Bài thứ 4 ngày 5.8

 

Chiềng Yên và những lớp học mần non “nhiều không”

(Chiềng Yên coz lớp tộ mầm non thàm nhủng mayz mày)

 

          Nom họ tòng Phụ Mẫu 1, Chiềng Yên xía, Vân Hồ guyển, Lai Châu xanhz – bez nom tóng pun 20 làn họ xanh kếu phìn xanh ziêm diảo kếu ziáo xâu. Coz nom pliào điều ziêm nayz khúng tzuaz 1 cong blủng diáo hô bez bang. Tóng tộ xâu bez quyanhz pongz 40 thiz vuông. Láy tóng tộ xâu pờ lạ tziệt vuổi hangz nải tìa táng tống mayz mài tóng tôn, payz. Tóng ờ diảo pun cù ngóa tồng khúng bez á tiên thinh, 5 tào cù ngóa pháo bez hả tziệt, pịa coz hoi lùng tùi blủng bez pliào tẩy tống dênhz vuồm pảm. Nom tóng tzâuz nhản tzâuz hốp pun cù ngóa tồng bez nom lìu tạm…

          Bể tzàng vuôm tồng mayz mày vuôm láy mayz cáo xi măng tzấu. Cunz 1 dủn tố vuôm pịa bez gang tzía nom tziàng hổ hả anhz xám thzuất líu. Nải bez cồng tềnh tuz coz chà tình chổm khuýn cáp tzấu tài ziêm nom họ tòng Phụ Mẫu 1. Phìn xanh Phạm Thị Huyền, Hiệu phó họ tòng mầm non Chiềng Yên, Vân Hồ guyển pun hiuz.

          Băng: “ Cunz háy dủn tháo kiểm mảng nayz nom họ tòng puột phìn xanh kếu họ xanh tzụ ziêm nhản tziệt khâuz, chà xỉ háy nhủng tồng mayz cáo zia bua kềnh háy hiêuz mun. Zia bua mayz hiuz tzấu hangz háy xính nỏi tuz nom tóng tộ xâu lống chiênz pun cù ngòa phun ziêm nayz”.

          Lớp tộ xâu Mầm non ziêm láng Bướt, mayz hiuz pờ tzía dủn tzụ thez mình phàn tzấu. Nom pliáo lổng điàng mao tzấu tải pliào điều hả puồng pút canh vải. Maiz mày điện, mayz mày vuôm, mayz mày tóng ờ diảo, mayz mày tóng pun cù ngóa mình phiều tzênhz. Lám pịa hiáng tộ xâu xiang bez mày 20 tào cù ngòa phun, tháo líu hiáng tộ xâu bez khúng anhz mày 10 tào cù ngóa. Tìu ngỏ chổm thiàng niên tzủn nayz nom láng, nìn bua nhây tòn chuôiz tồng hangz nải quảng ziền mayz mình tộ xâu. Ông Hà Văn Hưng, láng tziếu láng Bướt, Chiềng Yên xía, Vân Hồ guyển pun hiuz.

          Băng: “Nom họ tòng mần non ziêm láng tzụ xuiz mình, xuiz tài mayz hiuz pờ tzía dủn tháo nayz hít tồng mayz lống chiênz tuz. Cờ nayz cômz bez xuiz mình, xuiz tài hải vải líu. Zia bua hểu pliào kuaz thính láng tzấu nom tóng pun cù ngóa tộ xâu tuz on”.

          Chiềng Yên xía mày 12 nom họ tòng mần non ziêm coz láng tẩy, ziêm nảy bez mày tháo 8 nom họ tòng mần nom ỳ tzản bez khúng tạm, mayz mày điện, mayz mày vuôm, mayz mày pliáo phiều tzênhz, mayz mày tóng ờ diảo pun cù ngóa. Pịa coz hoi lùng chuôngz, họ xanh cunz tzộ ziều láy tía mả pun ziêm pliáo. Chính quyền hả tzấu thàm dủn thôz guyển, xanhz pong thính, nhây bez hả thàm hiáng quýa vuổn mayz cành tuz pong thính. Ông Hà Công Duyên, Chủ tịch UBMM Chiềng Yên xía, Vân Hồ guyển, Sơn La xanhz congz.  

Băng: “Pliào kuaz pong thính tzộ, zia bua hả hểu miền màn khuýn cáp tấy liều tzấu pliáo tạm pun cù ngóa tộ xâu. Thôz chính quyền coz cấp, tồng hangz pliào kuaz mày pong thính pun zia bua tzấu họ tòng pun cù ngóa tộ xâu”.

          Ziêm nom khzáng guyển thôz tuz plùn pláy, háy nhủng tồng mayz cáo vuổi hangz nải Vân Hồ guyển đuông hểu coz tổ chức, tồm tzuống hiêuz đoaz thính tzấu coz nom họ tòng mần non pun vù ngòa phun tộ xâu. Hiáng tộ xâu xâu xiang Chiềng Yên xía laz xì khziếm tuz pong thính liều coz làn cù ngòa phun mayz tzụ tộ xâu ziêm coz nom tóng pliáo tạm thàm tìu khâuz hangz ziêm tziàng hổ quýa./.

