Zuaz ít – dụ ton miền ziêm Mộc Châu nhây zuaz tzình ziều

Ông Piền Thzùn Taz, dụ ton miền ziêm Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển congz: Zuaz ít mài ziêm lào tỏi nayz, ziêm thóng ông nhây te hả mài nayz nhủng zuaz. Nayz nhủng zuaz cáp kếu 1 tìu câuz ziêm lồ hoi tzùn tài, nải bez mài 1 làn hầu xanh mình nải aoz. Chà tình xiaz vuaz pung ói nayz làn ton ziêm chà tình tzấu công tzía hoi mảng cá nayz làn làng chiền phai bez luổi. Đảng hít duốn, xiaz vuaz pung nhây chà tình hả tzong bển pêu 1 nhủng zuaz. Nải bez lổng biào blụt khuz hải líu bez tziếm vuôm, tzông muổn, gang nải tzọp kếu càm tzía nhây vuôm kếu xung nhây vuôm, lổng tzìu piêuz nòm pêu pến zuaz. Nayz nhủng zuaz đaoz pongz 20 – 25 puôn, hô đổng 2 nom pùa đôz. Gang hít pêu tziáng bez nhiát pền từng tói 2 nom, múa tỏi tò mình tzang pongz 30 phút bez zuaz tzụa. Lẩu bez xiaz vuaz pung sẽ pêu tzộ hải 30 nom plaiz pến 2 pêu, 1 pêu bez liều pun mùi miền kếu 1 pêu bez liều pun làn ton tò duốn pun tía mả, có ziếu. Tziểu pịa từng chà tình nhây khzáng bez làn ton sẽ ziêm xiaz vuaz pung nhây pliaoz pờ tzía hoi, nhây bez lẩu ziêm 3 – 5 hoi, kếu mình tài 5 – 7 luồn hangz nải. Hít xiaz vuaz pung hả tổng ấy, bez sẽ pun làn ton duốn búa tía mả mảng hoi lống liều quýa thôz làn buống kếu liều 2 pung mình tài. 1 làn làng hangz congz líu tziàng hổ tzấu công lénh tuz 1 pêu hàng tzang mình chaoz bez xiaz vuaz pung mayz tồng ấy. Hangz congz làn ton lénh tuz zuaz ít bez làn ton nhây chà tình hiuz bez xiaz vuaz pung hả tồng ấy kếu tzong bển tzấu xình cha pun ton. Ziêm nải tài dụ ton miền mảng zuaz ít hangz nhủng zuaz tzình ziều.

Hangz congz xiaz vuaz pung mayz tzấu zuaz ít bez mảng tài tzấu zùa tzin hô liều thiuz. Nayz nhủng zuaz tồng tuz lồng mhầy blụt tzông muổn, gang nải tò mình tzin. Gang hít tzụa bez lổng dụ cát phái líu bez tò pun làn ton tò duốn.

Dụ ton miền lẩu nhản zuaz ít can tói, mayz nhản đụ nom kếu hiêuz hamz gang nayz gố aoz sẽ zúng tuz cù ngòa ton kếu cù ngòa xiaz, chà tình hồng phuz. Hít nhản bez nìn bua mez tzìu piêuz nòm ziêm cờ nhỉa, líu bez nhản. Cú Piền Mùi Thzun, ziêm Suối Khem láng, Phiêng Luông xía, Mộc Châu guyển pun hiuz:

Tziều tình cunz hoi cunz phát hiáng, tzía tìu ziềm lám lố hả tuz múa tỏi quảng mayz tzấu. Chuổng nải, ziêm hít tzấu xình cha bez coz làn hầu xanh dụ ton miền puổn thamz mayz tzụ ziêm xiaz vuaz pung nhây pliaoz liều tzấu công. Nhây bez zuaz ít vuổn tzụ mài ziêm coz hoi lấy, dờ hấy. Khờ lểnh thuất, múa tỏi anhz lẩu pêu zuaz liều píu pun tỏi, muổn tỏi nhản ziêm coz hoi guyền hâyz, kếu hiêuz hamz ói sấy tzảng chom pêuz, kếu bua nhây tòn chuôiz sẽ ló tuz miền có, miền tỏ can nìn bua nhây hiêuz./.

