LẸ CÁC CHÀO NẶM CÚA PỈ NOỌNG CẦN XƠ ĐĂNG
Thứ năm, 09:26, 01/02/2024 HẢI PHONG HẢI PHONG
Pỉ noọng slương điếp! Thâng bươn 11, bươn 12 ăn pi, pỉ noọng dân tộc nọi cần dú búng Tây Nguyên, chang tỉ mì cần Xơ Đăng dú slảnh Kon Tum sẹ hết lẹ pjá ơn pỏ slấn, ngầư pình an hẩư chang lườn vạ tằng bản cỏn. Lẹ các chào nặm lụ pài dú bó nặm lẻ lẹ nâng pện tỉ:
 

 

Cần Xơ Đăng lẻ ết chang 12 dân tộc nọi cần dú búng Tây Nguyên. Pỉ noọng fấn lai dú bại hoẹn Đăk Tô, Đăk Hà, Tu Mơ Rông, Kon Plong vạ kỷ hoẹn Ngọc Hồi, Đăk Glei, slảnh Kon Tum. Pỉ noọng mì lai tảo lỵ đây mjảc xáu lẹ hội cúa cần ké sle tẻo, xường slì mì bại lẹ ngầư miều mảu sle pjom bái bại pỏ slấn, chang tỉ mì lẹ các chào nặm.

Nghệ nhân A Kênh dú hoẹn Đăk Tô, slảnh Kon Tum hẩư chắc, rèo cỏ lẻ, lẹ các chào nặm đảy cần Xơ Đăng có pửa nắm đo nặm dủng, pửa ngám có bản mấư lụ khảu bươn hang pi:

 "Sle hết lẹ các chào nặm, tằng bản xày căn thâng phắng nặm, tọn tẳp vạ chắp xẳp mọi fiểc. Lẹ đảy có cón vằn Nèn sle pi mấư các đảy chào nặm mấư. Tẳm pửa cón thâng cà này, cần ké đạ ngòi đây fiểc các chào nặm tứ cốc bó lồng mà".

Cần Xơ Đăng nẳm cạ: nặm lẻ mòn cẩn diếu tải ết, dau cón tẳng khẩu kin, slửa khóa nủng. Mì tởi slổng đây mjảc, pjẻ pjòng tó nhoòng nặm slâư, fiểc có lẹ các chào nặm lẻ sle bại slấn nặm, slấn phja, slấn tả chắc đảy bản cỏn mì pỉ noọng kin dú sẹ au hẩư sức rèng, hết kin chàu mì. Pỉ noọng chang bản xường slì slương điếp vạ chia vai xáu căn. Áo Phan Văn Hoàng,Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao vạ Du lịch slảnh Kon Tum hẩư chắc:

"Tói xáu pỉ noọng, nặm mấư đảy ngòi đây ăn pi, sle cốc bó nặm lây, kin van. Bại pỏ slấn nắm hăn phít xá, bản cỏn đảy ngòi dỏm vạ cụm cừa. Pi tầư, pỉ noọng tó khửn cốc bó tọn tẳp vạ hết lẹ các chào nặm. Tói xáu pỉ noọng dú nẩy, đông slấn sliêng liềng, pỉ noọng nắm mốc khửn. Nhoòng pện, cốc bó, mạy mác kheo đây. Cần ké cốc bản lưởc vằn sle mo pài, dá pỉ noọng khửn đông chỏi tối chào nặm.

Chào nặm lẻ mòn cẩn diếu cúa bản cỏn. Nhoòng pện, bại lủc báo xày cần đảy pỉ noọng chang bản slứn điếp păn pây au co lồ ô mà các chào nặm. Pửa xằng hết lẹ, chào nặm đảy pỉ noọng hết lẹ xăng nặm khảu, nắm sle luây. Lăng cằm mò pài cúa cần ké cốc bản, chào nặm đảy kháng luây vạ slắng lủc lan chắc diêm sle cốc bó slâư, nặm mì lầng, xường slì mì rèng, ím đo.

Nghệ nhân Ý Sinh dú thị trấn Đăk Tô, hoẹn Đăk Tô hẩư chắc: Khảu vằn có lẹ các chào nặm, tứng lườn chang bản xày chắp xặp bại co mạy lồ ô cải sle hết chào nặm các mà lườn dủng lăng vằn lẹ. Pỉ noọng tó au nặm tỉ sle khảu phét lẩu cần, pửa mì lẹ hội lẻ au phét lẩu xày khẩu phjắc nẳng kin co đuổi căn hôn hỉ chang lườn Rông.

"Tứng lườn mì ăn buốc lồ ô pây au nặm sle ngầư pi tỉ mì rèng, pi nả đảy mảu, pỉ noọng mì khẩu bắp, mằn mác pỉ xáu pi cón.

Chang vằn lẹ, khéc thâng dương bản sẹ đảy xỉnh nẳng kin lẩu cần hom, xày tói choong nào, lượn cằm đây mjảc on nặm mấư mà thâng bản cỏn./.

HẢI PHONG

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC