K’nặ muy zệt c’moo ahay, pr’loọng đong t’cooh Phạm Văn Đương, đhanuôr H’re dzợ năc muy coh pazêng pr’loọng đong đharựt bhlâng âng cr’noon Gò Rét- Ma Nghít, chr’val Ba Cung, chr’hoong Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi. Pr’ắt tr’mông âng diic điêl anoo lâng 2 p’nong k’coon g’nưưm ooy muy bơr sao arong, atao, tu cơnh đêêc năc ta luôn đươi râu zooi đoọng âng vel đong. C’moo 2015, vêy cán bộ Tổ k’miah- vặ zên cr’noon Gò Rét- Ma Nghít p’too, pa choom, anoo Đương năc vặ 50 ức đồng tơợ Xa nay đoọng vặ ha pr’loọng đong đharựt âng Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) chr’hoong Ba Tơ đoọng bhrợ cha. Anoo Đương xay moon, cr’chăl anoo t’mêê vặ zên, tơơm arong lâng atao coh chr’hoong Ba Tơ chr’năp xiêr bấc pa bhlâng, ha dzợ keo năc vêy chr’năp dal lâng buôn vêy ta câl năc ađoo đươi pazêng zên n’năc choh 2,5 héc ta keo axậ tràm. Coh cr’chăl 5 c’moo ng’đương col keo, diic điêl anoo cha bêệt ha roo, r’veh r’đoong lâng băn a ọc Ki, m’ma a ọc âng vel đong đoọng pay ếp băn đanh. Anoo Phạm Văn Đương xay p’căh, năc coh hân noo keo tr’nơớp diic điêl anoo ơy bơơn zên lãi lâh 100 ức đồng. Xang bêl chroót nợ ngân hàng, diic điêl anoo bhrợ t’bhưah đhăm choh keo tước 4 héc ta. Năc cơnh đêêc, pr’loọng đong anoo Đương căh muy choom t’bil lơi đharựt năc dzợ vêy râu đớc, râu cha. C’moo 2021, diíc điêl anoo bhrợ đong t’mêê liêm mâng, zập pazêng râu pr’đươi đoọng xăl ha đhr’nong đong ty ahay. Lâh n’năc anoo năc dzợ câl xe ga măc chở đơơng keo tu cơnh đêêc pr’ắt tr’mông k’bhộ k’van lâng đợ zên bơơn pay pa chô zập c’moo 150 ức đồng. Anoo Phạm Văn Đương xay moon: “Đươi vêy zên vặ t’đui đoọng âng Ngân hàng chính sách xã hội chr’hoong Ba Tơ, diic điêl zi ơy bơơn choh crâng, t’bil đharựt lâng bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ.”

Công cơnh pr’loọng đong anoo Phạm Văn Đương, moó Phạm Thị Mây, đhanuôr H’re, ắt coh cr’noon Uỷ Năng, thị trấn Bơ Tơ, chr’hoong Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi công ơy choom t’bil lơi ha ul đharựt, dưr vaih muy coh pazêng pr’loọng đong vêy râu bơơn pay pa chô zập c’moo tước k’ha riêng ức đồng đươi tơợ zên vặ Ngân hàng Chính sách xã hội. P’căn Nguyễn Thị Bích Ngọc, Chủ tịch Hội Liên hiệp pân đil thị trấn Ba Tơ xay moon, tơợ pazêng c’bhuh vặ zên, tước nâu cơy năc ơy lâh 400 apêê hội viên pân đil cơnh amoó Mây bơơn vặ zên âng Ngân hàng Chính sách Xã hội chr’hoong lâng đợ zên lâh 24 tỷ đồng:“Tơợ zên vặ Ngân hàng Chính sách Xã hội, hội viên pân đil b’băn, ch’choh, choh keo, tơợ đêêc p’xoọng râu bơơn pay pa chô. Lâng tơợ râu bơơn pay pa chô n’năc apêê ađhi amoó bơơn câl bấc pr’đươi coh pr’loọng đong cơnh tivi, tủ chrộ, xe máy lâng đoọng k’coon ta đhi học hành liêm crêê. Coh cr’chăl ha y, azi năc p’loon tơợ zên vặ âng Ngân hàng Chính sách Xã hội, tu nâu đoo năc tơợ ng’vặ buôn pa bhlâng đoọng apêê ađhi amoó bơơn vặ pa dưr pr’ắt tr’mông pr’loọng đong  ting t’ngay liêm crêê lâh mơ.”

