Sơn La: chuổng kếu miền màn tzấu cành tzuống phát héng nhnàng khzun

"Tzấu nhnàng khzun bez tzụ ló khzuất húng liều tzấu hnăng hái mài pến piêuz hang. Tồng nải tấy đao, tồng nải làn miền, tồng nải tấy cành tzuống, tào xanh nhây bez tzụ tzấu hnăng hái họp kếu thóng khzáo tzấu mài pến piêuz.Coiz thiuz úi vuốn vèng ngùng, tzuống đéng nhản piêuz  kếu púng nhàn con tzấu can công nghệ, hnăng tố vuôm pun cành tzuống. Pến piêuz nhnàng khzun càn mình pháo”

“Tzấu can kỹ thuật seng bez mài pến piêuz cào hang. Miền cố hả congz tài ziết vuôm, tài nhể puấn, bua tzụ tố pun cành tzuống, lai cáo vuôm, lùng chuônzg bez mài coz tìu chaoz xiêuz mảng bez khzính mài tuz pến piêuz hang duấn xiều xềnh kếu chất lượng”.

Nayz bez công Đặng Đình Thị, ziêm Hoa Mai láng, Chiềng Ban xía, Mai Sơn guyển, Kếu có Ngô Đức Vinhh, ziêm Mai Ngập láng, Chiềng Sàng xía, Yên Châu guyển nhây hniêuz hnăm. Nìn bua tzính bez  2 ziêm tấy khzàm  nom mâu tzấu mài pến piêuz lái coiz thuiz nhniêuz hnăm kếu chaoz tzấu cành tzuống.

Tìu sỉ púng nhàn con úi vèng ngùng, tò công nghệ tố vuôm kếu án puấn hữu cơ pháo quyaz đảng 4,5 ha tấy đao tzuống đéng nhản piêuz lềm càm tzaiz, piều cồm, kếu đòi tây ziêm coz nom tóng đéng nhản piêuz mayz kènh hô, khzuất lỉu tấy nhàn con lổng đảng chà tình ông Đặng Đình Thị mài nhuôn xiêu pènh pun 1tỷ nhàn. Tzuôngz hnăng chà tình có Vinh tồng hả púng tamz cói thiuz ponzg 3 ha đao tzuống cờ mẹ mayz mài pến piêuz quyaz tzuống đéng nhản piêuz ziêm đao chủi, dênhz bez lài tzầy phai, piều xoài, chuổng kếu 8.0002 đao tzuống lai màu, lềm phù nhumz, lài piêu. Ziêm 3 nhnáng nayz, có hả púng nhàn con tzấu hệ thống tố vuôm pun cành tzuống, tzấu can kỹ thuật mảng cấu pènh on, xiều xềnh , chất lượng cành tzuống hang díp 3 dủn tói kếu đảng, hòng nhnáng pun xiêu hòng pez tzỉu nhàn.

Khuýn cáp công khzá chuổng kếu cành tzuống miền Sơn La tzụ congz tháo coz làn cán bộ nông nghiệp. Kỹ sư Phạm Hân Hạnh, làn miền tuz lénh mềnh tào ‘Làn tzấu cành tzuống miền ló hiuz khoa học” nhnág 2018, ỳ tzản đuông tzấu sỉ ziêm trung tâm dịch vụ nông nghiệp Mai Sơn guyển. Ziêm hít tzấu sỉ, tháo kếu miền màn, hiuz đỏ nìn bua nhây coz tìu dào, có hả khzuất nhniêuz ló hiuz, kếu tzấu mài khzàm pến piêuz, tuz plaiz tzùn kỹ thuật pun khzàm pliến tẩy ziêm nhủa kếu nhỉa sanhz. Muống tài conzg tháo coz tìu chaoz “ pầu hang pến piêuz zúng tủng, chất lượng tùng oz ziêm tẩy tào Sơn La”, mô hình  máy  pủa che áp cháo kếu chá tzản. Ziết bez, coz tìu chaoz kỹ thuật phàn tzỏ ziêm canh mùa, tóng khzuất pièng, tóng khzuất piêuz ziêm tzùng piều cồm đốp menh… có hả thính miền màn  muống tài phàn tzỏ canh mùa kếu tấy piêuz can nhniêuz hnăm, tạp ếnh tuz hây tzẳng. Kỹ sư Phạm Hân Hạnh congz:

