Hangz hái tòn chuôiz pến congz bua phính miền nhây vả?

“ Can zia hamz lào tấy vả congz sẽ puồng mất. tồng dào liều puz chiênz pẹ mìu miền nhây vả congz”.

“ Tháo zia nhây tòn chuôiz bez mayz hiuz congz zia phính miền nhây vả az, khúng hiuz muống hangz, kếu hái kềnh dào duông bua phính miền nhây vả congz”.

“ Kềnh tziên ziểm miền lún ỳ tzản tồng mài thzàm làn mayz hiuz congz bua phính miền nhây vả kếu lui hấu puồng mất”.

Quýa có Vàng A tớ, pẹ mìu miền ziêm Lào Cai xanhz; tỏ Hoàng Kim Tuế, pờ ây miền ziêm Cao Bằng; tỏ Triệu Thị Thu Phương, ừu miền ziêm Bắc Kạn nhây vả pun pụôt: tìu xỉ puz chiênz phính miền tzộ nhây vả ziêm bua nhây kuaz đuông mài thzàm tìu tzụ dào.

Bez kuaz cha mài thzàm phính miền, bua nhây kuaz mài quýa đảng 14 tzỉu làn miền bez phính miền tzộ. Ziệt phính miền càn mài vả congz.

Tzía hiáng quýa, Đảng, pliào kuaz đuông hả cấu tháo púng nhàn phát hiáng pliến tẩy phính miền tzộ. Bua nhây múa tỏi tồng tzọp kếu lùng điaz, pịa tzấu thzàm tìu xỉ khziếm, phát hiáng đào kuaz. Nhây bez, cờ hên phát hiáng hiàng thzun tziều tình, coz phính miền tzộ đuông puồng mất thzàm tìu ziềm lám vuồn hoá, ziết bez vả congz. Ỳ tzản puổn thamz tồm tzuống phính miền tzộ zào liều nayz phính miền kếu vuaz phính miền, phính miền tzộ kếu chàn tzây miền. Nải tìu hỏi tháo vả congz, dảng phiaz. Cờ hên coz tìu lống, ziêm puổn thamz phính miền tzộ, congz bua phính miền anhz tzọp kếu pẹ phính miền nhây vả congz  mài kềnh thamz.

Liều puz chiênz phính miền nhây ziềm lám, ziệt làn miền tzụ pầu hang hiều tzòi, puz chiênz bua phính miền nhây vả congz. Cú Triệu Thị Thu Phương – Trưởng ban Dân tộc Bắc Kạn xanhz pun hiuz:

“ Tìu xỉ puz chiênz ziêm tziàng hổ tháo, múa tỏi coz phính miền tzộ tzụ cào tzấu lống. Đảng hải bez puz chiênz bua phính miền nhây tzòng tzuz. Ói tòn chuôiz hiuz congz phính miền nhây vả tzụ záo hít nìn bua xê phái”.

Hangz nải, tzấu hangz hái liều ziệt phính miền tuz phát hiáng, anhz puz chiênz tuz nải phính miền nhây vả congz? Nayz chiếu vả kềnh khâuz tói kếu coz làn miền tziàng ghez cô tồm tzuống láng tẩy.

“ Ma ả, te ả, hangz hái zia tzụ tộ phính miền nhây vả”, phai bez “Hầu chế congz tộ càn tzây nhây vả, tộ kuaz Anh nhây vả, kuaz Nhật nhây vả, hangz hái te ma pát zia tzụ hộ phính miền nhây vả?” – nải bez tìu tzấu pun thzàm làn tía mả bez phính miền tzộ tziàng ziêm coz đô thị lẩu muống hangz nải hít hểu tòn chuôiz tộ bua phính miền nhây vả. Nayz tìu tzấu pun thzàm làn tía mả mayz chaoz vả đỏ pun tòn chuôiz hiuz. Nghệ sỹ ưu tú pờ ây miền Hoàng Kim Tuế cong:

“ Zia kềnh lác bua phính miền nhây vả congz. Hít thuất pliát tẩy pung nhạ, hangz zỉa thủ đô Hà Nội vuổn congz pờ ây miền nhây vả. Nhây bez khúng bua càn bez mayz puz chiênz tuz phính miền nhây vả tháo từng huaz chà tình, ziết bez tháo coz làn cù ngoà phun”.