Tơợ cr’chăl k’pân ma nợ, tước nâu cơy, bấc đhanuôr acoon coh đhị chr’hoong da ding k’coong Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi ơy lêy Ngân hàng Chính sách Xã hội cơnh pr’zớc lướt đh’rưah, bhrợ t’vaih c’lâng t’bil đharựt lâng t’bhlâng bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ coh đhăm k’tiếc âng vel đong đay. T’cooh Trần Thanh Hoàng, Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội chr’hoong Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi xay moon, tước cr’chăl n’nâu, đơn vị ơy pay đoọng ha lâh 7.700 chu pr’loọng đong đharựt, đăn đharựt lâng pazêng apêê chính sách vặ lâh 382 tỷ đông; coh đêêc bấc bhlâng năc pr’loọng đong đharựt vặ đoọng choh crâng, pa dưr bh’rợ pa bhrợ, bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng lâng đợ zên vặ bấc bhlâng năc 100 ức đồng. Đoọng pa dưr râu liêm choom âng zên vặ, zập c’moo Ngân hàng Chính sách Xã hội chr’hoong zêng bhrợ c’bhuh ch’mêệt lêy, xay moon đợ manuyh vặ đoọng pr’loọng đong đharựt, đăn đharựt lâng pazêng apêê chính sách vêy ta zooi đơơh loon. Tơợ bh’rợ ch’mêệt lêy, xay moon zập c’moo đoọng lêy, pazêng đhanuôr zêng đươi zên vặ crêê cơnh cr’noọ xa nay. T’cooh Trần Thanh Hoàng xay moon p’xoọng, đoọng bhrợ t’vaih râu liêm buôn ha đhanuôr bơơn vặ zên, pa xiêr zên lướt chô, Ngân hàng ơy bhrợ t’vaih 19 zr’lụ giao dịch coh pazêng 19 chr’val đhị vel đong. Ting n’năc, bhrợ têng đợ apêê uỷ thác coh 54 hội, đoàn thể lâng 190 tổ k’miah vặ zên đhị 93 tổ dân phố, bhươl cr’noon coh prang chr’hoong:“Ngân hàng đơp bha ar đhị vel đong, đhanuôr năc tước ooy pazêng Tổ trưởng Tổ k’miah vặ zên. Tổ trưởng năc k’rong bhrợ bha ar lâng pa gơi ooy ngân hàng, coh 3 t’ngay Ngân hàng năc pazao đoọng zên vặ. Muy râu liêm buôn cậ, đhị pazêng zr’lụ giao dịch coh pazêng chr’val năc zêng xay p’căh pazêng bha ar bha tơ hành chính cơnh xa nay bh’rợ đoọng vặ, đợ zên vặ, bha ar bha tơ đoọng vặ… Ng’moon zazum bha ar bha tơ ba buôn pa bhlâng đoọng ha đhanuôr coh vel đong, bha lâng năc đhanuôr acoon coh zêng n’năl lâng pân vặ zên.”

Công ting cơnh t’cooh Trần Thanh Hoàng, Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội chr’hoong Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi, chính quyền chr’hoong Ba Tơ ta luôn k’rang bhrợ t’vaih râu liêm crêê zooi zên vặ ha pr’loọng đong đharựt lâng đăn đharựt. Pazêng zên ngân sách chr’hoong Ba Tơ zooi đoọng vặ ha pr’loọng đong đharựt tước nâu cơy năc lâh 9 tỷ đồng. Năc ng’choom moon, coh pazêng c’moo ahay, đh’rưah lâng chính sách, dự án k’rong bhrợ zooi ha pr’loọng đong đharựt, chr’val đharựt, chr’hoong da ding k’coong Ba Tơ ơy k’rong pazêng c’rơ xay bhrợ cr’noọ bh’rợ pa xiêr đharựt crêê cơnh cr’noọ xa nay xay moon. Đươi vêy cơnh đêêc, đợ pr’loọng đong đharựt âng chr’hoong xiêr zập c’moo lâh 5%. Chr’năp bhlâng, tơợ pazêng zên vặ chính sách, xoọc đâu, đhanuôr acoon coh chr’hoong da ding k’coong Ba Tơ ting t’ngay đơơh loon, ta béch coh bh’rợ tr’xăl t’mêê bh’rợ bhrợ cha đoọng chêêc c’lâng t’bil đharựt nhâm mâng. Lâh đợ tơơm chr’noh, bh’năn băn cơnh ty đanh, đhanuôr năc chêêc n’năl, ta mooh đợ bh’rợ t’mêê, chô đơơng râu liêm choom ooy kinh tế bấc lâh mơ. T’cooh Nguyễn Xuân Vinh, Chủ tịch UBND chr’hoong da ding k’coong Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi xay moon, coh cr’chăl ha y chr’hoong năc k’rong bhrợ xăl tơơm chr’nohi vêy chr’năp ooy kinh tế bấc lâh mơ, pa dưr râu bơơn pay pa chô ha đhanuôr da ding k’coong: “Chr’hoong xay moon c’rơ năc Nông- Lâm nghiệp, coh đêêc bấc bhlâng năc choh pazêng tơơm chr’noh vêy chr’năp ooy kinh tế bấc. Bơơn râu xay moon âng Ban Acoon coh tỉnh, chr’hoong công ơy bhrợ bhiệc lâng doanh nghiệp đoọng k’rong bhrợ tơơm am pay a băng, coh ha y chroo năc bhrợ đong máy bhrợ têng. Chr’hoong công ơy đh’rưah lâng doanh nghiệp bhrợ Hợp tác xã choh tơơm sả chanh Ấn Độ đh’rưah lâng bh’rợ sơ chế, chến biến lâng băn a ọc lâng zơ nươu. Bơơn râu zooi đoọng k’rong bhrợ âng Nhà nước lâng zên vặ chính sách ơy choom bơơn bhrợ bh’rợ xay bhrợ cơnh đâu năc bhrợ pr’đơợ đoọng đhanuôr t’bil ha ul pa xiêr đharựt lâng pa dưr pr’ắt tr’mông đoọng ha chr’hoong da ding k’coong Ba Tơ.”./.

