Phính ìu miền ziêm phát đài Đà tzấu lẩy Tủ Cải
Ziêm Điện Biên, phính ìu miền mài quyaz đảng 6.000 làn mìên tháo tzún ziêm coz guyển Mường Nhé, Nậm Pồ kếu Tủa Chùa. Ziêm Huổi Só xía ( Tủa Chùa guyển)- tẩy pung nít kếu Tủa Chùa guyển (Điện Biên), Qùynh Nhai gyển (Sơn La) kếu Sìn Hồ guyển (Lai Châu) ìu miền ziêm nayz mài quyaz đảng 2.000 làn miền (danhz ponzg 80% miền khzú ziêm tzèng xía, mài ziêm 6/9 láng tẩy đaoz pongz hòng chiệp tổng ziêm cờ hên đài Đà.
Lẩy Tủ Cải bez ziệt nhủng lẩy tzụ tzấu tói kếu ziệt làn miền chẳng, hayz làn tồng tzụ tzấu liều phún tỉnh làn cù ngỏa ton pến khzình nin. Can ìu miền ziêm nayz nhây vả, “Tủ” bez búa, “Cải” bez khzuất búa liều búa pháo ồng thái tzấu quá tang- khzuất phạ búa pun làn ton ziêm nải phính miền. Nom phạ búa nayz gang nải tuz phiaz ziêm chà phin, hít muất sấy tòn chuôiz sẽ hểu can nom búa nayz. Can Múa tỏi miền màn ziêm nayz nhây nhniêuz hnăm khúng hayz làn tuz tzấu lẩy quá tang khzính tuz phún bez tồm miền, hiuz tuz sỉ, tuz tzấu coz tìu sỉ hô ziêm bua nhây phính miền kếu tồm tzuống; hít muất sấy vuồn khzính tuz duấn kếu ồng thái.
Coz làn cù ngòa ton ziêm 5 nhnáng táo pháobez tuz tzấu, hít nhnàng khzun chà tình mài cáo nhàn bez tuz te ma kếu nải phính miền tẩu khzáng pun tzấu quá tang. Quá tang lẩu tuz tzấu hít coz nhủng công hả tuz tzấu pả, lẩu bez ziêm coz hnoi 4-12 tháo 7/12, vuổi can múa tỏi nayz bez coz hnoi lống. Tziểu pịa chà tình nhây nhnàng khzun bez chà tình tzấu lẩy quá tang lào hnoi.
Đảng hít tzấu lẩy 1 tuần, plièo tziêuz mài miền tzấu lẩy quá tang sẽ bển coz nhủng lai khzói, chuổng nải tò kuaz tháo muẩn sipz miênz miền ziêm láng kênz hnoi lống liều tzấu lẩy. Đảng hít tzấu lẩy, làn tồm sai plaiz công pun coz làn sipz miênz miền ziêm, múa tỏi plieoz nhủa miền tháo cáo dòi ziêm chà tình miền tuz tzấu lẩy liều chuổng liệp tàn ziêm cờ nhủa plieoz, nom tóng ồng thái ziêm, tàn cờ nhỉa lùng bez pun coz tào miênz ziêm, nét tzâyz kếu búa kếu ồng thái khzáo coz tào miênz… Ziêm coz hnoi tzấu lẩy, lềm lỉu tấy miền nayz mayz tuz nhản oz. Khúng miền tuz tzấu lẩy tzụ tzú coz tháo lui hấu còn ziều lái tzính coz làn mả làn tỏ hả lỉu thóng zủng phụ chuôiz tzấu tài.
Tìu công khziếm hải ziêm hít tzấu quá tang bez sịp miênz miền pun miền tuz tzấu lẩy ziệt puânz sâu phiaz khẹ giảng, phiaz nayz làn miền nhây búa, kếu gziáo khzàm tìu Gang hít quá tang, làn miền tuz quá tang nhây phạ búa tuz phiaz pịa chà phin, tuz hểu ziêm hít sipz miênz kếu hít muất sấy coz làn phun sẽ hểu can nayz nom búa
Lỉu dủn lẩy, coz làn sipz miênz miền lénh tzình ồng thái, coz tào miênz hả puz hẩu pun miền tuz tzấu quá tang coz tìu lống duổi. Gang nải boz lò đố bui cóm láng tzông. Plièo tziêuz lénh tzình múa tỏi hả tháo chuổng dẻo, miền tuz muẩn tháo bez khzênh làn miền tuz quá tang coz tìu xiểu.
