Tòa Đốc lý lang Pháp a hay  ha dợ nâu kêi nắc Bảo tàng Đà Nẵng tơợ ơy bhrợ t’mêê vaih nắc zr’lụ chụp ảnh liêm pr’hay âng bấc apêê pr’zơc p’niên lâng t’mooi.

Pazêng t’ngay đâu, thành phố coh toor k’ruung Hàn xoọc bhui har, cờ pô dông truih c’lâng p’rang hơnh deh 50 c’moo – T’ngay pa chô. Lướt coh c’lâng phố Bạch Đằng truih k’ruung Hàn, vêy muy đhị t’mooi lâng bấc đhanuôr Đà Nẵng tước lêy nắc Tòa “Đốc lý” lalăm a hay lâng nâu kêi nắc Bảo tàng Đà Nẵng.

Pazêng 4 zr’lụ đong âng cr’noọ bh’rợ ơy bhrợ têng liêm xang. C’bhuh đong t’mêê bơơn bhrợ lâng pr’đhang bh’rợ t’mêê, liêm mâng âng đong n’ty a hay.

Tòa Đốc Lý (bêl dzợ a rọp Pháp ặt zr’năh ahêê) coh t’tun đâu đơc nắc Tòa Thị Chính (lalăm c’moo 1975) ơy đanh 120 c’moo. T’ngay 29/3/1975, t’la cờ âng Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam ơy dưr păr coh bha bhung đong Tòa Thị Chính. Bh’rợ nâu pa căh Đà Nẵng ơy bơơn pa chô zêng. Tơợ lâh c’moo 1975, cr’noọ bh’rợ nâu nắc trụ sở âng UBND xang nắc HĐND thành phố Đà Nẵng lâng nâu kêi nắc xăl pr’đươi, pa liêm vaih Bảo tàng Đà Nẵng t’mêê, xăl ha Bảo tàng xoọc đâu đhị Thành Điện Hải.

Đhơ z’lâh bấc rau coh lịch sử, cr’noọ bh’rợ nâu nắc zêng bơơn chơih pay nắc trụ sở âng bộ máy chính quyền. Rau đâu nắc moon ghit chr’năp âng muy cr’nọo bh’rợ đơơng c’leh cơnh lâng đhanuôr thành phố. Tơợ ơy bhrợ xang, Bảo tàng Đà Nẵng lâng c’kir Thành Điện Hải đăn đêêc nắc vaih đhị pr’hay coh văn hóa, lịch sử âng thành phố.

Bảo tàng pa căn k’nặ 3.000 tư liệu, pr’đươi pazêng 45 xa nay năc pa căh lâng k’đơơng đhanuôr chấc lêy, năl ooy tự nhiên lâng lịch sử xã hội Đà Nẵng, pazêng xa nay đăh văn hóa cung cơnh rơơm kiêng ha dưr âng muy coh pazêng trung tâm kinh tế - xã hội ga mắc bhlầng âng prang k’tiếc k’ruung lâng Đông Nam Á. T’cooh Hoàng Anh Thế, chuyên gia đăh bảo tàng blo tơợ Hà Nội xay moon:

“Bảo tàng Đà Nẵng nâu ặt coh tòa đong đanh k’ha riêng c’moo lâng bơơn pa mâng, pa liêm zr’lụ t’mêê ting pr’đơợ âng bảo tàng. Bêl tước bảo tàng nâu lâng cơnh ra pă, pa căh ooy đồ họa lâng pr’đươi bấc cơnh, bấc rau. Đăh đồ họa nắc t’mêê ting cơnh pr’đhang Châu Âu, đăh pr’đươi nắc coh đâu vêy pazêng pr’đươi n’ty chr’năp ga mắc. Rau pr’hay đhị Bảo tàng Đà Nẵng nâu, tr’nơợp nắc ảnh đồ họa ting cơnh t’mêê, xang nắc công nghệ cơnh 3D mapping, apêê bộ phim bơơn bhrợ vaih, moon za zưm năc pr’hay”.