T.Biên – Biên dịch

Mường Lò- thàm tìu vuồn hoá khù mảng

Congz tháo Mường Lò bez congz tháo lồ hoi nhây 6 tìu xoè, khoi con pun 36 nhủng xoè Phai paz. Tháo Mường Lò tuz mảng xoè kềnh bez tuz thàm làn khez miền lác.

8 nom tzièng hổ hoi 29.9.2019 náy muốn, khez miền tháo Mường Lò bez tuz mảng dủn xoè miền thamz hảy Việt Nam. Náy bez dủn xoè miền thamz hảy ziêm phì đảng tháo ỳ tzản, xoè 6 tìu lồ hoi nhây, mày 2013 làn miền xoè 45 puôn tzièng hổ. Lò Văn Biến- làn miền loz hiuz kếu phàn tzấu coz nhủng xoè pun hiuz.

“ zia kềnh guyền hâyz, ziết bez múa tỏi kếu nghẹ nhiền hòng thin làn  pịa tzấu bua nhây xoè”.

Nháng 2008, chàn Thái miền ziêm thị xã Nghĩa Lộ  mày bốm hàng tzang pièng tuz công nhận hiaz hảy bez 1 thin 300 chan, quyangz 2 thiz pết, hôz 30 puôn. Liều  tzấu náy tấy hàng tzang pièng bez 200 lềnh huaz chàn Thái miền hả lổng 300 nom hàng tzáng, 200 chan chamz liều tzấu. Chàn Thái miền tzấu hàng tzang pièng bez tzấu pến toz pièng Ban, náy bez phai paz nhây pièng. Quýa hàng tzang pièng bez ói  pun tzuống miền hiuz chàn Thái miền háy tào tồng hắm tía mả. cú Điêu Thị Siêng ziêm láng Đêu 2, Nghĩa An xía, thị xã Nghĩa Lộ pun hiuz.

“Hàng tzang pièng  bez mày : manh, vièng, xiz , pẹ , buaz . Hàng tzang pièng kếu nhziếu hắm múa tỏi mày cáo háng nhản, chà tình hồng phuz”.

Tói kếu chàn Thái miền Mường Lò, phàn tị, phai bez hểu tzấu khèn bè bez liều puômz hít páo dung. Phàn tị bez lổng 14 tìu hào ton tzấu tày, mày 2 bài, 1 bài 7 tìu haoz tzấu tày. Liều thán náy nom phàn tị, ziêm Tuần vuồn hoá- diều diẻo Mường Lò nháng 2017, thị xã Nghĩa Lộ hả tzấu nom phàn tị hô hảy Việt Nam, hangz 2 thiz, quyangz 5 thiz liều pun khez miền mảng. Náy nom phàn tị bez puômz tuz, mày 5 làn miền puômz. Ca cú Hoàng Thị Hồng Hạnh , Phó Chủ tịch UBMM thị xã Nghĩa Lộ , liều tzấu tuz bốm hàng tzang kếu nom phàn tị hô hảy Việt Nam tzièng hổ quýa, máy tan liều khez tháo tẩy pung cào thamz anhz bez liều máu tỏi puz chiênz bua nhây vuồn hoá.

“ Zia bua ói  tzùn zuốn tẩy pung nhây coz tìu vuồn hoá liều iu khez miền tháo ziều diẻo, chuổng tỏi thấn pun Nghĩa Lộ cunz hoi cunz mình pháo”.

Nhạc xoè..

Ỳ nháng, tuần vuồn hoá Mường Lò anhz tzấu thàm nhủng khù mảng hangz: Tzấu xoè, khoi hây, tzấu gzuaz, gang nảy bez tzấu dủn sái miền duổi Mường Lò liều pun khez miền cô phát tháo loz hiuz./.

Đinh Tuấn-Nghiệp dịch