Nâu đoo năc xa nay xay truih âng bảo tàng Đắk Lắk đhị hội nghị xay truih xay truih sơ bộ bh’nơơn pêch lêy C’kir ty đanh Thác Hai g’luh 4, c’moo 2025 t’mêê vêy ta bhrợ đhị tỉnh Đắk Lắk C’kir Thác Hai ăt đhị cr’noon 6, chr’val Ea Rốk, tỉnh Đắk Lắk, vêy ta bơơn lêy coh c’moo 2020. Tước nâu cơy, Bảo tàng Đắk Lắk ơy bhrợ 4 chu pếch lêy, chô đơơng bâc c’kir chr’năp ooy khoa học. Coh g’luh pếch lêy g’luh puôn vêy ta bhrợ tơợ t’ngay 5/5 tước t’ngay 26/6 bêl đêêc ahay, bảo tàng ơy bơơn pay pa chô lâh 1.200 rau c’kir, pr’đươi cơnh: pr’đươi ta ciêr, đhâl tr’géh, đhâl tr’ciêr, chung, ch’piah đhâl, cưa đhâl, pla khoan, đhâl cha năm, cr’nuuc arác… Bâc bhlâng năc pla khoan lâng cr’nuúc arác t’băh. Đh’rưah lâng n’năc, năc dzợ vêy n’leh k’tiêc rooh, n’leh k’chăh, k’ool ta boh đh’rưah lâng n’năc năc pazêng rau arác bấc cơnh pr’họm, pazêng cha năm n’leh c’leh ta cưa, gluh, xay p’căh c’leh âng zr’lụ bhrợ k’ool lâng zr’lụ vêy bh’rợ câm oih, xay p’căh c’leh bh’rợ bhrợ têng cha năm thủy tinh âng manuyh lang ahay. Pazêng bêệ coọng thuỷ tinh vêy ta bơơn lêy năc đoọng lêy bh’rợ la lay, bhrợ t’vaih c’lâng bh’rợ pa chăp ch’mêệt lêy ooy kỹ nghệ thuỷ tinh coh k’tiêc k’ruung, căh lâh n’leh bâc coh bh’rợ ch’mêệt lêy c’kir ty đanh đhị Tây Nguyên. C’kir Thác Hai xay p’căh rau zazum, n’jưah năc đhị zr’lụ ăt mamông, đhị ping xal lâng bhrợ pla khoan đhâl ga măc bhlâng, đanh tơợ 4 r’bhâu tước 2 r’bhâu c’moo, vaih đanh đươnh lâh 1 r’bhâu c’moo, lâng 2 cr’chăl pa dưr đơơh, z’lưa la lay cơnh. Cr’chăl đơơh bhlâng năc coh x’rịa c’xêê c’moo bơơn lêy đhâl t’mêê - lâng tr’nơơp âng c’xêê c’moo tơớp bhrợ pr’đươi lâng nam păn, bha lâng năc lâng văn hoá bh’rợ bhrợ pla khoan, ping xal cơnh t’mêê. Cr’chăk z’lưa năc coh cr’chăl tơơp bhrợ pr’đươi Sắt, n’leh ghit bhlâng năc đợ văn hoá vêy arác t’băh./.

Phát hiện nhiều dấu tích sản xuất trang sức thủy tinh tại Di chỉ khảo cổ Thác Hai, tỉnh Đắk Lắk

Trong đợt khai quật mới nhất, các nhà khảo cổ đã phát hiệu nhiều dấu tích cho thấy cư dân cổ tại Di chỉ Thác Hai có tiếp cận hoặc trực tiếp tham gia vào quy trình chế tác đồ trang sức thủy tinh.

Đây là công bố của bảo tàng Đắk Lắk tại hội nghị báo cáo sơ bộ kết quả khai quật Di chỉ khảo cổ Thác Hai lần thứ 4, năm 2025 vừa diễn ra tại tỉnh Đắc Lắc Di chỉ Thác Hai tọa lạc tại thôn 6, xã Ea Rốk, tỉnh Đắk Lắk, được phát hiện vào năm 2020. Đến nay, Bảo tàng Đắk Lắk đã tổ chức 4 lần khai quật, thu thập được nhiều di tích, di vật có quá trị khoa học. Trong đợt khai quật lần thứ tư diễn ra từ ngày 5/5 đến 26/6 vừa qua, bảo tàng đã thu được hơn 1.200 di vật, hiện vật, gồm: bàn mài, hòn ghè, hòn nghiền, bàn kê, rìu, bôn, mảnh vỡ công cụ, dao đá, cưa đá, mũi khoan, mảnh đá trang sức vỡ, hạt chuỗi thủy tinh, chuỗi hình ống, hạch đá, phôi và phác vật mũi khoan… Nhiều nhất là mũi khoan và hạt chuỗi thủy tinh. Cùng với đó, các vết đất cháy, vết lẫn tro than, mảnh gốm bị nung có dấu hiệu chịu nhiệt đi kèm các hạt chuỗi thủy tinh nhiều màu sắc, các trang sức có vết cưa, khoan, thể hiện dấu tích của lò nung và khu vực có hoạt động đốt lửa với cường độ nhất định, phản ánh dấu vết của hoạt động chế tác trang sức thủy tinh của cư dân cổ. Những mảnh vòng tay thủy tinh tìm được cho thấy dấu ấn kỹ thuật riêng biệt, mở ra hướng nghiên cứu về kỹ nghệ thủy tinh nội địa, ít phổ biến trong khảo cổ học Tây Nguyên. Di chỉ Thác Hai thể hiện tính chất phức hợp, vừa là nơi cư trú, mộ táng và chế tác mũi khoan đá quy mô lớn, khung niên đại cách ngày nay từ khoảng 4.000 đến 2.000 năm, tồn tại kéo dài hơn 1.000 năm, với 2 giai đoạn phát triển sớm muộn khác nhau. Giai đoạn sớn thuộc Hậu kỳ Đá mới – sơ kỳ Kim khí, đặc trưng bởi lớp văn hóa chứa mũi khoan, mộ vò. Giai đoạn muộn thuộc thời kỳ Sơ kỳ đồ Sắt, đặc trưng bởi lớp văn hóa chứa chuỗi hạt thủy tinh./.