C’xêê 5/2020, UBND thành phố Đà Nẵng đoọng bhrợ dự án k’rong bhrợ têng cr’noọ bh’rợ pa liêm, pa mâng cơ sở  42 – 43 Bạch Đằng bhrợ Bảo tàng Đà Nẵng. Dự án xay bhrợ coh pazêng đhăm bhưah lâh 8.600m2, pazêng đợ zên k’rong bhrợ lâh 500 tỷ đồng tơợ zên âng vel đong. Tước nâu kêi, bảo tàng ơy bhrợ xang crêê bêl hơnh deh t’ngay thành phố ơy bơơn pa chô. Anoo Lê Hải Khoa, manuyh thành phố Đà Nẵng xay moon:

“Acu lêy bảo tàng coh thành Điện Hải bhrợ coh nguôi đâu m’bứi dzợ năc buôn lêy lâh. Lêy tơợ nguôi năc muy đong pr’họom bhooc, bhrợ pr’đhang âng manuyh Pháp. Tơợ bêl bơơn pa liêm pa mâng đoọng vaih bảo tàng nắc acu lêy đơơng pr’đhang liêm t’mêê lâh, liêm lâh lalăm. Bảo tàng đhị toor vêy thư viện khoa học tự nhiên âng Đà Nẵng năc zập ngai ơy loih tước thư viện nắc tước bảo tàng cung buôn”.

T’cooh Huỳnh Đình Quốc Thiện, Giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng đoọng năl, c’la bảo tàng năc căh rau t’mêê, zập ngai tước lêy 1 chu năc xang. Ha dợ bảo tàng ặt coh tòa đong ty 120 c’moo lâng bấc rau công nghệ t’mêê cơnh công nghệ 3D, 3D Mapping đơơng zập ngai ặt đanh lâh. Bảo tàng coh 2 c’lâng bhlầng nắc Trần Phú, Bạch Đằng, đhị zập t’ngay  vêy k’ha riêng chu t’mooi du lịch coh k’tiếc k’ruung hêê lâng bha lang k’tiếc vối văl, nắc cr’nọo bh’rợ liêm chr’năp âng thành phố. Xa nay pa căh đhị Bảo tàng Đà Nẵng t’mêê bơơn bhrợ têng 6 zr’lụ pa căh pazêng: Pa căh ta luôn, pa căh chuyên đề, pa căh grăng; pa căh vêy cr’chăl, pa căh pa chăp lêy, pa dưr, pa căh coh nguôi tang. T’cooh Huỳnh Đình Quốc Thiện đoọng năl:

“Lâh mơ chấc năl đăh hình ảnh, tư liệu pa căh nắc t’mooi cung trực tiếp chấc năl. Ba bi cơnh pleng k’tiếc lâng coon ma nuyh Đà Nẵng, a zi cung ơy đơơng pr’đươi công nghệ 3D Mapping, nâu năc công nghệ t’mêê bhlầng xoọc đâu bơơn đươi dua đhị Bảo tàng Đà Nẵng. Tước lâng zập zr’lụ nắc muy chr’năp lalay. Azi kiêng đơơng t’mooi lêy rau lalay cơnh. Nâu năc muy coh pazêng bảo tàng đơơng chr’năp chấc năl, đươi dua bấc lâh mơ”./.

BẢO TÀNG ĐÀ NẴNG- ĐIỂM NHẤN LỊCH SỬ, VĂN HÓA MỚI BÊN SÔNG HÀN

UBND thành phố Đà Nẵng vừa hoàn thành và đưa vào hoạt động Bảo tàng Đà Nẵng, đón khách phục vụ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng thành phố. Đây là biểu tượng văn hóa, công trình mang dấu ấn thời gian. Tòa Đốc lý thời Pháp mà nay là Bảo tàng Đà Nẵng sau khi khoác lên mình “tấm áo mới” đã trở thành điểm check-in đầy thú vị của nhiều bạn trẻ và du khách.  

Những ngày này, thành phố bên bờ sông Hàn đang nhộn nhịp, tưng bừng cờ hoa kỷ niệm 50 năm- Ngày giải phóng. Dạo bước trên vỉa hè tuyến phố Bạch Đằng lộng gió sông Hàn, có một địa điểm mà du khách và rất nhiều người dân Đà Nẵng dừng chân: Tòa "Đốc lý" ngày xưa và bây giờ là Bảo tàng Đà Nẵng.

Cả 4 khối nhà của công trình đã hoàn thiện. Tòa nhà cổ đã được khôi phục cẩn trọng và phục chế gần như nguyên mẫu. Khối nhà mới được thiết kế với ngôn ngữ kiến trúc hiện đại, gam màu ghi hài hòa với tổng thể tòa nhà cổ.  

Tòa Đốc lý (thời Pháp thuộc) sau gọi là Tòa Thị Chính (trước năm 1975) có tuổi đời hơn 120 năm. Ngày 29/3/1975, lá cờ của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam đã tung bay trên nóc Tòa Thị chính. Sự kiện này đánh dấu Đà Nẵng đã hoàn toàn giải phóng. Sau năm 1975, công trình này là trụ sở của UBND rồi HĐND thành phố Đà Nẵng và giờ được chuyển đổi công năng, cải tạo trở thành Bảo tàng Đà Nẵng mới, thay thế cho Bảo tàng đang hiện diện trong khuôn viên Thành Điện Hải.

