Họ sanh bez cú, bez ma, phìn sanh bez ton

  Vả  tộ dảng ê a ziêm lớp gzáo miền máy hiuz dảng ziêm Nậm Tỉa láng, Sam Kha xía, Sốp Cộp guyển tuz thàm làn cú, ma tháo hộ. cú Tòng Thị Panh 56 nháng miền tháo hộ dảng pun hiuz:

“Zia tộ líu lớp 1 nhạ, ói pháo lớp 2 az, hày tộ hày phia ztấy az, kềnh háy guyền hâyz. Phìn sanh pun tộ tháo háy tzản máy pun tộ xính quảng”.

          Lớp gzáo miền máy hiuz zảng ziêm Nậm Tỉa mày 20 học viên, cú Panh bez nhàng chêz hang hảy, tấy anhz mày bez 25050 nháng. Ỳ hoi láng mày tzấu miênz zìn, láy nảy lớp máy zòi miền. Tỏ bua tồng mình zìn, líu anhz iu tỏi tháo lớp hểu phìn sanh pháo gzáo.

“Lớp dênhz bez cú bua, ma bua đổng bua nhây nhàng chêz. Hít thôz gzáo bua tồng háy máy ói, ưz quânz  hangz congz máy gzáo bez bua tồng háy hắm múa tỏi. Gang nảy quến bez háy guyền hâyz. Zia càn hắm tzụ gzáo lống lêìu lớp háy làn tồng hiuz zảng”.

Lớp gzáo miền máy hiuz  ziêm pẹ mìu láng Mông Nong, xía cạp ghến Mường Lạn tồng guyền hâyz. Lớp mày 39 làn, nhàng chêz 25-30 nháng. Tỏ Giàng Thị Sông- học viên ziêm lớp bez Chi hội trưởng nhziếu miền láng, ưz quânz tỏ máy hiuz háy nom zảng, hít phái tỏ tồng máy tuz tộ sâu. Thàm nháng quýa tỏ tzùn búa tỏ día ziêm láng thuất nhziếu tzấu nhản tzấu hốp, thấn chà tình hồng phuz, ưz quânz tỏ nhây puồn sin tồng máy hiuz thamz.  Hiuz phiến bộ đội biên phòng  tháo láng gzáo zảng tỏ hả liều tzièng hổ tháo hoj.

“Phìn sanh Lừ gzáo, gzáo chàn tzây  vả piến thuất pẹ mìu miền nhây vả, láy nảy miền tộ hẩy cháng. Máy tán gzáo từng nom zảng bez phìn sanh anhz búa chaoz  zúng úi tào sanh, tzấu cành tzuống, láy nảy zia tzấu Hội nhây xỉ tào tồng biển”.

Guyền hâyz hảy bez phìn sanh Vàng Lao Lừ- gzáo lớp bez tỏ Sông đuông tộ. phìn sanh Lừ bez Trung uý ziêm Đồn biên phòng Mường Lạn, lọ tzụ Bộ  chỉ huy Bộ đội biên phòng Sơn La xanhz. Tuz đơn vị playz xỉ tào gzáo lớp pun tỏ día máy hiuz zảng can lầy tzình plúi họp kếu guyển, xía, bez phìn sanh Lừ hả lánh pháo lớp gzáo ngay pun tỏ día. Thàm làn gang hít hiuz zảng nayz hít kềnh guyền hâyz.

“ Nháng 2017 tháo nayz hít zia dênhz bez gzáo pun múa tỏi máy hiuz zảng ziêm coz láng tẩy hang. Mày thàm tìu zia congz kếu học viên, mảng tày gzáo pả nayz lớp zia thôz  mình pẹ nom đơn vị, học viên congz hangz phìn sanh mình pẹ đơn vị bez pẹ nom láng háy tào gzáo pun. Pẹ làn gzáo tồng tuz ưz quânz máy piến tuz quýa pẹ mìu miền nhây vả, zia bua ói  phìn sanh ziêm Mường Lạn cào lào”.

Hiuz zảng bez xính tộ tuz sâu, báo, mảng tuz điện thoại, thính múa tỏi hiuz chaoz  tzấu nhản tzấu hốp, chamz ngỏ gzỉa chổm. Thàm làn thuất nhziếu tộ anhz tzấu tuz cán bộ xía, cán bộ guyển. Tzính tỏ día bua ziêm Sốp Cộp đuông cáp puổn pun tẩy pung cạp ghến coiz viển./.

Sành ấy tzuống cờ mẹ xiều xềnh hang

                   Cờ mẹ bez nhủng cành tzuống hnòi nhỉa năng, tiaz tuz lùng hóng, tziểu pịa coz thóng cờ mẹ phát héng bez cờ mẹ tồng khziếm tố vuôm mayz tzuống tỏi kếu tzèng tuz ziêm khzàm nhủng đao, lống hải bez đao tzọp sài chiêu, mài khzăm hữu cơ, xiêu tuz vuôm.