“Zia bez cán bộ khuyến nông. Kếu máu tỏi miền màn dênhz bez tháo tzún tập huấn kỹ thuật, plaiz tzùn khoa học kỹ thuật. Múa tỏi miền màn nải vả bez zia bua ló chaoz tzấu hnăng hái thính múa tỏi miền màn mình quyaz coz tìu khâuz. Ziêm nải zia hả ló hiuz kếu tzấu pến liều tạp ếnh pun múa tỏi miền màn”

          Lái tuz chính quyền tẩy pung kếu miền màn chuổng nhniêuz, ziêm tẩy tào Sơn La sanhz ỳ tzản hả mài tấy đao tzuống đéng nhản piêuz kếu piều dìm tuz quyaz đảng 80khzin ha. Tzèng sanhz hả tuz cấp 181 mã số pliến tẩy tzuống đéng nhản piêuz kếu tấy đao pongz 4.700 ha phụ sú mải quyaz hây tzẳng 12 kuaz cha; 85 nhủng hòng húa tuz lénh OCOP, ziêm nải 1 nhủng hòng húa tuz tiêu chuẩn 5 Sao. Sanhz tồng pong thính phát héng kếu xiêuz vuônz 196 chuôiz tạp ếnh cành tzuống húa kếu khza bliẻo pènh on; chuổng nải  tzấu pến khzàm pliến tẩy nguyên liệu tháo tzún  chuổng kếu coz plièo máy tzấy pến cành tzuống húa. Can ông Vì Văn Ngọc, Phó chủ tịch Ủy ban miền màn Yên Châu guyển: Khúng ziêm tẩy tào Yên Châu guyển hả chứng nhận VietGap pun 1 doanh nghiệp zủng úi quy mô 10.000 tào tủng tái lổng oz/ nhnáng, 30 HTX tzuống đéng nhản piêuz, 02 HTX tzuống lai, tạp ếnh 47 mã số pliến tẩy tzuống  pun pongz 980 ha tấy đao tzuống đéng nhản piêuz cáo tiêu chuẩn  mải khzuất coz kuaz cha:

“Yên Châu guyển tzấu mài pến piêuz Chính phâuz, sanhz nhây coz chính sâu liều pong thính, phát héng tzấu tzuống láng tẩy. Anhz tzíp ló hiuz đề xuất búa pháo Hội đồng miền màn sanhz tzùn khzuất chính sâu pong thính coz dự án phát héng nhnàng khzun nông nghiệp chất lượng hang. Búa tồm tzuống láng tẩy, miền màn phát héng nhnàng khzun tháo tzún, nhnàng khzun sành chêz, Tháo tzún tzấu nhản phụ sú pliến tẩy nguyên liệu”

Sơn La sanhz phì đâuz tháo nhnáng 2025 sẽ mài quayz đảng 100 khzin ha đéng nhản piêuz, ziêm nải 20.000 ha tuz tzấu can quy trình tzấu cành tzuống can tiêu chuẩn VietGap; 18.000 ha cà phê pun xiều xềnh hang can tiêu chuẩn lùng điaz; 1.000 ha cành tzuống ứng dụng công nghệ tố vuôm, lổng khan; khzấy liệp kếu tzấu pến 17 pliến tẩy tzấu cành tzuống can công nghệ hang; phát héng coz nhủng hòng háu OCOP ziêm 3 cấp… Liều tzấu tuz sành ấy ayz, cú Cầm Thị Phong, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp phát triển nông thôn Sơn La sanhz pun hiuz:

“Tzụ coiz thiuz seng coz tìu chaoz tổ chức tzấu nhản ziêm nghành nông nghiệp, nít kếu tìu công gziáo pủi, tẩu công tzấu pầu hang nhuồn xiêu pun múa tỏi miền màn. Chuổng kếu nải bez phát héng hữu cơ, nông nghiệp thồng mềnh kếu tò công nghệ hang liều kênz, nhân giống cành tzuống tào xanh ziêm tẩy tào tzèng sanhz. Tênhz pêz tò công nghệ thông hiến, công nghệ ziêm hít cunz xiêuz phún búa pẻnh vuôn, tzấu hỏi cành tzuống tào xanh; cơ giới hóa ziêm hít tzấu nhản kếu tò công nghệ seng pịa xiêuz cành tzuống húa”

Ziệt nom khzun cuối hả duấn ziêm cóm tẩy pung Sơn La. Ziêm nayz, chính quyền kếu múa tỏi coz phính miền đuông chuổng tỏi tzấu nhản mài pến piêuz hang ./.