Dù trải qua bao biến thiên lịch sử, công trình này đều được chọn là trụ sở của bộ máy chính quyền. Điều này khẳng định tầm vóc, giá trị đặc biệt của một công trình mang tính biểu tượng đối với người dân thành phố. Sau khi hoàn thành, Bảo tàng Đà Nẵng và Di tích Thành Điện Hải gần đó sẽ trở thành điểm nhấn trong không gian văn hóa, lịch sử của thành phố.

Bảo tàng trưng bày gần 3.000 tư liệu, hiện vật bao gồm 45 chủ đề sẽ gợi mở và dẫn dắt công chúng tham quan trải nghiệm, tìm hiểu về tự nhiên và lịch sử xã hội Đà Nẵng, những câu chuyện về văn hóa cũng như khát vọng đi lên của một trong những trung tâm kinh tế - xã hội lớn của cả nước và Đông Nam Á. Ông Hoàng Anh Thế, chuyên gia lĩnh vực bảo tàng đến từ Hà Nội chia sẻ:

“Bảo tàng Đà Nẵng này nằm trên tòa nhà lâu đời cả trăm năm và được cải tạo không gian mới theo tiêu chuẩn của bảo tàng. Khi tới bảo tàng này với diện trưng bày về đồ họa và hiện vật rất phong phú. Về đồ họa thì mới mẻ theo phong cách Châu Âu, về hiện vật thì ở đây có những cổ vật rất có giá trị. Điểm nhấn ở bảo tàng Đà Nẵng này thứ nhất là hình ảnh đồ họa theo phong cách mới, rồi công nghệ như 3D mapping rồi các bộ phim được làm nên, nói chung rất ấn tượng”

Tháng 5/2020, UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp cơ sở 42 – 44 Bạch Đằng làm Bảo tàng Đà Nẵng. Dự án triển khai trên tổng diện tích hơn 8.600 m2, tổng mức đầu tư hơn 500 tỷ đồng từ ngân sách địa phương. Đến nay, bảo tàng đã hoàn thành đúng dịp kỷ niệm Ngày giải phóng thành phố. Anh Lê Hải Khoa, người dân thành phố Đà Nẵng cảm nhận:

“Em thấy bảo tàng ở trong thành Điện Hải đẩy ra ngoài này thì sẽ dễ dàng tiếp cận hơn với mọi người. Nhìn từ bên ngoài là một tòa nhà màu trắng, phong cách kiểu Pháp. Sau khi được tu sửa để trở thành bảo tàng thì em thấy mang phong cách hiện đại hơn, ấn tượng mạnh hơn so với trước. Bảo tàng lại nằm cạnh thư viện khoa học tự nhiên của Đà Nẵng nên mọi người có thói quen đi thư viện thì có thể ghé thêm bảo tàng”.

Ông Huỳnh Đình Quốc Thiện, Giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng cho biết, bản thân bảo tàng là lĩnh vực khô khan, trước đây mọi người thường chỉ đến một lần rồi thôi. Nhưng nay bảo tàng được nằm trên tòa nhà cổ 120 năm tuổi với tràn ngập công nghệ hiện đại như công nghệ 3D, 3D Mapping đưa mọi người quay trở lại nhiều lần hơn. Bảo tàng nằm trên 2 trục đường trung tâm là Trần Phú, Bạch Đằng, nơi hàng ngày có hàng trăm lượt khách du lịch trong nước và quốc tế qua lại là công trình điểm nhấn về văn hóa của thành phố. Nội dung trưng bày tại Bảo tàng Đà Nẵng mới được xây dựng trên cơ sở 6 khu vực trưng bày bao gồm: Trưng bày thường xuyên, Trưng bày chuyên đề, Trưng bày kho mở, Trưng bày có thời hạn, Trưng bày nghiên cứu phát triển, Trưng bày ngoài trời. Ông Huỳnh Đình Quốc Thiện cho biết thêm:

“Ngoài việc trải nghiệm thông qua hình ảnh, tư liệu trưng bày thì du khách cũng sẽ trực tiếp tương tác, trải nghiệm. Ví dụ phần thiên nhiên và con người Đà Nẵng, chúng tôi cũng đã đưa ứng dụng công nghệ 3D Mapping, đây là công nghệ mới nhất hiện nay được ứng dụng tại Bảo tàng Đà Nẵng. Đến với mỗi không gian là một gam màu khác nhau mỗi ánh sáng khác nhau. Chúng tôi muốn đưa đến cho du khách sự trải nghiệm hoàn toàn khác. Đây là một trong những bảo tàng đề cao tính ứng dụng, tương tác, trải nghiệm”./.