Phính chàn thái chiaz nhây khăn piêu

Kếu làn xịa ton phính chàn thái chiaz miền ziêm Phai paz, khăn piêu bez ziệt nhủng tzụ mài hít tzòng tzuz, tzấu pun diểm chùn lui cào duổi.. Ziêm sấy tzẳng, Khăn piêu tuz mảng hnăng puẩn quà, ziệt nhủng kuaz liều chúi hênz làn xịa ton nhây nhniêuz pun làn hầu xanh. Ziêm sấy tzẳng, khăn piêu tuz lổng liều lénh tía mả nhây ền tzình, lẩy tzíp ngoài cha nhây miênz, lổng ziêm coz dủn lẩy chămz zùng chang,  síp láng tzông miênz. Ziết bez hít chà tình mài miền muất sấy, khăn piêu tuz lổng liều tzấu miênz. Cú Hoàng Thị Mai, 71 nhnáng, nghệ nhiền zói ziêm láng Bó, phường Chiềng An, tồm plâuSơn La pun hiuz thim:

         “ Khăn piêu bez laz xì mài muz tói kếu múa tỏi chàn Thái miền nhây sấy tzẳng. Coz làn xịa ton hít mình lổng gố tzụ khzống tuz 30 khoiz khăn piêu liều pun ông cú, te ma, múa tỏi ziêm gố vua pung. Khăn piêu mayz tan tzấu duổi pun làn nhiểu miền bez anhz laz xì kziếm tzụ mài ziêm hít tzấu miênz. Hít mài miền muất sấy, gồ aiz ziệt khoiz khăn piêu tzụ cắt pến y tẩu, gố ziệt puẩn, aoz ziệt puẩn liều puồng mhiên hít muất sấy, anhz mài làn miền vuổn xê tzăng tzụ xiêu ziệt puẩn liều gang nayz y mhuôngz chuổng muất sấy bez puẩn khăn piêu nải anh tò mình puông pháo mhiên liều hít pháo lùng ló puột tỏi”

         Đăng nayz khoaiz Khăn piêu mài muz tói kếu làn xịa ton phính chàn thài chiaz miền hnăng nải, ngay ziêm hít phái anhz tuz ma búa tzấu khăn piêu, tzấu khăn piêu bez tzụ khzống, plúi màu hnăng hái pun duổi. Khoiz khăn piêu nhây coz nhủng pièng piêuz mayz tan pun puột làn xịa ton nhây pùa tào zói, bez anhz tuz làn xịa ton tiaz tuz  khâuz mayz. Liều tzấu tuz khăn piêu bez tzụ lổng đìa pẹ càn đát tài, đia súi muẩn, lẩu đaoz ziệt tzàm. Gang hít kênz tuz khoaiz đia bua nhủn tuz bez múa tỏi tò mình nhủm gàm. Mayz tan nhủm đia, suiz lổng liều khzống tồng tuz nhủm lống. Phính chàn thái miền nhây khăn piêu mayz khzống lỉu tzièng khoaiz khăn bez khúng khzống ziêm 2 pung khăn tào .  Tỏ día khzống ziêm tzái ménh ưz quânz pièng piêuz anh hỉn ziêm bliẻo ménh khoiz khăn. Vuổi hnăng nải, liều khzống tuz khoi khăn piêu duổi, tỏ diaz tzụ hộ lống saoz đìa suiz, líu thống ưz lamz piêuz, giảng dô, điéng,  piêuz… Khzống tziéng tỏ dỉa lổng hồng xiz lùn can cờ hên khăn,  kếu tính cút piêu. Coz cút piêu tuz lổng hồng xiz gzủn tài, ziêm cờ nhủa bez súi. Nhiểu miền chàn thái miền đống Piêu mài chum 3, nhây bez hít píu piêu pun miền cố, miền bua lác bez tzụ píu piêu mài cút chum 5 táo pháo. Tỏ Lù Thị Chum, ziêm láng Híp, Chiềng Ngần xía, tồm plấu Sơn La pun hiuz thim:

         “ Liều khống tuz khăn piêu duổi tzụ kênz đia lỉu bez tò mình nhủm. Suiz khzống piêu bez tzụ cáo coz màu, hitý khzốg mayz tuz lám quyaz đìa súi khzính duổi kếu zuần. Cút piêu tzụ lổng hồng xiz quangz 1 puân, ziêm cờ nhủa an suiz lỉu bez zủn. Đảng nayz bez ma gziáo khzống piêu pun bua hiuz, ỳ hít ói tzùn gziáo pun tòn chuôiz liều gang nayz hài khzống piêu liều xiêuz vuônz bua phính miền nhây vuồn hoá mayz puồng mất”

         Tziều tình cunz hnoi cunz phát hiéng, ziểm miền lún chàn thái chiaz ỳ tzản hnoi mayz mài khzàm làn miền hài khzống piêu. Liều xiêuz vuônz khăn piêu ziêm sấy tzẳng, tzía nhnáng phát nayz, khzam tẩy pung ziêm phai paz hả cấu tháo púng nhàn tzìn phát héng láng công tzấu còn ziều, ziêm nải mài tìu công đát đia, khzống khăn piêu, coz nhủng hòng húa còn ziều, tò coz dủn sái khzống piêu pến coz nghìn nhiểu tzính ziêm coz dủn lẩy họp láng tzông, cú Quàng Thị Vin, Chủ tịch Hội lien hiệp nhiểu miền tồm plấu Sơn la congz:

         “ Liều xiêuz vuôz kếu phát héng phính chàn thái miền nhây vuồn hoá, hòng nhnág ziêm lẩy họp pièng ban, hội nhiểu miền tuz plaiz kếu tổ chức khzống piêu, nayz bez nom khzáng liều tỏ dỉa tuz hộ tộ sành ấy, tzùn gziáo pun tỏi. Ziết bez, ziêm coz dủn sái khăn piêu hnăng nayz tồng bez dủn liều tzùn gziáo pun tòn chuôiz gang nayz xiêuz vuônz tuz múa tỏi chàn thái ziêm Phai paz nhây vuồn hoá còn ziều lái ông cú thái bua tzùn tài./.

