Bài thứ 7, hnoi 12/3/2016
Coz tìu câuz tzèng quyaz coz tìu xòe
Can còn ziều, Mường Lò bez chàn Thái miền phai
paz nhây tẩy pung. Ziêm nayz vuổn xiêuz vuoonz tuz coz tìu duổi vuồn hóa chàn
Thái miền, ziêm nải mài lả xòe. Can coz làn miền cố ziêm nayz pun hiuz, coz lả
xòe mayz hiuz mài ziêm hayz tzản, khúng hiuz tuz can chàn Thái miền quyaz khzàm
tỏi tháo ỳ tzản hnoi.
Can coz làn miền cố, Xòe mài 36 điệu
nhây deenhz tuz cải biến xiêm 6 điệu lồ xòe. 6 điệu nayz mayz tan bez biểu diễn
bez anhz congz đỏ múa tỏi miền nhây nhniêuz hnăm ziêm sấy tzẳng tzèng, sinh
hoạt vuồn hóa tồm tzuống chàn thái miền ziêm lào tỏi nayz. Điệu Xé Vóng ( bez
lả chùn) congz đỏ tìu hò nò, nít kếu tồm tzuống, coz thành viên nanz pủa lả chùn. Điệu xòe Khắm khăn mơi lảu (bez pầu
khăn muẩn tiuz), coz đỏ nhniêuz hnăm khé, tháo plieoz dẻo tzụ mài tzanz tiuz
muẩn. Điệu xòe Phá xí ( bez plaiz 4) mài muz bez mình tháo 4 pung lùng, 10 pung
đao, có ziểu hít lầy cô tồng hò nò cháng
tháo tỏi. Điệu xòe Đổn hôn( bez lả huất mình, huất tài) phún tỉnh lùng đaoz
coiz thiuz nhây bez nhniêuz hnăm kếu tỏi vuổn ziệt xì. Điệu Nhôm Khăm ( bez lả
tzoi khăn) bez điệu xòe khù mảng hải, congz đỏ tìu guyền hnâyz hít cành tzuống
pun xiêu, bez hít tzấu khzình cah, hít pháo sèng plieoz. Điệu xòe Ỏm lọm tốp mư
( bez lả chùn bái pùa tzangz), conzg đỏ miển nhniêuz, chom pêuz bái pùa tzăngz
mayz tan mài ấy guyền hnâyz anhz bez: heenz phàn puồng tỏi
Chàn Thái miền phún congz: Mayz lả
xòe mayz guyền hnâyz, mayz lả xòe mayz lống. Tzính vuổi hnăng nải ziêm hayz
thóng, coz vòng xòe anhz tuz khoiz quangz. tìu hò nò tồm tzống anhz cào tuz puz
vuoonz. Kếu nhniêuz hnăm nải, lả xòe
hayz tzản tồng mài ziêm múa tỏi miền màn nhây sấy tzẳng, mayz tan tuz
miền cố xiêuz vuoonz bez lềm ziểm miền lún chuổng lác ói.
Coz
điệu xòe muống tài vuổn càn lả nhây bez puẩn khzăm bez tồm tzuống chuổng lả. Ỳ
tzản ziêm thị xã Nghĩa lộ khzáo yên Văn Chấn guyển mài hòng khzin làn nghệ
nhiều muống tài lả xòe khù mảng. Ziêm 9/2015 khzố quyaz, 6 điệu lồ xòe ziêm thị
xã nghĩa lộ hả tuz phiaz lénh bez Di sản vuồn hóa phi vật thể kuaz cha. Đảng
nải lả xòe kếu 2013 làn nghệ nhiều hả tuz phiaz pịa kỷ lục Guinness Vn nhnáng
2013.
Mường Lò hả pịa khzun, piều chào
pèng, piều héng piềng hả goi cóm coz nom cờ tzong. Tổng lình Mường lò hả pịa
thóng lẩy họp khzáo vòng chùn hả cáo quangz liều tzíp coz làn khé ziều mảng cô
phát./.
Đinh Tuấn-Thu dịch
Lầy tzình loz hiuz coz phính miền
Việt
Tông paz pung nhây nhủng gzúa khuz
Gzùa xaiz mày zieme thàm nom tẩy pung
ziêm bua nhây kuaz , nhaya bez máy mày háy nom tóng nhây gzùa chiaz ziểu khuz hangz zieme Tiên Yên. Tiên Yên nhây gzùa
xaiz khuz vuổi láy chaos chiếm mlâyz liều pêu gzuaz. Múa tỏi puaz bièo buỵnt
canz nhaya xaiz , piều cồm đốp tziếm pịa hui vuôm líu xính tzấu gzuaz. Hít
gzuaz vuồn tzụa bez vièng đnag khuz, máu tỏi háy tào tuz nhản ebz hiuz chiênz
máy háy ztản lờ khuz tuz.
Tzâuz
gzuaz đảng hảy múa tỏi tò mlâyz mình tziếm 2-3 nom tzièng hổ, hít huz mlâyz
thuất puột mlâyz huz bez pến. múa tỏi
lổng nòm họp pêu.
Gang hít pêu tziéng bez tò mình vuồn.
hít vuồn gzua zmúa tỏi tzụ tỉm ziểm nòm zieme thành đôz leieù gzuaz máy puồng
nét gzỉa thanh. Vuồn gzua zbez 5-6 nom tzièng hổ bez tzụa.
Gzùa xaiz Tiên Yên bez kuaz kếu càm tzía tòng kềnh đnag khuz. Tzâuz càm tziaz tòng kauz tồng
hẩy , tzoz tòng cát tzâuz zụ , tzâuz pun ói gai
bez cào khuz líu tò thuất kuaz.
Máy
hiuz zieme tzièng háy tày, gzùa xaiz hả pến nhủng cờ náy nhản quến kếu máu tỏi
Tiên yene càn congz kếu miền màn Quảng Ninh xanhz chuổng congz. Gzuaz mày diêm
coz dủn xíp miênz, phai bez tuz khez diều diẻo mái duốn.
Ziêm lầy tzình “1 xiá , 1 phường mày
ziệt nhủng cờ náy” nhản, Tiên yên gzuaz đuông tuz thàm làn meìen thán zieme
Quảng Ninh xanhz. Tzấu náy nhủng gzuaz
mải tuz nhàn tzìn thính máu tỏi cào on nhiếu, cáp puổn pịa phát hiéng
nhàng thun tziều tình.
Hangz congz mình tháo Tiên yên bez
múa tỏi cháng tháo pịa mái gzuaz xaiz
liều nhản , kèh khuz, nhản quay múa tỏi xính hiuz tuz zguaz đnag khuz
hangz háy./.
TTĐB-Nghiệp dịch
Viết bình luận