Mờ sán sui-ìu miền Yên Bái nhây lay khuz

Phấy hứ há hít mờ sán pháo nòm lún pongz 1 thiz, tồng bez thóng múa tỏi ìu miền ziêm Yên Bái anhz tzấu mờ sán sui, náy bez thóng mờ sán nòm lún khuz hảy. Ìu miền Yên Bái khúng lổng mờ sán manh, kếu mờ sán xiz  tzấu xui, máy lổng mờ sán cao sản íp sui láy lảnh miền.

Mờ sán sui tzấu hẩy, ưz quânz liều mờ sán sui máy tzuồi đìa, íp sui đang khuz bez tzụ numz lống. Mờ sán múa tỏi khúng kez lổng tuôiz lún, kếu 1-2 khoaiz nòm, kez duốn dáo dểnh, gang nảy cát muổn an daoz numz. Hít numz mờ sán tuôiz máy numz lào, hẩy tzấu mờ sán tuôiz pờ lạt tzụa. Numz pả mờ sán tuôiz kếu daoz  bez nanz vuôm quảng xính íp sui, íp mờ sán sui pịa ống ton cào khuz. Can tỏ Piền Mùi Taz ziêm Khe Ván láng, Quang Minh xía, Văn Yên guyển, Yên Bái xanhz láy mờ sán tuôiz mày tzung thamz, đìa bez tzụ numz daoz xính khuz. Íp sui bez puaz vuôm búa, an nám pongz 30 độ C, máy íp mờ sán tuôiz kếu vuôm nám, tzấu mờ sán sui mayz khuz, tzuồi mống chiền vải. Vuôm puaz buối an nám an thim daoz, tzoz mờ sán tuôiz numz tziéng an pịa ống líu an vuôm tziếm pháo cờ ngải mánh, tzoz ừ tziu nòm, nòm hịp puông ống dui an tóng làng. Gang 1 tuần khoi mảng, humz mờ sán sui đang, vièng bez pến tzâuz nhản.

Mờ sán sui  tzấu kếu biáo, tháo kếu chaoz, thaoz kếu tùng oz tzênh …khuz hảy bez mờ sán sui tzâuz kếu đôz biáo bez khuz hảy. Mờ sán sui nanz gai vuôm, đôz biáo tò duốn hiengz dểnh, gzáp tziz vièng líu tzênh muổn, an mlây thaoz biáo đang líu an mờ sán sui pịa thaoz kếu biáo.

Mờ sán sui tzâuz kếu biáo nhản kếu hàng tzang, nhản kếu háng, háy làn nhản quýa mờ sán sui tồng thán khuz, mờ sán sui, đang. Tỏ Nguyễn Phương Linh, ziêm phường Hồng Hà, tồm plấu Yên Bái pun hiuz:

“Háy dủn mình tzấu xỉ ziêm tẩy hang duốn  zia tồng tò mờ sán sui duốn tzâuz nhản. Mờ sán sui tzâuz kếu biáo khuz hảy, mayz tzuồi dinh, mờ sán sui đang, nhản kếu háng kềnh khuz”.

Tháo coz láng tẩy ìu miền ziêm Yên Bái xanhz, múa tỏi tuz nhản quýa mờ sán sui tzấu kếu biáo bez kềnh máy lờ khuz tuz./.

“Hưn mạy” – phính miền Kháng ziêm Quỳnh Nhai nhây kuaz boz nhạc

Hưn mạy bez phính miền Kháng nhây nhủng kuaz liều boz nhạc, hẩy tzấu kếu puổn thamz miên cố, miền lún, hầu xanh xịa ton tồng hiuz boz. Nayz nhủng kuaz tuz lổng haoz liều tzấu tài, hít lổng bez boz pịa pùa tzangz can nhạc, lò dố, tìu ca, tìu lạ kềnh khù muống.

Cú Lò Thị Phắư, miền hiuz thzinh phính miền Kháng nhây vuồn hoá ziêm Chiềng Ơn xía, Quỳnh Nhai guyển, Sơn La xanhz pun hiuz: Đảng nayz can ziềm lám, phính miền Kháng lẩu ziêm hang, tẩy đô, nít phát suông đôz, tziàng tziểu pịa tzấu lình tzấu đẩy, lái nải sấy tzảng puồng thzàm tìu khâuz. Ưz quânz, múa tỏi tồng hiuz tziểu pịa nải liều tzấu pến coz nhủng kuaz boz pến nhạc họp kếu sinh hoạt vuồn hoá tồm tzuống, ziêm nải tzụ congz tháo “Hưn mạy”. Nayz nhủng kuaz lẩu lổng 1 đồng haoz cố tzấu tài, 1 pung liều nanz, vuaz pung tuz plaiz pến 2 ménh liều boz pịa pùa tzangz. Liều tzấu tuz hưn mạy duổi, múa tỏi xê lổng đia thzàm màu liều plán:

“Liều tzấu hưn mạy, múa tỏi sẽ pịa kềm liều cói coz tìu haoz cố, tzạ tò duốn an pháo cha pun haoz viàng líu bez xính tò mình cát pến từng ngaz, 1 ngaz đaoz pongz 40 – 60 puôn, pung liều boz bez plaiz pến 1 ménh...”.

Lồ hoi, zêim coz láng tẩy phính miền Kháng ziêm, hầu xanh xịa ton lẩu tháo tzunz thzáng ca ziêm láng nhây tóng ờ diẻo. Ziết bez coz muốn há goang, hầu xanh xịa ton lẩu boz hưn mạy, lạ tăng bu. Coz làn xịa ton lổng hưn mạy boz pịa pùa tzangz can nhạc, lồ dố, tzấu pun tìu ca cào khù muống. Mayz khúng hangz nải, gang coz muốn zào liều, sinh hoạt vuồn hoá, vuồn nghẹ, thzàm làn hả ló tuz nìn bua nhây miền có, miền tỏ. Cú Lò Thị Phắư pun hiuz thim:

“Thóng tồng há, coz làn hầu xanh, xịa ton sẽ puaz tấu dáo chom, lạ hưn mạy, tăng bu. Hít khốn bez tzuối cờ hên quá tấu liều thzáng ca muổn tỏi hốp tìu cần kềnh hái khù muống”.

Ỳ tzản hoi, ziêm láng tẩy phai bez phính miền Kháng  nhây coz hoi vủi, hội diễn vuồn nghẹ ziêm Quỳnh Nhai zả mài boz hưn mạy, ưu tuz thzàm làn miền tháo mảng. Quàn miền lạ 8 – 10 làn cunz lạ cunz boz hưn mạy mình can vòng chùn tzấu pun hoi tồm tzuống cào thim nò nò kếu tỏi. Cú Điêu Thị Nhất, Trưởng phòng vuồn hoá kếu thông phiến Quỳnh Nhai guyển, Sơn La xanhz pun hiuz:

“Ziêm phính miền Kháng  nhây coz tìu ca, lạ bez mài lạ tăng bu, lạ hưn mạy. Tzía hiáng quýa, tìu xỉ puz chiênz coz hoi vủi, coz tìu ca còn ziều lẩu tuz cấu tháo”.

Ỳ tzản, “Hưn mạy” tuz múa tỏi phính miền Kháng ziêm Quỳnh Nhai – Sơn La lẩu puz chiênz ziêm nayz ziểm quýa vuaz ziểm miền kếu bez nhủng kuaz tzụ mài ziêm sinh hoạt vuồn hoá, vuồn nghẹ tồm tzuống./.