                                                                              Chẻo Thu- thu dịch

Ê Đê miền ziêm Đắc Lắc nhây lấy chiều blủng

Hít coz nhủng kuaz hả tzong bển cáo, miền màn tháo tzunz ziêm cờ hên bến vuôm Păn Lăm láng, tồm plấu Buôn Ma Thuột, Đắc Lắc xanhz, lò nhây khzía bui pháo nải hít bez lấy chiều blủng tuz tzấu. Ông Y Sơn Rô, láng tziêuz Păn Lăm pun hiuz, chiều blủng bez Ê Đê miền nhây lấy còn ziều tuz tzấu pịa phấy há hòng hiáng hít tháo thóng há tzuống cành tzuống. Lấy chiều blủng kếu hiêuz hamz coz tào miênz puz hẩu pun biào mhâyz thamz, sấy tzảng chom pêuz, hồng phuz:

“ Lấy chiều blủng nayz liều zia bua chiều 1 hiáng pành on, miền màn tuz chom pêuz, chiều ziêm phấy há bez lùng tùi blủng liều múa tỏi tzấu cành tzuống, cờ mẹ pháo menh lống, múa tỏi nhây sấy tzảng tuz pầu pháo”.

Liều tzong bển pun lấy chiều blủng, đảng nải, miền màn kênz 1 nom tóng quangz tuz pâyz hangz dông đẩy, vuổi ziêm cờ hên. Ziêm pờ đống, nìn bua dốp 1 tìu nêu kếu tzấu 1 nom lìu 2 khang, tài nhể khang bez liều tzảng lùng miênz, tài điaz khang bez biào lám. Ziêm cờ điaz lìu bez an tượng miênz tộ - tzấu pun nọ, kềm oz pịa ngạt vải cành tzuống, miền màn ngỏ chổm. Coz nom tượng hình tào náo, điền dẩy, túng kếu pùng muối tuz múa tỏi an ziêm cờ hên đẩy. Xịp miênz miền Y Ret Aliô, ziêm Niêng 1 láng, Ea Nuôl xía, Buôn Đôn guyển pun hiuz, nayz tấy kuaz tzụ mài ziêm hít tzấu lấy chiều blủng.

“ Hình miền bez pâyz hangz lùng, vuổi Ê Đê miền hamz đảng vuaz lùng kếu coz tào miênz cunz xiêuz pun kềm phát hiáng, vuôm cáo dòi. Anhz mài coz tào kềm oz, nọ bez tzấu vải cành tzuống, lái nải miền màn tzụ mình puônz, tzoz. Cờ hên đẩy tzụ vuồi lống liều mayz pun nọ, kềm oz tzấu vải cành tzuống”.

Bốm an coz nhủng kuaz tuz an ziêm đảng ménh lìu, lò nhây khzía bui pháo, xịp miênz miền xíp miênz chiều blủng liều miền màn mài vuôm tố pun cành tzuống, xiều xềnh thzam, hayz chà tình tồng chom pêuz…Tzíp nải, xịp miênz miền nanz viênz tiuz tzọp kếu tùng diamz phez pịa biào, chà tóng kếu phez zỉa đẩy đao liều muổn coz tào miênz chuổng họp tiuz kếu múa tỏi ziêm láng. Miền màn ziêm láng congz chiát guyền hâyz. Lò nhây khzía bui pháo, nayz hít múa tỏi mình tzoz muồi tòng kếu mảng tzenh an ziêm cóm đẩy, coz làn hầu xanh bez nanz dụ huynh cóm đẩy kếu mình tháo nom lìu cờ điaz an coz nom tượng liều chamz pịa nải, kếu hiêuz hamz bez tzủn miênz mình pẹ nom tóng. Gang hải múa tỏi dộp đẩy biào kếu tố vuôm bez hả tzấu tziáng lấy chiều blủng.

Gang hít tzấu lấy chiều blủng ziêm bến vuôm tziáng, láng miền duốn làn tziêuz bến vuôm nhây pliaoz liều tzấu lấy xíp tziêuz bến vuôm nhây khzạ lệ kếu hốp tìu cần, zào liều vuồn nghẹ, boz lò dố. Nayz tồng bez dủn liều Ê Đê miền búa tòn chuôiz duốn bua phính miền nhây lấy họp còn ziều. Ê Đê miền hamz, gang lấy chiều blủng, hangz congz lùng tùi blủng bez tìu kềnh xiểu, tziàng láng sẽ tzấu lấy mừng cong blủng đảng hải kếu anhz tzíp tzấu lấy chiều blủng./.

TTTN – Biên dịch