàn miền anhz plômz phàn tị boz lò dố.  Phún ziêm nải mình, coz dủn pái tuz phunz can  tấy miền lénh pái ziêm phấy coz tìa. Tói sèng miền cuổi, sâuz  pái  3 dủn bez phún pái pun ziệt làn  . Làn tìu phây phún coz dủn pái kếu tìu chaoz  tzoai tấy cờ mẹ khzú. Hít hả cáo coz dủn dủn pái. Coz làn miền lénh pái tzó ziêm lùi bụa khzuất coz nhủng kuaz an pháo piền ziêm cờ ngải tzung tìa, dép ziệt đùn đoz pịa nom piền, mảng hnăng bez hả lénh pái, lỉu bez dán. Làn tìu phây anhz hểu tấy miền pháo lénh pái.

          Tài pham tìa pái bez pái khé. Coz làn miền  lénh pái bez cờ nhỉa miền,  nải bez múa tỏi ziêm láng tzông, có ziểu, hầu chế… Nhây bez tấy miền lénh pái hả tzụ mài gố, hả tuz pái pẹ làn miền, nải hít khzính tuz tzuổi ziêm cờ hên phấy coz tìa lénh pẹ làn miền pái. Tài phấy, tài hử… tìa pái tồng hnăng tài pham tìa pái, pái tháo hít  lỉu tấy miền lénh pái.

          Lỉu lẩy pái tòng, làn khzình suiz ông tzấu lẩy kít huân pun tói sèng miền. Ông Búa tói sèng miền tzụ cháng tía mả nhây ền tzình, tzụ tiaz khzâuz tzấu nhản. Khzênh tói sèng miền diêuz mài tòn chuôiz.

          Phính ìu miền ziêm SÌn Hồ guyển, Lai Châu sanhz nhây lẩy pái tòng laz xì mài muz lái nải tuz múa tỏi miền màn laz xì cấu tháo kếu bez ziệt nhủng lẩy khziếm tzụ mài ziêm hít tzấu khzình cha./.