Phính pẹ mìu miền nhây lả sênh tiền
Nhủng cờ nayz tuz múa tỏi phính pẹ mìu miền lổng liều lả sênh tiền bez ziệt tìu piaz, piaz sênh tiền tuz lổng ziệt tìu haoz đaoz 1-1,2m, mài 3 hám tzuôi khốt lièu khzún coz nhàn khzu pịa, pờ đống mayz tzuôi khốt liều nanz hít lả. ziêm coz nom tóng tzuôi khốt tuz plaiz pến 3-4 hòng nhàn khzu, ziệt hòng khzún 2-3 nom kếu tỏi. Ziêm y pung tào tuz nhát thim suiz duổi. Piaz sênh tiền hít mảng bez khù tzấu nhây bez liều tzấu tuz miền tzụ mài pùa tào liểu. Có Giàng A Hải, chủ nhiệm Câu lạc bộ Phình pẹ mìu miền nhây phàn tị ziêm Bắc Hà (Lào Cai) , ziệt làn miền hiuz múa tỏi phính pẹ mìu miền nhây ziềm lảm pun hiuz:
Phính pẹ mìu miền nhây tìu piaz sênh tiền hả mài ziêm lào tỏi chổng kếu phàn tị. Piaz sênh tiền bez ziệt ziêm tấy 18 nhủng lềm chùi, phàn tị, piaz sênh tiền, dụ… Hít lả miền quỳn, miền điz tzáo tzuôngz hnăng phính pẹ mìu miền nhây sành cunz, piaz sênh tiền bez lổng liều tzủn penh dếm kuaz”
Lò hnoi, lả sênh tiền mài zịêt bài chuổng lềm 18 nhủng lái nải hít lả tzụ mài cáo 18 làn miền, miền nayz piaz, miền nanz côn, miền nanz dụ, chùy… lả kếu tỏi. Lả sênh tiền lẩu tuz tzấu ziêm múa tỏi nhây coz hnoi lẩy, vủi hô.
Ỳ tzản hnoi, ziêm coz nom vủi, vủi phính pẹ mìu miền lả sênh tiền hả tuz tzấu mayz cáo dòi. Hít mài miền muất sấy nìn bua khúng nanz hnaz, nanz piaz sênh tiền phàn tị… quỳn mình ziêm cờ nhủa pliaoz, hnăng conzg nhiểu miền sẽ mình 7 dúân, táo duấn 7 duấn, miền chảng bez mình 9 duấn, táo duấn 9 duấn. Lả sênh tiền anhz tzu coiz thiuz tzấu họp lẩy ziêm hít mình biểu diễn ziêm coz hnoi vủi, biểu diễn vuồn nghệ.. nhây bez vuổn puz tziênz coz tìu lả còn ziều. Lả sênh tiền mài khzàm bài, bez lái miền càn lả càn piênz, nhây bez lềm lỉu coz bài lả mài 11 nhịp khiếm kếu tzấu pến bài lả khù mảng. Cờ hên nải liều lả sênh tiền thim khù mảng, múa tỏi anhz plúi họp kếu tấy paz nhủng lò dố, phàn tị.
Vàng Thị Dống, ziêm Lào Cai sanhz hả hộ kếu mình biểu diễn lả sênh tiền ziêm khzàm nom tóng ziêm 10 nhnáng nayz, phát nayz hải bez hả lả sênh tiền ziêm vủi vuồn hóa phính pẹ mìu miền tzèng kuaz dủn tài III tuz tzấu ziêm Lai Châu sanhz guyền hnâyz pun hiuz:
“Zia nhây ziểu gziáo zia lả sênh tiền. Zia nhây ziểu gziáo 11 nhịp khziếm, cờ hên nải zia anhz hộ thim ziêm mạng, hộ thim coz bài seng lỉu bez càn biên tập pến ziệt bài lả liều gziáo pun coz làn hầu chế ziêm ziêm đội chuổng hộ kếu mình biểu diễn. Đảng hải bez lả ziêm coz dủn họp lây, hnoi vủi, gang nayz liệp tzèng câu lạc bộ phàn tị Bắc Hà, zia hả tò đội lả pịa Câu lạc bộ liều chuổng hộ lả kếu tỏi”
Chuổng kếu phính pẹ mìu miền nhây lả phàn tị laz xì quyến, lả sênh tiền tồng bez phính pẹ mìu miền nhây lả còn ziều, hả kếu đuông tuz múa tỏi miền màn puz tziênz phát héng. Ziêm Lào Cai, khzàm Câu lạc bộ tuz liệp tzèng liều thính múa tỏi miền màn mài thim tóng sinh hoạt, ló hiuz puz tziênz phính miền nhây vuồn hóa. Hnăng Câu lạc bộ phính pẹ mìu miền Bắc Hà nhây phàn tị bez lái có Giàng A Hải liệp tzèng. Có Hải congz:
“Câu lạc bộ mài búa bez Câu lạc bộ phính pẹ mìu miền nhây phàn tị nhây bez tháo kếu Câu lạc bộ bez mài khzàm tìu duổi vuồn hóa tuz zia bua puz tziênz kếu phát héng hnang lả sênh tiền, páo dung ca, lả phàn tị. Ziêm coz họ tòng ziêm Bắc Hà, Si Ma cai, zia bua anhz gziáo coz làn phun 3-5 nhnáng lả sênh tiền, tháo lỉu tộ lớp 5 bez coz làn phun hả hài lả, hít tộ cấp 2 cấp 3 bez hả mình biểu diễn tuz ziêm khzàm nom tóng”
Tháo kếu coz láng tzông múa tỏi phính pẹ mìu miền pịa coz dủn lẩy, dờ hấy, tuz muống phàn tị khù muống kếu tuz mảng lả sênh tiền chuổng kếu phính pẹ mìu miền nhây coz tháo lui hấu, chùn duổi, anhz tzấu pun láng tzông ziêm tẩy hang cào thim hò nò./.
