Tấy miền lổng gố lổng aoz diêuz ziêm Kon Tum tzấu pun múa tỏi cào thim chổm khâuz

Tói kếu miền màn ziêm Kram láng, Rờ Kơi xía, Sa Thầy guyển, Kon Tum xanhz, tìu câuz coz làn cù ngoá quảng sâu líu bez lổng gố lổng aoz mayz tzấy lạ. Hiáng 2018, Y Khẩn, 16 hiáng đuông bez họ xang lớp 10 họ tòng PTDT nội trú guyển quảng sâu liều lổng gố. Ghez Y Khẩn nhây pliaoz mayz cô, Y Mùi ỳ hiáng tuz 16 hiáng hả mài cù ngoá phái. Ỳ tzản 2 làn cù ngoá nayz nhây sấy tzảng puồng thzàm tìu khâuz. Y Khẩn bua 2 huôngz tzụ ziêm tía mả nhây pliaoz. Mayz cáo đao, mayz mài công tzấu, Y Khẩn lẩu ziêm pliaoz, gố bez mình tzấu piết liều úi tziàng tziều tình. Anhz mài Y Mùi nhây gố bez pút zàng in inz, quảng pliaoz mayz hiuz mình hái. Y Mùi congz:

“ Ziêm Kờ Rơi nayz tồng mài miền, tồng thuất sấy hiáng 2003 búa hểu tzấu Nhàn ỳ tzản mayz cành zúng cù ngoá. Ziêm Kram phun nhây láng tồng mài làn hiàng chêz cào lún tồng hả lổng gố. Nìn nhây cố hiàng chêz cào hang 1 hiáng. Líu bez ỳ tzản nìn nhây cù ngoá thuất sấy tuz 5 há az. Phun mayz hiuz đỏ coz tìu hỏi xính lổng gố diêuz hangz nải”.

Hangz ỳ Mùi, chaoz vả hangz hái lổng gố lổng aoz diêuz hangz nải bez nìn bua congz “ lác tỏi, hamz tỏi bez lổng tỏi hangz”. Lái hangz nải bez coz tói gồ aoz lún mayz hiuz líu coz tìu hỏi. Ziêm nải hít tồm miền cấu tháo kếu chính quyền tẩy pung mayz cành tzấu lống tìu xỉ tzùn thông tzùn búa, bùng tangz. Ông A Tuân, ziêm Đắc Lúp láng, Đắc Nên xía, Kon Plông guyển pun hiuz:

“ Chà tình mayz mài nhàn pun tòn chuôiz tộ sâu. Nìn bua lác tỏi bez tía tzụ pun nìn bua lổng tỏi hangz. Mayz hiuz tzấu hangz hái. Mayz pun nìn bua lổng tỏi cờ día quảng plaioz mình”.

Can Ban Dân tộc Kon Tum xanhz nhây phún tuz, ziêm hiáng 2018 ziêm xanhz mài 172 tói gồ aoz lổng tỏi diêuz. Coz tói gồ aoz lún nayz nhây sấy tzảng kềnh puồng thzàm tìu khâuz. Gang hít lổng tỏi, nìn bua  tzụ dào pun chà tình, lẩu danh chá, mài tói bez quảng tỏi. Congz duốn tìu tzấu pun tấy miền lổng gố lổng aoz diêuz ziêm xía mài 11 tói gồ aoz lổng tỏi diêuz, cú Bùi Thị Việt, Phó Chủ tịch UBMM Đắc Nên xía, Kon Plông guyển pun hiuz:

“ Ziêm nayz múa tỏi vuổn hamz hayz huaz mài thzàm tòn chuôiz bez mài thzàm làn miền tzấu công liều tzấu nhản, phát hiáng hiàng thzun. Lái nải tòn chuôiz hô tấy bez hả pun lổng gố lổng aoz liều mài miền tzấu công. Tài nhể bez lái múa tỏi nhây hiều tzòi xê aiz, mayz cành hiuz líu coz tìu hỏi hít lổng gố lổng aoz diêuz”.

Liều tzấu tzính phâuz nhây sành ấy tháo hiáng 2025 hả bùng tangz tuz tấy miền lổng gố lổng aoz diêuz, lổng tỏi thziên pliaoz miền ziêm pliến tẩy phính miền tzộ bez coz cấp chính quyền tẩy pung ziêm Kom Tum xanhz xê mài thzàm tìu xỉ tzụ tzấu. Vuổi nayz mayz khúng bez coz cấp, coz ngành bez lềm từng làn miền tẩy pung nhây xỉ tào./.

TTTN – Biên dịch

Che puồng mất vuôm- chaoz tzỏ pẻnh

         Múa tỏi khziên hnăm! Chè tòn puồng pút pẻnh hít khzố mái duấn pút khzuất ziêm khzàm nom tóng zủng úi. Nhây bez, khzàm huaz zủng úi mayz hiuz khzuất kếu chaoz tzỏ pẻnh, tho tháo tấy che puồng tải khzăm. Gang nayz bez chaoz tziaz tuz che puts pẻnh kếu chaoz tzỏ.

         Miền chẳng: Hít che ton mayz cáo vuôm

         Miền xiaz : Che nhây plê bông gai, hênh.

         -Tzào đốp mayz ziểu, hnăng conzg puồng mất vuôm khzăm bez nháo  

         - Hít púng pịa tzấy, che khzăng hốp vuôm, tho tháo khzàm nom che plê puồng đon puồng, nám, puồng chuoongz, lải nải nìn bua ziêm tzun ziệt nom tóng, khzàm nom tóng puồng tải.

         Miền chẳng: Tấy paz tìu tho tháo che mayz cáo vuôm

         -Lái kỹ thuật pủa: tzèng hổ che ton tzún ziêm máy lào lái tzún mayz zuần, phai bez mayz hình tzoz che khzuất máy pủa cháo.

         -tzèng hổ tho đao hít che tzún tháo hít tuz tò pịa tzấy hốp vuôm, nhản biaz.

         Miền chẳng: Lái nải hít che ton khzố tzoz ziêm máy pủa cháo khzuất bez

         Miền xiaz: Mayz pến púng che tzunz ziệt nom tóng.

         -Thim tấy tzồ pun che hốp vuôm

         - Mài tóng chom pun che ziêm

         -Pun che hốp dung dịch tòng Glucoza kếu vi ta min, mualtivitamin phai bez ADE B Complex  kếu 1 lủng vitamin C

         Pun hốp ttừng điếp: 10 điếp/tào.

         Hnăng conzg mayz pun  từng nom che hốp bez pun tzèng quàn màn mản hốp ziêm tzồ. Pun hốp 10 puân tzèng hổ bez tzoz tzồ khzuất, gang nải 30 puân tzèng hổ bez pun che càn hốp; hayz nom plía bez pun hốp 10 điếp.

         -Tếnh pêz cha mảng tzụ tzỏ pẻnh pun che ngay hnăng conzg puột che ziêm tzun ziệt nom tóng./.

Thanh Thủy- Thu dịch