Tín dụng chính sách

 mở lối thoát nghèo cho bà con vùng cao

Tín dụng chính sách không chỉ là người bạn đồng hành của đồng bào các dân tộc thiểu số trên dãy Trường Sơn mà còn là bệ đỡ giúp chính quyền các địa phương miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo. Tại tỉnh Quảng Ngãi, từ nguồn vốn Ngân hàng Chính sách xã hội, nhiều bà con ở vùng sâu, vùng xa đã được mở lối, vươn lên thoát nghèo và làm giàu trên vùng đất khó. Đáng chú ý, nguồn vốn này đã góp phần làm đổi thay đáng kể đời sống, diện mạo miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây.

Gần 10 năm trước, gia đình ông Phạm Văn Đương, dân tộc H’Re còn là một trong những hộ nghèo khó nhất thôn Gò Rét- Ma Nghít, xã Ba Cung, huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi. Cuộc sống của vợ chồng anh và 2 con nhỏ dựa vào mấy sào sắn, mía nên thường xuyên phải nhận trợ cấp của địa phương. Năm 2015, được cán bộ Tổ tiết kiệm- vay vốn thôn Gò Rét- Ma Nghít vận động, thuyết phục, anh Đương mạnh dạn vay 50 triệu đồng từ Chương trình cho vay hộ nghèo của Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) huyện Ba Tơ để đầu tư làm ăn. Anh Đương cho biết, thời điểm anh mới vay vốn, cây sắn và cây mía trên địa bàn huyện Ba Tơ bị rớt giá liên tục, trong khi đó cây keo giá cao lại dễ tiêu thụ nên anh quyết định đầu tư toàn bộ số vốn vay vào trồng 2,5 héc ta keo lá tràm. Trong thời gian 5 năm chờ thu hoạch keo, vợ chồng anh trồng thêm lúa, rau màu và chăn nuôi heo Ki, giống heo bản địa để lấy ngắn nuôi dài. Anh Phạm Văn Đương khoe, ngay vụ keo đầu tiên vợ chồng anh Đương đã thu lãi hơn 100 triệu đồng. Sau khi trả nợ ngân hàng, vợ chồng anh đầu tư mở rộng diện tích trồng keo lên hơn 4 héc ta. Cứ thế, gia đình anh Đương không chỉ thoát nghèo mà còn có của ăn, của để. Năm 2021, vợ chồng anh xây dựng ngôi nhà mới khang trang, đầy đủ tiện nghi thay thế cho căn nhà phên, vách đất. Ngoài ra, anh còn mua 1 chiếc xe tải chở keo nguyên liệu nên cuộc sống khá dư giả với thu nhập mỗi năm bình quân 150 triệu đồng. Anh Phạm Văn Đương trải lòng: “Nhờ nguồn vốn vay ưu đãi từ NHCSXH huyện ba Tơ, vợ chồng tôi đã có cơ hội để trồng rừng, thoát nghèo và vươn lên làm giàu”

Cũng như hộ anh Phạm Văn Đương, chị Phạm Thị Mây, dân tộc H’Re ở tổ Uy Năng, thị trấn Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi cũng đã vượt qua nghèo đói, trở thành một trong những hộ có thu nhập mỗi năm vài trăm triệu đồng nhờ nguồn vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội. Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ thị trấn Ba Tơ cho biết, qua các tổ vay vốn, đến nay đã có hơn 400 hội viên phụ nữ như chị Mây được vốn vay của Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện với tổng số tiền trên 24 tỷ đồng:“Từ nguồn vốn Ngân hàng Chính sách Xã hội, hội viên phụ nữ chăn nuôi, trồng trọt, trồng keo nguyên liệu, qua đó tạo thêm thu nhập. Và qua thu nhập đó chị em sắm sửa được nhiều vật dụng trong gia đình như tivi, tủ lạnh, xã máy và tạo điều kiện cho con em được học hành đến nơi, đến chốn. Trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục tranh thủ nguồn vốn NHCSXH, vì đây là kênh chúng tôi dễ dàng tiếp cận nhất để cho chị em vay vốn phát triển kinh tế gia đình ngày càng nhiều”