Thanh Thủy – Xuân dịch

 

                       Lầy tzình khzạ lệ kếu sấy tzẳng

 

Chuyên mục thứ 4, ngày 5/8/2015

Bùng tăngz pẻnh liên cầu tủng ziêm miền

 

          * Coz nom khzáng tzấu pun liên cầu khuẩn phát héng ziêm tung.

          - Zồ làn mayz lống, cờ nài pháp ziêm tùng zồ, mayz tuz gai làng, tủng tuz úi tháo tzunz, coz nom khzáng mảng cấu mayz lống

          * Muống tài  khzàm tào tủng nhỉa pẻnh.

          Pẻnh muống tài mayz nhỉa khzuất xiếp hnăng coz nhủng pẻnh vi rút vuổi tìu tzấu phanz khzuất pẻnh bez vi khuẩn. Vi khuẩn hẩy bùng tăngz tuz kếu coz nhủg đia sát khuẩn khzáo phiếu dểnh khzáo cào hẩy tzỏ tuz kếu đia kháng sinh.

- Pẻnh nhía quyaz tháo khía nhây chaoz lái tủng hênz soz tzụ khzía mài pẻnh, lái tuz úi chuổng kếu tủng mài pẻnh, lái tủng nhản tủng tzụ tùng xéo khzáo hốp tzụ vuôm mài pẻnh.

- Pẻnh liên cầu khuẩn muống tài nhía ziêm tủng pút pẻnh quyaz miền. ỳ tzản mayz kénh mài hayz ló hiuz pẻnh liên cầu khuẩn nhỉa ziêm miền quyaz miền.

- Vi khuẩn pịa tháo xin tzẳng làn miền hnăng congz huaz tzụ tủng, tùng oz puồng nhía pẻnh mayz kènh tuz tzâuz tzụa. Khuẩn liên cầu mình pịa làn miền nhây xin quyaz coz nom tóng puồng thát ziêm xin trẳng, can pờ tzng, dùi pénh.

* Hít tủng nhía tzụ pẻnh ziêm.

- Hít tủng pút pẻnh bez pút coz tìu hnăng gang: Tùng đốp muống mài coz nom tóng xiz, khzâu, puồng ốm, coz tzào bọ puồng ốm, ưz gòng phanz puồng mun, plôm puồng mun kếu khzàm tìu chaoz, bez mài nổng, viêm phế quản, viêm plôm.

- Miền nhía tzụ pẻnh liên cầu khuẩn hnăng congz hênh bez viêm ưz gòng phamz, anhz hniaz bez nhiễm khuẩn huyết cấp tỉnh, mayz thaoz tuz khzía. Hít nhía tzụ pẻnh bez làn miền lẩu puồng chom: xin mun, chàng hồ mun, xuất huyết tzèng xin, muống tài puồng tải.

* Bùng tăngz pẻnh liên cầu khuẩn ziêm tủng.

- Triêuz zủng úi tủng khziếm tzụ phiếu dểnh zồ tzấy gai làng. Hít mài pẻnh liên cầu khuẩn bez tzụ tzỏ lống pun tủng.

- Múa tỏi miền màn mayz pến mái tủng oz mài màu pờ lạ xiz, puồng xuất huyết  vuổi nải tzính bez tủng nhỉa pẻnh. Tzâuz tzụa bez laz xì khziếm

- Mayz nhản tủng oz mayz kènh tzâuz tzụa ziết bez mayz nhản sánh váng ziêm tzèng hổ mài pẻnh.

- Mayz tái mải , piên tủng mài pẻnh.

* Tzỏ pẻnh ziêmmiền- Ỳ tzản tìu sỉ tzỏ pẻnh ziêm miền tuz tzấu coz coz tìu chaoz tzỏ lống pẻnh, khúng nhàn đia liều tzỏ pẻnh pun pẻnh miền nhía pẻnh liên cầu tủng muống tài pháo tháo 1 tzỉu nom nhàn/hnoi, nhàn lẩu ziém pongz 10 tzỉu nom nhàn/hnoi

- chaoz tzỏ pẻnh nayz tziểu pịa tzèng hổ pịa viện tzỏ pẻnh diêuz phai bez tzài.

- Hít nhía tzụ nhủng pẻnh nayz bez laz xì tzuôngz hnăng coz nhủng pẻnh nhiễm trùng huyết, viêm màng ưz gòng phamz nổng… Lái nải  ziêm coz tuyến puần tẩy, nayz nhủng pẻnh khâuz hiuz tuz khzào tzỏ mayz tzẩy chaoz muống tài nhía tzụ pẻnh. Hít pút hnăng cờ ngải bez tzụ tháo ngay cơ sở y tế liều tuz khzai tzỏ hình tzèng hổ./.

                                                Hồng Việt- Thu dịch

                   ( Lưu in đĩa)