Dảng phiaz, coz tìu dung ca sẽ puồng mất hangz congz bua mayz puz chiênz, tzùn záo pun ziểm miền lún. Nayz tồng bez cú Triệu Thị Thu Phương, ừu miền, Trưởng ban Dân tộc Bắc Kạn xanhz nhây hiêuz hamz:

“ Tói kếu cù ngoá, đảng hải bua tzụ congz duốn còn nhuồn, phính miền nhây ziềm lám. Hangz hái bua bez phính miền tzộ, bua tzụ pến lổng huyên vuổi bua bez phính miền tzộ. Ói tuz hangz nải, đảng hải tzụ tzùn záo liều nìn bua lác tộ”.

Tìu xỉ puz chiênz hayz phính miền nhây vả congz bez tồm tzuống nải phính miền nhây xỉ tào. Tói kếu coz chà tình phính miền tzộ tziàng ziêm cô tồm tzuống bua nhây phính miền, tìu xỉ puz chiênz, záo tzùn vả congz pun cù ngoá bez tía mả nhây xỉ tào. Can cú Lường Thị Hiền, chàn Thái miền, Trưởng ban dân vận guyển uỷ Vân Hồ, Sơn La xanhz bez:

“ Ói bez tzấu hangz hái puz chiênz tuz bua phính miền nhây vuồn hoá. Liều cù ngoà phun hiuz tuz bua phính miền mài vuồn hoá duổi hangz nayz kếu vả congz khù muống hangz nải, đảng vaz khúng maoz tộ kuaz Anh nhây vả, ỳ tzản bez tộ thim bua phính miền nhây vả”.

Kếu coz chà tình phính miền tzộ tziàng cô tồm tzuống láng tẩy, tía mả kềnh mài tìu khziếm quyết định tòn chuôiz hiuz congz bua phính miền nhây vả phai mayz hiuz. Can cú Rơ Com Sa Duyên, Jrai miền, Phó Giám đốc Sở Lao Động, Thương binh kếu Xã hội Gia Lai xanhz, tòn chuôiz mayz hiuz congz phính miền nhây vả bez lái tía mả. Liều puz chiênz, chà tình miền tzụ congz bua phính miền nhây vả.

“ Bua tzụ búa tòn chuôiz, thuất cờ nhỉa bez congz chàn tzây nhây vả, hít duốn pliaoz bez tzụ congz bua phính miền nhây vả. Tzính congz 2 phính miền nhây vả bez bua phính miền xính cào phát hiáng”./.

Xiêuz vuônz phính miền tzộ nhây giảng phiaz

Hả mài 27/53 phính miền tzộ càn mài giảng phiaz. Tấy paz nhủng giảng phiaz đuông tuz lổng ziêm Đài Tiếng Nói Việt Nam, Đài tzùn pháng Việt Nam, coz đài phát sinh kếu tzùn pháng tẩy pung hăng Kmer, Ê Đê, Gia Lai, Ba Na, Chăm, Pẹ mìu, Chàn Thái, Xơ Đăng, Pờ ây, Hà Nhì, H’rê, Cơ Tu.. Tấy paz phính miền tzộ nhây  vả hả tuz lổng liều in coz tác phẩm văn nghệ còn ziều, coz tìu dung ca seng; liều biên soạn coz từ điển liều pâyz kếu chàn tzây vả, coz sâu miêu tả ngữ pháp, coz sâu giáo khoa.

Cờ hên nải, tìu sỉ tzấu coz chính sâu gziáo kếu tộ sâu kếu  tộ phính miền tzộ nhây vả tồng hả tuz khoi tzấu ziêm coz họ tòng phổ thông kếu bổ túc văn hóa pliến tẩy múa tỏi phính miền tzộ ziêm tzèng kuaz. Ỳ tzản, Bộ giáo dục Đào tạo  hả khzấy liệp lầy tzình gzáo y nhủng vả kếu 8 phính miền nhây vả lềm: Chàn Thái, Pẹ pìu, Ba Na, Gia Rai, Xơ Đăng, Chăm, Khmer,Chàn Khzé, Ê Đê) pun coz họ tòng tiểu học phổ thông dân tộc nội trú pliến tẩy múa tỏi phính miền tzộ. Mài ponzg 30 sanhz, tồm plấu đuông gziáo phính miền tzộ nhây vả ziêm họ tòng. Khzàm tẩy pung hả khoi tzấu gziáo phính miền tzộ nhây vả pun họ sanh ziêm coz họ tòng phổ thông mài pến piêuz hang , hnăng Sơn La, Bình Thuận…