Từ chỗ e ngại nợ nần, đến nay, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện vùng cao Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi đã xem Ngân hàng Chính sách Xã hội như người bạn đồng hành, mở lối cho bà con thoát nghèo và vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Ông Trần Thanh Hoàng, Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đến thời điểm hiện tại, đơn vị đã giải ngân kịp thời cho trên 7.700 lượt hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách vay hơn 382 tỷ đồng; trong đó chủ yếu là hộ đồng bào dân tộc thiểu số vay để trồng rừng, phát triển sản xuất, giải quyết việc làm với mức vay cao nhất là 100 triệu đồng. Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn vay, hàng năm Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện đều thành lập đoàn kiểm tra, rà soát, xác định các đối tượng vay vốn để hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách được hỗ trợ kịp thời. Qua kiểm tra, đánh giá hàng năm cho thấy, hầu hết bà con đều sử dụng vốn vay đúng mục đích. Ông Trần Thanh Hoàng cho biết thêm, nhằm tạo thuận lợi cho bà con dễ dàng vay vốn, hạn chế chi phí đi lại, Ngân hàng đã thành lập 19 điểm giao dịch tại tất cả 19 xã trên địa bàn. Đồng thời, xây dựng mạng lưới ủy thác qua 54 hội, đoàn thể và 190 tổ tiết kiệm vay vốn tại 93 tổ dân phố, thôn trên địa bàn toàn huyện:“Ngân hàng trực tiếp nhận hồ sơ tại cơ sở, người dân liên hệ trực tiếp với các Tổ trưởng Tổ tiết kiệm vay vốn., Tổ trưởng sẽ tổng hợp làm hồ sơ và gửi ngân hàng, trong 3 ngày Ngân hàng sẽ giải ngân cho vay. Một thuận lợi nữa là, tại các điểm giao dịch tại xã đều công khai các thủ tục hành chính như chương trình cho vay, mức vay, thủ tục vay…Nói chung thủ tục rất đơn giản để người dân trên địa bàn, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số đều hiểu và mạnh dạn vay vốn.”

Cũng theo ông Trần Thanh Hoàng, Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi, chính quyền huyện Ba Tơ luôn quan tâm tạo điều kiện hỗ trợ vốn vay cho hộ nghèo và hộ cận nghèo. Tổng vốn ngân sách huyện Ba Tơ hỗ trợ cho vay đối với hộ nghèo đến nay hơn 9 tỷ đồng. Có thể nói, những năm qua, cùng với các chính sách, dự án đầu tư hỗ trợ trực tiếp cho hộ nghèo, xã nghèo, huyện miền núi Ba Tơ đã huy động mọi nguồn lực thực hiện mục tiêu giảm nghèo theo đúng kế hoạch đề ra. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo của huyện giảm bình quân hàng năm hơn 5%. Đặc biệt, qua các nguồn vốn tín dụng chính sách, giờ đây, đồng bào dân tộc thiểu số huyện miền núi Ba Tơ ngày càng chủ động, linh hoạt trong đổi mới phương thức làm ăn để tìm hướng thoát nghèo bền vững. Ngoài những cây trồng, vật nuôi truyền thống, người dân từng bước tìm tòi, học hỏi tiếp cận với những mô hình mới, đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Ông Nguyễn Xuân Vinh, Chủ tịch UBND huyện miền núi Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, địa phương sắp tới huyện sẽ đầu tư chuyển đổi cây trồng có giá trị kinh tế cao, nâng cao thu nhập cho bà con miền núi:“Huyện xác định thế mạnh vẫn là Nông- Lâm nghiệp, trong đó tập trung trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao. Được sự giới thiệu của Ban Dân tộc tỉnh, huyện cũng đã làm việc với doanh nghiệp để đầu tư trồng cây tre lấy măng, sau này sẽ xây dựng cơ sở chế biến. Huyện cũng đã phối hợp với doanh nghiệp xây dựng Hợp tác xã trồng cây sả chanh Ấn Độ kết hợp với sơ chế, chế biến và nuôi heo thảo dược. Được sự hỗ trợ đầu tư của Nhà nước và nguồn vốn tín dụng chính sách xây dựng được chuỗi sản xuất như thế này sẽ tạo điều kiện để bà con xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế -xã hội cho huyện miền núi Ba Tơ”./.