Phai paz pịa xièng thun

Ỳ nháng Sơn La xanhz nhây cành tzuống húa tuz mải thuất nhỉa kuaz nảy bez Xoài, lày tzầy phai piêuz  kếu chanh leo hả tuz coz doanh nghiệp mải  quáy coz kauz hangz: Úc, Mỹ kếu Pháp. Náy tìu pun puột húng phát hiéng cành tzuống hả thính pun miền màn kếu doanh nghiệp mày húng xieng liều tzấu nhản.

Tháo náy hít, tzièng Sơn La xanhz mày quýa đảng 41 thin hta đao tzuống điéng nhản piêuz hangz: lày tzầy phai, cà phê, tzà, càm tzía...ziệt nháng xiêu tuz 7.200 tânz, mải tuz 195 tỷ nhàn. Náy tzính bez nom con liều xanhz mải cành tzuống húa thuất nhỉa kuaz, kếu chamz ngỏ gzỉa chổm.

Nháng 2017 bez tày 2 nháng Yên Bái xanhz ztấu lầy tzình xành ấy gzỉa chổm 2016-2020. Paz lìn nhàn con tzấu ziêm lầy tzình nháng 2017 bez 3.800 tỷ nhàn, ziêm nảy nhàn Trung ương nhây bez quáy đảng 1 thin tỷ, pẹ nhủng nhàn bez 771 tỷ liều tzấu thàm nhủng hangz: tzính sâu BHYT, gzáo pủi, pong thính nộp nhàn điện, lẩu trợ cấp pun miền tzính sâu. Láy tuz tzấu lống cáp kếu xành ấy phát hiéng nhàng thun tziều tình từng nom tẩy pung, bez tấy huaz miền chổm ỳ tzản khúng anhz mày 21%.

Xièng thun náy quýa đảng 8 thin huaz miền ziêm Lào Cai xanhz pliét chổm khzâuz.  Tấy huaz miền chổm nháng 2017 ziêm Lào Cai xanhz tzộ gzỉa thamz hảy tói ekéu 5 xanhz phai paz. Tìu xỉ púng  pun nhàn tzìn pun tẩy hang kềnh khzâuz tuz Lào Cai xanhz cấu tháo thamz hảy. Xanzh hả  hả pùn nhàn tzìn tzấu tuz 65-70% bez quáy 2 lầy tzình thấy liệp láng tẩy xieng kếu gzỉa chổm.

Cờ hên tấy lầy tzình gzỉa chổm hả mày, nháng 2018 kếu tzía nháng tzíp can, tzính sâu gzỉa chổm ziêm coz xanhz phai paz  tuz phún tỉnh tzấu bez  tẩu khzáng liều miền chổm càn hiuz liều mình pháo pliét chổm khzâuz, ziết bez tzụ mày coz tzính sâu xieng tzấu lống. Chuổng nảy tzấu chào tầu tháo coz láng tẩy đô tẩy cô chổm khzâuz liều miề màn nhây hòng húa tzấu tày tuz mải tháo thàm nom tóng.

Thuất nhziếu  chamz ngỏ gzỉa chổm tzấu pun phai paz tzíp ziệt nom xièng thun cào guyền hâyz./.

Thanh Thuỷ-Nghiệp dịch

 Dụ ton miền ziêm Mộc Châu nhây lấy búa nháng

Hoi 30/12 táo mình múa tỏi dụ ton miền ziêm Suối Khem láng,  Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển, Sơn La xanhz khzùn khzùn bển kuaz  tzíp xièng nháng. Tziểu can từng chà tình, háy chà tình mày thamz bển thamz, mày tzộ bển tzộ hangz táy túng, tái che liều xíp tháo nháng miênz.

Ông Piền Thzùn Taz , xịp miênz miền ziêm Suối Khem láng pun hiuz: háy nháng tồng hangz nảy, hoi 30/12 táo mình, ông lẩu  tuz thàm tziêuz meìen tháo loz thính xíp tháo nháng miênz. Kếu nhiếu hắm, chà tình hả bển tziéng túng, che, náy hít bển miênz liều búa ồng thái puz hẩu pun chà tình, cù ngoà phun lống hênz, cành tzuống xiều xềnh hang, lám quýa  quýa xièng nháng  hoi tìu tìu xiểu.

   Bển tzỏ miênz búa nháng lẩu mày túng ừ gongz, 1 nom che tzệp tzụa an pờ đống bốm, 1 nom hùng lầu viênz, 3 nom gzuaz, 4 viênz tiuz, 1 nai tiuz, 1 viênz daoz. Gang hít bển tziéng bez xíp miênz. Xịp miênz miền búa ồng thái gang 1 nháng chà tình tzấu nhản tzấu hốp, hểu ồng thái bua zuốn kếu chà tình tzíp xièng nháng, puz hẩu pun tzièng pieoz miền lống hênz, cành tzuống xiều xềnh hang. Dụ ton miền lẩu xíp tháo nháng miênz  ziêm  hoi 30/12 tháo 1/2.

Gang hít xíp pả miênz,c hà tình búa múa tỏi láng miền tháo kếu chà tình nhản dào hấy. Chuổng hốp tiuz , thênh pun tỏi ziệt nháng lồ quýa, ziệt nháng xieng anhz tháo, làn làn lống hênz.

Suối Khem láng, Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển, Sơn La xanhz bez 90% phính Dụ ton miền. Láy hiuz coiz thiuz cành tzuống tào xanh, ây can KHKT xieng ztấu bez tấy tzà, piều hiengz, chanh leo kếu thàm nhủng cành tzuống hả tuz múa tỏi tzuống xiều xềnh hang, tấy huaz miền chổm hả tzộ gzỉa thamz. Ziết bez mày thàm phính miền nhây vuồn hoá, ưz quânz múa tỏi dụ ton miền ziêm náy vuổn puz chiênz tuz còn diều xíp tháo nháng miênz.

Triệu Biên-Nghiệp dịch