Phính ìu miền đíu tzìn ziêm Sơn La nhây púng nhnáng

Cunz 3 nhnáng ziệt dủn, phính miền ông Lý Trọng Sinh ziêm Suối Lìn láng, Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển, Sơn La sanhz anhz tzấu púng nhnáng ziệt dủn. Ông Sinh pun hiuz: Ngay ziêm coz hnoi chổm nhnáng, coz chà tình phính miền anhz thiuz tỏi tháo thính plièo tziêuz phiếu plieoz, khuýn cáp coz nhủng kuaz  bển đảng pun hnoi dờ hấy. Púng nhnáng bez nải phính miền ưz quânz láng tzông hayz làn tồng mài quyền tháo dẻo kếu cáp công khzá.

Ziêm hnoi 29/12, plièo tziêuz đíu 3 khoiz pháng pháo tzình pờ đống nom plieo  kếu tuz đíu lỉu ziêm tzía hnoi púng nhnáng.. Tháo lùng án, hít coz làn miền chảng tái tủng bez nhiểu miền tháo tzún tziếm mhâyz, tzấu buânz, kếu ma clấu đéng (lổng haoz tzấu), kếu bà đào đéng lổng càm tzía tzấu pâyz hnăng 12 há, chiều pun  chà tình lống hênz, sấy tzẳng chom pêuz, cành tzuống pun xiêuz, kếu phính miền mình pháo ziêm sấy tzẳng. Cờ hên nải, tziêuz phính miền tzụ bển lò dó, lình , coz nhủng dụ lổng đéng tzấu tài ziêm hnoi lẩy.

Tzíp nải, chà tình bển ziệt bổm hnág síp khoi lẩy. Làn miền síp bez làn tòn hô ziêm nải chà tình. Nghìn nhiểu bài síp bez liều búa kếu ồng thái ỳ nhnáng bua phính miền tzấu púng nhnáng. Lénh tzình ồng thái, lùng đoa, coz tào miênz nhnáng quyaz hả puz hẩu pun tòn chuôiz. Muẩn ồng tài kếu coz tào miênz tháo púng nhnáng kếu tò phụ sú tháo pun tòn chuôi ziêm sèng nhnág. Gang hít síp pả múa tỏi nhản hốp guyền hnâyz, boz lò dố bui cóm láng tzông, múa tỏi ziêm hái tồng tháo dẻo chuổng lả.

Ziêm muẩn 30 bez tzấu pái nhnáng. Múa tỏi miền màn  ziêm dủn lẩy nayz, miền ziêm nhủa láng phai bez nhỉa láng tồng tuz phép pịa tzấu. Múa tỏi cuổi ziêm đảng ménh miền tìa pái. Pái nhnáng bez gziáo tòn chuôiz ‘hốp vuôm cháng nhuồn”. Ziêm hít pái nhnáng, hayz làn chiồng sec hxáng kếu puột bua tzụ hiuz ên ziểm miền gang hả pun  nìn bua sấy tzẳng chom pêuz hnăng ỳ tzản hnoi.

          Gang tồm nhnáng muẩn bez tzấu coz nhủng lẩy tzính. Nayz tzính bez tzèng hổ khziếm hải liều tzấu coz nhủng lẩy khziếm hăng: Khzuất penh, lềm 4 làn miền chẳng mayz tzẩy nải phính miền tzú lùi đaoz lả xòe can sipz miênz miền. Tzíp nải bez tháo xiêu penh. Gang hải bez tháo lả Chuột dung, nayz bez nhủng lẩy liều miền cố tzùn gziáo pun ziểm miền lún coz tìu dung cá lả miênz.

          Băng: Ziêm hnoi tzấu bez 29/12 phai bez hnoi 30/12 tháo 2/1 phai bez 4/1 bez tzấu tzéng. Hít tzấu tzéng bez, lềm lỉu múa tỏi miền màn ziêm láng dếnh tháo hẩu phụ lụ, múa tỏi miền màn hayz làn tháo kez lỉu tấy piêuz ziêm cờ ngải đéng zỉa. Plièo tziêuz bez plaiz lỉu tấy piêuz nải pun múa tỏi kếu chiều pun phính miền láng tzông tzấu nhản mài xiêu”.

          5 nom tzèng hổ lùng đom hnoi 1/1, plièo tziêuz  kênz 6 làn khzình nin hô hênz, nìn bua nanz dụ, chề hả bển đảng liều lả  gang nải lềm 6 làn khzình nin plaiz tỏi cóm coz láng tzông liều tzùn coz tào hìa miênz, coz tìu mayz xiểu khzuất plét láng tzông liều tziều tziêuz tzíp sèng nhnáng pènh on, lống hênz.