Cờ hên tò pịa lầy tzình gziáo sâu ziêm coz họ tòng phổ thông bez laz xì khziếm coz lớp tộ phính miền tzộ nhây giảng gzíao ziêm tzính tồm tzuống múa tỏi phính miền tzộ, lái coz làn nghệ nhiền phính miền tzộ gziáo. Coz làn nghệ nhiền, coz làn miền ló hiuz phính miền tzộ nhây vả congz, giảng phiaz nhây  sỉ tào bez laz xì khziếm ziêm tìu sỉ puz chieenz phính miền tzộ nhây giảng phiaz, vả congz.

Ziêm Châu Quang xía, Quỳ Hợp guyển, Nghệ An sanhz, múa tỏi phính chàn Thái haiz làn tồng hiuz tháo nghệ nhiền Sầm Văn Bình. Kếu nhniêuz hnăm ói tzùn gzíao chàn Thái miền nhây  giảng phiaz pun múa tỏi, ziêm ziệt làn miền ló hiuz, biên soạn, ông pến làn phìn xanh Sầm Văn Bình bez hayz làn chàn Thái miền tồng hiuz tháo. Tháo ỳ tzản, ông Bình hả khoi tuz 10 lớp gziáo chàn Thái miền nhây giảng phiaz, ưu tuz quyaz đảng 300 làn miền tháo tộ. Ông Bình congz:

“Bua xiêuz vuốn tuz nom giảng bez sẽ xiêuz vuốn tuz phính miền nhây ziềm lảm kếu tzòng tzú. Phính Chàn Thái miền nhây coz ziềm lảm penh tháo tzấu khzình cha, tzấu miến  bez laz xì khziếm kếu ưz mài hayz làn quảng tuz ziềm lảm nải”

Ông Hủn Vi Thạy, Bí thư đảng ủy Châu Quang xía, Quỳ Hợp guyển, Nghệ An sanhz tồng bez ziệt làn học viên ziêm ông Bình nhây lớp tzùn gziáo phính chàn Thái miền nhây giảng phiaz . ông Thạy congz:

“ Nayz mayz tan bez mô hình plìn khzèng bez anhz thính tuz múa tỏi phính Chàn Thái miền  hiuz tuz Chàn Thái Lai Tay nhây giảng phiaz bez ỳ tzản đuông muống tài puồng mất. Ziêm tìu công can tộ có Bình nhây lớp chàn Thái Lai Tay nhây giảng phiaz bez ỳ tzản múa tỏi miền màn, coz làn miền can tộ hả hài tộ, hài phiaz, dịch tuz chàn thái miền nhây sầu tầu. Vuổi hnăng nải bez múa tỏi hayz làn tồng hnăm cuối kếu hểu ông bez phìn xanh Sầm Văn Bình”

Liều xiêuz vuônz phính miền tzộ nhây giảng phiaz vả congz, ông Sơn Phước Hoan, phính Khmer miền, lồ Thứ Trưởng- Phó Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc hả tzùn khzuất tấy paz tìu chaoz đỏ đàng hnăng: Cấu tháo tìu sỉ gziáo kếu tộ phính miền tzộ nhây giảng phiaz phiaz kếu vả congz; mài chế độ chính sâu họp lẩy tói kếu miền hộ kếu miền gziáo; Liệp tzèng coz khoa phai bez bộ môn  phính miền tzộ nhây giảng phiaz vả congz ziêm coz họ tòng cao đẳng, đại học liều muống tài gziáo pủi phìn xanh gziáo phính miền tzộ nhây giảng phiaz ziêm  coz cấp . Ló hiuz, mài giảng phiaz pun coz phính miền mayz kènh mài giảng phiaz nhây bez đuông khziếm mài giảng phiaz pun nải phính miền.

Coz tìu chaoz tzấu mài muz hả tuz tzùn khzuất. Coz lớp hộ tzùn gziáo phính miền tzộ nhây giảng phiaz ziêm tồm tzuống múa tỏi coz phính miền tzộ hả kếu đuông tuz khoi quangz./.