Quá tang tuz công nhận bez di sản văn hóa phi vật thể kuaz cha nải bez múa tỏi phính ìu miền tzèng ziêm cờ hên đài Đà nhây tìu guyền hnâyz; chuổng nải phún tỉnh Đảng, plièo kuaz nhây tìu cấu tháo tói kếu tìu công xiêuz vuônz, phát héng phính miền nhây vuồn hóa./.
Tráng A Chu tzấu pút tzòi
Thuất sấy hô pháo ziêm láng, chà tình bez tzấu lình tzấu đẩy, chà tình kềnh chổm, có Tráng A Chu lẩu hắm mày hoi chà tình pliét chổm. Puột càn nhây tẩy pung mày thàm tìu pẹ mìu miền nhây ziềm lắm vuồn hoá, mày tóng duổi liều pun khez miền tháo diẻo.
“A Chu puột bua láng mày thàm tìu tzụ puz chiênz, nảy tzính bez bua nhây tzòng tzuz, tày nhể bez ziềm lắm liều pun khez tháo dièu diẻo, puối ziêm láng Hua Tạt. Ziêm nảy tày A Chu quyết định mình caz nhàn tzìn hả tzấu Homestay tzấy can bua nhây nhziếu, tziểu pịa tẩy pung mày thàm nhủng tzấu bez ỳ tzản hả pến tẩy pugn Hua Tạ nhây mềnh tào”.
Puồn xin thuất nhziếu tzấu kếu chà tình, hò chế, chính quyền tẩy pung hẩu dôngz, nháng 2015 có A Chu nhây chà tình caz ngân hàng nhàn tzấu 1 nom pièo lào tzíp khez. Tuz khez miền, hò chế búa có A Chu nhây Homestay hả tuz tzỏ lống, tzấu duổi. Nayz hít pieoz quyangz 8 thin thiz đao, tzấu thim thàm nom pieoz phái tzíp khez. Tuz khez miền tháo tình tham zcó Chu anhz búa múa tỏi ziêm láng, ziêm xía chuổng tzấu tóng pun khez miền tháo ziều diẻo.
Có Tráng A Chu pun hiuz: tìu khzâuz hảy ziêm hít thôz tzấu Homestay bez tzùn duốn diều diẻo, chaoz vả tin nhắn pun khez miền tỉnh phòng, cờ nayz nhản quay coz trang mạng xã hội , mail, vuổi láy nayz bez công nghệ xieng kếu chà tình có Chu. Láy tiaz khzấu hột ộ, loz hiuz tháo nayz hít có Chu nhây chà tình hả tzấu lống tuz nayz tìu hít khez miền tháo.
“Bua tzụ kềnh tzấu lống, tzụ hiuz congz vả tziên kếu tẩy pung miền nhây nhziếu, vuổi hít khez tháo bez bua tzùn pun khez miền hiuz tuz tẩy pung nhây ziềm lắm vuồn hoá. Anhz tuz có tỏ bua phiaz báo thính tzùn, tuz Đài tzùn pháng , cơ quan xanhz, tuz Đài TNVN thính tzùn thàm nhủng bez ỳ tzản khez miền cô phát cào hiuz tháo tháo chà tình nhây tóng tzíp khez”.
Tzía nháng nayz Homestay A Chu 1 há tzíp pongz 200 luồn khez tháot ình diẻo, khez miền tháo tuz mảng pẹ mìu miền lạ phàn tị, tuz nhản thàm nhủng cờ nayz khuz, tzòng tzuz duổi. Có Nguyễn Tiến Công ziêm tồm plấu HN pháo diẻo pun hiuz:
“Tháo Homestay A Chu bez kềnh duổi, tẩy pung tồng khù mảng, miền màn quấy khez. Nayz bez nom tóng pến tháo diẻo”.
Thuất nhziếu tzấu diều diẻo, có A Chu hả tuz Tổng cục diều diẻo, UBMM Sơn La xanhz tziu bằng thán. Ziết bez có A Chu anhz bez 1 ziêm tấy 2 làn miền zói ziêm Sơn La xanhz tuz mình dự ĐH hắm kuaz dủn tày X./.
Viết bình luận