          Nhể há sành ziết bez xiêu penh. Plìeo tziêuz tái thim ziệt tào tủng kếu pêu hnàng tzàng zúa liều síp ồng thái. 3 làn miền chảng tuz muẩn đảng nải hả mài ào chuôiz, mài cồng taz, khzạ lệ lống cói kếu ma clấu đéng, kếu ba đào đéng . Cờ hên mài khzàm làn miền tháo mảng. Làn sipz miênz miền búa hểu Lý Văn Chi ziêm Suối Khem láng, Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển, Sơn La sanhz pun hiuz thim:

Phính ìu miền đíu tzìn nhây ziềm lảm púng nhnáng bez nải phính miền cunz 3 nhnáng ziệt dủn tzấu, nhây bez anhz tuz tồm tzuống chuổng tháo pong thính chuổng tzấu kếu chà tình. Nayz tồng bez dun liều múa tỏi gziáo pủi tòn chuôiz duấn bua phính miền nhây còn ziều./.

Tỏ Xuân tzuống lai dểng mài tzỏn hòng tziệp tzỉu nhàn

Tỏ Đặng Thị Xuân congz, hít thôz lổng gố, chà tình puồng thzàm tìu khâuz, tzấu nhản càn lồ chaoz, ziết bez tiaz khâuz tzấu nhản, ưz quânz chà tình tỏ kếu thzàm huaz ziêm láng nhây sấy tzảng chổm khâuz thzàm hiáng. Kếu hiêuz hamz quýa pliát chổm khâuz, thzàm muốn hamz duốn chaoz phát hiáng hiàng thzun, đảng hải tỏ congz kếu gố tzuống piều hiangz kếu chàn tây đòi buônz, ưz quânz xiều xềnh aiz, mải ưz tuz chá. Hiáng 2018, puột lai họp kếu lùng tzảng, đào thâuz, tỏ kếu chà tình hả suiz quýa tzuống lai dểng, pành on phiều tzênhz cờ nayz nhản. Tỏ Xuân pun hiuz: đảng hải tỏ khúng tzuống pongz 1 thzin tzùng lài chài cômz, súp lơ, su hào ziêm tấy đao quangz 2.500 thziz vuông. Thóng đảng hải, kez lai mải thuất hây tzảng tuz thzàm làn miền mái. Puột tzuống lai tuz, tỏ hả mình hộ ziêm thzàm lớp tập huấn lái guyển, xía khoi, tham quan, hộ quýa sâu báo duốn coz mô hình tzuống lai dểng họp kếu tẩy pung.

Can tỏ Xuân, hít tzuống lai tzụ cấu tháo tzấu đao lống, chun dểng miaz liều zỉa tzộ canh pảnh hỏi. Dêngz bez lổng tào xanh puốn chuổng kếu puốn NPK, puốn đạm liều lai pháo lống, mayz phét đia xiêuz mảng cành tzuống bez phét đia sinh học liều lai dểng. Lái tzuống tzấy chaoz, xiều xềnh lai cào thzamz, chất lượng cào lống, mayz khúng mải ziêm tẩy pung bez anhz tuz tho piên zỉa coz tồm plấu hô hangz Hà Nội, siêu thị Big C…1 hiáng tzuóng 3 thóng lai, tzoz thuất tấy nhàn lổng đảng, hòng hiáng tỏ mài nhuồn xiêu pongz 70 tzỉu nhàn mải lai chuổng kếu úi che, túng, sấy tzảng cunz hoi cunz tuz pầu pháo. Tòn chuôiz tuz mình tộ sâu cáo, mái tuz thzàm nhủng kuaz pun chà tình. Tỏ Nái nhây mô hình tzuống lai mayz khúng mài nhuồn xiêu òn tỉnh pun chà tình, anhz bez tong liều thzàm huaz khờ lểnh ziêm láng tháo hộ tzấu can.

Congz duốn tỏ Nái nhây mô hình tzuống lai dểng, ông Bàn Văn Liềm, Bí thư chi bộ Suối Lìn láng pun hiuz: Tỏ Nái nhây mô hình tzuống lai dểng bez mài nhuồn xiêu thamz. Lai tuz hây tzảng mái thzamz, ziết bez coz hây tzảng ói mài lai chất lượng.

Tỏ Đặng Thị Xuân pun hiuz sẽ anhz tzíp khoi quangz tấy đao tzuống lai pháo 4 thzin thiz vuông liều xiều xềnh cào thzamz. Ziết bez thôz tzuống, ưz quânz nayz mô hình cáp puổn khoi thuất húng xiang ziêm hít tzuống cành tzuống tzấu hòng húa mải, chuổng nải mài cành tzuống dểng, pành on phiều tzênhz cờ nayz nhản ziêm tẩy pung./.