Lầy tzình phát sinh ìu miền vả thứ 7 hnoi 26/6/2021
Thứ sáu, 16:44, 25/06/2021

Phàn tị nhây khzía hểu miền tỏ

 

Chàn Thái miền ziêm Nghệ An lổng phàn tị plômz chuổng kếu miền thzáng coz tìu khắp, xuối, lăm, nhuôn ziêm coz hoi vủi còn ziều, mài hít tuz lổng liều plômz pun chàn Thái miền nhây coz tìu ca ziêm coz hoi lấy, dờ hấy.

Khờ lểnh thuất, phàn tị nhây khzía hả pến nhủng liều coz làn hầu xanh, xịa ton chúi hả pun tỏi. Hayz làn hầu xanh chàn Thái miền ziêm Nghệ An hít hả hiuz nanz dụ, ngiu liều tzấu công ziêm đẩy, nải hít nìn bua hả hiuz plômz phàn tị.

Tói kếu coz làn hầu xanh, phàn tị bez nhủng liều congz thuất hiêuz hamz tói kếu miền tỏ, cáp coz tói kếu tỏi pến gồ aoz. Ông Lường Văn Phỏng ziêm Tân Sơn láng, Môn Sơn xía, Con Cuông guyển pun hiuz:

“Đảng vuaz mình diẻo bez plômz phàn tị, xịa ton bez tzuối panh súi. Làn hầu xanh tháo nải plômz pun làn xịa ton muống”.

Tói kếu coz làn hầu xanh chàn Thái miền, hộ plômz phàn tị anhz bez liều pun puột nìn bua nhây hiều tzòi, bez tìu liều ló tuz miền tỏ. Nayz tìu sẽ tuz coz làn xịa ton hamz quối hangz nhạc sỹ Lê Hoàng ziêm thị trấn Con Cuông, Con Cuông guyển nhây vả:

  “Nayz khang bez làn hầu xanh tò phàn tị tháo liều congz tzình kếu làn xịa ton. Ziêm nải congz: Mủa ả, cháng tháo hoi puột tỏi, pịa ziệt muốn há goang. Có cháng tháo mủa lái nải tò phàn tị tháo nayz liều plômz pun mủa muống”.

Tói kếu chàn Thái miền ziêm phai pung Nghệ An, đảng nayz hít mình diẻo lẩu búa pun tỏi. Đảng hải, hít ói làm tháo làn xịa ton nhây pliaoz bez làn hầu xanh lẩu plômz phàn tị. Quýa nải tìu bez làn xịa ton hiuz tuz bua nhây miền có hả tháo, khoi cành liều congz tzình. Hangz congz làn xịa ton thzáng ca bez làn hầu xanh plômz phàn tị can. Nghẹ nhiền, nhạc sỹ Lê Hoàng pun hiuz:

  “Nayz tìu congz pháo làn hầu xanh nhây hiêuz hamz, lẩu bez lùng muốn nanz phàn tị mình diẻo kếu miền tỏ, puột làn xịa ton đuông panh súi bez tzuối ziêm cờ điaz mảng pháo, ói làn xịa ton panh súi tziáng liều bua chuổng congz tzình”.

Mayz khúng khù muống, phàn tị anhz tẩu khzaz hênz tồm tzuống chàn Thái miền. Coz nom phàn tị hả tò coz tìu khắp, tìu lạ, tò tháo tìu guyền hâyz, hiêuz hamz duốn sấy tzảng pành on, chom pêuz, hồng phuz.

Tzính lái nải, tziều tình phát hiáng, ưz quânz chàn Thái miền ziêm phai pung Nghệ An ziêm coz guyển hangz Con Cuông, Tương Dương, Kỳ Sơn, Quỳ Châu, Quế Phong vuổn puz chiênz bua phính miền nhây phàn tị. Phàn tị nhây khzía bez chàn Thái miền nhây vuồn kếu puz chiênz phàn tị nhây khzía bez puz chiênz bua phính miền nhây vuồn hoá./.

 

 

Lò Sành Phin- Ìu miền ziêm Hà Giang xanhz xê tzấu tìu cồng pâu tziaz tzầy lìn

 

Ông Lò Sành Phìn, ìu miền ziêm Thanh Sơn láng, thị trấn Việt Quang, Bắc Quang guyển, Hà Giang xanhz congz, ỳ tzản tẩy pung nayz khúng mày ông đụ càn xê hày tziaz tzầy lìn thao tzâyz.

