Thiết há tziệp phấy- Coz phính miền ziêm Lai Châu nhây tìu duổi vuồn hoá còn ziều

14/7 bez ziệt hnoi dờ hấy hô tói kếu tồm tzuống múa tỏi coz phính ziêm Lai Châu khúng gang  quýa nhnáng. Múa tỏi mảng nayz bez dủn liều mừng gang 1 nhnáng tzấu công, hayz làn mình cô tồng duấn, tòn chuôiz húng duấn ồng thái, búa công ông cú, tía mả. Ziêm hnoi 10/7 táo mình cóm coz láng tẩy chàn Thái, Giáy, ìu miền ziêm Lai Châu hả khzùn khzùn bển tziệp phấy. Coz nom hầy pliên, coz nhủng kuaz, zúa pun hnoi tziệp phấy hả tuz tzấu; zúa, phà cao, zùa tzin kếu coz nhủng zúa còn ziều. Hayz làn tồng bển cáo dòi coz nhủng kuaz liều síp ồng tháo kếu  bển mhầy làng, lai khzói liều tzấu bổm hnáng liều muổn có ziểu, hầu chế ziêm cô phát. Coz paz hung đang tuz lổng đèng nòm ziêm chề Hoàng Liên tzấu tài tồng tuz múa tỏi chàn Thái Bình Lư, Tam Đường tò mình 30 tổng chaoz zỉa hây liều mải phụ sú pun 14/7. Cú Lò Thị Péng, ziêm Mường Cáu láng, thị trấn Tam Đường, Tam Đường guyển, Lai Châu sanhz congz:

“ Hayz hầy pliên zia tồng zỉa nayz mải hung. Nhây bez hầy pliên khziết há chiệp phấy nayz, zia mải tuz cào khzăm. Nayz nhủng hung bez chà tình nhây nhủng công tzấu còn ziều, tuz lổng kềm nom tzấu tài lái nải laz xì đang, coz phính miền ziêm nayz dênhz bez mái hung duấn puaz”.

Chàn Thài pẹ ziêm Lai Châu laz xì cấu tháo hnoi khziết há tziệp phấy hểu tzấu Xíp Xí. Hayz làn mình cô duấn, tòn chuôiz húng duấn ồng thái, cháng ông cú, te ma nhây ền tzình, cháng duấn càn nhây còn nhuồn. Ziết bez phính Chàn Thái miền nhây coz nhủng lai khzói khuz tuz bển cáo dòi hnăng: Pêu zùa đaoz, blièo bluỵt zúa, tzấu hnàng tzang pièng , bliẻo tziz, ạp oz tzâuz kếu tzìu tỏng kếu phính chàn Thái miền nhây coz nhủng lai khzói tồng tuz tzấu lống, liều xíp ồng thái kếu tzấu bổm hnáng muẩn có ziểu, múa tỏi cô phát chuổng dẻo hnoi Síp Xí. Cú Lò Thị Phái ỳ nhnáng tuz 78 nhnáng, ziêm phường Đông Phong, tồm plấu Lai Châu pun hiuz:

“ Hòng nhnáng tzía chiệp phấy tòn chối chuổng duấn pêu zúa, tái áp, tzấu coz nhủng lai khzói khzú. Dờ hấy Síp Xí đảng nayz, anhz tzấu lẩy: Síp lình, síp hểu ngùng vuồn. Lùng đom hnoi 14 hayz chà tình tồng mình síp lùng kếu nhniêuz hnăm ói mayz mài kenh pẻnh hỏi blièo, chuổng nải lénh tzình coz tào miênz, hả puz phủ pun múa tỏi láng tzông tzèng òn lọ, xiêuz mảng cành tzuống kếu pun xiêu xiều xềnh hang… Nhây bez, lái sấy tzẳng ỳ tzản hnoi, coz ziềm lảm hả puồng mất”.

Kếu múa tỏi phính ìu miền ziêm Lai Châu, cunz pịa hnoi khziết hoi tziệp phấy, tziều tziêuz tồng bển mhầy bluỵt khzú, tủng, che, tiuz liều bển đảng tzíp khziết há tziệp phấy kếu hả nhản ziêm hnoi 11/7 tháo hnoi 14/7 bez hnoi tzính. Tziểu pịa coz chà tình nhây khzáng bez bển hô, phái, nhây bez tzụ mài zùa chíaz, tờ pẩu nhảng. Ìu miền congz khziết há tziệp phấy tzụ mài cáo tòn chuôiz phun phaz, múa tỏi. Bổm hnáng síp ồng thái mài tủng, che oz, tiuz, coz nhủng zúa, tzìn tzâyz cắt pến lui hấu kếu coz nhủng kuaz bez liều múa phính ìu miền bển pun miền hả quyaz sấy. Múa tỏi tzụ muẩn sài ông tháo liều báo cáo, thôz ồng thái, coz tào miền puz phủ pun tòn chyôiz lống hênz, láng tzống òn lọ, múa tỏi mài sấy tzẳng chom pêuz. Cú Tẩn Mỹ Thu, ziêm thị trấn Sìn Hồ, Sìn Hồ guyển pun hiuz thim:

“ Ìu miền nhây lai khzói tồng mayz mài khzàm nhủng hnăng chàn Thái kếu pờ ây, nhây bez tzụ mài tờ pầu nhảng kếu oz kháng gai.. khziết há tziệp phấy hayz làn mình cô tồng ói duấn kếu chà tình”

Coz phính miền ziêm Lai Châu nhây dờ hấy hnoi khziết há tziệp phấy , cờ hên xíp ồng thái, mài phính miền anhz tzấu lẩy búa công cháng duấn tía mả, ông cú coz làn miền hả muất sấy. ông Lò Văn Chiến, phính miền Giáy, Hội viên Hội văn học coz phính miền tzộ Việt Nam pun hiuz phính miền Giáy nhây hnoi khziết há chiệp phấy:

‘Hnoi khziết há chiệp phấy phính miền Giáy bển y puẩn, tài ziết bez bển pun hnoi 14 mài mhầy bluỵt pêu zúa, tzấu zúa khảo, tzấu phà cao kếu lềm lỉu coz nhủng pènh piêuz ziêm hnoi 14. Tài nhể bez bển hung pun hnoi 15/7. Nhủng hung bez lái múa tỏi càn tzấu tài tuz mải ziêm hây”

Khziết há tziệp phấy bez ziệt tìu vuồn hoá còn ziều tói kếu múa tỏi coz phính miền tzộ ziêm Lai Châu sanhz nhây sấy tzẳng kếu tấy paz phính miền ziêm pliến tẩy phai paz tuz tzùn ziêm nayz tỏi quyaz vuaz tỏi./.

                             Thuý Ngoạn- Thu dịch