          Kỹ thuật tzuống

          Tzấu đao: Tìu công tzấu đao tzuống cờ mẹ khziếm tạp ếnh coz nom khzáng khziếm hnăng gang  đao uz lài hổ 15-20 puân, đao phông liều cờ mẹ ton hẩy hô xiếp. Tzấu dểnh miaz. Tzấu tải coz nhủng kenh hỏi cờ mẹ ziêm cờ điaz đao.

          Keenz cờ mẹ nghim: tziểu pịa sành ấy lổng. Tzuống liều nhản cờ mẹ lún: kênz coz nhủng cờ mẹ khzú. Cờ mẹ mẹ Nù ziêm tẩy pung, phát héng ziêm 60-65 hnoi, xiều xềnh 1 khzin khzan cờ mẹ khzú/ha. Cờ mẹ bluỵt lai MX2, MX4 Công ty cổ phần cành tzuống nghim nàm pung, cờ mẹ tzuống 60-65 hnoi bez pun xiêu cờ mẹ lún, xiều xềnh tuz 11-13 khzin chan cờ mẹ nhiểm/ha.

          Tzuống cờ mẹ: Cờ mẹ nghim khzuất khzún cào khzăm 90%. Tzâud dểnh cờ mẹ buaanz kếu đia sát khuẩn Captan, Dithane kếu 2-3% liều bùng tawngz pẻnh. Cờ mẹ bez lẩu tuz hả tzuống. Nhây bez múa tỏi miền màn tziếm cờ mẹ nghim đảng hít tzuống. Nghim 15-20 chan/cha.

          Chaoz tzuống: Hả tzuống 2-3 nom nghim/ziệt nom khốt. Khúng pến tzuống khzăm hải 2 tzùng cờ mẹ ziêm ziệt nom khốt, hnăng congz tẩy cờ mẹ ziêm ziệt nom khốt sec cào khzăm dinh dưỡng kếu tzấu cành tzuống phát héng mayz zuần. Hòng ghez hòng 60-100 cm kếu tzùng ghez tzùng 20-40 puân can từng nhủng nghim. Cờ mẹ mayz pến tzuống pờ lạ xa, cờ mẹ phát héng lống, pun xiêu nghim khzăm nhây bez tấy nghim anh tzộ lai nải xiều xềnh nghim mayz khzăm. Tzuống pờ lạ hổ sẽ tzấu pun cờ mẹ pun xiêu tzài 1-5 hnoi kếu tzấu pun cờ mẹ mayz pun xiêu nghim khzăm, cờ mẹ hẩy puồng bang, hẩy puồng kenh pẻnh.

          An puấn: Ziêm tấy đao mayz lống khziếm tzụ an puấn cào khzăm.  Tào xanh puấn an 5-10 khzin cha/ha ziết bez ziêm tấy đao mayz lống bez tzụ an puấn cào khzăm. An puấn gang 4-6 hnoi tzuống (cờ mẹ khzuất tuz 1 khoiz nòm) tzụ phàn tzuống ziêm coz nom tóng cờ mẹ hả tải phai bez mayz khzuất. Penh quảng coz tzùng cờ mẹ plía.

          Tzấu miaz: Ziêm tzèng hổ 30 hnoi tào cờ mẹ phát héng tổn lái nải tzụ mảng cấu lống kếu tzấu tải miaz liều phát héng lống. Pến chun miaz kếu zong mẹ. Ximz tzó đao ziêm pờ đống y hòng pờ lạ đô tzấu hỏi tháo cờ mẹ dùng. Tố vuôm: Cờ mẹ khziếm vuôm khzăm hải ziêm pẩu tào khzuất khzuất nòm kếu khzuất phan. Mayz cáo vuôm bez cờ mẹ nòm nháo. Ziêm thóng lùng chom zúa tố vuôm 4-7 hnoi/dủn hít cờ mẹ khzuất pêu. Hnăng congz cờ mẹ puồng vuôm ím bez zỉa 30-50% xiễu xềnh.

          Bùng tangz kenh pẻnh

          Kenh ngạt vải cờ mẹ quyang: Bùng kếu tzỏ: Xiêu pả cờ mẹ bez pến cắt cờ mẹ con, phiếu dểnh lình. Hnăng conzg tzuống cờ mẹ ziêm thóng lùng tùi bluỷnh bez tzuống diêuz.

          Kènh buaz: Bùng pẻnh: Mayz pến tzuống cờ mẹ hổ vuổi hẩy pun kènh buaz phát héng. Hnăng congz tấy kènh búa tzộ bez phát đia Applaud, Admire.

          Kenh ngạt cờ mẹ: Bùng pẻnh kếu chaoz kến tzuống nghim tawngz pẻnh( nhủng cờ mẹ mài khzú hổ), lổng pủa tấy tải kenh. Phét coz nhủng đia bùng kenh ziêm cờ mẹ con. Tzụ tzấu đao lống.

          Pènh nòm piên: Pẻnh lẩu pút khzuất ziêm hít lùng chom zúa ( mài song ốp),  tzấu nhía kenh pẻnh laz xì xiếp, tzấu hỏi hniaz. Bùng pẻnh kếu Kitazin, Bonanza, Anvil, Rovral phét 3-7 hnoi/dủn hít khzố hiuz khzuất pẻnh.