Vân Hồ, Sơn La ưu khez tháo ziều diảo
Cunz tháo thứ 7, chủ nhật hòng tuần, Chiềng đi 2 láng, Vân Hồ xía, Vân Hồ guyển, Sơn La xanhz anhz khoi hầy pliên tẩy hang. Coz nhủng khzống húa ziêm nayz tuz lổng haoz liệp pến ziêm coz lìu phái. Cờ nhỉa 42 tóng mải pẹ mìu miền nhây coz nhủng húa hangz tùng oz kháng cha, bìe xui, bỉe kháng gai, coz nhủng lai, đòi, tồm đia kếu phính miền nhây tzòng tzuz... Hầy pliên chiềng Đi 2 anhz ưu khez tháo vuổi múa tỏi ziêm nayz tzông zuaz, ờ diẻo còn ziều chuổng kếu phàn tị nhây khzía. Tỏ Lê Thị Lệ, khez ziêm Vĩnh Phúc xanhz tháo pun hiuz:
“Kếu zia bua tuz tháo tẩy hang, ziết bez hầy pliên hái kềnh guyền hâyz, tziàng quàn quýa xin diêuz liều mình hầy pliên. Miền màn ziêm nayz kềnh xuổn, kềnh guyền hâyz tuz tháo nayz”.
Khez tháo tham quan, ziều diảo cunz hoi cunz thamz, lái nải coz nom hầy pliên hangz nayz hả thính miền mnà tẩy pung tzỏn tuz nhàn tzìn lái mải cành tzuống húa, thính múa tỏi thiuz chaoz tzấu nhản, chuổng nải tzùn múa tỏi tẩy pung nhây vuồn hoá. Ông Sồng A Nhà, Bí thư Chi bộ Chiềng Đi 2 láng, Vân Hồ xía, Vân Hồ guyển pun hiuz:
“Lềm líu coz nhủng hòng húa tuz múa tỏi pẹ mìu miền tzấu, úi tzuống ziêm tẩy pung. Láng búa múa tỏi úi tzuống can thóng liều mài hòng húa mải, tzùn ziêm hầy pliên”.
Mayz tzuôngz hangz hầy pliên, bènh pé Nàng Tiên ziêm Chiềng Khoa xía, Vân Hồ guyển anhz ưu tuz khez tháo vuổi kềnh duổi. 3 khang bènh pé Nàng Tiên tuz miaz cômz, ziêm cờ ngải mài vuôm đót zỉa hangz 1 khoaiz đia pẹ. Vuôm làng, dang dểng kềnh khù mảng... Lềm líu tẩu pến 1 khoaiz pháng hangz phin cha đuông puối ừ zòm... Tỏ Nguyễn Thị Huyền, khez ziêm Hà Nội tháo nayz pun hiuz:
“Nayz bez tài ziết dủn zia tháo bènh pez Nàng Tiên. Gang quýa đảng 2 nom tziàng hổ tháo tóng bez zia puột ziêm nayz kềnh duổi”.
Ziêm quy hoạch pliến tảy ziều diảo tziàng kuaz Mộc Châu, Vân Hồ guyển anhz tuz hiuz tháo kếu thzàm tìu duổi. Hangz congz pịa thzun cuối, pỳ chào pỳ hiangz piàng goi kềnh duổi bez tháo hạ cuối anhz ưu khez tháo kếu bènh pé Nàng Tiên (Chiềng Khoa xía), bènh pez Tạt Nàng (Chiềng Yên xía)... Vân Hồ tồng tuz hiuz tháo bez tẩy pung mẩu ốp, vuổi hayz thóng khez tháo tồng tuz mảng mẩu ốp pẹ. Nayz tẩy pung anhz puz chiênz thzàm di tích lệ dải vuồn hoá hangz: di tích cấp tziàng kuaz tzâuz Tạng Mè ziêm Suối Bàng xía; tềnh Hang Miếng ziêm Quang Minh xía; tềnh Nàng Bẳng Mương ziêm Chiềng Khoa xía; pliến tẩy căn cứ cách mạng Mộc Hạ... chuổng nải bez tồm tzuống pẹ mìu nhây vuồn hoá ziêm Hua Tạt, ừu miền ziêm Nà Bai, chàn Thái miền ziêm Phụ Mẫu...
Cú Nguyễn Thị Lư, Trưởng phòng Văn hoá – Thông tin Vân Hồ guyển, Sơn La xanhz pun hiuz:
“Cờ nhỉa pliào kuaz nhây nhàn tzìn, zia bua tồng tzùn búa tziều tình khuýn cáp, plaiz pun coz tổ chức, làn miền tzấu coz cồng tềnh di tích, tóng duổi liều phụ sú khez ziều diảo. Ziêm hiàng tào tháo nayz hít, guyển tzíp quýa đảng 80 thzin luồn khez, xiêu tuz quýa đảng 12 tỷ nhàn. Zia bua anhz tzíp chuổng kếu múa tỏi puz chiênz coz phính miền nhây ziềm lám vuồn hoá, tzấu coz hoi củi cáp kếu ờ diẻo còn ziều, vuồn hoá vuồn nghẹ... liều ưu khez tháo ziều diảo"./.
Viết bình luận