Ông Phin pun hiuz: Lồ hoi tày ìu miền hả lổng tzầy thao liều xíp miênz, háy tzỏ miênz tồng khziếm tháo tzầy thao. Liều thao tuz tzấy bez tzụ mày tzầy lìn. Tziaz tzầy lìn máy hẩy hangz tziaz chui, tziaz lồng, tziaz đan, tziaz tzầy lìn bez tzụ tzấu kềnh muổn. Tziaz ziệt khoaiz tzầy lìn 5 hoi xính tziéng.

Duz tziaz tzầy lìn bez lổng hào im, tzụ kez haoz cố, mayz lổng haoz chuột tuôiz. Haoz hít cói duốn, kênz đồng haoz đaoz 85-90 puôn, tò plái, quảng dụ oz, lổng dụ pầy, gang nảy playz muổn hangz nhà xim, bez xính sún chùn liều tziaz tzầy lìn. Khzong tziaz bez tzoz 2 tìu điéng an thuồi tzạ, đảng mánh liệp hang, lổng 2 tìu điéng chá cùng cảng mánh, líu panh 54 tìu phàm phây (cước) thong gzòng pịa 2 tìu điéng cùng cảng, cờ ngải mánh tìu điéng bez mày 54 nom tinh, niêuz pun phàm phây tziệt gang hít tziaz. Hít tziaz bez tzoz haoz thún pịa nom hào đồng ton, lồm pùa đôz líu tziaz quyá hòng 54 tìu phàm phây, cunz tziaz tziéng bez anhz panh tìu hào đồng thuất, líu niêuz tinh pun gzòng. Cunz hangz nảy tziaz tháo hít khoaiz tzầy lìn quyangz 30 puôn bez gzạp.

2 pung hên bez gzạp 3 tìu haoz mayz pun tzầy lìn pliét, 2 pung tào bez lổng xuiz chiêm gzạp. Tziaz tziéng bez plui tzầy lìn. Ông Phin pun hiuz thim: Tzầy lìn gang hít tziaz tziéng bez plui gai, pun tzầy lin tuz gzòng, chiêm , mayz pliét. Phia bez hít playz tziéng duz tò kháng pun gai xính tziaz tồng chiêm.

Bez huaz miền 3-4 tỏi nayz tzâuz tzâyz, tỏ Tzếu Mùi Mủi, ziêm Thanh Sơn láng, thị trấn Việt Quang, Bắc Quang guyển, Hà Giang xanhz pun hiuz: đảng nayz chà tình mái tzầy lìn ziêm hây duốn lổng, mái zả chái nhàn 1 khoaiz quýa đảng 2 tzỉu nhàn, ưz quânz tồng máy lổng tuz. Láy tzầy lìn lổng nhựa tzấu tày, anhz dát sơn, hít thao tzâyz máy duổi, máy hẩy hangz ông Phin nhây tzầy lìn. Tỏ Mủi pun hiuz:

Hòi hoi kez haoz, tziaz tzầy lìn mải pun múa tỏi, 1 há ông Phin mải tuz 2 tzỉu 800 thin tháo 3 tzỉu 500 thin nhàn. Kếu ông Phin mải tzầy lìn tuz nhàn tzìn tồng quấy, ưz quânz nhàng chêz hả hang, ông ói tzùn nayz tìu cồng pâu pun cù ngoà phun liều lào tấy nayz tìu công pâu vuổn tuz puz chiênz. Tìu ông lẩu hắm bez máy cành tzùn tuz pun háy làn, piéo nhúa cù  phun hả hộ, ưz quânz máy tzấu tuz.

Liều puz chiênz tìu cồng pâu tziaz tzầy lìn thong tzâyz hả mày hòng pez nháng kếu múa tỏi ìu miền ziêm Hà Giang xanhz, kềnh khziếm tzụ mày coz tzính sâu pun nghẹ nhiền đuông tzấu tìu cồng pâu hangz ông Lò Sành Phin. Vuổi ỳ tzản ziêm Hà Giang khúng anhz mày ông Phin càn hày tziaz tzầy lìn. Náy bez tìu xỉ tào kềnh khziếm liều puz chiênz múa tỏi coz phính miền nhây vuồn hoá./.

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC